مقالات
: روزیکشنبه یازدهم خرداد 1399 "حسن توفیق" ازطنزپردازان و کاریکاتوریست‌های مشهورایران و یکی از پنج نفر دست اندرکار اصلی مجله طنز توفیق در سن ۹۵ سالگی در بیمارستان آسیا تهران بر اثر ایست قلبی چشم از جهان فروبست.[1] حسن(دوزنده)توفیق برادرارشد حسین وعباس(از نوه‌های خواهری حسین‌خان توفیق، بنیانگذار روزنامه توفیق) متولد١١ اسفندماه ١٣٠۴، در دبستان و دبیرستان دارالفنون تا...
رضاخان در ابتدا چنین تصور میکرد که برای رسمیت بخشیدن به کشف حجاب، باید زمینههای لازم را در کانون خانواده فراهم ساخت. از دید طراحان کشف حجاب، مخالفت مرد با حضور بیحجاب همسر در معابر عمومی، میتوانست عامل اصلی عدم پیشرفت برنامة کشف حجاب باشد. از اینرو، برنامههای اولیة خود را در جهت تغییر ذهنیت سرپرست خانواده تدوین کردند و بدان جنبه رسمی و قانونی نیز بخشیدند. اول هم به سراغ کارکنان...
روز دوم تیر 1287 ساختمان مجلس شورای ملی توسط قزاقان مسلح روس با توپخانه هدف حمله قرار گرفت و آسیب دید. این حادثه در دومین سال سلطنت محمدعلی شاه قاجار و در شرایطی که مجلس شورای ملی اولین دوره تجربه قانونگذاری را پشت سر می‌گذاشت، اتفاق افتاد. حادثه به توپ بستن مجلس که از خشن‌ترین مقاطع حوادث عصر مشروطه بود، نقطه اوج خصومت نظام استبدادی قاجار با مردم بود. این حادثه در دومین هفته رئیس الوزرائی...
اکنون که بودجه تبلیغاتی در جهان، از بودجه تسلیحاتی و نظامی پیشی گرفته و جنگ نظامی، جای خود را به جنگ تبلیغی داده است، می توان گفت که تبلیغات، از سرمایه های عظیم قرن حاضر به شمار میآید. با توجه به این که بزرگ ترین توطئه بر ضد انقلاب اسلامی ایران، توطئه تبلیغاتی است و مهم ترین فشار بر انقلاب، از سوی تبلیغات است، اهمیت پرداختن به این امر، بسیار ضروری به نظر می رسد. بر این اساس، نهاد ارزشمند...
فرح دیبا؛ سومین همسر رسمی محمدرضا شاه بود که پس از فوزیه؛ خواهر ملک فاروق؛ (پادشاه مصر) و ثریا اسفندیاری- که به دلیل نازایی از محمدرضا جدا شد- در سال ۱۳۳۸ از خانواده ای متوسط به دربار راه یافت. اجداد او از «تبریز»، ولیعهدنشین قاجار، برخاستند و در دستگاه سیاست خارجی ایران کارگزار شدند. آنگونه که آقای هادی هاشمیان در مقاله «شجره خاندان طباطبایی دیبا» نوشته اند جد اولش میرزامهدی خان شعاع...
: به کارگیری آهن در تمامی مصنوعات دست بشر و استفاده از آن در کاربردهای صنعتی و ساختمانی از نیازهای اولیه در صنایع زیر بنائی محسوب می گردد و به این دلیل آرزوی دیرینه ملت ایران در دستیابی به فنون آهن ریزی با آثار مکشوفه در تپه های حسن لو و سیالک حکایت از تولید آهن در ایران به 1000 سال قبل از میلاد دارد. دغدغه صنعتی شدن ایران از اواسط دوره ناصری به یکی از اهداف اصلی برخی از روشنفکران ایرانی مبدل شد....
ثریا اسفندیاری دومین همسر محمدرضا پهلوی شاه ایران،بود که نزدیک به هفت سال در دربار ایران دوام آورد. او پس از فوزیه و پیش از فرح در ایران عنوان ملکه را به خود اختصاص داده بود. ثریا اسفندیاری بختیاری در اول تیر 1311 در بیمارستان میسیونرهای انگلیسی در اصفهان متولد شد. پدرش خلیل فرزند اسفندیار، سردار اسعد بختیاری بود. خلیل، زمانی که در آلمان رشته حقوق و اقتصاد سیاسی می‌خواند با اوا کارل (Eva Karl)...
نظم اساس و شالوده تشکیل یک اجتماع است و چنانچه نظمى وجود نداشته باشد جامعه به هرج و مرج کشیده شده و از هم گسسته خواهد شد. دستگاههاى دادگسترى و شهربانى در این رهگذر عامل کنترل اجبارى جامعه هستند؛ شهربانى یکى از سازمانهاى اجتماعى است که مرورى بر تاریخ آن به سبب اهمیتش در جامعه مفید خواهد بود. سابقة ایجاد تشکیلات نظمیه به شکل نوین (شهربانى) جهت تأمین و حفظ امنیت، به اوایل...
در دوره قاجار، شکنجه زندانیان و متهمان سیاسی و غیره بسیار معمول بود و برای اقرار گرفتن از متهمان، سخت‌ترین تنبیهات و شکنجه‌ها اعمال می‌شد. *** نظمیه یا شهربانی در زمان ناصرالدین شاه قاجار و به تقلید از سازمانهای اروپایی در ایران تأسیس شد. در سفر دوم ناصرالدین شاه به اروپا، وی از پادشاه اتریش خواست که یک هیأت نظامی برای تربیت قشون به ایران اعزام کند: از میان افسرانی که پادشاه اتریش اعزام...
یکی از رخدادهای خواندنی تاریخ معاصر ایران ماجرای فرار سرلشکر آیرم‌خان رئیس نظمیه رضاشاه از ایران است. سرلشکر محمد‌حسین آیرم از نظامیان سفاک دوره حکومت رضاشاه در سال 1261 متولد شد. او پس از تحصیلات مقدماتی رهسپار روسیه شد و در مدرسه نظام آن کشور آموزش دید. او با درجه افسری وارد قزاقخانه شد و توانست مترجم لیاخوف فرمانده قزاقها شود. آیرم‌خان با تسلط کامل به زبان روسی به تهران بازگشت و به...
گزارش حاضر، زندگی‌نامه افسران ارشد نظمیه از جمله یفرم‌خان ارمنی است. قاسم پوروالی یا قاسم والی، فرزند علی خان در سال ۱۲۷۱ خورشیدی متولد شد وی تحصیل کرده فرانسه بود و در سال ۱۲۹۱ خورشیدی به ریاست کل نظمیه و درجه سرداری رسید و ملقب به سردار همایون گردید. ▪ کنت دمونت فورت: کنت در پی درخواست ناصر الدین شاه از دولت اطریش به عنوان کارشناس امور پلیس به امنیت شهری به ایران آمد و پس از بررسی...
نظام اطلاعاتی ـ امنیتی، که پیش از آن فقط بخش کم‌اهمیتی از تشکیلات و حیطه فعالیت نظمیه و شهربانی بود، در دورة رضاشاه گسترش یافت و فعالیت و حیطه عمل آن فعالیتهای شهربانی را تحت‌الشعاع قرار داد و آن را تابعی از سیاستهای کلی عملیاتی ـ اجرایی خود ساخت. رضاشاه تصمیم گرفته بود با نظمی قبرستانی و رعب‌‌انگیز که دستگاه شهربانی و نظام اطلاعاتی ـ امنیتی آن ایجاد می‌کند و تمایلات مستبدانه او را...
روز اول تیر 1292 سرهنگ «وستداهل» سوئدی طی اعلامیه‌ای رسماً موجودیت «نظمیه» را اعلام و وظایف آن سازمان را تشریح کرد. پیش از تشکیل نظمیه یا شهربانی به سبک نوین و اروپایی در روزگار ناصرالدین شاه قاجار در سال 1257 ش، نظم و امنیت شهرها به عهده «داروغه» بود که زیر نظر اداره‌ای به نام «دیوان بیگی» (اداره حکومتی یا فرمانداری) که در رأس آن بیگلر بیگی (فرماندار حاکم) قرار داشت انجام...
روز 31 خرداد 1299 «حزب کمونیست ایران» ، موجودیت خود را در خارج از ایران اعلام کرد. تشکیل حزب کمونیست ایران، در محله «صابونچی» واقع در باکو، تحت عنوان «حزب عدالت» انجام گرفت و اسدالله غفارزاده بعنوان صدر این حزب انتخاب شد. آنطور که پیشه‌وری در تاریخچه حزب عدالت منتشره در روزنامه‌اش بنام آژیر می‌نویسد: «بیچاره را (یعنی غفارزاده را) پیش از آنکه خود را به جنگل برساند، در...
آقا محمدخان با انتصاب قاسم‌خان دولّو ، اولین گام را در راه تشکیل نظمیه (شهربانی) در تاریخ معاصر ایران برداشت و میرزا شفیع مازندرانی را برای مدیریت امور غیرنظامی شهر گماشت. پس از آن، دستگاه اداری ـ دیوانی و اطلاعاتی و امنیتی به میراث رسیده از دورانهای گذشته، به تدریج در نظام جدید پذیرفته شد. از جمله، منصب کلانتر بار دیگر مورد توجه حکمرانان قاجار قرار گرفت و دامنه آن توسعه یافت. میرزا ابراهیم‌خان...
روز 21 اسفند 1357 در صفحه 5 روزنامه اطلاعات مصاحبه ای با محمود جعفریان قائم‌مقام حزب رستاخیز، معاون سابق رادیو تلویزیون و مدیرعامل سابق خبرگزاری پارس به چاپ رسید. جعفریان به دلیل نقشی که در اداره دو رسانه اصلی رژیم شاه یعنی خبرگزاری و رادیو تلویزیون داشت، در این مصاحبه ابعاد گسترده سانسور در رسانه‌های آن رژیم را فاش کرد. این مصاحبه نکاتی خواندنی در مورد برقراری اختناق و سانسور و نقش اشرف پهلوی...
نظام اطلاعاتی ـ امنیتی، که پیش از آن فقط بخش کم‌اهمیتی از تشکیلات و حیطه فعالیت نظمیه و شهربانی بود، در دورة رضاشاه گسترش یافت و فعالیت و حیطه عمل آن فعالیتهای شهربانی را تحت‌الشعاع قرار داد و آن را تابعی از سیاستهای کلی عملیاتی ـ اجرایی خود ساخت. رضاشاه تصمیم گرفته بود با نظمی قبرستانی و رعب‌‌انگیز که دستگاه شهربانی و نظام اطلاعاتی ـ امنیتی آن ایجاد می‌کند و تمایلات مستبدانه او را...
پس از کودتای 1299ش، و آغاز زمامداری رضاشاه بنیانگذار ایران نوین، بدستور شاهنشاه، تمام مستشاران نظامی، ژاندارمری، نظمیه از ایران رفتند و این اولین و مهمترین قدمی بود که رضاشاه در راه بالا بردن حیثیت ملت ایران برداشت، به دنبال این اقدام، ارتش ایران متحدالشکل گردیده و نظمیه هم مرکزیتی یافت. در آن هنگام مرحوم سرهنگ محمد درگاهی (که بعدها بدرجه سرتیپی نائل شد) ریاست دژبانی را به عهده داشت، طبق دستور...
طی سالهای پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران تا کنون، به کرات به آراء مردم مراجعه شده است. از برگزاری اولین همه‌پرسی که۱۲ فروردین ۱۳۵۸ برای برقراری نظام جمهوری اسلامی در کشور ترتیب یافت، تا سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری که در 28 خرداد 1400 برگزار شد، به دفعات انتخابات برگزار شده است: رفراندوم جمهوری اسلامی، انتخابات مجلس خبرگان، انتخابات دو مرحله‌ای هر یک از دوره‌های مجلس...
علت وقوع کودتای 28 مرداد، اجرای قانون خلع ید انگلستان از شرکت نفت ایران و انگلیس و درواقع پایان انحصار انگلستان بر صنعت نفت ایران بود. خلع ید در اصطلاح حقوقی به معنی خاتمه دادن به تسلط کسی است که با زور و اجبار، ملک دیگری را تصرف نموده است. این قانون درمورد نفت ایران در زمان نخست‌وزیری مصدق اجرا شد
