نگاه دیگران
پایان جنگ جهانی دوم در حقیقت آغازی بر یک جنگ دیگر بود. آغاز رقابت شوروی و آمریکا در عرصه بین‌المللی جدید و نام این جنگ، جنگ سرد بود. اروپای ضعیف شده از جنگ برابری و توان مقابله با دو ابرقدرت تازه سربرآورده جدید جهانی را نداشتند. مردم کشورهای درهم کوبیده شده اروپایی در پی لقمه نانی بودند برای ادامه معیشت ابتدایی خویش و این امر فرصتی بود برای شوروی کمونیست که جنگ ایدئولوژیک خویش را در سراسر اروپای...
اولین بار اعیان و بزرگان کشور سال 1264 قمری، از ظلم حاجی میرزا آقاسی، وزیر محمدشاه، به سفارت انگلیس و روس پناهنده شدند و در آنجا بست نشستند و خواستار عزل او شدند. از آن زمان تحصن در سفارتخانه‌ها برای اعتراض به دولت رایج شد (بریتانیا. وزارت امور خارجه ، ج 1، صص 9 ـ 8). از دوره ناصرالدین شاه اعتراضات سیاسی در قالب تحصن بیشتر شد. تحصن در شکل‌گیری انقلاب مشروطه نیز نقشی بسزا ایفا کرد. در میانه سال 1284 شمسی...
دعوة الحق را محمّد علی بهجت دزفولی بنیاد گزارد. شماره نخست این نشریه با قطع 5/21*5/13 بدون احتساب جلد در 12 صفحه شعبان 1321 ق بر پیشخوان روزنامه فروشان و کتابفروشان نشست. شماره های ماهنامه دعوة الحق را «مقاله» نام نهاده اند و بر روی جلد آورده اند: «دعوة الحق صحیفه ای ست که بحث می نماید از حقایق دین اسلام و منافع راجعه ]راجع[ به حوزه مسلمین، در هر ماهی یک نسخه از آن طبع و نشر می شود. هر گونه مطالب نفیسه...
انقلاب مشروطه شاهد حضور شخصیت‌هایی بود که از اقشار مختلف اجتماعی برخاسته و هریک در حد خود برای محو استبداد و برقراری حکومت مردمی جنگیدند و جان بر سر عقاید خویش نهادند. مردانی که بسیاری از آنان نقشی تعیین‌کننده در پیروزی این انقلاب داشتند اما آن‌‌گونه که شایسته بود، معرفی نشدند و تنها در منطقه‌ای خاص نامشان محدود ماند. آنچه امروز به‌عنوان حزب در ایران شناخته می‌شود، اولین بار توسط...
در دوره قاجار، سیر تحولات و معادلات بین‌المللی شتاب بیشتری نسبت به قبل پیدا کرد و حضور غربیان که از دوره صفویه شروع شده بود، در دوره شاهان قجری به واسطه ضعف‌های داخلی پررنگ‌تر شد. استبداد شاهی و نابسامانی اقتصادی از یک سو و رونق صنعت و تجارت و پیشرفت علم در غرب از سوی دیگر، کشور ما را در شرایط ضعیفی به لحاظ سیاسی قرار داده بود. سیاستمداران سوداگر غرب با اطلاع کافی از این ضعف، با رغبت کامل از...
روزی که هانری بکرل برای نخستین بار متوجه پرتودهی عجیب سنگ معدن اورانیوم شد یا آن‌گاه که ارنست رادفورد در سال 1909 میلادی موفق به کشف هسته اتم شد، هیچ‌گاه فکر نمی‌کردند این کشف منجر به فاجعه‌ای بزرگ و بی‌مانند در تاریخ حیات بشری شود. ارنست رادفورد مشخص کرد که پرتوهای رادیو اکتیو در میدان مغناطیسی به 3 دسته تقسیم می‌شود(آلفا، بتا و گاما) چیزی که بعد‌ها دانشمندان دریافتند که منشأ این...
«ایرنا» وارث «آژانس پارس» است که 77 سال پیش در سال 1313 شمسی به دستور رضاشاه تاسیس شد. این آژانس رهاورد تنها سفر خارجی پهلوی اول بود. او در سفر به ترکیه، در دیداری که از خبرگزاری آناتولی داشت، تحت تاثیر قرار گرفت و باتوجه به ضرورت و اهمیت یک بنگاه خبری در بازگشت به ایران دستور راه‌اندازی یک خبرگزاری را داد. این بنگاه خبری با نام «آژانس پارس» در سال 1313 در حالی فعالیت خود را شروع کرد...
در گذشته، شهرهای ایرانی فاقد خیابان به معنای امروزی آن بودند و خیابان به راهی گفته می‌شد که میان باغ می‌ساختند و دو سویش را درختکاری می‌کردند.2 از این رو، بازار نقش خیابان‌های اصلی در شهرهای امروزی را به دوش می‌کشید و از نظر کالبدی ستون فقرات ارتباطات شهری به شمار می‌آمد. گذرهای مهم از بازار منشعب می‌شدند و تا درون محله‌ها پیش می‌رفتند. این موقعیت کالبدی، موقعیت اجتماعی...
میرزا محمدرضای کرمانی فرزند ملاحسین عقدایی معروف به ملاحسین پدر در کرمان زاده شد . پدرش ملاحسین در زمان حکومت طولانی محمد اسماعیل خان وکیل‌الملک در کرمان ، به دلیل ظلم و ستمی که بر او رفته بود ، مهاجرت کرد و به یزد رفت. در ناحیه عقدای یزد ملکی خرید و به کار کشاورزی پرداخت . ملاحسین چندی پسرش محمدرضا را به مدرسه فرستاد و پس از آن برای دادخواهی به تهران آمد و در مدرسه ملا عبدالله منزل کرد و در همان جا...
یکی از پدیده های منفی اجتماعی که توام با نتایج ناخوشایند متعدد و متنوعی می باشد، مسئله طلاق است. معضلی که نه تنها سبب صدمه به سرمایه انسانی و اقتصادی کشور می شود، بلکه بسیار مهمتر از آن، پیامدهای روانی و اجتماعی مخرّب و ویرانگری به همراه داشته و آسیبهای فراوانی برای یک جامعه در پی دارد. با توجه به اهمیت موضوع، در این مقاله کوتاه، سعی می شود تا علیرغم کمیاب بودنِ اطلاعات در دسترس و...
ماجرای هجمه و تصرف بیت‌الله الحرام توسط جهیمان العتیبی و همراهانش در نوامبر 1979/اول محرم 1400، یکی از رویدادهای نادر و عجیب تاریخ اسلام در عربستان سعودی بوده که تا کنون علل و عوامل دقیق آن درک نشده و اکنون و پس از گذشت دهه‌ها از آن ماجرا سؤالات بسیاری بدون پاسخ مانده است. به راستی این مهاجمان که بودند؟ پس از واقعه مکه بر سر آنها و عقایدشان چه آمد؟ بازماندگانشان اکنون در چه وضعیتی قرار دارند؟ اساساً...
تحصن در شکل‌گیری انقلاب مشروطه نیز نقشی بسزا ایفا کرد. در میانه سال 1284 شمسی در دوران صدارت شاهزاده عبدالمجید میرزا عین‌الدوله، نارضایتی‌های مردمی افزایش یافت. چنانچه عین‌السلطنه درباره‌اش می‌نویسد: «اتابیک لجوج، خسیس، مغرور و متکبر بود. با این چهار صفت مستحسنه خیلی مردم طاقت آوردند که سه سال تمام صدارت کرد». ظلم و ستم عین‌الدوله و بی‌حرمتی‌اش به بازاریان، بازرگانان و...
در لغت نامه دهخدا آمده است: صنیع حضرت . [ص َ ع ِ ح َ رَ ] (اِخ ) از کسانی بود که در مبارزه ٔ مشروطیت پیوسته دولتیان را یاری میداد و جمعی از اوباشان را فراهم آورده بمجلس می تاخت . کسروی نویسد: روز بیست و سوم آذر (1286 نهم ذوالقعده ٔ 1326 هَ . ق .) گروهی از بی سر و سامان (های ) چاله میدان بسردستگی صنیعحضرت هر کدام از کوی خود راه افتاده رو بسوی مسجد سپهسالار روانه شدند... امروز انبوهی از انجمنها در مدرسه ٔ سپهسالار...
«والاس موری» چهاردهمین نماینده سیاسی آمریکا در ایران بود. او در 1324 شمسی به مقام سفیری در تهران منصوب شد و مدت مأموریتش مانند بسیاری دیگر از همکارانش در ایران از نظر زمانی محدود و کوتاه بود. همتای ایرانی او در واشنگتن حسین علاء بوده است. والاس موری در اوایل حکومت رضاخان کاردار کشورش در تهران بود. او پس از ملاقاتی که در 18 مهر 1303 با مرحوم سیدحسن مدرس رهبر جناح اقلیت مجلس شورای ملی...
«آقای نوری کاردار ایران، سپس اتفاق بسیار عجیب زیر را نقل کرد که تمام کسانی که امکان توطئه‌چینی و رسوایی‌های بعد از آن را در خاور نزدیک دست کم می‌گیرند باید نصب‌العین خود قرار بدهند. از قرار معلوم آقای «لوسین بونزون» وزیرمختار فرانسه در ایران، یکی از کارمندان سفارتخانه فرانسه را با گزارشی محرمانه درباره اوضاع فعلی ایران راهی پاریس کرده بود. کارمند مذکور که رفتار رئیس خود را...
ناخدایکم هوشنگ صمدی، راوی این کتاب به عنوان فرمانده گردان تکاوران نیروی دریایی خرمشهر و گردان تحت فرمانش، نقش مهمی در مقاومت این شهر تا اشغال توسط ارتش عراق و همچنین حوادث بعد از آن که منجر به باز پس‌گیری دوباره آن در سوم خرداد 1361 می‌شود، داشته است. ناخدا هوشنگ صمدی یکی از قهرمانان ملی ارتش جمهوری اسلامی ایران در دوران مقاومت 34 روزه خرمشهر است؛ افسری شجاع، دلیر، با کفایت و بسیار ایراندوست...
در اکتبر سال ۱۹۱۷ بود که حوادث روزگار مرا با رضاخان آشنا کرد و نخستین دیدار ما فرسنگ‌ها دور از پایتخت و در آبادی کوچکی در کنار جاده «پیربازار» بین رشت و طالش صورت گرفت... رضاخان سواد و تحصیلات آکادمیک نداشت ولی کشورش را می‌شناخت. ملاقات‌های بعدی من با رضاخان در نقاط مختلف و پس از متجاوز از یک سال بیشتر در قزوین و طهران صورت می‌گرفت. پس از مدتی که چندان دراز نبود حس اعتماد و دوستی...
اگر نگاهی به تاریخ ادوار مجلس بیندازیم می‌بینیم که مجلس اول ویژگی خاصی دارد و آن هم به خاطر خصوصیات صنفی و طبقاتی آن است. در این دوره ما حضور موثر اصناف را شاهد هستیم. شما علت این پررونقی عملکرد مجلس اول را در چه می‌بینید؟ چون در آن زمان نظام زندگی در ایران یک نظام صنفی بود و بخصوص روحانیون، درباریان و طبقه تجار در انقلاب مشروطه به صورت صنفی عمل می‌کردند، طبعا مجلس اول در قالب صنفی برگزار شد و...
شمس‌الدوله از جمله همسران غیر عقدی شاه بود که هرگز از وی صاحب فرزندی نشد اما اعتبار خانوادگی وی افزون بر اینها بود. در سال 1295 شاه در سر راه سفر دوم خود به فرنگستان در قزوین با پدر زن خود عضدالدوله که حاکم قزوین بود ملاقات کرد، در این ملاقات شاه به او اجازه داد برای ملاقات با فرزند بعد از پنج سال به تهران بیاید. دفعات ملاقات بین زنان حرم و بستگانشان از سوی آغاباشی معتمدالحرم تنظیم می‌شد....
نخستین کنکور سراسری دانشگاه‌ها و مدارس عالی دولتی در صبح چهارشنبه ۱۵ مرداد ۱۳۴۸، در سراسر کشور آغاز شد. نخستین گروهی که در کنکور سراسری شرکت کردند، ۱۲ هزار و ۹۶۸ نفر بودند که در تهران و ۴۸۱۸ شهرستان دیگر با آزمون فلسفه، منطق و اخلاق رقابت خود را آغاز کردند. این امتحان از ساعت هشت صبح در ۹ حوزه تهران و ۶ حوزه شهرستان‌ها برگزار شد و جلسه دوم هم که مربوط به آزمون زبان عربی بود در تهران و...
