رضاخان
سمت قاضی عسکر که از دوره صفویه در نیروی نظامی ایران وجود داشت و نشان‌دهنده رابطه دین با نظامی‌گری در دوره صفویه بود، در دوره حضور رضاخان در وزارت جنگ، مجددا در ارتش برقرار شد. به وجود علما و نمادهای اسلامی در ارتش رضا پهلوی امری نامأنوس به نظر می‌رسد. اما این نهادها در ابتدای دوره پهلوی اول وجود داشتند و نشانه بهره‌گیری رضا پهلوی از شعائر اسلامی برای قدرت‌گیری تعبیر...
نامه دکتر ساموئل جردن به رضا خان دراین سند دکتر جردن رئیس مدرسه عـالی آمریکایی در تهران خطاب به نخست‌وزیر وقت رضا خان ازاو می‌خواهد برای گشایش«مجمع جوانان ایران» با وی گفت‌وگو کند. این مرکز یکی از سرپل های ارتباط آمریکایی ها با جوانان ایرانی در آن دوره محسوب می شد. متن کامل نامه به شرح ذیل است : THE AMERICAN HIGH SCHOOL مدرسه عالی آمریکائی در تـهران مـورخه یوم پنجشنبه 25 دلو[بهمن ] 1302 حضور محترم بندگان...
: مقاله‌ای که در پی می‌آید رابطه متقابل بین اندیشه‌ها و تاریخ خاص ایران در مـقطع برآمدن رضاخان را به قدرت به نمایش می‌گذارد.این مقاله به اندیشه‌های دو تن از روشـنفکران حاشیه‌ای ایران می‌پردازد و نـقش آرای آنـان را در تکوین تحولات دوران‌ساز آن مقطع ارزیابی می‌کند.این مختصر بخشی از طرحی است که به اندیشه‌های روشنفکری ایران معاصر می‌پردازد و...
نهضت مشروطیت ایران با هدف استقرار عدالت در جامعه به وقوع پیوست.در منابع عمومی ایـن دوره به صراحت از رهبری علما در جنبش سخن به میان آمده است؛به گونه‌ای کـه بدون این حمایتها جـنبش بـه نتیجه‌ای دست نمی‌یافت. با این وصف از همان ابتدای وقوع جنبش در کنار حرکت اصیل مردم،جریان دیگری هم دست‌اندرکار بود.این جریان البته به تنها چیزی که نمی‌اندیشید،استقرار...
چراغ سبز کاخ سبز به ارتش با شکل‌گیری و بسط ارتش نوین در ایران در دوره پهلوی اول این انتظار وجود داشت که نظامیان همچون بسیاری دیگر از کشورهای جهان به وظیفه اصلی خود، که حراست از مرزهای کشور در برابر تهدیدات خارجی است، بپردازند و از دخالت در امور سیاسی و اقتصادی پرهیز کنند، اما در این دوره رویه‌ای دیگر در پیش گرفته شد و نهاد ارتش همچون بسیاری دیگر از نهادهای عصر پهلوی اول از کارویژه اصلی خود...
(به بهانه 24 اسفند، سالروز تولد رضاشاه) برنارد گوتلیب، کنسول آمریکا، در سال 1923 در گزارشی محرمانه شواهدی از وحشیگری‌های رضاخان به دست می‌دهد: «رئیس‌الوزرای فعلی، یک دهاتی بی‌سواد با خوی ددمنشانه است که با هوشمندی، قاطعیت و استحکام شخصیت ذاتی خاصش که ندرتاً در ایرانی‌ها یافت می شود، به مقام کنونی دست یافته است. مردی است با خشمی مهارنشدنی؛ او شخصاً رییس‌الوزرای سابق، قوام...
پیشینه جـمهوری‌خواهی در ایران شکستهای تاریخی حکومت قاجار از دولتهای اروپایی(روسیه و انگلستان)در نیمه اول سده نوزدهم مـیلادی،ضعف و ناتوانی مدنیت کـهن ایـرانی،بویژه فرسودگی نظام سیاسی و اجتماعی آن را بر اقلیتی از ایرانیان آگاه و هوشمند آشکار ساخت.این گروه که برتری قدرت سیاسی،اقتصادی،نظامی و فرهنگی غرب،آنان را مبهوت خود کرده بود،در پی درک راز و رمز این برتری و اسـباب و...
: گروه تاریخ انقلاب خبرگزاری تسنیم- دوره سلطنت احمدشاه قاجار آخرین پادشاه سلسله قاجاریه دوره‌ای کوتاه و گذرا بود، اما در این دوره کوتاه اتفاقات مهمی در کشور رخ داد. از یک سو کشور در جریان جنگ جهانی اول، مورد حمله متفقین قرار گرفت و در پی آن توسط انگلیس قحطی بزرگ در کشور به وجود آمد. از سوی دیگر از زمان سلطنت احمدشاه قاجار، شخصیتی نظامی با خوی وحشیانه توسط انگلیسی‌ها شناسایی و برجسته شد...
انقلاب اکتبر 1917 روسیه و شکست قوای عثمانی در بین‌النهرین و فتح سرزمین‌های عثمانی به دست نیروهای انگلیس در سال 1918 عملاً ایران را (که در آن زمان غربی‌ها پرشیا می‌نامیدند) از شرق و جنوب و غرب در محاصره انگلیس انداخت. قوای انگلیس با استفاده از تفوق خود در منطقه، از شرق و غرب به ایران تاختند. حمله اصلی در آوریل 1918 رخ داد، که طی آن کل ایران، به استثنای استان آذربایجان، به اشغال نیروهای انگلیس...
پیامدهای خارجی کودتای رضاخان سحرگاه 3 اسفند 1299 مثلِ همیشه نبود و تهران در مهار کودتاگران قرار گرفته بود. رهبران کودتا با شعار از بین بردن هرج‌ومرج در جامعه ایرانی به تهران وارد شده بودند تا طرحی نو دراندازند. بی‌شک چنین تحرکی نه‌تنها سیاستِ داخلی بلکه سیاستِ خارجی را نیز دچار تغییر می‌کرد در سال‌های منتهی به کودتای 3 اسفند 1299 بی‌ثباتی، ناامنی و هرج‌ومرج حاکم بر جامعه...
رضاخان سردار سپه در حال سخنرانی در مراسم افتتاحیه مجلس مؤسسان در 1304 با حضور مقامات کشوری و لشکری واقشار مختلف مردم
تظاهرات مردم در یکی از خیابان های تبریز
پیشگفتار اهمیت حضور نخبگان و تأمین امنیت و فعالیت آزادانه آنان در یک جامعه رشدیافته و یا رو به رشد، موجب بالندگی بیشتر کشور و حتی جامعه جهانی گردیده و به تولید علم و اندیشه و توسعه همه جانبه و پایدار انجامیده و علیرغم برخی کنشها و واکنشهای طبیعی میتواند ثبات سیاسی حکومتها را نیز موجب گردد. ضمن اینکه مهمترین مانع بر سر راه استبداد، خودکامگی، و فساد در تمامی عرصههای اجتماعی بوده و...
دکتر موسی حقانی گفت: پژوهشکده تاریخ معاصر به مناسبت چهل‌ویکمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی با همکاری فرهنگستان هنر نمایشگاه «ایران بین دو انقلاب به روایت اسناد و تصاویر» را برگزار کرد. وی افزود: در این نمایشگاه اسناد و تصاویری با موضوعات و سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و نظامی که بین دو انقلاب مشروطه تا انقلاب اسلامی در خلال سال‌های 1285 تا 1357 خورشیدی در ایران رخ داده است در معرض...
نطق تاریخی آیت الله مدرس در جلسه غیرعلنی مجلس شورای ملی؛ 24 آبان 1303 مقام منیع وزارت جلیله پست و تلگراف دامت شوکته، خلاصه مذاکرات مجلس سرّی[=غیرعلنی] دیروز است که متمنی میشود بعرض حضور مبارک حضرت اشرف برسانند. فدوی اسدالله همایون خلاصه بدوا شیخ جلال اخبار روتر[=رویتر] را مبنی بر تشریف آوردن آقای رئیس الوزرا به بوشهر* مطرح مذاکره قرار داده و اظهار داشت اگر این مبنی اصلی ناجح باشد از نقطه نظر اهمیت قابل...
: به منظور بزرگداشت چهل و چهارمین سالگرد شهادت آیت الله سید حسن مدرس، در 10 آذرماه 1360 مراسم ویژه‌ای در مدرسه عالی شهید مطهری برگزار شد. متن پیش رو پیام آیت الله خامنه‌ای، رئیس جمهور وقت، می باشد که به همین مناسبت در این مراسم قرائت گردید: بسم الله الرحمن الرحیم با درود به روح پاک شهید اسلام، سید حسن مدرس و همه شهدای حاکمیت اسلام و همه پیشتازان انقلاب اسلامی ایران روز دهم آذرماه مصادف است با...
اشغال ایران در شهریور ۱۳۲۰ آثار سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی گسترده ای با خود به همراه داشت که بررسی همه آنها به پژوهش و تحقیقات متعددی نیاز دارد. در این نوشتار تنها به پاره ای از آثار اجتماعی اشغال ایران توسط متفقین پرداخته می شود. سئوال اصلی این پژوهش این است که اشغال ایران چه تأثیری بر اجتماع ایرانی در سالها و دهههای بعد داشته است؟ پاسخ اجمالی نگارنده به این پرسش این است که اشغال ایران در...
