نقد و نظر
: فتح خرمشهر نقطه عطف تاریخ دفاع مقدس ماست. رزمندگان ما در عملیات بیت‌المقدس توانستند خرمشهر را آزاد کرده و هیمنه رژیم بعثی صدام و پشتیبانان جهانی‌اش را در هم بشکنند. هنوز آزادسازی خرمشهر تجربه‌های گفته و ناگفته زیادی دارد که باید سال‌ها قلم‌فرسایی و روایتگری در این زمینه ادامه یابد. با این نگاه به سراغ یکی از باسابقه‌ترین فرماندهان سپاه رفتیم. او که از اعضای اولیه شورای...
«تاریخ جامعه یهودیان ایران» از جمله منابعی است که توسط بنیاد فرهنگی «حبیب لوی» در لس آنجلس آمریکا تهیه شده و توسط «شرکت کتاب» منتشر شده است این کتاب در ۱۱ بخش و ۱۸۳۵ صفحه در سال ۱۹۵۶ و در سه جلد به رشته تحریر درآمده است «تاریخ جامعه یهودیان ایران» از جمله منابعی است که توسط بنیاد فرهنگی «حبیب لوی» در لس‌آنجلس آمریکا تهیه شده و توسط «شرکت کتاب» منتشر شده است. این کتاب در ۱۱ بخش و ۱۸۳۵ صفحه در سال ۱۹۵۶...
کتاب «سپیدار‌های آن‌سوی دوله‌تو»که توسط فاطمه بهبودی نوشته شده، روایت اسارت ناصر حیدری چترباز نیروی مخصوص ارتش است که در سال ۵۸ به دست حزب دموکرات کردستان اسیر و در زندان دوله‌تو کردستان زندانی می‌شود. بهبودی کتاب «سپیدار‌های آن‌سوی دوله‌تو» را با واقعه پرهیجان نبرد تن‌به‌تن این آزاده جانباز در قله آربابا و شهادت تعدادی از هم‌رزمانش آغاز می‌کند. در...
در مطلب پیش رو ، آقای دکتر بیگدلی، خاطرات علی امینی در گفتگو با لاجوردی را که در چارچوب اجرای پروژه تاریخ شفاهی دانشگاه هاروارد انجام شده ، نقد کرده است.
مقاله زیر بررسی انتقادی «تاریخ نوین ایران»/ تألیف مورخ شوروی (میخائیل سرگه‌یویچ ایوانف)(بخش اول، دوم، سوم) است که به قلم احسان طبری به رشته تحریر درآمده است. دکتر «رسول جعفریان» نیز بر این مقاله ای نگاشته و در آن به معرفی طبری و ذکر پاره ای از اهمیت های این مقاله پرداخته است. احسان طبری که بعد از تقی ارانی، مهم ترین تئوریسین مارکسیسم به ویژه حزب توده در ایران بود، پس از...
نخستین فرستنده بی‌سیم موج بلند تهران و شهرهای تبریز، مشهد، کرمان، باختران و خرمشهر در ساعت 3 بعد از ظهر 6 اردیبهشت سال 1305 شروع به کار کرد. فرستنده تهران 20 کیلو وات قدرت داشت و طول دکل آن 120 متر بود. یک سال پیش از تأسیس این ایستگاه فرستنده به منظور تعلیم و تجهیز نیروی انسانی مورد نیاز در وزارت جنگ، مدرسه بی سیم قشون کل گشوده شد. با گسترش فعالیت‌ها و فراهم آمدن مقدمات ایجاد فرستنده‌های موج...
«چهار بعدازظهر ما سه مدیر روزنامه [احمد ملکی ـ مدیر روزنامه ستاره، حسین فاطمی ـ مدیر روزنامه باخترـ عمید نوری ـ مدیر روزنامه داد] به اتاق دکتر علی امینی که تازه معاون نخست‌وزیر شده بود وارد شدیم در حالی که قبلاً در راهرو کاخ ابیض قبلاً به اکبرخان، پیش‌خدمت مخصوص مرحوم قوام اطلاع داده بودیم تقاضای ملاقات فوری داریم. ...[هنگام ملاقات، قوام‌السلطنه] از ما پرسید: در شهر چه خبر است؟...
یکی از وقایع مهمی که در دوران حکومت قوام اتفاق افتاد ماجرای بلوای نان در تاریخ 17 آذر 1321 بود که در حقیقت جنگ بین محمد رضا شاه و قوام بود . در این حادثه که به نوعی زور آزمایی شاه در برابر قوام بود نتیجه ای جز غارت اموال مردم کوچه و بازار توسط اراذل و اوباش به بار نیاورد و نهایت کار با ایجاد حکومت نظامی و جو خفقان بدون هیچ گونه دستاوردی به پایان رسید . پس از استعفای سهیلی و انتصاب قوام به نخست وزیری ،...
شورش نان به خیزش و اعتراض مردم تهران نسبت به قحطی مرگباری است که ۱۷ آذر سال ۱۳۲۱ نقطه اوج آن بود. گروهی از مردم به مجلس شورای ملی ریختند و تنی چند از نمایندگان را به باد کتک گرفتند. گروهی دیگر به خانه نخست وزیر وقت قوام السلطنه حمله بردند و آنجا را غارت و تخریب کردند. قوام السلطنه روزنامه های پایتخت را بست و قرار شد سپهبد احمد امیراحمدی شورش مردم یا به قول خودش «غائله» را خاموش کند. به...
کتاب «پل پیروزی، سرزمین قحطی؛ ایران در جنگ جهانی دوم»، تالیف محمدقلی مجد از جمله آثاری جدید موسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی است. دکتر محمدقلی مجد درباره بحران جنگ جهانی دوم در این کتاب نوشته است: «روسیه و انگلیس متعاقب اشغال ایران همه کامیون‌ها، اتوبوس‌ها و همچنین خط آهن ایران را تصاحب کرده، قوت لایموت مردم ایران را در هر جایی که بدان دست می‌یافتند، مصادره می‌کردند و ده‌ها هزار آواره...
۲۱ آذر، سالروز تشکیل و فروپاشی فرقه دمکرات آذربایجان در ایران در سال‌های ۱۳۲۴ و ۱۳۲۵ است. موضوع ظهور و سقوط این فرقه، بهانه‌ای است که جریانات قوم گرایی افراطی به مناسبت آن به فعالیت پرداخته و پیشه وری را به عنوان نماد ملی و الگوی نسل جوان معرفی می‌کنند. اما براستی پیشینه اقدامات و فعالیت پیشه وری و نسبت او با کشورهای متخاصم ایران چه بوده است؟ فرقه دمکرات آذربایجان و سید جعفر پیشه وری،...
: محمدحسین صفار هرندی (زادهٔ ۱۳۳۲ در تهران) سیاست‌مدار و روزنامه‌نگار ایرانی و عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام است . وی اصالتا از شهر هرند از توابع شهرستان ورزنه اصفهان است. صفار هرندی در سال ۱۳۵۲ در رشتهٔ راه و ساختمان دانشگاه علم و صنعت پذیرفته و وارد این دانشگاه شد. سپس در سال ۱۳۷۲ دورهٔ دانشکدهٔ فرماندهی و ستاد سپاه و در سال ۱۳۷۳ دورهٔ نظری مدیریت استراتژیک (بدون ارائهٔ پایان‌نامه...
میشل کُلُن در هفدهم ماه مه، طی مقاله‌ای کوتاه، به 10 دروغ رسانه‌ای، که آمریکا برای بر افروختن دَه جنگ در چهارگوشه جهان به آن ها متوسل شده است، کرده است. ای که توجّه به آن، به خصوص درشرایط کنونی برای ما ضرورتی مضاعف دارد. میشل کُلُن، روزنامه نگار، نویسنده، و فیلمسازی بلژیکی است ازتبار«چپ رادیکال». او ازسازماندهندگان اعزام ناظران عادی به مناطق درگیری درجنگ بالکان،...
قل سیروا فی‌الارض فانظروا کیف کان... دوازده ساله بودم که به مدرسه راهنمایی دکتر حسابی که یکی از مدارس نمونه شهر شیراز بود وارد شدم. در دوران ابتدایی دانش‌آموز ممتازی بودم و معدل کلاس پنجم من 65/19 بود. روز یکشنبه اول سال بود و روز دوم سال تحصیلی که پیرمردی که ریش و سبیل خود را تراشیده بود وارد کلاس شد و خود را به عنوان معلم تاریخ آموزشگاه معرفی کرد. در جلسه دوم، وی درس را آغاز کرد و به بحث...
در بین دولتمردان ژریم پهلوی،امیر عباس هـویدا از مـعدود افـرادی است که طی بیش از سی سال حضور در مصادر مختلف اداری و سیاسی-و از جمله مهم‌ترین آنها، نـخست وزیری-هرگز از پیشینه خانوادگی خود سخن نگفت.او تنها در دست نوشته‌های خاطره گونه‌ای که در چـند شماره سالنامه دنـیا بـه چاپ رسید،به نقل گوشه‌ای از خصوصیات اخلاقی پدرش پرداخت و مشاهدات خویش را از سفر با او به شامات برشمرد. بر همین اساس بود که سابقه خانوادگی او،همواره در هاله‌ای از ابهام قرار داشت
سن من حدوداً با سن حزب ملل یکسان است. من فقط از دریچه اسناد با حزب ملل آشنا شده‌ام. امیدوارم با آن عبارت مولای متقیان که فرمود آن چنان در تاریخ گذشتگان غور کردم که گویی با آنها زیستم آنگونه باشم. این سندهایی است که دشمن انقلاب آن را تدوین کرده است. باید نکته‌ای خدمت شما بزرگواران عرض کنم که من فقط سندهای ساواک را دیده‌ام. از دریچه سندهای سازمان اطلاعات و امنیت رژیم پهلوی، حزب ملل را معرفی...
بسم‌الله‌الرحمن الرحیم. قبلاً از سازمان مربوطه که چنین نشستی را تشکیل دادند سپاسگزارم. در آن زمان در جامعه ما، امام بزرگوار ما، این انقلابیِ خدایی و این مرد آرام‌ناپذیر و بزرگ عصر ما خودش موجب شده بود که گروه ما تشکیل شود و برای حرکتمان ترغیب شویم. در آن دوره امام بزرگوار پرچم انقلاب را برافراشتند. در جوامع ما مرسوم بود که روشنفکران ـ چه مذهبی و چه غیرمذهبی ـ اوضاع را تفسیر...
سیدمهدی هاشمی قهدریجانی، برادرِ داماد آیت‌الله حسینعلی منتظری و مسئول بخش نهضت‌های آزادی‌بخش سپاه پاسداران در اول انقلاب بود که چون در سال ۱۳۵۵ دست به ترور آیت‌الله سید ابوالحسن شمس‌آبادی لاریجانی و چند نفر دیگر زده بود اعدام شد و آیت‌الله منتظری از او حمایت کرد. این سرآغاز مشکلات امام خمینی و نظام با آقای منتظری شد. این مصاحبه روایت یکی از ترورهای باند سید مهدی هاشمی قهدریجانی...
: انور خامه‌ای تنها باقی مانده گروه 53 نفراست. گروهی که بخشی از مدت زندانی بودن خود را در زندان قصر گذرانده‌اند و حالا او از آن روزها خاطرات زیادی دارد. از سلول انفرادی فرخی یزدی تا آزادی و رفاه 53 نفر در جمع زندانیان سیاسی و غیر سیاسی «قصر». انور خامه‌ای در 96 سالگی، هنوز خاطرات سال‌های 1316 تا 1320 را با جزئیات به یاد دارد. اما بریده بریده و به سختی آنها را بیان می‌کند. *ابتدا...
