مقالات
اگرچه در حوزه مطالعات تاریخی، بویژه تاریخ معاصر ایران، خلاء وجود اسناد، یکی از نخستین علل استنکاف تاریخ‌نگاران از روی آوری به آن است; اما خسّت مراکز اسنادی و صاحبان اسناد خصوصی و نداشتن بایگانیهای مجهز و رایانه‌ای برای استفاده از اسناد در داخل کشور، از دیگر دلایل این روی‌گردانی است. با اینکه به تازگی از شدت فقر سندی در کشور کاسته شده و میزان دسترس به آن و انتشار اسناد توسط مراکز...
درباره قیام 15 خرداد 1342، نکته‌ای که بدواً باید متذکر شوم، ناآشنایی و بی‌اطلاعی عجیب مسئولین اطلاعاتی و امنیتی کشور و شخص محمد‌رضا از حرکت‌های مردمی بود. در آن زمان، محمد‌رضا مسئله روحانیت را جدی نمی‌گرفت و خطر تیمور بختیار را برای سلطنت خود بیش از مردم می‌دانست.در آن زمان محمد‌رضا به دستور کندی طرح «انقلاب سفید» را عملی می‌ساخت و لذا یک قالب تبلیغاتی مشخص یافته بود و هر...
سرآغاز نهضت امام خمینی در تاریخ پانزدهم مهرماه 1341 هیئت وزیران لایحه جدید تشکیل انجمنهای ایالتی و ولایتی را تصویب کرد. در مصوّبه دولت برای اولین بار قید «اسلام» از شرایط انتخاب‌کنندگان و انتخاب‌شوندگان برداشته شد و به جای سوگند به قرآن، سوگند به «کتاب آسمانی» آورده شد.1 به دنبال اعلام تصویب نامه مزبور در جراید، امام خمینی علمای طراز اول قم را به نشستی دعوت کرد. در این...
آزادی خرمشهردرواقع تنها آزادی یک شهر از اشغال دشمن توسعه طلب نبود بلکه نمادی برای به نمایش گذاشتن عزم مردمی بود که با کمترین امکانات رزمی در برابر ارتش صدام که ازسوی قدرتهای جهانی و منطقه ای پشتیبانی می شد، توانستند دشمن متجاوز را مجبور به عقب نشینی به خاک خود کنند. این پیروزی درخشان که با بازتاب جهانی روبرو شد نقطه عطفی را در تاریخ تحمیلی عراق علیه ایران رقم زد که معادلات نظامی منطقه را دگرکون...
گروه فرقان در سال ۱۳۵۶ش، به‌وسیله اکبر گودرزی، از اهالی لرستان، فعالیت سازمانی و تشکیلاتی خود را آغاز کرد. در سال ۱۳۵5، گودرزی بر اساس آموزه‌های نشأت گرفته از تفسیرهای شخصی خود از قرآن، به شدت علیه روحانیت حمله و انتقاد نمود. گروه فرقان رویکردی ابزاری به دین و آیات قرآنی، به خصوص تأویل مفاهیمی مانند توحید و توجیه اجتماعی، داشتند و بر اساس این دیدگاه تعابیری مانند جامعۀ بیطبقه...
در نگاهی گذرا به ماهیت رخدادهای ضد استبدادی یکصدساله اخیر ایران،دو رویـداد بـیش از بـقیه،در صورت و سیرت به یکدیگر شبیه‌اند:15 خرداد 1342 و 22 بهمن 1357.چه در ابعاد خارجی و چه زمینه‌های داخلی،راهبری و حـضور مردمی و نیز اشتراک درخواستها و شعارها، شباهتهایی وجود دارد که به درستی یکی را سرآغاز و دیـگری را سرانجام حرکتی دانسته‌اند کـه بـه عنوان انقلاب اسلامی شناسایی شده...
استاد فخرالدین حجازی خطیب، نویسنده، ادیب، شاعر، سیاستمدار معاصر در سال 1308 در سبزوار متولد شد. پدرش مرحوم حاج‌شیخ محمد حجازی از زهاد و روحانی بود. تحصیلات را در زادگاه شروع، دروس قدیمه را همراه با دروس جدید آغاز، سال 1320 وارد دبیرستان شد. اما مشکلات اقتصادی پس از یک سال مانع از ادامه تحصیل شد. اما از سوی دیگر با سقوط دیکتاتوری بیست ساله رضاخان و امکان فعالیت اسلامی، انجمن تبلیغات اسلامی را با...
چنان‌که مـی‌دانیم ادعاهای یهودیان در مورد هولوکاست در نهایت بر ادعای آنان در مورد وجود اتاقهای گاز اسـتوار است.اتاق گاز بـه اتـاقهای بزرگی گفته می‌شود که یهودیان مدعی‌اند تعداد زیادی از هم‌کیشانشان توسط نازیها در این اتاقهای دربسته با گاز زیکلون B خفه شده و سپس جسد آنها به کوره‌های آدم‌سوزی منتقل شده است.سردخانه شماره یـک از کوره شماره 2 بیرکناو از جمله...
درآمد: 21 اردیبهشت ماه 1399 مصادف با بیستمین سالگرد درگذشت حجت الاسلام علی حجتی کرمانی اسلام شناس ، نویسنده ، مترجم ، سخنور و قرآن پژوه است. به همین مناسبت از جناب آقای قاسم تبریزی درخواست کردیم به عنوان یکی از دوستان نزدیک ایشان، مهم ترین نکات زندگی و آثارحجت الاسلام علی حجتی کرمانی را برای سایت موسسه در قالب مقاله ای کوتاه برای مخاطبان ما بنویسند که حاصل آن مطلب پیش روی شما...
: به مناسبت صدمین سالروزشهادت مردی مجاهد که در راه مبارزه با سلطه استعمارانگلیس تا پای جان مبارزه کرد، مقاله سند پژوهی آقای علی شریفی در اینجا منتشر می شود. امید داریم این اقدام به پاسداشت یاد و خاطره کسانی که درراه محافظت از استقلال ایران در برابر سلطه بیگانگان جان عزیز خود را تقدیم کرده اند، کمک کند. ضرورت شناخت این مردان بزرگ برای نسل جدید ، بیش از هر زمان دیگر احساس می...
درآمد: بنیاد مسکن انقلاب اسلامی به منظور کمک به خانه دارشدنِ طبقات محروم و کمتر برخوردار جامعه تشکیل شد. این بنیاد به عنوان یک تجربه موفق پس از پیروزی انقلاب اسلامی بشمارمی رود . زیرا این نهاد انقلابی از زمان شروع به کار خود در 25 اردیبهشت 1358 تا کنون توانسته گام های بسیار مهمی در جهت خانه دار شدن افراد کم درآمد بویژه در روستاهای کشور بر دارد. به مناسبت 25 اردیبهشت سالروز تشکیل این نهاد در مطلب...
مجله این هفته یک جریان فرهنگی نبود و البته تـوانایی سـاختن چـنین جریانی را هم نداشت بلکه دنباله‌رو فرهنگ رسمی و غیر رسمی حکومت پهلوی بود و از امتیاز تـحت الحـمایگی حـکومت هم برخوردار بود و در درون این سیاست و حمایت رژیم،در پی کم‌رنگ کردن حساسیتهای دینی،سیاسی و اجتماعی در جـامعه بـود
سید محمدکاظم قریشی که از طرفداران سرسخت خمینی است در روز 43/11/05 مصادف با 21 ماه مبارک رمضان روی منبر برخلاف مصالح کشور و اعتراض به قوانین مجلس شورای ملی (مصونیت مستشاران امریکایی) به ایراد سخنرانیهای تحریک آمیز مبادرت و مردم را به دعای به خمینی وادار نموده است. این بخشی از گزارش ساواک استان مرکزی است که برای رئیس ساواک کل کشور تهیه و با «محرز دانستن» وقوع جرم که از آن به «اقدام بر علیه...
درباره علم تاریخ در مراکز آموزش عالی و حوزه‌های علوم دینی ایران سخن هایی گفته شـده اسـت. مـوقعیت این رشته درسی برای همه کسانی که پژوهشی در گروه های تاریخ دانشگاهها-و یا کمتر از آن- ورود و خروجی اجـمالی در مواد درسی و کارکرد هیئتهای علمی-کرده باشند و نیز تأملی در آموزش آن در حوزه‌های عـلوم دینی نموده باشند،روشـن اسـت.البته تاریخ وضعیتی متفاوت یا ممتاز نسبت به دیگر...
درمقاله پیش رو گزارش دقیقی از میزان تولید و صادرات نفت ایران در زمان ملی شدن نفت، پیشنهادهای ارائه شده برای حل مساله از سوی انگلیس ، آمریکا ، ایران و دلایل به نتیجه نرسیدن مذاکرات،میزان خسارات انگلیس و ایران در جریان ملی شدن نفت ،چه کشورهایی کاهش تولید نفت را برای بازار های جهانی تامین کردند و سایر مسائل مهم ارائه شده است.
هفدهم اردیبهشت هرسال یادآورشهادت بیش ازپنجاه نفراز رزمندگان ارتشی، سپاهی،نیرویانتظامی و پیشمرگان مسلمان کرد است که در حمله جنگنده های رژیم بعث عراق به زندانی در روستای دولهتو درسردشت به شهادت رسیدند. آنها مظلومانه در شرایط اسارت به شهادت رسیدند . در مطلب پیش روی به بررسی این رویداد هولناک پرداخته ایم . هنوز چند روزی از پیروزی انقلاب اسلامی نگذشته بود که نیروهای به اصطلاح...
متفکر شهید آیت الله مرتضی مطهری فیلسوفی توانا فقیهی، ژرف نگر، اسلامشناسی متبحر، اندیشمندی روشن بین و پژوهندهای دقیق و نقاد بود. جمع آمدن این مشخصهها و توانمندیهای علمی در کنار روح وارسته و مهذب او، برای ارائه خدمات بزرگ به دین و جامعه در دو جبهه جهاد فکری و نظری و عینی و عملی کافی میباشد. این "خدمات" هم در شرح و تبیین جلوههای مختلف فرهنگ و اندیشه اسلامی، هم در مسیر مبارزه با...
حضور احزاب و تشکلها در رقابتهای انتخاباتی با هدف به دست آوردن قدرت،موضوعی است کـه همیشه با جنجال و یا زد و بندهای سیاسی همراه بوده است.خواه این احزاب و تـشکلها خاستگاه مردمی داشته و یـا بـرساخته حکومتها باشند.اما بهره‌گیری از رانتهای قدرت برای احزاب،آن هم احزاب حاکم و نیز تعرض به رأی مردم به هرنحوی از انحا مطلبی است که نه تنهابه انتخابات مشروعیت نمی‌دهد بلکه حاکمان...
درتاریخ معاصر ایران،آذربایجان بیش ازسایر نواحی ایران دچار مـصیبت وبلا گردید. موقعیت استراتژیک آذربایجان،همجواری با دو امپراتوری فزونخواه یعنی:عثمانی و روسیه تـزاری،یکی ازعوامل این بـلا بـود. از زمان شاه اسماعیل صفوی و رسمیت یافتن مذهب شیعه در ایران، مرزهای ایران در این نواحی همواره مورد تاخت‌وتاز سپاهیان ترکان عثمانی بوده است.این تهاجم‌ها با شدت و ضعف تا...
هردوره‌ای گذشته خود را دوباره‌نگاری می‌کند،تا بتواند به پرسش‌های تازه عصر خویش پاسـخ دهـد. ایـن طبع معمول به ما می‌گوید که تاریخ‌نویسی انتهای مسدودی ندارد،چرا که تاریخ‌نگاری محصول تـاریخ نگری است و نگرش‌ها نمی‌توانند در دوره‌های گوناگون یکسان و یکسو باشند.هرنسلی با اتکابـه میراث گذشتگان و نویافته‌های زمـانش بـه بازکاوی عالمانه گذشته...
