مقالات
روز 21 اردیبهشت 1337 خسرو روزبه سرگرد کمونیست و فرمانده شاخه نظامی حزب توده به حکم محکمه نظامی و تأیید شاه اعدام شد. خسرو روزبه فرزند دوم ضیاء لشکر در سال 1303 در شهر ملایر به دنیا آمد. تحصیلات ابتدایی را در مدرسه آمریکایی ملایر و تحصیلات متوسطه را در همدان به پایان برد. سپس در دانشکدۀ افسری در رشته توپخانه و در دانشکدۀ فنی از رشته مکانیک فارغ التحصیل شد. در سال 1318 به علت درگیری با فرمانده توپخانه ضد هوایی...
کشف حجاب و تجددمآبی و فرنگیزدگی جای خود! چه اجباری در اجباری کردن اینگونه برنامهها و بهکار بردن خشونت در مسیر تجددمآبی وجود داشت؟! شاید اگر رضاشاه و اطرافیان او کشف حجاب را به سرعت اجباری نمیکردند، بعضی از اقدامات مورد قبول آنها در زمینۀ نوسازی هم در گرد و غبار خشم و غیرت مردم فرو نمیرفت، امّا گویی لازم بود که چنین رژیم مستبد و خشکمغزی از طریق همین اشتباهات در نزد مردم و...
بررسی اسناد و گزارشهای به جای مانده از آن دوران نشان میدهد که میزان و چگونگی پیشبرد طرح کشف حجاب در هر منطقه، با توجه به بافت اجتماعی، فرهنگی، مذهبی و موقعیت جغرافیایی و اقلیمی و همچنین، نحوة فعالیت نهادها و سازمانهای ذیربط از قبیل انجمنها و سازمانهای زنان و اقدامات تبلیغاتی آنان در این راستا، متفاوت بوده است. پیشرفت و پذیرش این طرح، در شهرهایی که جریان تجددطلبی و نوگرایی در آنجا پیشرفت...
«ساعت 3 بعد از ظهر روز 17 دی ماه 1314 موکب اعلیحضرت همایون شاهنشاهی و موکب علیاحضرت ملکة پهلوی و والاحضرت شاهدخت برای افتتاح دانشسرای مقدماتی و اعطای دانشنامههای محصلان طب و قابلگی به عمارت جدید دانشسرای مقدماتی نزول اجلال فرمودند. حضور علیاحضرت ملکه پهلوی و والاحضرتین شاهدخت در مراسم افتتاح فصل تازهای در تاریخ جدید ایران و مرحله نوینی در دوره حیات اجتماعی کشور ما میباشد و این...
روز ۲۴ آذر سال ۱۲۹۰دولت روسیه تهدید کرد چنانچه ظرف مدت شش روز مورگان شوستر خزانه دار کل ایران از این کشور اخراج نشود و استخدام اتباع خارجی از این پس تحت اجازه روس و انگلیس قرار نگیرد تهران را با چهارهزار سرباز اشغال خواهد کرد ... سیاست داخلی و خارجی ایران در قرن نوزدهم و دهه اول قرن بیستم میلادی، برآیند رقابت روسیه و انگلستان در داخل کشور بود. این رقابت با پیامدهای منفی فراوانی روبرو بود، بهطوری...
زندهیاد بانو بیبی خدیجه طباطبایی با به شخصیت شهید آیتالله سعیدی میگفت: امام(ره) همیشه میگفتند که آقای سعیدی وظیفهاش را انجام داد. من در آن سالها کسی را مثل آقای سعیدی نداشتم که آن طور مخلصانه در راه دین تلاش کند به گزارش خبرگزاری تسنیم، اگر نبودند شیرزنانی که خانه را جبهه دیگری برای مبارزه با ظلم و بیعدالتی بدانند، هرگز مردانی که امروزه از آنها با عنوان...
سرّى ـ غیرقابل رؤیت براى بیگانگان ـ غیرقابل رؤیت براى پیمانکاران یا مشاوران پیمانکار ـ پخش و اقتباس اطلاعات تحتنظر تهیهکننده ـ شامل منابع و شیوههاى اطلاعاتى است. ناصر مقدم رئیس ساواک (از ژوئن 1978) عنوان خطاب: تیمسار مقدم سپهبد ناصر مقدم، که جایگزین تیمسار نعمتاللّه نصیرى، رئیس ساواک (سازمان اطلاعات و امنیت کشور) شد، داراى سوابق خدمتى اطلاعاتى از اواسط دهه 1950 است....
آرا و نظریات غلامرضا سعیدی سعیدی پرورش انسانها و آگاهی دادن به آنان و نیز بهرهگیری از اندیشمندان ار منطق زمانه میدانست.او در اینباره گفته است: «منطق زمان همین است که بنده سید غلامرضا سعیدی نوزادی دستپرورده همه این فضلا نظیر مـرحوم آقـا شیخ هادی مجتهد هستم.من از او بهرهها بردم.او بر خلاف خیلی ها مرد بسیار جهانشناسی بود و ما را با روح اسلامی...
سید محمدرضا سعیدی از روحانیون مبارز و انقلابی ایران در قرن چهاردهم هجری فرزند سید احمد در 1308 در نوغان خراسان به دنیا آمد. دروس ابتدایی را نزد پدرش خواند و مقدمات و سطح را در مشهد مقدس از استادان نامآور آنجا از جمله ادیب نیشابوری، شیخ هاشم و شیخ مجتبی قزوینی فراگرفت. پس از پایان دوره سطح عازم قم گردید و در درس آیتالله بروجردی و امام خمینی حاضر شد. مراتب فضل و دانش و ابهت و شخصیت...
پیش درآمد مروری بر تاریخچة آموزش و پرورش ایران در عصر پهلوی اول ودوم به ما نشان خواهد داد که با توجه به ماهیت ضداسلامی و غربگرایانه حکومت دست نشانده پهلویها، همواره دست اندرکاران و مهره های فرقة بهائیت که در این ویژگیها با پهلویها مشابه و هم داستان بوده اند، در مناصب سیاسی فرهنگی مهم منجمله دستگاههای آموزش و پرورش کشور نقش و جایگاه بسزایی داشتهاند.۱ اسناد و مدارک بیشماری وجود دارد که حکایت از...
تنها سران بهائیت و هیأتهای مختلف محافل ملی و محلی بهائی نبودند که متفقاً دولت اسرائیل و صهیونیسم جهانی را تأیید میکردند و با آن همکاری مینمودند، بلکه در بسیاری از نقاط جهان، به ویژه ایران اکثر بهائیان متمایل به «جهودان» و دولت اسرائیل بودهاند و در راستای سیاستها و برنامههای این کشور پیش میرفتند. در بسیاری از کشورها خصوصاً ایران، بهائیان داخل تشکیلات جاسوسی «موساد»...
هفدهم اردیبهشت هرسال یادآورشهادت بیش ازپنجاه نفراز رزمندگان ارتشی، سپاهی،نیرویانتظامی و پیشمرگان مسلمان کرد است که در حمله جنگنده های رژیم بعث عراق به زندانی در روستای دولهتو درسردشت به شهادت رسیدند. آنها مظلومانه در شرایط اسارت به شهادت رسیدند . در مطلب پیش روی به بررسی این رویداد هولناک پرداخته ایم . هنوز چند روزی از پیروزی انقلاب اسلامی نگذشته بود که نیروهای به اصطلاح...
روز 17 اردیبهشت 1349 قانون تأسیس سازمان اسناد ملی ایران به تصویب مجلس شورای ملی رسید و جهت اجرا به دولت ابلاغ شد. با این مصوبه مقدمات تشکیل آرشیو ملی ایران به عنوان پاسدار فرهنگ و هویت تاریخی کشور به وجود آمد. آرشیوها، تشکیلاتی با مأموریتهائی خاص و ویژه هستند؛ مأموریتهائی فراتر از موانع و مرزهای مکان و زمان. آرشیو، حلقة پیوند میان گذشته، حال و آینده است؛ آیندهای که ما معتقدیم ساختن آن،...
در مورد اعضای بهایی که وارد سازمان اداری اقتصادی پهلوی شدند باید گفت که خیلی از اینها نمی پذیرند که بهایی بودند هرچند در خلوت خودشان به این امر مباهات می کنند. پدر امیر عباس هویدا از کسانی بوده است که نزدیک به سران این تشکیلات بوده است اما خود هویدا این را به گردن نمی گیرد. حمیدرضا اسماعیلی نویسنده و پژوهشگر حوزه بهائیت با حضور در برنامه سرچشمه مطالبی را درباره تاریخچه و فعالیت بهائیت از ابتدا...
مبارزات انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در سال 1339 بازتاب مستقیم در ایران داشت و سرآغاز فضای سیاسی نوینی شد. نتیجه این انتخابات کاملاً مغایر با خواست محمدرضاپهلوی بود که تمام امید خود را به پیروزی ریچارد نیکسون ـ کاندید حزب جمهوریخواه ـ بسته بود. پیروزی دمکراتها و ریاست جمهوری جان کندی (آبان 1339) یک دوران کشاکش میان دربار پهلوی و دمکراتهای آمریکایی پدید ساخت که مهمترین نمود آن تحمیل دولت...
در سالروز فرار شاه از ایران دومین نوارمکالمه تلفنی محمدرضا شاه با علی امینی برروی سایت موسسه مطالعات و پژوهشهای سیاسی قرار گرفته است. این اقدام اساسی برای پژوهشگران تاریخ معاصر ایران فرصت مغتنم دیگری را بوجود آورد تا بتوانند با بررسی تحلیلی مطالب بسیار مهمی که در این مکالمه تلفنی مطرح شده است به جزئیات بیشتری از نقشه های پشت پرده رژیم شاه برای حفظ بقاء حکومت ظالمانه اش ، دسترسی پیدا کنند....
سایت موسسه مطالعات و پژوهش های سیاسی ایران نخستین بار پس از گذشت سی و شش سال ، نوار صوتی مکالمه تلفنی شاه با علی امینی نخست وزیرسابق ایران را دراختیار پژوهشگران تاریخ معاصر و همه علاقه مندان به شناخت واقعیت های پشت پرده تاریخ ایران قرار داده است . امید است این اقدام روشنگرانه بازهم ادامه یابد تا نسل جدید انقلاب اسلامی ، با واقعیتهای بازهم بیشتری از ناگفته های بیداد ستم شاهی پهلوی آشنا...
روزبیست و دوم آذرماه 1357 مردم محله سعدیه شیراز ، شاهد وقوع جنایتی هولناک توسط استوار "صفت الله فهندژ" ، بهایی بودند که در گردان پیاده ارتش خدمت می کرد. در اثر تیراندازی این جنایتکار از روی پشت بام خانه اش تعدادی از مردم محله سعدیه کشته و دهها نفر دیگر زخمی شدند. درسالروز وقوع این جنایت (22 آذر 1357) در مقاله پیش رو تلاش شده است با اتکاء به دو سند برجای مانده از ساواک و گزارش...
بر اساس گزارشهای رسمی، بهائیان از سال 1318 ه.ق فعالیت خود را در ایالت شیکاگو آغاز کردند. بهائیان آمریکا که تحت حمایت دولت آمریکا بودند، به دستور میرزا حسینعلی در امر وقف املاک و بناهای خود به نام بهائیت تلاش فراوانی داشتند و هدایایی را جهت تشویق مردم و جذب آنان به بهائیت و گسترش بهائیت، وقف کرده و در اختیار رهبران بهائی قرار میدادند. شناسایی و ثبت املاک بهائیت ابتدا از آمریکا آغاز شد؛ در به...
استعفا و تبعید رضا شاه پس از آن صورت گرفت که دولتهای روسیه و انگلستان به دلیل مناسبات رو به گسترش رضا شاه با آلمان هیتلری، سه بار به وی هشدار دادند. در آن زمان اخبار و گزارشهای دریافتی از جبهههای جنگ دوم جهانی حاکی از پیشرفت روز افزون آلمان و شکستها و عقبنشینیهای متفقین بود. رضا شاه نیز که پیشبینی پیروزی آلمانیها را در جنگ داشت نه برای حفظ استقلال کشور، بلکه برای حفظ موجودیت خود و...