مقالات
خطبه عقد توسط آیت‌الله میلانی خوانده شد. از‌این زمان، همدم، همسر و همراهی تازه، که هفده بهار بیش نداشت، پا به دنیای آقای خامنه‌ای گذاشت که در همه فرودهای سرد و سخت زندگی سیاسی و شاید تک فرازهای آن در آن روزگار، یاری غم خوار و دوستی مهربان بود.
ایلات و عشایر در تاریخ ایران از جمله عناصر تأثیرگذار در قدرت و سیاست بودند. آن‌ها همواره جزئی از نیروهای نظامی دولت برای مقابله با تخاصم خارجی به‌شمار می‌آمدند. در دوران معاصر، خاصه از دوره مشروطه تا تأسیس حکومت پهلوی، عوامل گوناگونی در بازیگری عشایر دخیل شد. ورود نیروهای استعماری و دخالت دولت‌های خارجی در ایران، همهٔ عناصر جامعهٔ ایرانی از جمله عشایر را درگیر کرد. بنابراین، هم دولت‌ها و هم...
ساواک گزارش داد: سازمان تلویزیون تجارتی به صورت کانون فسادی درآمده و موجب انحراف عده‌ی زیادی از دختران شده است. مردم از این که دولت کنترلی در کار این سازمان وابسته به بهایی‌ها ندارد، ناراحت و عصبانی به نظر می‌رسند.
در سال‌های پایانی رژیم پهلوی، آشنایی سیدعلی‌اکبر ابوترابی با سیدعلی اندرزگو فصل تازه‌ای از مبارزات سیاسی و فعالیت‌های مسلحانه او را رقم زد. این آشنایی که در سال ۱۳۴۹ در خانه «آقا باقر نجار» در تهران شکل گرفت، به نقطه عطفی در همکاری‌های عملیاتی و سازماندهی‌شده میان آن دو تبدیل شد. ارتباط نزدیک و اعتماد متقابل، هرچند زمینه دستگیری موقت ابوترابی توسط ساواک را فراهم کرد، اما نتوانست...
ضاحیه روزهای دشوار بسیاری را پشت سر گذاشته است؛ کوچه‌هایی که با بمب‌های رژیم صهیونیستی لرزیدند، خانه‌هایی که بر سر خانواده‌ها فروریختند و کودکانی که میان آوار، با زخم و وحشت قد کشیدند. در آن روزها نام سیدحسن نصرالله بیش از هر چیز، امید می‌بخشید؛ صدای او همچون سپری بر دل‌ها می‌نشست و مردم در انتظار دوباره شنیدنش بودند. اما ناگهان خبر شهادت سید شرایط را دگرگون کرد و ضاحیه در سکوتی سنگین فرو رفت؛ گویی سایه‌ای که سال‌ها بر سر شهر گسترده بود، از میان برداشته شد.
در سال‌هایی که موج مبارزه با استعمار و صهیونیسم در منطقه اوج گرفته بود، بسیاری از مبارزان انقلاب اسلامی ایران نگاهشان به هر صدای مقاومِ علیه قدرت‌های جهانی جلب می‌شد. جمال عبدالناصر، با وجود اختلاف‌نظرهای عقیدتی، به‌عنوان نمادی از ایستادگی در برابر غرب و صهیونیسم، جایگاه ویژه‌ای در ذهن انقلابیون داشت و خبر درگذشت او حتی در فضای زندان‌های رژیم پهلوی، اندوه و تأثیر عمیقی بر مبارزان بر جای گذاشت.
مسعود رجوی که معتقد بود انقلاب اسلامی ایران، مراحل یک انقلاب را آنچنان که در نظریات مارکسیستی مطرح است، به درستی طی نکرده؛ در پی یک شورش مسلحانه برای هدایت انقلاب به مسیر مطلوب خود بود. از این رو در پنجم مهرماه فراخوانی برای راهپیمایی مسلحانه با عنوان «تست عنصر اجتماعی» داد.
سفر سید حسن نصرالله به قم، تنها یک مهاجرت علمی نبود؛ آغاز فصلی تازه در پیوند حوزه علمیه ایران و مقاومت اسلامی لبنان بود. او در روزگاری قدم به قم گذاشت که هنوز تجربه انقلاب اسلامی برای طلاب لبنانی تازه و الهام‌بخش بود.
در طول هشت سال دفاع مقدس و درحالی‌که جهان استکبار پشت صدام ایستاده و علیه ملت ایران می‌جنگید، نهضت آزادی همواره ادامه جنگ را محکوم و حل بحران را تنها از طریق مذاکره پیشنهاد می‌کرد. این پیشنهاد در شرایطی مطرح می‌شد که صدام حتی در شرایط برابر هم حاضر به گفت‌وگو نبود. واقعیت جنگ نشان می‌داد که گفت‌وگو بدون پذیرش مسئولیت متجاوز، راه به جایی نمی‌برد.
در دوم مهرماه سال ۱۳۴۶ وقتی آیت‌الله سید علی خامنه‌ای برای چهارمین بار از سوی مأمورین رژیم دستگیر و روانه زندان شد، با آدم‌های آن زندان بیشتر آشنا شد، از جمله ی‌این افراد گروهبان ترک‌زبانی که به جرم ناچیزی، شش ماه حکم زندان گرفته بود. آقای خامنه‌ای با او به زبان ترکی حرف می‌زد و همین، سبب‌ایجاد الفتی میان آن دو شده بود. ،روایت جذاب‌این ماجرا در صفحات 390 تا 391 از کتاب «شرح اسم» به...
آیت‌الله خامنه‌ای در طول سال‌های مبارزاتی خود همواره با فشارهای گوناگون رژیم پهلوی و مأموران ساواک مواجه بودند. یکی از مصادیق این فشارها، زندانی شدن ایشان بود. تقریباً در تمامی زندان‌هایی که ایشان سپری کردند، به دلیل فقدان مدارک محکمه‌پسند، پس از چند ماه آزاد می‌شدند.
در تاریخ ۱۷ سپتامبر ۱۹۷۸ (۲۶ شهریورماه ۱۳۵۷) قراردادی میان «محمد انور سادات» رئیس‌جمهور مصر و «مناخیم بگین» نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی به امضاء رسید که به «پیمان کمپ‌دیوید» مشهور شد. این پیمان پس از دوازده روز مذاکرات مخفی و با میانجی‌گری جیمی کارتر، رئیس‌جمهور آمریکا، در مقر کمپ‌دیوید (استراحتگاه رئیس‌جمهور آمریکا) نهایی شد و در کاخ سفید به امضاء رسید. بگین پس از امضای این...
پس از فتح خرمشهر، بحث دربارهٔ امکان یا عدم امکان پایان‌دادن به جنگ ایران و عراق به یکی از مناقشه‌های سیاسی مهم بدل شد. نهضت آزادی در بیانیه‌های خود این مقطع را «فرصت آبرومند صلح» دانست و بعدها کوشید مخالفت با ادامهٔ جنگ را به‌عنوان فضل تقدم خود معرفی کند. بااین‌حال، بررسی مواضع رسمی این جریان از سال ۱۳۶۱ تا ۱۳۶۳ نشان می‌دهد که نهضت آزادی در آغاز، همچون دیگر نیروهای سیاسی، بر ضرورت دفاع...
حکومت رضاشاه و سیاست‌های به شدت مستبدانه وی به قدری خوف و وحشت در دل مردم ایجاد کرده بود که حدی بر آن متصور نبود. شایع شده بود که همه قتل‌ها، ظلم‌ها و کشتارها نتیجه گناهان و سوءرفتار قبلی خود مردم است و به خاطر قبول چنین اندیشه‌ای در برابر آن مقاومتی نمی‌کردند.
خاخام «شموئل الیاهو» عضو مجمع خاخام های اسرائیل در نامه‌ای مدّعی گردیده که در جنگ دوازده روزه، نه با کمک شیاطین، بلکه طبق کتاب‌های مقدّس، با دخالت الهی و یاری «فرشتگان مقدس» بر ایران پیروز شده‌اند.
حافظ اسد از معدود رهبران عرب بود که پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، با رویی گشاده از آن استقبال کرد؛ همین رویکرد، پایه‌گذار روابطی نزدیک و رو به گسترش میان سوریه و جمهوری اسلامی شد. روایت سفر حافظ اسد به تهران و دیدار تاریخی وی با رهبر انقلاب، آیت‌الله خامنه‌ای، و رئیس‌جمهور وقت، حجت‌الاسلام هاشمی رفسنجانی در سال ۱۳۶۹، نمونه‌ای روشن از این روند به شمار می‌آید. شرح این دیدار در صفحات 258 تا...
نهضت آزادی در آغاز جنگ تحمیلی، خود را مدافع انقلاب و حامی مقاومت معرفی می‌کرد و حمایت ویژه‌ای از عملکرد نیروهای نظامی به عمل می‌آورد. با این وجود، خیلی زود روایت سابق را فراموش و روایت دیگری را بازتوزیع کرد؛ روایتی که با تبلیغات صدام همسو بود. آنان پس از فتح خرمشهر، دفاع ایران را «زیاده‌خواهی» و «کشورگشایی» خواندند و حتی ماشین جنگ مردم را «ترمز بریده» توصیف کردند. این چرخش...
نهضت آزادی و شخص مهندس بازرگان در کشاکش جنگ، مواضعی بر علیه موضع ایران گرفتند که هیچ دفاعیه‌ای بهتر از آن رژیم صدام را از جرم و جنایت «تجاوزکاری و جنگ‌افروزی» تبرئه نمی‌کرد.
قریب دو ماه قبل از حمله صدام، نه تنها شاه با طرح‌های نظامی اویسی که مبتنی بر همکاری با صدام برای حمله به میهن بود،هماهنگ شد؛ حتی زمینه دیدار او با دوستش انورسادات را نیز فراهم کرد و حاضر شد ۲۰ میلیون دلار به اویسی پرداخت کند.
تحولات دهه شصت نشان داد که مواضع نهضت آزادی، از همراهی اولیه با انقلاب اسلامی تا مرزبندی آشکار با «خط امام»، دچار چرخشی بنیادین شد. این جریان با تردید در فلسفه ادامه جنگ و برجسته‌سازی هزینه‌های دفاع مقدس، کوشید موقعیت سیاسی خود را بازسازی کند؛ اما در عمل به رویارویی مستقیم با حاکمیت کشیده شد. بررسی نطق‌های بازرگان در مجلس، جزوه‌های تحلیلی و تلاش‌های ناکام نهضت آزادی برای برگزاری...
