مقالات
تعارض انقلابی‌گری و اصلاح‌طلبی از مقوله‌هایی بود که جریان‌های سیاسی و مطبوعات نوظهور دوران موسوم به «اصلاحات» بسیار به آن پرداختند. کار به آنجا رسید که کسانی تا اندکی بیش از آن و حتی در همان دوران خود را «خط امامی» می‌خواندند، با یادآوری گذشته، از ناکامی روش‌های غیرانقلابی و به ادعای آنان اصلاح‌طلبانه بازرگان انگشت حسرت به دندان می‌گزیدند. آنان مدعی بودند اگر به جای...
دولت موقت که بنا به توصیه برخی از دوستان به حضرت امام و موافقت ایشان، توسط مهندس بازرگان با عضویت وزرایی که غالبا عضو نهضت آزادی یا جبهه ملی بودند تشکیل شده بود، علیرغم کینه‌توزیها و دشمنیهای عمیق آمریکا با ملت ایران، بطور پنهان با عوامل اطلاعاتی آمریکا در خارج از ایران و نیز عناصر سفارت آمریکا در تهران ارتباط برقرار کردند. عمده این روابط از سوی عباس امیر انتظام «سخنگوی دولت موقت و مسئول دفتر...
مجموعۀ پنج جلدی یادداشت‌های امیر اسدالله عَلَم، وزیر دربار محمدرضا پهلوی، اگرچه در ویرایش به سکوت و سانسور مبتلا شده است، منبع بسیار مهمی برای بازشناسی ویژگی‌های عصر پهلوی دوم و خصوصیات رجال آن دوره محسوب می‌شود؛ چراکه عَلَم محرم‌ترین شخص از میان رجال سیاسی به شاه بود و با او روابطی خارج از حدّ و حدود شاه و وزیر داشت. کتاب خاطرات او را علینقی عالیخانی، یکی از وزرای اقتصاد و دارایی...
یکی از اقدامات ضد دموکراسی حکومت‌های استبدادی آن است که به اقدامات به ظاهر دموکراتیک و فرمایشی دست می‌زنند و با این کار اصالت دموکراسی و در نتیجه هرگونه آزادی و امید و استقلال را بر باد می‌دهند. پهلوی دوم نیز از این‌گونه اقدامات ضد دموکراتیک بسیار انجام میداد که یکی از آنها فرمان تأسیس دو حزب موافق و مخالف ملیون و مردم، به عنوان اکثریت و اقلیت بود. حزب ملیون به دست منوچهر اقبال و در...
روز 26 اردیبهشت 1336 امیراسدالله علم تأسیس حزب مردم را رسماً اعلام کرد. اندیشه شکل‌گیری حزب مردم را می‌توان در روند رشد تحزب در دهه 1320 که به عنوان یک دوره مهم از فعالیت‌های سیاسی احزاب و گروه‌های متعدد (با مرام‌ها و مسلک‌های مختلف) محسوب می‌شود، جستجو کرده رشد آگاهی سیاسی بخشی از مردم شهری این دوره را می‌توان در اقتدار جبهه ملی و حزب توده مشاهده کرده این رویکرد عمومی...
در جریان نهضت 15 خرداد 1342، نخست وزیر وقت امیر اسدالله علم بود. علم که بود؟ پله‌های ترقی را چگونه طی کرد؟ و چگونه تا مقام نخست وزیری حکومت پهلوی رسید. به خلوت سرای دربار راه یافت و محرم اسرار محمدرضا شد؟ امیر اسدالله علم تنها پسر محمد ابراهیم علم (امیر شوکت الملک) امیر قائنات و همبازی دوران کودکی محمد رضا بود. به نقل از سندی از ساواک نیاکان وی در مرزنشینی و وابستگی به انگلستان سابقه دیرینه...
پس از سقوط دولت حسین علا و تشکیل کابینه دکتر منوچهر اقبال مسائلی در کشور بروز کرد که تأسیس احزاب از سوی حکومت را ضروری تشخیص داد. سیاست سرکوب معارضان رژیم بهویژه پس از کودتای 28 مرداد 1332/1953م، نارضایتی عمومی را بیشتر گسترش میداد. آغاز دیکتاتوری زود هنگام شاه، از نگاه کسانی که آن را آشکارا نقض قانون اساسی و مشروطیت میدانستند، بهراحتی قابل پذیرش نبود. از این رو تأسیس احزاب سیاسی میتوانست تا حدود...
روز سوم اردیبهشت 1336 محمدرضا پهلوی اظهار داشت: «با تشکیل دو حزب ملیون (به رهبری منوچهر اقبال) و مردم (به رهبری اسدالله علم)، یکی از مهم‌ترین آرزوهای پدرم را برآورده کرده‌ام.» یکی از کسانی که رهبران هر دو حزب مردم و ملیون برای ساماندهی به تشکیلات، فعالیت و آشنایی بیشتر با امور مختلف حزبی دست به دامان او شدند، مئیر عزری نخستین نماینده سیاسی دولت اسرائیل در تهران بود. عزری در خاطراتش...
سر دنیس رایت سفیر اسبق انگلستان در ایران : هر زمان که کنسرسیوم سالانه نفت با اشکال جدّی مواجه می‌شد، شاه به علم دستور میداد که از طریق سفرای انگلستان و آمریکا میانجی‌گری کند. من به خاطر نقشی که علم در دورانهای بحرانی برای هموار کردن راه بهبود روابط ایران و انگلستان باز می‌کرد، از او عمیقاً سپاسگزار هستم. در جریان نهضت 15 خرداد 1342، نخست وزیر وقت امیر اسدالله علم بود. علم که بود؟ پله‌های...
در خاطرات ارتشبد فردوست درباره تحرکات سفارت اسرائیل در ایران آمده است: سفارت اسرائیل در ایران فقط در زمینه اطلاعاتی فعال نبود، بلکه در سایر زمینه‌ها نیز فعالیت چشمگیر داشت. گاه به گاه سفارت، یهودیان ایران را در سالنی جمع می‌نمود و در این جلسات ضمن سخنرانی و تحریک روحیه قومی آنها، برای کمک به اسرائیل اعانه جمع‌آوری می‌شد و هر بار مبالغ کلانی پول ارسال می‌گردید. در این جلسات، که تصور...
«تشیع، مقاومت و انقلاب» عنوان یک کنفرانس بین‌المللی بود که در آذر ماه سال 1363 ش/ دسامبر 1984م، در مرکز مطالعات استراتژیک دایانِ دانشگاه تل آویو برگزار شد. یکی از تئوریسینهای صهیونی بانی این کنفرانس، در مقاله خود تصریح و تأکید کرد: اگر کسی قصد دارد انقلاب ایران را بفهمد، باید درباره [امام] خمینی به عنوان بخشی از یک حرکت تاریخی بزرگتر و گسترده‌تر مطالعه کند.[ 1] استراتژیست دیگر اسرائیلی نیز...
«تشیع، مقاومت و انقلاب» عنوان یک کنفرانس بین‌المللی بود که در آذر ماه سال 1363 ش/ دسامبر 1984م، در مرکز مطالعات استراتژیک دایانِ دانشگاه تل آویو برگزار شد. یکی از تئوریسینهای صهیونی بانی این کنفرانس، در مقاله خود تصریح و تأکید کرد: اگر کسی قصد دارد انقلاب ایران را بفهمد، باید درباره [امام] خمینی به عنوان بخشی از یک حرکت تاریخی بزرگتر و گسترده‌تر مطالعه کند. استراتژیست دیگر اسرائیلی نیز نهضت...
روز 11 اردیبهشت 1354 وزیر دارایی اسرائیل، طی یادداشتی به سفارت آمریکا در تل‌آویو تأکید کرد که اسرائیل سالانه 4 میلیون تن نفت خام از ایران وارد می‌کند. در سال‌های قبل از انقلاب عمده‌ترین محورهای همکاری اقتصادی ایران و رژیم صهیونیستی، مسئلة نفت بود که ایران را به منزلة مهم‌ترین منبع تأمین‌کننده نفت اسرائیل درآورد. می‌توان گفت که همکاری نفتی و فروش گستردة نفت خام ایران به اسرائیل از...
روز اول فروردین 1344 روزنامه اسرائیلی هاآرتص در گزارشی ضمن به تاراج اشیاء عتیقه ایران نوشت: یک اسرائیلی به نام ایوب ربانو به مدت 45 سال در ایران سرگرم حفاری و خارج ساختن اشیاء عتیقه و انتقال آنها به اسرائیل بوده است. روزنامه «داوار» چاپ اسرائیل در شماره 15 آذر 1342 خود طی گزارشی مستند فاش ساخت : «... اسرائیل به صورت یکی از مراکز بین‌المللی خرید و فروش آثار باستانی ایران درآمده است...
امام خمینی در ۲۷ فروردین 1346 طی نامه‌ای از نجف برای امیر‌عباس هویدا نخست‌وزیر وقت، شمه‌ای از جرائم و قانون‌شکنی‌ها و بیدادگریهای رژیم شاه را بر شمردند. امام در این نامه با به جنایات رژیم صهیونیستی علیه ملت فلسطین فرمودند «عوآطف مسلمین را جریحه‌دار نکنید. دست اسرائیل و عمال خائن آن را به بازار مسلمین بیش از این باز نکنید اقتصاد کشور را بخاطر اسرائیل و عمال آن به خطر...
روز ۳۰ بهمن ۱۳۵۷ به فاصله یک هفته پس از پیروزی انقلاب اسلامی در مراسمی با حضور یاسرعرفات رهبر سازمان آزادیبخش فلسطین ، سفارت فلسطین در تهران در محل سابق سفارت اسراییل گشایش یافت. تردیدی نیست که یکی از شعارهای اصلی و اولیة نهضت امام خمینی(ره) دفاع از مظلومان بود که موضوع فلسطین و حمایت از فلسطینیان و دشمنی با رژیم صهیونیستی و تجاوزات آن، درصدر این هدف قرار داشته است، زیرا انقلاب اسلامی ایران حرکتی...
روز 20 اسفند 1324 خورشیدی احمد کسروی بدست گروه فدائیان اسلام به قتل رسید و جان خود را بر سر عناد با مذهب تشیع و توهین‌های مکرر به مقدسات آن از دست داد. زندگینامه کسروی در سال 1269 خورشیدی مطابق با چهاردهم صفر 1308 قمری در تبریز به دنیا آمد، پدرانش پشت در پشت روحانی بودند، چندان که در محله حکم آباد تبریز مسجدی به نام پدربزرگ کسروی میراحمد وجود داشت. البته میرقاسم پدر کسروی به کسوت روحانیان در نیامد...
بدون تردید مورگان شوستر- که برای اصلاح مالیه آمده بود اما عملاً خود را درگیر مسائل داخلی ایران کرد- نقش بسیار مهمی در بحران‌های مشروطه دوم داشت. چند روز پس از ورود شوستر به ایران، وی با «مجلس و جماعتی که وکیل و محل امیدواری و خیالات بیشتر اهالی ایران» بودند، ملاقات کرد. پس از آن فوراً با یک محفل به قول خودش «مخفی» ارتباط برقرار نمود که آن محفل شوستر را در برابر کسانی که «از روی...
آغاز جنگ جهانی اول، پایانی بر سلطنت قاجار و بستری برای شکل‌گیری «پهلویسم» بود. عناصر و مؤلفه‌های اساسی گفتمان پهلویستی عبارت بودند از: 1. شوونیسم (ناسیونالیسم افراطی ایران)؛ 2. شبه مدرنیسم (غرابگرایی) و یا به تعبیر دیگر مدرنیسم کاذب؛ 3. سکولاریزم.[1] با استقرار رضاخان بر مسند حکومت، پروژه کلاسیک تجدد ایرانی شکل گرفت و دولت مطلقه شبه مدرن تکوین یافت. دولت مطلقه‌ای که مهم‌ترین...
روز 16 مرداد 1358 به فرمان امام خمینی بنیانگذار جمهوری اسلامی ، جمعه آخر ماه مبارک رمضان به عنوان روز جهانی قدس نامگذاری شد. متن پیام امام خمینی در این رابطه به شرح زیر است : بسم الله الرحمن الرحیم - من در طی سالیان دراز، خطر اسرائیل غاصب را گوشزد مسلمین نمودم، که اکنون این روزها به حملات وحشیانه خود به برادران و خواهران فلسطینی شدت بخشیده است، و بویژه در جنوب لبنان به قصد نابودی مبارزان فلسطینی، پیاپی...
