مقالات
هر چند این روزها به دلیل تغییرات شتابان در حوزه اقتصاد و تجارت، بازار آن اهمیت و قدرت پیشین خود را از دست داده است و بنگاه‌های اقتصادی بسیاری را در کنار خود می‌بیند ولی همچنان دارای نقشی تاثیرگذار و پر نفوذ در جامعه ایران است، بازار نقشی غیرقابل انکار در مبارزات منتهی به پیروزی انقلاب اسلامی داشت و حتی به گواه اسناد تاریخی می‌توان گفت که جرقة نخستین انقلاب ایران، یعنی انقلاب مشروطیت نیز با...
: بازار و بازاریان همواره در تحولات سیاسی و اجتماعی تاریخ معاصر ایران نقش آفرین بوده اند. عامل اصلی این نقش آفرینی به دلیل ارتباط و تعاملات دیرینه ی بازاریان با روحانیت و همچنین مراکز و مؤسسات مذهبی است. این ارتباط و تعامل را می توان از جنبش مشروطیت تا انقلاب اسلامی به خوبی مشاهده نمود. هیأت های مؤتلفه ی اسلامی که در اوایل دهه ی 1340 خورشیدی از متن بازار تهران شکل گرفت از جمله گروههایی است که با...
آشنایی با مسجد جامع بازار تهران در مقاله پیش رو ضمن آشنایی با تاریخچه ساخت مسجد جامع بازار تهران و ارائه اطلاعات جامعی از موقعیت مکانی و جغرافیایی این مسجد تاریخی در تهران؛ با جزئیات شبستان های هفت گانه مسجد جامع بازار تهران و نقش امامان جماعت این مسجد در هدایت مردم آشنا می شویم . همچنین اطلاعات خوبی در باره افراد صاحب نامی که در این مسجد امامت جماعت را بر عهده داشتند و تالیفات آنها ارائه...
گزارش خبرنگار تهران امروز از انقلابیون بازار تهران؛ اینجا بازار تهران است. جمعیت زیادی از شهروندان در حال خرید مایحتاج و گروهی از تجار و بازاریان هم در حال معامله و تجارت هستند. بسیاری از سقفها و دیوارهای بازار قدیمی پایتخت نوسازی و مرمت شده است و بیشتر جوانها سکان هدایت حجره های قدیمی را بر عهده دارند. از آنها سوال می کنیم آیا می دانید ۱۲ هزار روز قبل یعنی در دوران انقلاب اسلامی وضعیت بازار و...
خیلی محرمانه 2 دسامبر 1978 ـ 11 آذر 1357 از: سفارت آمریکا، تهران ـ 11776 به: وزارت امور خارجه، واشنگتن دی. سی. موضوع: اوضاع قبل از محرم در...
در اردیبهشت 1383 سمینار تخصصی " تاریخ شفاهی " در دانشگاه اصفهان برگزار شد. این نشست با حضور اعضای هیئت علمی گروه تاریخ دانشگاه اصفهان و تعدادی از نمایندگان مراکز و دفاتر پژوهشی فعال در عرصه تاریخ شفاهی تشکیل شد.در شماره گذشته مجله الکترونیکی دوران مصاحبه دکتر حسینعلی نوذری عضو هیأت علمی دانشگاه الزهرا که در حاشیه این سمینار صورت گرفت ، منعکس گردید . اکنون توجه خوانندگان گرامی را به بخش دیگری از ماحصل...
حسین مکی در کتاب خاطرات خود می‌نویسد: در دوره‌ی پانزدهم دو مرتبه سپهبد امیر‌احمدی به سمت وزیر جنگ در کابینه‌های عبدالحسین هژیر و ساعد مراغه‌ای به مجلس معرفی شده بود. هنگام طرح برنامه دولت هژیر نسبت به حکومت اختناق و دیکتاتوری، حایری‌زاده و من مطالب تندی گفته بودیم پس آنکه مخالف و موافق در چند جلسه صحبت کردند و دولت هژیر رأی اعتماد گرفت و جلسه خاتمه یافت در سرسرا با سپهبد امیر‌احمدی...
این اواخر ظاهراً به دستور فرهنگستان، چنین معمول شده است که نام «طهران» پایتخت دولت شاهنشاهی را «تهران» با «تاء دو نقطه» بنویسند و چنین می‌نماید که غرض کسانی که این پیشنهاد را کرده و رأی خود را در این مورد به کرسی قبولی نشانده‌اند، تا حدی تبعیت از حس «وطن‌پرستی جغرافیایی» و رهایی از شرّ یکی از غلیظ‌ترین حروف الفبای مخصوص عربی، یعنی «طاء مؤلف» بوده که انصافاً تلفظ آن، اگر ایرانیان هم بخواهند آن را...
امام خمینى ره مى فرمایند: من اعتقادم این است که «اگر ما در محاصره اقتصادى ده سال ، پانزده سال واقع بشویم ، شخصیت خودمان را پیدا کنیم وقتى این احساس پیدا شد در یک ملتى که : من خودم باید هر چیز مى خواهم تهیه کنم ، دیگران به من نمى دهند، مغزها به راه مى افتد. این محاصره اقتصادى را که خیلى از آن مى ترسند من یک هدیه اى مى دانم براى کشور خودمان ...مهم این است که ما بفهمیم دیگران به ما چیزى نمى دهند.پس از پیروزى...
شاه پس از کودتای 28 مرداد ، دیگر تحمل کمترین مخالفت را با رژیم خود نداشت. کابوس از دست دادن قدرت هر روز بیشتر او را آزار می‌داد، گاهی در خواب می‌دید که مخالفین به او نزدیک شده‌اند و قصد جان او را کرده‌اند، و او چنان وحشت زده می‌شد که یکباره از خواب می‌پرید؛ این ترس و واهمه شاه از مخالفین، او را بر آن می‌داشت که هر روز بیشتر به سرکوب نیروهای...
مرتضی مطهری در قریة فریمان، در دوازده فرسنگی مشهد مقدس که اکنون به شهرستانی بدل شده است، دیده به جهان گشود: «تولد اینجانب در 12 جمادی‌الاولی / 1338 قمری مطابق 13 بهمن / 1298 شمسی بوده است.»(1) پدرش حاج شیخ محمدحسین مطهری بود که سالها در نجف اشرف به تحصیل علوم اسلامی پرداخت و پس از مدتها سیر و سفر در شهرهای عراق، عربستان و مصر به زادگاه خویش ـ فریمان ـ بازگشت و تا پایان‌ِ عمرِ بیش از صد سال خود، در آنجا...
مقاله حاضر مروری کوتاه بر واکنش شاه، دولت، احزاب و جمعیتهای سیاسی کشور و مطبوعات داخلی و خارجی سال 1342 راجع به قیام 15 خرداد است. الف ـ واکنش شاه و دولتشاه در روز 17 خرداد، دو روز پس از قیام خونین پانزده خرداد، در سخنانی گفت: «باید به شما بگویم که متأسفانه چه کسانی بساط 15 خرداد را به راه انداختند، کما اینکه در میان کسانی که زخمی شده اند یا دستگیر شده‌اند خیلی از آنها می‌گفتند که ما چکار کنیم؟ 25 ریال...
سینما با جنبه های نشانه‌شناسی خود زبانی عام و فراگیر دارد. زبانی که می‌تواند انتقال دهنده مفاهیم ، ایده ها و القائات گوناگون باشد. از این رو از همان آغاز روند تجدد در ایران، سینما ابزاری برای تغییر ذائقه فرهنگی ملتها و تبلیغ اندیشه‌های دولتمردان شناخته شد. اما این هنر ـ صنعت مدرن کارکردی دوگانه داشت و می‌توانست مبلغ اندیشه ای جز تفکر حاکم باشد. بر این اساس با گسترش سینما در ایران و تحکیم پایه های...
آنچه می خوانید خاطراتی شیرین و خواندنی از سپهبد شهید علی صیاد شیرازی است که توسط کاظم جنابی از سازمان حفظ آثار ونشر ارزشهای دفاع مقدس ارتش، تنظیم و در اختیار ما قرار گرفته است. می خواهم درباره عملیات بیت المقدس و این که چطور این عملیات 25 شبانه روز انجام گرفت، برایتان بگویم. اگر بخواهم مراحل مختلف و مقدمات آن را برایتان بگویم، حداقل با برآوردی که من دارم و طی شناسایی عملیات سه یا چهار جلسه دو...
موضوعی که بنده انتخاب کردم برای صحبت «تحت عنوان طراز اول در تاریخ معاصر» می‌باشد. منظور از این کلمه به اصل دوم متمم قانون اساسی مشروطه است که براساس آن 5 نفر از علمای اول باید انتخاب می‌شدند که مصوبات مجلس را با مبانی و موازین شرعی تطبیق می‌دادند چرا که اگر تطبیق نمی‌دادند آن به قانون تبدیل نمی‌شد. تقریباً سلف شورای نگهبان بود. این کار با همت و پی‌گیری شیخ شهید فضل‌الله...
مستشارالدوله در زمره واقع‌گرایان مصلحت‌اندیشی است که همچون میرزا ملکم خان راز پیشر‌فت مغرب زمین را حول محور « قانون» میداند. او در رساله « یک کلمه » خود منظور از یک کلمه را همان «کتاب قانون» میداند. مستشارالدوله در این رساله سعی می‌کند اندیشه‌های سیاسی ـ اجتماعی اسلام را با مفاهیم تازه غربی پیوند زند. از جمله آنکه همانند ملکم مجلس شورا را به مشورت در اسلام ،...
از چهره‌های برجسته رئالیستهای مصلحت‌گرا ، میرزا ملکم خان است. ملکم خان هم به لحاظ زمینه‌سازی فکری مشروطیت و انتقال مفاهیم تازه غربی از قبیل اومانیسم، دمکراسی، پارلمانتاریسم و قانون‌گرایی در ایران شهرت دارد و هم به لحاظ شخصیتی، یکی از پر سر و صداترین متفکران عصر جنبش است. گذشته از قضاوتهای متضاد و متعارضی که علیه او شده، اساس فکر ملکم بر عقل‌گرایی، مذهب اصالت انسان، آزادی عقیده، لزوم...
وی نمونه‌ای بارز از نوگرایانی است که مشروطه را با همان مفهوم غربی تفسیر و تحلیل می‌کرد. این هواخواهی یک‌‌جانبه که با شرایط سیاسی ـ اجتماعی ـ فرهنگی آن روز جامعه ایران هماهنگ نبود از سوی نوگرایان مصلحت‌گرایی همچون میرزا ملکم خان به نقد کشیده شد و علی‌رغم آنکه ملکم به وی سفارش کرد که نباید متعرض اندیشه‌های مذهبی ملل قفقاز، عثمانی و ایران شود و همانند او تلاش نماید اندیشه‌هایش را در...
شرح حال اجمالى میرزاعبدالحسین خان، مشهور به «میرزا آقاخان کرمانى» ظاهرا در سال 1270 ق در خانوادهاى سرشناس و صاحب نام و اهل علم و عرفان در قصبه «مشیز» از بلوک «بردسیر» کرمان متولد شد. پدرش از ملّاکان بود و به سلسله متصوّفه «اهل حق» تعلّق داشت. جدّه پدرىاش، دختر قاضى تهمتن از بزرگان دین زردشتى بود که به اسلام درآمده بود. جدّ مادرى میرزا آقاخان، میرزا محمدتقى معروف به...
زندگىنامه اجمالى وى به سال 1250 قمرى در تبریز به دنیا آمد و در سن شانزده یا هفده سالگى به «تفلیس» رفت و به تجارت مشغول شد. پس از مدتى ثروت کلانى به دست آورد و زبان روسى را آموخت و با آثار اندیشمندان روس و فرانسه دمساز شد. پس از چند سال سکونت در تفلیس، به «تمرخان شوره» مرکز داغستان، مهاجرت نمود و تا سال 1329 ق، یعنى پایان عمرش، در همانجا به سر برد.(1) دیدگاه انتقادى به اوضاع اجتماعى...
