مقالات
منوچهر آزمون، نوة دختری شیخ فضل‌الله نوری و خواهرزادة آقا شیخ بهاءالدین نوری و پدرش، ابوالقاسم، انباردار وزارت دارایی بود. آزمون، تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در تهران گذراند. پس از گرفتن دیپلم، در 1330 ش، در زمان صدارت مصدق، برای ادامة تحصیل به آلمان غربی رفت و با استفاده از ارز دولتی، در دانشگاه توبین گن و کُلن، اقتصاد و علوم سیاسی خواند.پس از چندی ارز دولتی وی قطع گردید و ناچار برای ادامة تحصیل در...
ارتشبد حسین فردوست از چهره‌های برجسته عصر پهلوی است. او در 1296 متولد شد. از دوران کودکی به عنوان دانش‌آموز دبستان نظام وارد کلاس مخصوصی شد که رضاشاه برای ولیعهد خود محمد‌رضا پهلوی ترتیب داده بود. لذا فردوست، دوست صمیمی و نزدیکترین محرم اسرار وی گردید. با عزیمت محمد‌رضا به سوئیس، فردوست جزء دوستان صمیمی و مشاوران شاه گردید، بدان حد که شاه درکتاب «مأموریت برای وطنم» تنها کسی را که به عنوان دوست...
سید مرتضی آوینی در سال 1326 ش. در شهرری، واقع در جنوب تهران، به دنیا آمد. پدرش مهندس معدن بود. او تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در شهرهای زنجان، کرمان و تهران سپری کرد و در سال 1344 ش. دیپلم گرفت. همان سال وارد دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران شد. رشته تحصیلی او معماری بود. هم درس می‌خواند و هم کار می‌کرد. در سال 1354 ش. فوق‌لیسانس معماری گرفت. پس از پیروزی انقلاب اسلامی آوینی به فیلم‌سازی روی...
آیت‌الله سیدمحمد باقر صدر از علما و متفکران برجستة مجاهد شیعه عراق در قرن چهاردهم هجری، فرزند سید حیدر و نوه مجاهد معروف سید اسماعیل صدر و از خاندان معروف صدر بود. و در 25 ذیقعده 1353ق در شهر کاظمین، به دنیا آمد. در سه سالگی پدرش را از دست داد و مادر فاضله‌اش (دختر شیخ عبدالحسین آل یاسین) تربیت و پرورش او را بر عهده گرفت و برادر بزرگش سید اسماعیل او را تعلیم داد. در پنج سالگی به مدرسه رفت و اندکی بعد...
رخشنده اعتصامی معروف به پروین اعتصامی در 25 اسفند 1285 در تبریز به دنیا آمد. پدرش یوسف اعتصامی آشتیانی از ادیبان ودانشمندان زمان خود بود که به زبانهای فارسی، ترکی، عربی و فرانسوی تسلط داشت و مادرش اختر فتوحی تبریزی فرزند میرزاعبدالحسین‌خان قوام‌الدوله متخلص به شوری شاعر دوره قاجار بود. پروین در سال 1291 ش به همراه خانواده‌اش به تهران کوچید و تا آخر عمر در این شهر ماند.با نمایان شدن ذوق و قریحه شاعری...
پس از رحلت آیت‌الله العظمی بروجردی، شاه با ارسال پیامهای تسلیت برای مراجع نجف کوشیدتا پایگاه مرجعیت را از ایران به عراق منتقل کند.1 هدف این بود تا با تضعیف مرجعیت ایران، موانع اصلی پیشبرد برنامه‌های دولت در داخل کشور از میان برداشته شود. امام خمینی دو سال پس از رحلت آیت‌الله بروجردی به نقشه شاه برای حذف حوزه علمیه قم و کوبیدن مرجعیت ایران کردند. امام در این رابطه فرمودند:«... اینها از زمان...
ثریا اسفندیاری دومین همسر محمد‌رضا پهلوی شاه ایران،بود که نزدیک به هفت سال در دربار ایران دوام آورد. او پس از فوزیه و پیش از فرح در ایران عنوان ملکه را به خود اختصاص داده بود.ثریا اسفندیاری بختیاری در اول تیر 1311 در بیمارستان میسیونرهای انگلیسی در اصفهان متولد شد. پدرش خلیل فرزند اسفندیار، سردار اسعد بختیاری بود. خلیل، زمانی که در آلمان رشته حقوق و اقتصاد سیاسی می‌خواند با اوا کارل (Eva Karl) ازدواج...
متن اعلامیه امام خمینی راجع به تحریم نوروز سال 1342 به نقل از جلد اول صحیفه امام به شرح زیر است: بسم الله الرحمن الرحیم انالله و اناالیه راجعون روحانیت اسلام امسال عید ندارد دستگاه حاکمه ایران به احکام مقدسه اسلام تجاوز کرده و به احکام مسلمه قرآن قصد تجاوز دارد، نوامیس مسلمین در شرف هتک است و دستگاه جابر با تصویبنامه‌های خلاف شرع و قانون اساسی می‌خواهد زن‌های عفیف را ننگین و ملت...
سید احمد کسروی ،مورخ ، زبان شناس و از رجال فکری و فرهنگی معاصر ، 8 مهر 1269 در آذربایجان متولد شد. او پس از فراگیری دروس متوسطه به تجارت و فعالیتهای آزاد روی آورد . سپس در بهمن 1307 توسط علی اکبر داور وزیر دادگستری رضاشاه ، به وزارت دادگستری آمد و مشغول به کار شد. با قیام شیخ محمد خیابانی در تبریز مخالفت کرد و به پیشنهاد وزیر عدلیه رضاشاه به ریاست عدلیه خوزستان منصوب شد . کسروی در رشته های تاریخ ، لغت ،...
از نخستین روزهای پس از پیروزی انقلاب اسلامی این تلقی در ایران به وجود آمد که می‌توان با طرد و نفی روابط ناعادلانه دو قدرت امریکا و شوروی با ایران به عنوان روشن‌ترین معنای سیاست «نه‌شرقی نه غربی»، رابطه‌ای سالم و متوازن با اروپا را بنا نهاد. گرچه عواملی مانند سلطه طولانی و بدسابقه انگلیسی‌ها بر ایران و یا اتحاد استراتژیک اروپا با امریکا عاملی بازدارنده در تحقق این هدف بود، ولی همواره این نگرش...
تحریم نفتی غرب قطعاً یکی از مهمترین تحولات سیاسی و اقتصادی جهان در دهه هفتاد میلادی است و اکثر مورخینی که تقویم رویدادهای قرن بیستم میلادی را به رشته تحریر درآورده‌اند، از این رخداد به عنوان یکی از برجسته‌ترین وقایع جهان یاد کرده‌‌اند. یکی از ابعاد اهمیت این واقعه، استفاده از نفت به عنوان یک ابزار سیاسی در روابط بین‌المللی بود پدیده‌ای که تا آن تاریخ هرگز سابقه نداشته و پس از آن نیز...
مظفرالدین شاه، چهارمین ولیعهد ناصرالدین شاه، پنجمین فرزند ذکور او و پنجمین پادشاه سلسله‌قاجار محسوب می‌شود.1 او در 1231 ش. در اوایل سلطنت پدرش ناصرالدین شاه به دنیا آمد و مانند سه فرزند ذکور دیگر او که بلافاصله پس از تولد، به عنوان ولیعهد شاه معرفی شدند و در طفولیت در گذشتند، در 5 سالگی به ولایت عهدی برگزیده شد. 2 مظفرالدین میرزا پس از انتخاب شدن به ولیعهدی طبق رسوم قاجار که از زمان فتحعلی شاه معمول...
روابط سیاسی ایران و انگلستان به فاصله 2 ماه پس از به ثمر نشستن مبارزات ملت ایران برای ملی کردن صنعت نفت و متعاقب شکایات بی‌حاصل انگلستان از ایران به شورای امنیت سازمان ملل، توسط دولت مصدق قطع شد. (1)این رویداد در کابینه دوم مصدق که در پی حادثه 30 تیر و شکست دولت 5 روزه احمد قوام ـ قوام‌السلطنه ـ به روی کار آمده بود، به وقوع پیوست. مصدق در دور دوم نخست‌وزیری خود ابتدا همه کنسولگریهای انگلیس در شهرهای...
منوچهر اقبالمنوچهر اقبال از نخست‌وزیران عصر پهلوی دوم در 20 مهر 1288 ش در مشهد به دنیا آمد. پدر او حاج مقبل‌السلطنه خراسانی-معروف به «اقبال التولیه» در آذر 1304 عضو مجلس مؤسسان شد که انتقال سلطنت را به رضاخان سردار سپه تسجیل نمود. مقبل‌السلطنه علاوه بر منوچهر دارای 5 پسر و 6 دختر نیز بود.(1)منوچهر اقبال تحصیلات ابتدایی را در مشهد و تحصیلات متوسطه را در مدارس ثروت و دارالفنون تهران پایان برد.اقبال در 1305...
مظفر بقائی کرمانی سیاستمدار، وکیل مجلس و رهبر حزب زحمتکشان ملت ایران در 1290 در کرمان زاده شد. پدرش میرزا شهاب‌راوری کرمانی، از فعالان سیاسی دورة مشروطه و نمایندة کرمان در مجلس چهارم بود. با آمدن میرزا شهاب به تهران، مظفر نیز به تهران آمدو مشغول تحصیل شد. در 1308 ش با سهمیة دولتی برای ادامة تحصیل به فرانسه رفت و تحصیلات تکمیلی خود را در رشتة فلسفه در دانشگاه سوربن به پایان رساند. پس از بازگشت به ایران و...
روز 14 آبان 1358 یک روز پس از فتح لانه جاسوسی آمریکا به وسیله «دانشجویان مسلمان پیرو خط امام»، مهندس مهدی بازرگان از سمت نخست‌وزیری استعفا داد و عمر 9 ماهه «دولت موقت» به پایان رسید. متن استعفای بازرگان به این شرح بود1بسم‌الله الرحمن الرحیمحضور محترم حضرت‌آیت‌الله العظمی امام روح‌الله الموسوی الخمینی دامت‌برکاته، باکمال احترام معروض می‌دارد پیرو توضیحات مکرر گذشته و نظر به اینکه دخالتها،...
روز هشتم شهریور 1286 دولتهای انگلستان و روسیه برای مقابله با دشمن مشترک خود آلمان طی پیمانی به اختلافات خود در نقاط مختلف جهان خاتمه دادند. این پیمان که در سن پترزبورگ پایتخت روسیه تزاری به امضا رسید شامل توافق دو کشور در زمینه منافع طرفین در افغانستان ، تبت، امپراطوری عثمانی و ایران بود. در بخش مربوط به ایران دو کشور موافقت کردند که سرزمین ایران را به قلمرو نفوذ خود تقسیم کنند. به موجب این قرارداد...
روز هشتم شهریور 1299 به ابتکار حزب کمونیست روسیه بلشویکی اولین کنگره بزرگ رهبران حزب کمونیست کشورهای آسیائی و آفریقائی تحت عنوان «کنگره ملل ستمدیده مشرق زمین» در شهر باکو در ساحل دریای خزر برگزار شد. هدف از این اجلاس که بیش ازیکهزار نماینده کمونیست در آن شرکت داشتند ایجاد هماهنگی میان احزاب کمونیست کشورهای آسیائی و آفریقائی با یکدیگر و همسو ساختن حرکت آنها با حزب کمونیست روسیه بود. در این کنگره،...
میرزا حسن خان مستوفی موسوم به «مستوفی الممالک» از نخست وزیران مشهور عصر قاجار در 1251 هجری شمسی در تهران متولد شد. پدر او میرزا یوسف آشتیانی سالها وزیر مالیه و مدتی نیز صدر اعظم دوره ناصرالدین شاه قاجار بود. به همین دلیل مستوفی از سنین نوجوانی در دربار شاه رفت و آمد داشت و در سالهای بعد توانست کارمند دفتری ناصرالدین شاه شود. شاه به دلیل اعتمادی که به میرزا یوسف داشت، مستوفی 12 ساله را پس از مرگ پدرش به...
از هفدهم مرداد 1298 که پیمان معروف 1919 توسط وثوق‌الدوله با انگلیسی‌ها به امضا رسید دولت روسیه از این پیمان و اقدام دولت ایران در امضای آن انتقاد کرد و این انتقاد را تا لغو آن پیمان ادامه داد. دولتمردان جدید مسکو که کمی پیش از آن توانسته بودند در جریان انقلاب کمونیستی، حکومت 300 ساله تزاری را براندازند، از یکسو انگلیسی‌ها را هم پیمان رژیم تزاری می‌دانستند و با اقدامات آنان مخالفت می‌ورزیدند و از سوی...
