روحانیت
در روزهایی که گمان کرده می‌شد جامعه روحانیت و رئیس دولت بیش از پیش به هماهنگی و هم‌آوایی رسیده‌اند، رضاخان پهلوی در تلگرامی «خصوصی و محرمانه» به سرتیپ محمدحسین آیرم، فرمانده لشکر شمال‌غرب، دستور داد دماغ «سلسله روحانیون آذربایجان» را به خاک بمالد. کینه‌ای که رضاخان از علمای آذربایجان با خود به تهران آورده بود، اواسط شهریور سرباز کرد. علت آن، مکاتبه و طرح پرسشهای علمای آن دیار با...
تاریخ سند: ۱۵ شهریور ۱۳۰۴ وزارت جنگ اداره کابینه خصوصی و محرمانه است فرمانده لشکر شمال‌غرب سلسله روحانیون آذربایجان عموماً و تبریز خصوصاً یا از روی پست‌فطرتی و دنائت طبع و یا از روی افکار پریشان و مشوّش، معلوم می‌شود هنوز توهّماتی در سر دارند که گاهی به‌واسطه بغض و کینه و حسد از آنها ناشی می‌گردد، و مسلّم گشته که تا زمانی که کاملاً دماغ آنها به خاک مالیده نشود و مضمحل نگردند از...
روزنامه اطلاعات؛ ۱۱ بهمن ۱۳۵۷
: دکتر مهدی بهار با نوشتن کتاب «میراث‌خوار استعمار» در نقد عملکرد امپریالیسم آمریکا، یکی از جنجالی‌ترین کتاب‌های دهه چهل خورشیدی را نوشت و بعدها در عرصه‌های مختلف فعالیت سیاسی، اجتماعی و اقتصادی وارد شد. وی بعد از نوشتن کتاب میراث‌خوار استعمار دیگر هیچ کتابی ننوشت و صرفاً با انجام مصاحبه و نوشتن مقالات اقتصادی در روزنامه کیهان و فعالیت در کانون نویسندگان ایران، هم نقش اپوزیسیون شاه...
ایران از دیرزمان میهن علم و دانش و محل بروز رجال دین و فلسفه بوده و از طرف دیگر مرکزیت تشیع عالم را داراست و تنها مملکتی است در دنیا که جمعیت وی را از تشکیلات دولتی و ملی این مذهب گرامی تشکیل می‌دهد و آنان با همه آزادی و سرفرازی به مبادی مذهبی خود قیام می‌نمایند و از نکوهش و آسیب‌های اجانب آسوده می‌باشند. پیداست که این وضعیت کاملاً نیازمند به تأسیس مجمع روحانی و جامعه علمی دینی شیعی...
سؤال مهدی بهار از احسان نراقی: آیا داریوش همایون اقرار کرد که هویدا این مقاله را نوشته است؟ سرّی مذاکرات احسان نراقی با دکتر مهدی بهار روز 11/7/57، احسان نراقی تلفنی با دکتر مهدی بهار تماس گرفته و به وی گفته:«امروز(11/7/57) به منزل آموزگار رفتم، وزیر سابق اطلاعات(داریوش همایون) هم حضور داشت. از او(داریوش همایون) سؤال کردم که مقاله هویدا(احتمالاً مقاله استعمار سرخ و سیاه بوده)، با اجازه یا بدون...
به دنبال فتح تهران، به تقلید از انقلابیون فرانسه، یک هیأت مدیره تشکیل شد. حسینقلی‌‌خان نواب در این زمان «تقریباً مدیر تهران بود».[1] در این هیأت سیدحسن تقی‌زاده، شیخ ابراهیم زنجانی، وحیدالملک شیبانی، ابراهیم‌خان حکیم‌الملک و سردار محیی در کنار عده‌ای دیگر عضویت داشتند. هیأت مدیره، عامل اصلی رعب و وحشت هفته‌های اول بعد از فتح تهران بود. هر روز بحرانی بر بحرانی دیگر...
در جریان انقلاب اسلامی ایران گروه‌ها و افراد متعددی تاثیرگذار بودند. بعد از قیام پانزده خرداد 42 نقش اصلی در این میدان بر عهده روحانیت پیشرو و مبارزی بود که به رهبری حضرت امام(ره) تا نتیجه نهایی و سرنگونی رژیم پهلوی، لحظه‌ای از پا ننشستند. آیت‌الله عبدالرحیم ربانی‌شیرازی بدون شک یکی از نخستین یاران صدیق و خستگی‌ناپذیر امام در مبارزه با رژیم پهلوی بود. ایشان دوره‌ای طولانی از سال 42 تا 57...
یکی از پرسشهای مهم در بررسی موقعیت رژیم های سیاسی بحث برخورداری از مشروعیت سیاسی است. اینکه مبانی مشروعیت آن کدام است؟ منابع قدرتش داخلی است یا خارجی؟ تعریف مشروعیت واژه «مشروعیت» در متون سیاسی معادل واژه «Legitimacy» است. این واژه از ریشه لاتینی Leg یا Lex به معنای قانون (Low) گرفته شده و با واژه هایی نظیر «Legal» به معنای قانونی و Legislation به معنای وضع قانون یا تقنین و Legitimate به معنای مشروع،...
روحانیون اصولی پس از پیروزی بر اخباریون در اوایل دوره قاجار، گامهای بلندی در راستای انسجام درون گروهی برداشتند و اصلاحاتی در سلسله مراتب روحانی و دروس حوزوی ایجاد کردند و شکلی تکامل یافته تر از قبل به اوضاع حوزه های علمیه بخشیدند. انسجام درون گروهی روحانیت با داعیه سیاسی آنان نیز مقارن شد. این داعیه در جنبش رژی و نهضت مشروطه جنبه عینی تری یافت. با این همه، مواضع روحانیون سیاسی در قبال پدیده مشروطه...
شماره: 1076 اداره یکم عملیات / بخش 312 تاریخ: 42/4/02 موضوع: اقدامات روحانیون روزگذشته شیخ باقر انصاری اظهار می‌داشت چند روز قبل طبق قرار قبلی با تیمسار پاکروان ملاقات نموده و ایشان پیشنهاد نمودند که به قم رفته و با چندتن از روحانیون از جمله آیت‌الله گلپایگانی صحبت کنم و مشارالیه نیز به قم عزیمت نموده و در مذاکراتی که با آیت‌الله...
در دوران ستم شاهی یکی از شیوه های مرسوم مبارزه علیه شاه از طریق سرودن و قرائت اشعار در مجامع مذهبی در ایام محرم و صفر یا ماه رمضان بود. در سند پیش رو گزارش یک منبع ساواک را درباره شعر خوانی یکی از مبارزان علیه شاه مشاهده می کنید. متن سند به شرح ذیل است: تاریخ : 44/2/14 موضوع: مجلس روضه‌خوانی در بخش 4 تکیه خواجو امروز سه‌شنبه 44/2/14 مجلس سوگواری در تکیه خواجو برقرار گردید. آقای حسین خادمی و...
شاه که هدفش حذف تدریجی دین باوری در جامعه ایران بود ، بصورت تدریجی تلاش میکرد به هر شکل ممکن با جلوه های اسلامی در جامعه مانند نماز ، روزه و حج به گونه ای برخورد کند که ظاهر دین ستیزی نداشته باشد اما به نام تجدد خواهی و اصلاحات اقتصادی و فرهنگی ریشه باورهای دینی را خشنک کند. در سند پیش روی می بینید که به نمونه ای از این اقدام ها شده است. انتخاب یک پزشک هموطن ارمنی به عنوان رئیس هیات...
شماره : 141/312تاریخ : 42/2/12 موضوع: انتشار شایعه در مورد مرجعیت تقلید به‌طوری که از محافل مطبوعاتی و مجامع مذهبی کسب خبر گردیده است ظرف 48 ساعت اخیر در افواه عمومی شایع گردیده است که اعلی‌حضرت همایونی تلگراف به آیت‌الله حکیم مقیم عراق مخابره نموده و آن مشارالیه را به‌عنوان مرجع تقلید طرف خطاب قرار داده‌اند، ولی آیت‌الله حکیم در تلگراف جوابیه خویش متذکر گردیده است که وی از آیت‌الله...
تاریخ سند: 10 مهرماه 1357 سرّی مذاکرات احسان نراقی با دکتر مهدی بهار روز 57/07/10، دکتر مهدی بهار در مذاکرات تلفنی که با احسان نراقی داشته، خطاب به نراقی گفته:«اوضاع خیلی خراب است، همه جا اعتصاب می باشد و این بدان معنی است که عکس‌العمل امریکا شروع می شود، البته نمی گویم که آنها تحریک می کنند، ولی زمانی که بگویند فضای سیاسی مملکت را باز کنید، این مفهوم را می رساند. یعنی مردم یکباره عقده‌ها را...
: احسان نراقی فرزند حسن ـ متولد 1305 (شمسی) کاشان نامبرده در سال 1326 جهت ادامه تحصیل به سوئیس عزیمت و در دانشگاه ژنو که وابسته به کمونیستهای یهودی بوده در رشته علوم اجتماعی به تحصیل پرداخت و در مدت تحصیل و اقامت در سوئیس به عنوان یکی از عناصر فعال در فعالیتهای کمونیستی شهرت یافت. وی در سال 1328 در فستیوال جوانان کمونیست در بوداپست شرکت نمود و در سال 1330 نیز ریاست هیات ایرانی شرکت کننده در برلین...
روز۲۰ آبان۱۳۴۰ابوالحسن ابتهاج،رییس سابق سازمان برنامه وبودجه به اتهام سوءاستفاده مالی بازداشت شد. «ابوالحسن ابتهاج در هشتم آذر سال ۱۲۷۸ شمسی در رشت متولد شد و دوران تحصیلات ابتدایی خود را تا سن دوازده سالگی در این شهر گذراند. پدرش ابتهاج‌الملک سال‌ها تحت نظارت فتح‌الله‌خان اکبرسردارمنصور، سپهداراعظم رشتی مسئول گمرک انزلی و همچنین پیشکار او بود. ابوالحسن ۱۴ ساله بود که به همراه...
سند دو برگی از گزارش مامور ساواک به نام صادقیان از مذاکرات با دکتر صادق برزگر معاون وقت ابوالحسن ابتهاج مدیر عامل وقت بانک ایرانیان اطلاعات جالبی را بدست می دهد. براساس این سند آقای برزگر از سوی ابتهاج به میهمانی دعوت شده که در این میهمانی تعدادی از وزیران و نیز میهمانانی از آمریکا و سازمان سیا شرکت داشتند . آقای کاظمی مدعی است در این میهمانی آمریکاییها بدلیل حضور او ناراحت خواهند شد به...
