مقالات
پیدایش نظمیه در ایران

پیدایش نظمیه در ایران

روز اول تیر 1292 سرهنگ «وستداهل» سوئدی طی اعلامیه‌ای رسماً موجودیت «نظمیه» را اعلام و وظایف آن سازمان را تشریح کرد. پیش از تشکیل نظمیه یا شهربانی به سبک نوین و اروپایی در روزگار ناصرالدین شاه قاجار در سال 1257 ش، نظم و امنیت شهرها به عهده «داروغه» بود که زیر نظر اداره‌ای به نام «دیوان بیگی» (اداره حکومتی یا فرمانداری) که در رأس آن بیگلر بیگی (فرماندار حاکم) قرار داشت انجام...

ادامه مطلب

حزب کمونیست ایران

صدمین سالروز تشکیل حزب کمونیست در ایران

حزب کمونیست ایران

روز 31 خرداد 1299 «حزب کمونیست ایران» ، موجودیت خود را در خارج از ایران اعلام کرد. تشکیل حزب کمونیست ایران، در محله «صابونچی» واقع در باکو، تحت عنوان «حزب عدالت» انجام گرفت و اسدالله غفارزاده بعنوان صدر این حزب انتخاب شد. آنطور که پیشه‌وری در تاریخچه حزب عدالت منتشره در روزنامه‌اش بنام ‌آژیر می‌نویسد: «بیچاره را (یعنی غفارزاده را) پیش از آنکه خود را به جنگل برساند، در...

ادامه مطلب

پلیس خفیه در دوره قاجار

پلیس خفیه در دوره قاجار

آقا محمدخان با انتصاب قاسم‌خان دولّو ، اولین گام را در راه تشکیل نظمیه (شهربانی) در تاریخ معاصر ایران برداشت و میرزا شفیع مازندرانی را برای مدیریت امور غیرنظامی شهر گماشت. پس از آن، دستگاه اداری ـ دیوانی و اطلاعاتی و امنیتی به میراث رسیده از دورانهای گذشته، به تدریج در نظام جدید پذیرفته شد. از جمله، منصب کلانتر بار دیگر مورد توجه حکمرانان قاجار قرار گرفت و دامنه آن توسعه یافت. میرزا ابراهیم‌خان...

ادامه مطلب

محمود جعفریان: اشرف پهلوی بزرگترین سانسورچی ایران بود

محمود جعفریان: اشرف پهلوی بزرگترین سانسورچی ایران بود

روز 21 اسفند 1357 در صفحه 5 روزنامه اطلاعات مصاحبه ای با محمود جعفریان قائم‌مقام حزب رستاخیز، معاون سابق رادیو تلویزیون و مدیرعامل سابق خبرگزاری پارس به چاپ رسید.  جعفریان به دلیل نقشی که در اداره دو رسانه اصلی رژیم شاه یعنی خبرگزاری و رادیو تلویزیون داشت، در این مصاحبه ابعاد گسترده سانسور در رسانه‌های آن رژیم را فاش کرد. این مصاحبه نکاتی خواندنی در مورد برقراری اختناق و سانسور و نقش اشرف پهلوی...

ادامه مطلب

نظمیه رضاخانی

نظمیه رضاخانی

نظام اطلاعاتی ـ امنیتی، که پیش از آن فقط بخش کم‌اهمیتی از تشکیلات و حیطه فعالیت نظمیه و شهربانی بود، در دورة رضاشاه گسترش یافت و فعالیت و حیطه عمل آن فعالیتهای شهربانی را تحت‌الشعاع قرار داد و آن را تابعی از سیاستهای کلی عملیاتی ـ اجرایی خود ساخت. رضاشاه تصمیم گرفته بود با نظمی قبرستانی و رعب‌‌انگیز که دستگاه شهربانی و نظام اطلاعاتی ـ امنیتی آن ایجاد می‌کند و تمایلات مستبدانه او را...

ادامه مطلب

پلیس در دوره رضاخان

پلیس در دوره رضاخان

پس از کودتای 1299ش، و آغاز زمامداری رضاشاه بنیانگذار ایران نوین، بدستور شاهنشاه، تمام مستشاران نظامی، ژاندارمری، نظمیه از ایران رفتند و این اولین و مهمترین قدمی بود که رضاشاه در راه بالا بردن حیثیت ملت ایران برداشت، به دنبال این اقدام، ارتش ایران متحدالشکل گردیده و نظمیه هم مرکزیتی یافت. در آن هنگام مرحوم سرهنگ محمد درگاهی (که بعدها بدرجه سرتیپی نائل شد)  ریاست دژبانی را به عهده داشت، طبق دستور...

ادامه مطلب

 خلع ید چگونه اجرا شد؟

بررسی اخراج انگلستان از سرزمین‌های نفت‌خیز جنوب

خلع ید چگونه اجرا شد؟

علت وقوع کودتای 28 مرداد، اجرای قانون خلع ید انگلستان از شرکت نفت ایران و انگلیس و درواقع پایان انحصار انگلستان بر صنعت نفت ایران بود. خلع ید در اصطلاح حقوقی به معنی خاتمه دادن به تسلط کسی است که با زور و اجبار، ملک دیگری را تصرف نموده است. این قانون درمورد نفت ایران در زمان نخست‌وزیری مصدق اجرا شد

ادامه مطلب

شهادت دکتر چمران در دهلاویه

شهادت دکتر چمران در دهلاویه

پیروزی انقلاب اسلامی در ایران یکی از مهم‌ترین پدیده‌های سیاسی قرن بیستم بود و به همین دلیل توجه بسیاری از پژوهشگران مسائل سیاسی را به مطالعه‌ی عمیق در زمینه‌ی چگونگی و علل ظهور آن برانگیخت. فرآیند شکل‌گیری، پیروزی و سپس تداوم انقلاب اسلامی به یقین متأثر از شخصیت‌های برجسته‌ای است که به عنوان «یاران امام» بزرگ‌ترین سهم را در آگاهی بخشیدن به توده‌ها و سپس بسیج...

ادامه مطلب

 بانک شاهنشاهى ایران و انگلیس؛ ماهیت و مواضع استعمارى

بانک شاهنشاهى ایران و انگلیس؛ ماهیت و مواضع استعمارى

بانک شاهى (ROYAL BANK) یا دقیقتر بگوییم: بانک شاهنشاهى ایران و انگلیس که در 1268 ش تأسیس گردید، نزدیک به چهل سال، بانک رسمى دولت ایران و بانک مرکزى این کشور به شمار مى‌رفت و حق انحصارى صدور اسکناس را هم داشت[1]، و این در حالى است که مرکز آن در خارج، و مالکیت و مدیرانش نیز خارجى و تابع مقررات خزانه دارى دولت انگلیس قرار داشت و بدین گونه، ابزارى در خدمت اهداف سیاسى و اقتصادى دولت انگلیس در ایران بود.[2] به نوشتة...

ادامه مطلب

شورش مسلحانه 30 خرداد

شورش مسلحانه 30 خرداد

در آستانه بررسی طرح عدم کفایت سیاسی بنی‌صدر در مجلس شورای اسلامی سازمان مجاهدین خلق شورش مسلحانه 30 خرداد را تدارک می‌دید. تشکیلات و ساختار سازمان از مدت‌ها قبل به خدمت شرایط جدید درآمده بود. اکیپ‌های مختلفی توسط عناصر مسئول نهادها، بخصوص نهاد دانش‌آموزی و دانشجویی، سازماندهی شدند که هر کدام می‌بایست با چند تیم، جریان راهپیمایی مسلحانه را پیش ببرند. بعضی مسئول ایجاد درگیری و...

ادامه مطلب

افشاگری‌های روزنامه اطلاعات در باره فعالیتهای ساواک و سیا

افشاگری‌های روزنامه اطلاعات در باره فعالیتهای ساواک و سیا

محرمانه                                                                                  4 ژوئن 1979 ـ 14 خرداد 1358 از: سفارت آمریکا، تهران ـ 5772      به: وزارت امور خارجه، واشنگتن دی‌سی ـ...

ادامه مطلب

نگاهی به زندگی موسس اطلاعات

نگاهی به زندگی موسس اطلاعات

روز 27 خرداد 1353 عباس مسعودی بنیانگذار مؤسسه اطلاعات در 73 سالگی در دفتر کارش درگذشت. مسعودی در 1280 ش. در تهران به دنیا آمد. پس از خاتمه تحصیلات مقدماتی و متوسطه در تهران (دبیرستان دارالفنون) چون قادر به به ادامه تحصیل نبود و از جهت زندگی و معاش در زحمت بود، ابتدا به شغل حروف‌چینی و کارگر ساده مطبعه در مطابع تهران مشغول به کار شد پس از چهار سال بتدریج مصحح روزنامه «اقدام» و «شفق» و خبرنگار...

ادامه مطلب

تأملی در نامه عباس مسعودی به اسدالله علم

تأملی در نامه عباس مسعودی به اسدالله علم

بسیاری از رجال عصر پهلوی در برابر شاه و اطرافیانش دارای ضعف شخصیتی و چاکر مآبی بوده و سخنان و مکاتباتشان با دربار محمدرضا پهلوی با تملق و مجیزگویی توأم بوده است. عباس مسعودی بنیانگذار روزنامه اطلاعات که از سال 1314 به بعد شش دوره نمایندة مجلس شورای ملی، چهار دوره سناتور انتخابی و دو دوره سناتور انتصابی تهران بود یکی از همین اشخاص بود که در اواخر عمر مورد بی مهری قرار گرفت و یکی از دلایل آن هم ظاهراً...

ادامه مطلب

روایت دعایی از دوقلوهای اطلاعات و کیهان

روایت دعایی از دوقلوهای اطلاعات و کیهان

حجت‌الاسلام والمسلمین سیدمحمود دعایی، مدیرمسوول روزنامه اطلاعات و مدیر موسسه فرهنگی بزرگی به همین نام است؛ روزنامه‌ای که قدیمی‌ترین روزنامه در حال چاپ این کشور محسوب می‌شود و امروز با بیش از 90 سال قدمت، سن و سالی بالاتر از مدیر خود دارد. دعایی با حکم امام خمینی(ره) در اردیبهشت سال 59 به ریاست موسسه فرهنگی اطلاعات منصوب شد، وی در تمام شش دوره ابتدایی مجلس شورای اسلامی نیز به عنوان نماینده...

ادامه مطلب

انتخابات دمکراتیک!

انتخابات دمکراتیک!

آشنائی با انتخابات در عصر پهلوی دوم و شیوه برگزیده شدن نمایندگان و رؤسای مجلس، از جمله نکاتی است که ما را با گوشه‌هائی از آزادیهای ادعائی رژیم شاه و سهمی که در این آزادی برای مردم در نظر گرفته بود آشنا می‌سازد. مقاله زیر به بررسی نحوه انتخاب رئیس و نمایندگان در یکی از ادوار مجلس شورای ملی و همچنین انتخاب اعضای کابینه دارد: عبدالله ریاضی که پس از کودتای 28 مرداد 1332 با بورسیه تحصیلی دانشگاه...

ادامه مطلب

تصویری از موسس اطلاعات

تصویری از موسس اطلاعات

روز نوزدهم تیر 1305 اولین شماره روزنامه اطلاعات به سردبیری عباس مسعودی در تهران منتشر شد. این روزنامه تنها یک برگ داشت. سناتور عباس مسعودی مؤسس ومدیر روزنامه اطلاعات، سال 1280ش در تهران متولد شد. تحصیلات مقدماتی و متوسطه را در مدرسه دارالفنون تهران پایان داد وسپس وارد فعالیت‌های مطبوعاتی و خبرنگاری شد. او در عین حال، تحصیلات را در خارج از محیط مدرسه ادامه داد و به تکمیل زبان خارجه و فراگرفتن...

ادامه مطلب

بررسی تحولات سیاسی و روابط خارجی ایران در دوره پهلوی

بررسی تحولات سیاسی و روابط خارجی ایران در دوره پهلوی

نگاهی گذرا به تحولات عمده در دوران پهلوی از روی کارآمدن رضاخان میرپنج تا عزل وی از سلطنت و جانشینی فرزندش و نیز کودتای 28 مرداد 1332 برای هر ناظر بی طرفی شکی بر وجود سلطه و نفوذ قدرتهای ذی نفوذ و سلطه گر در این کشور باقی نمی گذارد      . دوره حکومت رضاشاه در حقیقت دوره سلطه کامل انگلیس بر ایران بود و مجموعه ساختار تصمیم گیری در رژیم ایران از آغاز تا سرانجام بر اساس خواست دولت انگلیس و...

ادامه مطلب

شریف امامی کیست؟

شریف امامی کیست؟

روز 26 خرداد 1377 مهندس جعفر شریف امامی از نخست وزیران عصر پهلوی دوم و رهبر لژ فراماسونری ایران در نیویورک درگذشت.  جعفر شریف‌امامی، فرزند حاج محمدحسین نظام‌الاسلام، در ۲۷ خرداد ۱۲۹۱ شمسی در تهران متولد شد. پدرش یکی از روحانیون مشهور تهران در دوران قاجار بود که از ناصر‌الدین شاه لقب «معتمد‌الشریعه» و از مظفرالدین شاه لقب «نظام‌الاسلام» دریافت کرده بود. جعفر شریف‌امامی...

ادامه مطلب

فراماسونری به روایت اسناد ساواک

فراماسونری به روایت اسناد ساواک

روتاری بنا به تعریف مؤسسان آن، به مفهوم چرخ های دوار یک کارخانه به هم پیوسته است که با چرخش هر دنده، چرخ دنده دیگر درمی آید و در نتیجه کل سیستم متحرک می شود. با این تعبیر کلوب روتاری بین المللی به دنبال ایجاد یک نظام به هم پیوسته و متشکل جهانی است که با اراده و حرکت دندانه های کلوب مادر تمام این سیستم جهانی در جهت منافع غرب به حرکت درآید. اعضای کلوب روتاری در هر جامعه، از فعالان و نیروهای کیفی آن...

ادامه مطلب

انتخابات رضاخانی

انتخابات رضاخانی

از زمان جنبش مشروطه تا پیروزی انقلاب اسلامی ایران، مجلس شورای ملی، 24 دوره را پشت سر نهاده است. ادوار 24 گانه مجلس از مجلس اول که محمدعلی شاه آن را به توپ بست تا مجلس بیست و چهارم که با وقوع انقلاب اسلامی تعطیل شد، به سه دوره مشخص تقسیم می‌شود. 1. مجالس صدر مشروطیت که مجالس اول تا پنجم را دربر می‌گیرد. این 5 دوره از جنبش مشروطه شروع می‌شود و تا چند ماه پس از انقراض سلسله قاجار(1) ادامه می‌یابد. 2....

ادامه مطلب


1
2
3
...
31
32
33
34
35
...
141
142
143