رضا خان
شیخ خزعل یا آنگونه که در برخی از اسناد و مدارک خارجی از او یاد میکنند، شیخ محمره، در تاریخ معاصر ایران عموماً به عنوان یک حاکم منطقهای مقتدر که در پهنه خوزستان به تشکیل حکومت اقدام کرده و با استفاده از قشون عشایر منطقه و با اتکاء به حمایت مردم در مقابل رضاخان ایستاده است معروف است. اگر چه فهم عمومی از ماجرای سرکوب شیخ محمره این است که اختلافات او و رضاخان کار را به مقابله دولت مرکزی با او...
درست در همان روزی که رضاشاه از ایران تبعید می‌شد، در سراسر ایران شایع شد که وی با خود جواهرات سلطنتی را خارج می‌سازد. همان روز، علی دشتی طی سخنانی در مجلس شورای ملی اظهار داشت: «... باید رسیدگی شود، باید یک هیئت طرف اعتماد مجلس معین شود که جواهرات را تطبیق کنند با ثبت آنها...» و بالاخره در یک جلسه خصوصی مجلس مهر سکوت از لب نمایندگان برداشته شد رسیدگی به اشیاء گرانبها و جواهرات سلطنتی، باز...
رضاخان در طول سلطنت خود با زیرپا گذاشتن آزادی‌های تصریح شده در قانون اساسی، بساط پلیس سیاسی را در سراسر کشور گسترش داد. شهربانی، که طبق قانون ضابط دادگستری بود، به نیرومندترین ابزار در دست رضاخان برای ترور، اختناق و انواع جنایت‌ها تبدیل شد. او در ادامه با از بین بردن مخالفان خود و سرکوب نیرهای سیاسی و ترویج فرهنگ اطاعت بی‌چون و چرا، سعی کرد پایه‌های رژیم خود را مستحکم کند. رضاخان با حمله به...
بعد از کودتای سوم اسفند 1299 و قدرت‌گیری رضاخان، او با الهام از همسایه غربی که به تازگی ژنرال مصطفی کمال را به عنوان رئیس‌‌جمهور انتخاب کرده بود، نغمه جمهوری سرداد. وی با کمک مطبوعات چنان جوی به وجود آورد که جز صدای جمهوری‌خواهی از سرتاسر ایران هیچ‌صدایی به گوش نمی‌رسید. اما برخلاف انتظار،...
: در مورد ازدواج رضاخان نظرات مختلفی وجود دارد. اولین ازدواج وی با دختردایی خود مریم (صفیه، تاجماه) بود که رضاخان 9 سال با این زن زندگی کرد تا اینکه مریم هنگام نخستین زایمان خود درگذشت و از او دختری به نام همدم (فاطمه) که بعد به همدم‌السلطنه ملقب گردید، باقی ماند. تاج‌الملوک پهلوی (دومین همسر رضاخان) در مورد اولین ازدواج همسرش (رضاخان) در کتاب خاطرات ملکه مادر می‌گوید: ” البته این موضوع...
شاید در نگاه اول چنین به نظر آید که شخصیت و کارنامه رضاخان با گذشت یکصد سال از کودتای ۱۲۹۹ برای مردم ایران به‌خصوص علاقه‌مندان تاریخ پنهان نیست؛ اما اگر کمی ژرف‌تر بنگریم نکات بسیاری درباره او وجود دارد که ضرورت پژوهش بیشتر را نمایان می‌کند. با کودتای ۱۲۹۹ در یکصد سال پیش، تاریخ معاصر ایران وارد مرحله تازه‌ای شد. یک افسر ناشناس قزاق به نام رضاخان، که در میان هم‌قطارانش به رضا ماکسیم...
گاوین همبلی استاد تاریخ دانشگاه دالاس ایالت تگزاس آمریکا در نگارش کتاب تاریخ ایران دانشگاه کمبریج به اتفاق چند نویسنده دیگر مشارکت داشته است. او در خصوص خشونت در حکومت پهلوی چنین می نویسد: « در تاریخ حکومت پهلوی در ایران به سختی می توان صفحه ای سیاه تر از تعقیب و آزار عشایر توسط مزدوران جیره خوار رضا شاه یافت.» در ادامه نمونه هایی از رفتار عوامل رضا خانی در دوره پهلوی اول ذکر می شود. 1....
نیروی نظامی ایران در سال های پایانی قاجار متشکل از بریگارد قزاق، و بودند که وضعیت آنها بشرح زیر توصیف شده است: الف) بریگاد قزاق: ناصرالدین‌شاه در دومین سفر خود به فرنگ در سال 1257.ش، چنان تحت تاثیر قزاق‌های روسی که در مقابل او رژه می‌رفتند، قرار گرفت که اظهار تمایل کرد که نایب‌السلطنه قفقاز یگانی مشابه سواره‌نظام قزاق در ایران به وجود آورد. دومانتوویچ،اولین فرمانده بریگاد ایرانی...
میرزا حسین خان دادگر فرزند میرزا عبدالکریم خان (کارمند دولت) متولد حدود 1272 شمسی [تاریخ تولد او را 1260 شمسی نیز گفته‌اند] پس از طی دوران کودکی تحصیلات مقدماتی را آموخته، به تمایل پدر در سلک طلاب دینی درآمد و به مدرسه مروی رفت و صرف و نحو را آموخت اندکی در علوم دینی و فقه اسلامی تحصیل کرد و در زمان وزارت میرزا محمود خان علاءالملک در کابینه اتابک در سال 1286 شمسی به استخدام عدلیه در آمد در ظرف چند سال از...
در مراسم رونمایی از دفاتر املاک و اسناد زمین‌خواری پهلوی و گشایش نمایشگاه «ایران بین دو انقلاب به روایت اسناد و تصاویر»، پرویز فتاح، رئیس بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی، با به بازگرداندن تمام املاک غصب‌شده توسط پهلوی به مالکانش گفت: گرچه ما امروز در کشور مشکلاتی داریم، ولی این مشکلات نباید دلیلی شود برای برخی‌ها که جای «جلاد و شهید» و «ظالم و مظلوم» را عوض کنند به...
پس از انقلاب مشروطیت، سیاست‌های انگلیس و روس در ایران، بر پایه قرارداد معروف 1907م، اجرا می‌شد. با وقوع انقلاب بلشویکی در روسیه و تغییر سیاست خارجی آن دولت و لغو قراردادهای دوره تزاری، دولت بلشویکی سیاست عدم مداخله در ایران را پیشه کرد و در نتیجه، دولت انگلیس برای مداخله در امور ایران بی‌رقیب ماند و در صدد برآمد تا سلطه و نفوذ خود را بر سراسر ایران گسترش دهد. درباره چگونگی تأمین منافع و...
روزنامه گاردین چاپ منچستر در شماره امروز[19 نوامبر 1975] خود نوشته است سال آینده در حالیکه امریکا دویستمین سال استقلال خود را جشن میگیرد، ایران نیز پنجاهمین سال سلطنت دودمان پهلوی را جشن خواهد گرفت. گو اینکه پادشاهی در ایران سابقه دوهزار و پانصد ساله دارد. رضاشاه بزرگ پدرِ شاه ایران که یک سرباز بیسواد ایران بود، پنجاه سال قبل ضمن یک کودتا قدرت را در دست گرفت. فرزند او که مرد خودساخته ای[!] است...
فرزند شاهرخ در سال 1253ش، در کرمان متولد شد. جدّ پدری او «ملا گشتاسب» منجم مشهور بود. شاهرخ پدر کیخسرو، آموزگار دبستان‌های کرمان بود. کیخسرو تحصیلات مقدماتی را در کرمان به پایان رساند و در سن نه سالگی به تهران آمد و سه سال به ادامه تحصیل پرداخت. سپس به سفارش «مانکجی هاتریا» با برادر کوچکتر خود به بمبئی رهسپار شد و در آن دیار به حمایت و سرپرستی «دینشاه» رئیس انجمن اکابر صاحبان پارسی...
دروغ وقتی تکرار شود، باورپذیر می شود. در تاریخ دروغ های بزرگ، ولی باور شده، کم نداریم. گوبلز، وزیر تبلیغات آلمان نازی، این نکته را خوب دریافته بود که دروغ برای اینکه باورکردنی باشد اولا باید خیلی بزرگ باشد؛ و ثانیا به شدت تکرار شود. در حرم حضرت عبدالعظیم حادثه ای رخ داد و جنازه ای کشف شد و پس از آن سیل تبلیغات درباره رضا شاه کبیر! به راه افتاد که چه مردی بود و چه کارهایی که کرد و چه کارهایی...
بعد از پیدا شدن جسد مومیایی که گفته می شود رضاشاه است ، بار دیگر افکار عمومی درباره شخصیت و کارنامه رضا خان وارد بحث های بی انتهای تاریخی شدند. روایت رسمی از رضاخان، معلوم و معروف همگان است: رضاخان دیکتاتور بیسوادی بود که انگلیسی ها وی را آوردند و پس از انقضای تاریخ مصرفش، او را به آسانی از ایران بردند. در این بین نیز وی مجری منویات بیگانگان در مسایلی از قبیل کشف حجاب، تحدید حوزه های علمیه و...
