حضیض...
اشاره
بزرگترین نقطه ضعف ابوالحسن بنی‌صدر اولین رئیس جمهور پس از پیروزی انقلاب، فرو غلتیدن او در دام ضد انقلاب به ویژه سازمان مجاهدین خلق بود. بنی‌صدر با خط‌دهی و هدایت مجاهدین خلق رودرروی نظام و ارکانش ایستاد، با همین وابستگی بانی یا موید درگیریهای خیابانی گروه‌های ضد انقلاب شد، در جبهه‌های جنگ دچار خطا و خیانت گردید، و سرانجام با همین سرسپردگی توسط مجاهدین خلق از ایران فراری داده شد. پس از فرار نیز به دلیل آنکه تاریخ مصرفش منقضی شده بود توسط مجاهدین خلق کنار نهاده شد. بدیهی است به این وضعیت نامی جز «حضیض ذلت» نمی توان نهاد.
«گذرستان» حاضر سیر سرسپردگی بنی‌صدر به مجاهدین خلق و تبعات آن را مورد بررسی قرار داده است.
در پی چالش ها و فراز و نشیب های مربوط به معرفی کابینه و دولت به مجلس شورای اسلامی ، بنی صدر در سخنرانی 17 شهریور 1359 در میدان شهدا ، سخنانی ایراد کرد که منشأ بسیاری از مسائل بعدی شد . وی با اشارات و کنایات روشن ، نیروهای پیرو خط امام ، به ویژه رهبران قوای مقننه و قضائیه و روحانیون منتقد خود را مورد حمله قرار داد و فضای سیاسی کشور را به شدت ملتهب و متشنج ساخت (1) . چندی بعد بنی صدر در سخنرانی روز عاشورا ، که در...
به میزانی که مهندس بازرگان و نهضت آزادی همسویی و ائتلاف خود را با بنی صدر بیشتر نشان می دادند ، موضع گیری آنان در قبال سازمان نیز دوستانه تر و مشفقانه تر می شد . روزنامه میزان که ارگان غیر رسمی نهضت آزادی محسوب می گردید ، در تنش ها و درگیری های بنی صدر و سازمان علیه نیروهای پیرو خط امام ، با مقالات و اخبار و مواضع خود آشکارانه به جانبداری از آنان می پرداخت و تا آنجا در تشدید تشنج ها نقش ایفا کرد که...
در مورد نحوه طرح و تدوین اطلاعیه 10 ماده ای دادستانی کل انقلاب اسلامی ، بیان این نکته ضروری است که مسئولان جمهوری اسلامی با توجه به سوابق ، مبانی اعتقادی و عملکرد گروه هایی چون مجاهدین خلق به این نتیجه رسیده بودند که « اینها در اصل محاربند و قصد براندازی دارند ، اما دارند خود را آماده می کنند » و حتی مطلع بودند که « عناصر سازمان از مدت ها قبل ، خانه های مخفی تیمی تشکیل داده و افراد خود را مخفی...
با اوج گیری تنش در فضای سیاسی کشور ، بنی صدر در مقابله با مجلس شورای اسلامی و دولت رجایی و در شرایط حساس ناشی از جنگ عراق علیه ایران ، با حمایت تبلیغاتی سازمان مجاهدین خلق ، مدعی وقوع بن بست شده و برگزاری رفراندوم را عنوان کرد (1) نهضت آزادی نیز با حمله به دولت و مجلس ، از طرح بنی صدر اعلام حمایت کرد (2) روزنامه های انقلاب اسلامی (بنی صدر) ، میزان (نهضت آزادی) و نشریه مجاهد ارگان سازمان ، تحلیل...
امام خمینی (ره) روز هجدهم خرداد ماه در یک سخنرانی پرشور و قاطع در مورد اقدامات بنی صدر و مؤتلفین وی ، آخرین اتمام حجت ها را اعلام نمود و مقاومت در برابر قانون و مصوبات قانونی مجلس را دیکتاتوری نامید و صریحاً به تشنج آفرینان هشدار داد . (1) با دعوت بنی صدر از مردم برای مقاومت و ایستادگی در دفاع از وی ، در چند نقطه تهران و شهرستان ها در روزهای 18 و 19 خرداد تجمع های غیر قانونی و آشوبگرانه گروه هایی از...
جبهه ملی طی اطلاعیه ای که بهانه آن نفی و حمله شدید به لایحه قصاص بود ، مردم را به یک راهپیمایی در مسیر خیابان انقلاب به سمت دانشگاه تهران ، در بعدازظهر روز 25 خرداد 1360 فرا خواند . قرار بود در جلسه 26 خرداد مجلس شورای اسلامی پیرو درخواست 120 نماینده ، دو فوریت طرح بررسی کفایت سیاسی رئیس جمهور به بحث و رأی گیری گذارده شود . به نظر می رسید راهپیمایی جبهه ملی اولا‌ً به عنوان و آزمون شورش اجتماعی طراحی...
طرح دو فوریتی آیین نامه چگونگی بررسی کفایت سیاسی رییس جمهور، که از طرف تعدادی از نمایندگان، تقدیم مجلس شورای اسلامی شده بود، در 27 خرداد 1360 پس از سخنان موافقان و مخالفان، مورد تصویب قرار گرفت. میلیونها تن از مردم در تجمعها و تظاهرات مختلف سراسر کشور و نیز نمازهای جمعة 29 خرداد، از اقدام مجلس حمایت کردند و خواستار عزل و محاکمة بنی صدر شدند.1 درگیریهای پراکنده و خشونت باری نیز در برخی شهرها بین طرفداران...
پس از تصویب آیین نامه نحوه رسیدگی به کفایت سیاسی رییس جمهور در جلسه مورخ 27 خرداد مجلس شورای اسلامی و اعلام آغاز بحث و بررسی آن در اولین جلسه بعد از تعطیلات (پنجشنبه 28 خرداد نیمه شعبان و جمعه 29 خرداد)، سازمان در روز 28 خرداد ماه 1360 رسماً حرکت مسلحانه علیه رژیم جمهوری اسلامی را اعلام کرد تا به زعم دیرین رجوی، ایران به لبنان تبدیل گردد(1). وی در مصاحبه ای که اسفندماه 59 انتشار یافت به روشنی سابقه دیدگاه و...
روز شنبه 30 خرداد 1360، روز طرح عدم کفایت سیاسی بنی صدر در مجلس بود. در اولین جلسه بررسی طرح مزبور، 15 تن از نمایندگان از شرکت در جلسه خودداری کردند که برخی از شناخته شده ترین آنها عبارت بودند از: مهدی بازرگان، ابراهیم یزدی، یدالله سحابی، احمد سلامتیان، احمد صدر حاج سیدجوادی، احمد غضنفرپور، محمد مجتهد شبستری و هاشم صباغیان.(1) همة گروهها و جریانهای مخالف نظام ـ جز اندکی که مرزبندی ایدئولوژیک و استراتژیک...
شرایط عینی مورد ادّعای مرکزیت سازمان مجاهدین خلق، نه تنها برای توده ها که حتی برای بسیاری از هواداران نیز فراهم نبوده است. هوادارانی که تا آن موقع، عمده کارشان فروش نشریه و پخش اعلامیه و حداکثر ایجاد درگیریهای کوتاه با پاسداران بود، اکنون می بایست خود را با شرایط سختِ ایجاد شده منطبق می کردند. اینان، آمادگی انطباق با شرایط جدید را نداشتند. ادامه فعالیت به این نحو و در این «فاز»، مستلزم نوعی...
روز 6 تیر 1360 حجت‌الاسلام سیدعلی خامنه‌ای نماینده امام خمینی در شورای عالی دفاع و امام جمعه تهران بر اثر انفجار بمبی که در یک ضبط صوت در مسجد ابوذر تهران کار گذاشته شده بود به شدت مجروح شد. در پی این حادثه از سوی امام خمینی پیامی برای ایشان ارسال شد. آغاز علنى مرحله فعالیت های نظامى سازمان مجاهدین خلق در سال 1360 ، باعث تنفر عمیق مردم از این حرکت و توقع آنها از دولت برای سرکوب قاطع منافقین...
روز 7 تیر 1360 بر اثر انفجار یک بمب نیرومند در مقر حزب جمهوری اسلامی در تهران ، آیت‌الله بهشتی و 72 تن از یاران امام خمینی به شهادت رسیدند. عامل این انفجار «محمدرضا کلاهی صمدی» از عناصر نفوذی سازمان مجاهدین خلق بود.حادثه هفتم تیر 1360 که از بزرگترین اقدامات تروریستی سازمان مجاهدین خلق پس از پیروزی انقلاب اسلامی محسوب می شد به فاصله یک روز پس از انفجار در مسجد ابوذر تهران که منجر به مصدومیت شدید آیت...
روز سهشنبه 6 مرداد 1360 ابوالحسن بنی‌صدر رئیس‌جمهور مخلوع و مسعود رجوی رهبر سازمان مجاهدین خلق با لباس مبدل از کشور به فرانسه گریختند. پس از عزل بنىصدر، وى در منزل ناصر تکمیل همایون ـ عضو حزب ملّت ایران ـ مخفى شد. طبق اظهارات تکمیل همایون او مىپنداشته که، بنىصدر قرار بود در ایران بماند. وى در اعترافات پس از بازداشت، گفت که از بدو اتّصال بنىصدر به مجاهدین خلق در مخفىگاه، او را...
پس از پیروزی هر انقلاب، رهبران انقلابی، باید از عهده رسالت تاریخی خود یعنی سروسامان دادن به روند جاری انقلاب برآیند. از دیدگاه اندیشمندان سیاسی رهبران انقلابی موفق، واجد دو خصلت اساسی هستند. اول زیر سؤال بردن ساختار سیاسی پیشین و سپس ارائه راهکاری عملی برای سازمان دادن به جو انقلابی موجود و الگویی جدید برای ساختار سیاسی تحول یافته. با مروری اجمالی بر تحولات سیاسی دو سال ابتدایی و حیاتی پس از...
در یک جمع بندی می توان عوامل سقوط ابوالحسن بنی صدر را اینگونه برشمرد : 1 _ خود بزرگ بینی : روحیات و منش بنی صدر با فرهنگ انقلاب اسلامی که ممزوج با تواضع در برابر مردم بود سازگاری نداشت ، اولین رفتار متکبرانه او را در هنگام تنفیذ ریاست جمهوری می بینیم ، گویا برای او بسیار سخت بود که حکم تنفیذش را از امام بگیرد . مردم انتظار داشتند که او نسبت به امام تواضع داشته باشد و حداقل با رعایت احترام و نزاکت اخلاقی...
یک روز پس از آنکه نمایندگان مجلس به عدم کفایت بنی صدر رای دادند، امام خمینی طی حکمی بر اساس قانون اساسی ابوالحسن بنی صدر را از سمت ریاست جمهوری عزل کرد. ماجرای اختلاف میان مجلس و بنی صدر از ابتدای روی کار آمدن دولت وی و در جریان انتخاب نخست وزیر کلید خورد. هر چند با انتخاب شهید رجایی به سمت نخست وزیری به نظر می رسید موضوع اختلافات به فراموشی سپرده خواهد شد، تقابل میان نیروهای مشهور به خط امام (ره) که...
امام خمینی (س) روز اول تیر 1360 طی سخنانی که در جمع اقشار مختلف مردم ایراد کرد به موضوع عزل بنی صدر ، فریب خوردگان گروهکها ، اقدامات گروه نهضت آزادی و جبهه ملی کرد و سپس توصیه ها و نصیحتهایی را به بنی صدر ارائه کرد. امام در ارتباط با اقدامات بنی صدر گفت : باید من متأسف باشم از این مسائل که گرفتارش هستیم. من نمیخواهم که شماها هم به سر نوشت دیگران مبتلا بشوید. من نمیخواستم که آنها هم این سرنوشت را...
امام خمینی(س) در درگیری بین جناحهای سیاسی، مخصوصاً تعارضات بین مجلس ـ که اکثریت آن را حزب جمهوری اسلامی در اختیار داشت ـ و ریاست جمهوری، همواره سعی کردند به عنوان یک وزنۀ تعادل‌بخش عمل کنند. این روند تا پایان سال 1359، ادامه داشت. امام اگر چه به‌طور ضمنی، از جناح بنی‌صدر در سخنان متعدد خود انتقاد می‌کردند، ولی در مواردی نیز به‌طور صریح و واضح از او دفاع می‌نمودند، چرا که او منتخب مردم است؛ اما با...
روز 28 خرداد 1360 ابوالحسن بنی صدر رهسپار غرب کشور شد و در آنجا در قرارگاه مقدم نیروی زمینی ارتش مستقر شد و دفتر سرهنگ عطاریان را در اختیارش گذاشتند . یک سری ملاقاتهای مشکوک در آن دفتر انجام می شد. آن موقع سردار لطفیان و آقای هدایت مسئول اطلاعات بودند . شهید بروجردی ، سردار لطفیان و بنده را خواست و گفت : بوی توطئه می آید . وی دستور داد که با حفظ احترام ، حتی نفس کشیدن آنان کنترل شود . بنده و آقای هدایت به...
روز ۱۷ خرداد ۱۳۶۵ مسعود رجوی سرکرده سازمان مجاهدین خلق پس از اخراج از فرانسه وارد عراق شد و در بغداد مورد احترام حکومت صدام قرار گرفت. رهبری سازمان با این تصور که سرنوشت جمهوری اسلامی به نتیجة جنگ عراق علیه ایران گره خورده است و با توجه به اینکه ابرقدرت‌ها مایل نبودند ایران در جنگ پیروز شود و بنابراین رژیم صدام در نهایت بازنده نخواهد بود، در چارچوب طرح آمریکا و متحدانش برای براندازی...
پس از سقوط حکومت صدام و پناه بردن منافقین به دامن آمریکا و اروپا، آنها تلاش فراوانی برای نقش آفرینی خود کردند اما با جنایاتی که مرتکب شدند هیچ‌گاه نتوانستند محبوبیتی در بین مردم کسب کنند. سازمان مجاهدین خلق که بعد از ۳۰ خرداد ۶۰ ماهیت تروریستی خود را برملا کرد و به گروهک منافقین معروف شد، از جمله گروه‌های معارض نظام جمهوری اسلامی است که بیش از دیگر گروهها سابقه اقدامات نظامی و تروریستی...
