مقالات
در سالهایی که موج مبارزه با استعمار و صهیونیسم در منطقه اوج گرفته بود، بسیاری از مبارزان انقلاب اسلامی ایران نگاهشان به هر صدای مقاومِ علیه قدرتهای جهانی جلب میشد. جمال عبدالناصر، با وجود اختلافنظرهای عقیدتی، بهعنوان نمادی از ایستادگی در برابر غرب و صهیونیسم، جایگاه ویژهای در ذهن انقلابیون داشت و خبر درگذشت او حتی در فضای زندانهای رژیم پهلوی، اندوه و تأثیر عمیقی بر مبارزان بر جای گذاشت.
مسعود رجوی که معتقد بود انقلاب اسلامی ایران، مراحل یک انقلاب را آنچنان که در نظریات مارکسیستی مطرح است، به درستی طی نکرده؛ در پی یک شورش مسلحانه برای هدایت انقلاب به مسیر مطلوب خود بود. از این رو در پنجم مهرماه فراخوانی برای راهپیمایی مسلحانه با عنوان «تست عنصر اجتماعی» داد.
سفر سید حسن نصرالله به قم، تنها یک مهاجرت علمی نبود؛ آغاز فصلی تازه در پیوند حوزه علمیه ایران و مقاومت اسلامی لبنان بود. او در روزگاری قدم به قم گذاشت که هنوز تجربه انقلاب اسلامی برای طلاب لبنانی تازه و الهامبخش بود.
در طول هشت سال دفاع مقدس و درحالیکه جهان استکبار پشت صدام ایستاده و علیه ملت ایران میجنگید، نهضت آزادی همواره ادامه جنگ را محکوم و حل بحران را تنها از طریق مذاکره پیشنهاد میکرد. این پیشنهاد در شرایطی مطرح میشد که صدام حتی در شرایط برابر هم حاضر به گفتوگو نبود. واقعیت جنگ نشان میداد که گفتوگو بدون پذیرش مسئولیت متجاوز، راه به جایی نمیبرد.
آیتالله خامنهای در طول سالهای مبارزاتی خود همواره با فشارهای گوناگون رژیم پهلوی و مأموران ساواک مواجه بودند. یکی از مصادیق این فشارها، زندانی شدن ایشان بود. تقریباً در تمامی زندانهایی که ایشان سپری کردند، به دلیل فقدان مدارک محکمهپسند، پس از چند ماه آزاد میشدند.
در تاریخ ۱۷ سپتامبر ۱۹۷۸ (۲۶ شهریورماه ۱۳۵۷) قراردادی میان «محمد انور سادات» رئیسجمهور مصر و «مناخیم بگین» نخستوزیر رژیم صهیونیستی به امضاء رسید که به «پیمان کمپدیوید» مشهور شد. این پیمان پس از دوازده روز مذاکرات مخفی و با میانجیگری جیمی کارتر، رئیسجمهور آمریکا، در مقر کمپدیوید (استراحتگاه رئیسجمهور آمریکا) نهایی شد و در کاخ سفید به امضاء رسید. بگین پس از امضای این...
پس از فتح خرمشهر، بحث دربارهٔ امکان یا عدم امکان پایاندادن به جنگ ایران و عراق به یکی از مناقشههای سیاسی مهم بدل شد. نهضت آزادی در بیانیههای خود این مقطع را «فرصت آبرومند صلح» دانست و بعدها کوشید مخالفت با ادامهٔ جنگ را بهعنوان فضل تقدم خود معرفی کند. بااینحال، بررسی مواضع رسمی این جریان از سال ۱۳۶۱ تا ۱۳۶۳ نشان میدهد که نهضت آزادی در آغاز، همچون دیگر نیروهای سیاسی، بر ضرورت دفاع...
حکومت رضاشاه و سیاستهای به شدت مستبدانه وی به قدری خوف و وحشت در دل مردم ایجاد کرده بود که حدی بر آن متصور نبود. شایع شده بود که همه قتلها، ظلمها و کشتارها نتیجه گناهان و سوءرفتار قبلی خود مردم است و به خاطر قبول چنین اندیشهای در برابر آن مقاومتی نمیکردند.
خاخام «شموئل الیاهو» عضو مجمع خاخام های اسرائیل در نامهای مدّعی گردیده که در جنگ دوازده روزه، نه با کمک شیاطین، بلکه طبق کتابهای مقدّس، با دخالت الهی و یاری «فرشتگان مقدس» بر ایران پیروز شدهاند.
حافظ اسد از معدود رهبران عرب بود که پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، با رویی گشاده از آن استقبال کرد؛ همین رویکرد، پایهگذار روابطی نزدیک و رو به گسترش میان سوریه و جمهوری اسلامی شد. روایت سفر حافظ اسد به تهران و دیدار تاریخی وی با رهبر انقلاب، آیتالله خامنهای، و رئیسجمهور وقت، حجتالاسلام هاشمی رفسنجانی در سال ۱۳۶۹، نمونهای روشن از این روند به شمار میآید. شرح این دیدار در صفحات 258 تا...
نهضت آزادی در آغاز جنگ تحمیلی، خود را مدافع انقلاب و حامی مقاومت معرفی میکرد و حمایت ویژهای از عملکرد نیروهای نظامی به عمل میآورد. با این وجود، خیلی زود روایت سابق را فراموش و روایت دیگری را بازتوزیع کرد؛ روایتی که با تبلیغات صدام همسو بود. آنان پس از فتح خرمشهر، دفاع ایران را «زیادهخواهی» و «کشورگشایی» خواندند و حتی ماشین جنگ مردم را «ترمز بریده» توصیف کردند. این چرخش...
نهضت آزادی و شخص مهندس بازرگان در کشاکش جنگ، مواضعی بر علیه موضع ایران گرفتند که هیچ دفاعیهای بهتر از آن رژیم صدام را از جرم و جنایت «تجاوزکاری و جنگافروزی» تبرئه نمیکرد.
قریب دو ماه قبل از حمله صدام، نه تنها شاه با طرحهای نظامی اویسی که مبتنی بر همکاری با صدام برای حمله به میهن بود،هماهنگ شد؛ حتی زمینه دیدار او با دوستش انورسادات را نیز فراهم کرد و حاضر شد ۲۰ میلیون دلار به اویسی پرداخت کند.
تحولات دهه شصت نشان داد که مواضع نهضت آزادی، از همراهی اولیه با انقلاب اسلامی تا مرزبندی آشکار با «خط امام»، دچار چرخشی بنیادین شد. این جریان با تردید در فلسفه ادامه جنگ و برجستهسازی هزینههای دفاع مقدس، کوشید موقعیت سیاسی خود را بازسازی کند؛ اما در عمل به رویارویی مستقیم با حاکمیت کشیده شد. بررسی نطقهای بازرگان در مجلس، جزوههای تحلیلی و تلاشهای ناکام نهضت آزادی برای برگزاری...
در سال ۱۳۴۹ ش آقایان سیدمحمدحسین طباطبایی/ علامه طباطبایی، سید ابوالفضل موسوی زنجانی و مرتضی مطهری با انتشار اطلاعیهای از گشایش سه حساب در بانکهای ملی، بازرگانی و صادرات خبر دادند و خواستار کمک مردم به فلسطینیهای آواره از وطن شدند. این اطلاعیه در محافل مذهبی و دانشگاهها منتشر، دستبهدست و مبلغی نیز جمعآوری شد. در این اعلان از قول کتاب «تجاوزات یهود» به کشتار مسلمانان به دست...
«انقلاب ۲۱ سپتامبر» یمن، اگرچه در آغاز از سوی بسیاری از کشورها جدی گرفته نشد؛ اما نقطه آغاز جهش یمن به جایگاهی در جهان بود که بسیاری از معادلات پس از جنگ جهانی دوم را تغییر داده است.
کنسرسیوم بینالمللی نفت بین نمایندگان هشت شرکت نفتی و دولت رژیم پهلوی پس از حدود شش ماه مذاکره در 28 شهریور سال 1333 به امضا رسید و یک ماه بعد (29 مهر 33) آن قرارداد مورد تصویب مجلس شورای ملی قرار گرفت.
برژینسکی در تابستان 1359 به اردن رفت و در امان پایتخت اردن اقامتی محرمانه داشت. وی در نخستین هفته ماه ژوئیه سال 1980 (اواخر تیرماه) با صدام در مرز اردن دیدار کرد. تیمرمن نویسنده آمریکایی در کتاب سوداگری مرگ مینویسد: «به نوشته نیویورک تایمز و اظهارات یک ایرانی مقیم خارج از کشور، برژینسکی به امان پایتخت اردن رفت و با رهبر عراق در نخستین هفته ماه ژوئیه سال 1980 اواخر تیر (1359) محرمانه دیدار کرد. به نوشته...
۲۴ شهریور ۱۳۶۱ به حکم دادگاه انقلاب ارتش، قطبزاده به جرم انجام کودتا در زندان اوین تهران اعدام شد. قطب زاده در آخرین لحظات قبل از اجرای حکم اعدامش، با تأکید که این سخنان تأثیری در حکمش ندارد به سخنرانی در جمع زندانیان اوین پرداخت.
سازمان مجاهدین خلق (منافقین) روز ۲۴ شهریور ۱۳۶۰ دو اتوبوس شرکت واحد را در خیابان ولیعصر تهران آتش زد. حدود ۲۰ دختر از هوادار سازمان منافقین خلق در خیابان کریمخان زند در حالی که عدهای موتورسوار آنها را همراهی میکردند به طرف میدان ولیعصر آمدند و به یک اتوبوس حمله کردند. با تهدید مسافران اتوبوس را پیاده و با مواد آتشزا اتوبوس را به آتش کشیدند .