مقالات
خودسری فرماندهان قشون در جنوب ایران که در فصل هشت به آن شد، با فرا رسیدن تابستان سال 1925 وضعیت بدتری پیدا کرد. دوازده نفر از عشایر منطقه در 25 ژوییه 1925، به کنسول‌یاری آمریکا در بوشهر پناه بردند: این افراد از دست نیروهای قشون گریخته‌اند که تمام مردان داخل و خارج شهر را دستگیر و آنها را وادار به حمل ملزومات نظامی می‌کردند. این کوچ‌نشینان برای ییلاق چادرهایشان را نزدیک کنسول‌یاری...
انگلیسیها پس از تصرف نظامی ایران، بر این کشور و منابع نفتی آن تسلط کامل و دائم یافتند. تسلط کامل بر ایران از طریق حکومت استبدادی نظامی با کودتای 21 فوریة 1921 ممکن گردید. با توجه به مدارکی که وزارت امور خارجه به تازگی منتشر کرده مشخص شده است که با وجود انکار انگلیسیها، آنها کودتا را برنامه‌ریزی و هدایت کرده‌اند و نیروهای نظامی و سفارت انگلستان در این کودتا نقش داشته‌اند. کودتا را رضا...
هدف از این مقاله بررسی نقش رذیلانة انگلستان در تاریخ معاصر جهت تجزیه و تقسیم ایران است. این نقش رذیلانه هنوز هم به قوت خود باقی است و مطمئناً در حرکتهای تجزیه‌طلبانه بعد از پیروزی انقلاب و زمان حال نیز دست‌های پیدا و پنهان پیر استعمار دیده می‌شود. با اشارة کوتاهی به یکی از دوره‌های تاریخی تقسسیم ایران به اصل مطلب می‌پردازیم. تقسیم ایران بین روسیه و عثمانی در اواخر دورة صفوی به دنبال...
«جان گونتر» نویسنده آمریکایی در کتابش با عنوان «در درون آسیا» که در سال 1939 منتشر ساخت، فصلی را به رضاشاه اختصاص داده است. گونتر درباره زندانیان سیاسی عصر رضاشاه می‌نویسد: «نه محاکمه‌ای وجود دارد، و نه حکم دادگاهی. خصم باید از میان برداشته شود، و اگر مرگش بنا به مصلحت ضرورت یابد، نه با تبر میرغضب و گلوله تفنگ جوخة اعدام که با روش ملودرام‌تر خوراندن سم به سراغش می‌آید....
جنگ دوم جهانی از ابتدا با آثار ویرانگر و مخربی در داخل کشور همراه بود. تورم، افزایش قیمتها، تشکیل بازار سیاه، کمبود خوار و بار ، احتکار و قحطی که نتیجه مستقیم حضور ارتش‌های بیگانه بود، موجبات نارضائی شدید مردم را فراهم ساخته بود. از طرفی به همین دلائل نفرت گسترده‌ای از انگلیس و روسیه به عنوان عوامل اصلی این نابسامانیها در جامعه وجود داشت. جامعه از یکسو نیازمند رسیدگی به اوضاع وخیم اقتصادی و...
ناصرالملک تربیت‌شده مکتب انگلیسی سیاست بود، وی هیچ‌‌گونه باوری نه به مشروطه داشت و نه توانایی ملت ایران در به دست گرفتن زمام اختیار خود؛ از سوی دیگر می‌دانست حتی روشنفکران ایرانی تلقی مشخصی از مشروطه ندارند و هر کس اوهام خود را مشروطه نام می‌نهد. به همین دلیل بر این باور بود که مشروطه باید بر الزامات ایران منطبق باشد. از سوی دیگر ناصرالملک مردی نخبه‌سالار بود، از دخالت...
با مرگ ناصر، معاون وی انورسادات، قدرت را در دست گرفت. این تحولات سبب شد تا شاه ایران مناسبات از دست رفته خود در دوران ناصر را با نزدیک شدن به سادات جبران کند. انگیزه‌های چندی نیز در این تصمیم به شاه کمک می‌کرد. در واقع از آخرین روزهای حیات ناصر کسی بر کرسی زمامداری مصر تکیه زده بود که مانند شاه ایران مشتاق رابطه با اسرائیل بود، هرچند که درآن دوره به اقتضای شرایط سیاسی جرات علنی ساختن این...
احتشام السلطنه به روایت اهل تاریخ، مردی بود بی باک و جسور که با اینکه تباری قاجاری داشت، ازدیر باز ساز مخالفت با « ائیل » می زد . او در این قسمت ملاقات مرحوم طباطبایی با عین الدوله را ذکر کرده است . گفت: مثلاً حاجی سیدمحمد طباطبایی نمی آید و دائماً فحاشی می کند. با این چه کنم؟ گفتم: اگر شما حاضر به انجام بعضی اصلاحات بشوید، بنده آقا سید محمد را می آورم به ملاقاتتان. گفت: تو می آوری؟ گفتم: بنده می...
1. آغاز فعالیتهای کانیتس چند روز پس از ورود پرنس رویس و همراهانش به تهران، در اول ماه مه 1915م. کنت کانیتس وابسته نظامی آلمان وارد پایتخت شد. او پس از بررسی وضعیت ایلات و عشایر و نیروهای نظامی ایران به نتایج ناامید کنندهای رسید و متوجه شد که تنها راه حل در ایران به راهانداختن جنگ چریکی در این کشور است؛ اما در بین عشایر ایران اختلاف و پراکندگی وجود داشت. همچنین او معتقد بود که باید پول و مهمات...
رقابتهاى دو امپراتورى بزرگ روسیة تزارى و بریتانیاى کبیر در قرن نوزدهم در آسیا، گرچه به استعمار مستقیم ایران منجر نشد اما صدمات جبران‌ناپذیرى به آن وارد ساخت. در پى گسترش مستعمرات بریتانیا در هندوستان، روسیة تزارى بخشهاى مهمى از شمال ایران را، در مواردى با همکارى دیپلماتیک مأموران محلى بریتانیا، به امپراتورى خود منضم ساخت. در موازنة سیاسى که بین رقابتهاى مستعمراتى این دو امپراتورى در دو دهة آخر...
روز نهم اردیبهشت 1368 احسان طبری، در 72 سالگی به علت ناراحتی کلیه در بیمارستان درگذشت. وی با انتشار کتاب «کژراهه» به افشای ماهیت کمونیسم و مارکسیسم در ایران پرداخت. از احسان طبری چند اثر دیگر در سال‌های 1362 و 1368 منتشر شد و برخی دست‌نوشته‌های وی هنوز انتشار نیافته است. احسان طبری از نظریه پردازان و از چهره های شاخص حزب توده بود. اما وی ضمن تجلیل از مقام علمی استاد شهید مرتضی مطهری به عنوان...
: استاد محمد گلبن پژوهشگر پر تلاش و سترگ تاریخ مطبوعات هستند که بخش عمده‌ای از عمر و جوانی خود را در این راه صرف کرده اند. از جمله اقدامات قابل ستایش و فراموش نشدنی ایشان صرف هفت سال وقت برای مطالعه، بررسی و فیش برداری دوره 42 ساله روزنامه فارسی زبان حبل‌المتین چاپ کلکته هند است که حاصل آن بالغ بر حدود 9هزار عدد فیش گردیده است. با تأسف باید بگویم که هنوز این سرمایه گرانقدر در اختیار همگان قرار...
17 ژانویه 1951 ـ 27/10/29 خیلى محرمانه اطلاعات بیوگرافیک نام: غلامحسین صدیقى ملیت: ایرانى تاریخ و محل تولد: 1905، تهران شغل: استاد فلسفه دانشگاه تهران وابستگى حزبى: ندارد زبان: فرانسه مشخصات خانوادگى: وجود ندارد تحصیلات: دکتراى ادبیات، دانشگاه تهران مراحل خدمتى: 1936: نماینده ایران در کنفرانس آموزشى ژنو. 1938: سرپرست آموزش، دانشگاه تهران 1944: استاد جامعه‌شناسى دانشگاه تهران 1945: دبیرکل،...
روز 9 اردیبهشت 1286 روزنامه حبل‌المتین به مدیریت سیدحسن کاشانی در تهران منتشر شد. این روزنامه قبلاً در کلکته به مدیریت مؤیدالاسلام از مریدان سیدجمال‌الدین اسدآبادی انتشار می‌یافت. روزنامه حبل المتین از روزنامه های بسیار تاثیرگذار بر مردم ایران است که توانست نامی ماندگار از خود در تاریخ معاصر ایران بر جای بگذارد. این روزنامه توسط سید جلال الدین حسینی در کلکته منتشر می شد. از دیدگاه...
روز 17 بهمن 1363 احسان طبری با نگارش نامه‌ای به روژه گارودی استاد دانشگاه، فیلسوف ، نویسندهٔ و تئوریسین حزب کمونیست فرانسه که به اسلام گرویده بود بر بحران ایدئولوژی مارکسیسم تأکید ورزید و پیوند خود را با جهان‌بینی الهی به عنوان راه برون‌رفت بشریت از انحطاط کنونی برخاسته از تمدن غرب اعلام داشت. این نامه پس از انتشار متن خاطرات احسان طبری با عنوان «کژراهه» که متضمن افشاگری‌های بکر و...
یکی از معروف روزنامه ها قدیمی به زبان فارسی روزنامه حبل المتین است. این روزنامه که نزدیک چهل سال در خارج از ایران منتشر می شده، به مدیریت سید جلال الدین الحسینی ملقب به موید الاسلام در شهر کلکته به زبان فارسی تاسیس و شماره اول آن در تاریخ دهم جمادی الثانی 1311 هـ.ق چاپ و توزیع گردیده است. حبل المتین معمولادر 24 صفحه به قطع وزیری بزرگ با چاپ سربی در مطبعه حبل المتین طبع و هفته ای یک بار...
روز پنجم شهریور 1363 احسان طبری تئوریسین حزب منحله توده در یک برنامه تلویزیونی در رابطه با عملکرد این حزب تصریح کرد «مارکسیسم در جامعه ایران حیثیت خود را از دست داده است.» احسان طبری از برجسته‌‌ترین متفکرین مارکسیسم در جهان بود که نه تنها نظیر او در کشورهای شرقی مانند هند و اندونزی (که احزاب کمونیست دارای سابقه طولانی و فعالیت نظری هستند) مشاهده نشده، بلکه در کشورهای غربی نیز (که...
احسان طبری نظریه پرداز حزب توده، 1295 ش. در ساری متولد شد. سال 1314 فعالیت سیاسی خود را با همکاری در انتشار مجله «دنیا» آغاز کرد. در 1316 به عنوان یکی از اعضای گروه 53 نفر دستگیر وزندانی شد. پس از شهریور 1320 از مؤسسین حزب توده بود ودر همین دوران، مدتی در شرکت نفت مشغول به کار شد. پس از آن به عنوان مترجم در خبرگزاری تاس به کار پرداخت. در کنگره اول حزب توده (1323ش.) به عضویت کمیته مرکزی انتخاب شد و بعد از...
جعفرسلطان لهونی در اواخر دورة قاجار و تمام دوران سلطنت رضاشاه رئیس ایل اورامان لهون بود؛ و نقش پررنگی در تحولات سیاسی و نظامی غرب کشور داشت. مناسبات و درگیریهای او با دیگر رؤسای ایلات منطقه، روابطش با حکومت مرکزی ایران و مناسباتش با انگلیس او را در تاریخ محلی اورامان نامدار ساخته است. ایل اورامان یکی از کهنترین ایلات ایران در غرب کشور است. قلمرو این ایل که از ایلات یکجانشین بوده و مشخصات ایلی...
در طول تاریخ، و به ویژه پس از تأسیس سلسله صفویه، با توجه به تهدید استقلال و تمامیت ارضی کشور از سوی دولتهای همسایه، تقویت بنیه دفاعی کشور مهمترین رکن تصمیم‌گیریها و سیاستگزاریهای دولتهای ایران بوده است. پس از شکست ایران از روسیه در عهد فتحعلی شاه قاجار، نیاز به بازسازی قوای دفاعی هم از نظر سازماندهی و ساختار و هم از نظر تأمین تجهیزات و تسلیحات جدید و پیشرفته، بیش از پیش احساس گردید. چون برآورده...
