ساواک
بخشی از وظیفهی ادارهکل امنیت داخلی ساواک، رصد و مراقبت نهادها و شخصیتهای حکومت پهلوی بود. طبیعی بود امیرعباس هویدا که بیش از ده سال نخستوزیر بود و مناصب دیگری مثل وزارت دربار و دبیرکلی حزب ایراننوین را هم بر عهده داشت، یکی از سوژههای ساواک باشد. یکی از مواردی که در پرونده ساواک او به چشم میخورد، مسائل مربوط به سوءاستفادههای مالی او و اطرافیانش است که توسط یکی از منابع ساواک که سطح...
آیتالله خامنهای، رهبر معظم انقلاب در سخنرانی اخیر خود با به جلسات تفسیر قبل انقلاب خود گفتند «من شرح مفصّلی را ـ_مثلاً به قدر شاید یک ساعت _دربارهی یک موضوعی بحث میکردم؛ آیات آن موضوع را انتخاب کرده بودیم. بعد از صحبت من، یک نفر از قرّاء، همین دوستانی که مشهد بودند_قاریانی که بعضیشان بحمدالله در قید حیاتند، بعضی هم به رحمت خدا رفتهاند_اینها میآمدند مینشستند؛ من میگفتم [دیگران]...
تا پیش از ۲۲ بهمن ۱۳۵۷، «ساواک» در تصور مردم یک ساختمان و ساختار مخوف و دربسته بود که کسی نمیدانست در آن چه میگذرد. انقلاب که پیروز شد، مردم سوالهای بیپاسخی داشتند که اتنها افشای اسناد ساواک میتوانست گرهش را باز کند. از سرنوشت نامعلوم برخی مبارزینِ سربهنیستشده گرفته تا نقش ساواک در برخی اتفاقات مبهم سالهای گذشته، اینکه منبع ساواک در فلان گروه مبارز چه کسی بوده؟ و...
ساواما نامی بود که سالهای ۵۸ و ۵۹ رسانههای ضدانقلاب خیلی رویش مانور میدادند. تشکیلاتی که به گفتهی آنها به جای ساواک، ولی درواقع با نیروهای همان سازمان شکل گرفته و قرار بود همان فضای خفقان امنیتی را بر جامعه حاکم کند. آنها گاهی از نقش مرموز حسین فردوست در تشکیل آن میگفتند و گاهی اقدامات جمهوری اسلامی علیه خود را منتسب به ساواما میکردند تا گاهی به تصریح و گاهی به کنایه بگویند این دست پنهان...
نخستین بار که پرویز ثابتی جلوی دوربین تلویزیون و خبرنگاران رسانهها نشست تا اقتدار ساواک را به رخ بکشد، دیماه ۴۹ بود. وقتی که چندماه پس از ترور تیمور بختیار توسط ساواک در عراق، او خبر دستگیری تشکیلات گسترده حزب توده در کشور را داد. آن زمان کمتر کسی میدانست متهم اصلی دستگیرشدهی ماجرا که ثابتی از تصویر نیمرخش رونمایی و او را «آقای اسلامی» معرفی کرد و رسانهها او را «مرد هزار چهره حزب...
در ماههای منتهی به پیروزی انقلاب اسلامی، بسیاری از ادارات و سازمانهای دولتی و نظامی به حالت تعلیق درآمده و وارد وضعیتی آشفته و شکننده شدند. سازمان اطلاعات و امنیت کشور نیز از این امر مستثنا نبوده و شرایط عادی کار این سازمان به حالتی از واهمه از آینده بدل شد. در نتیجه این وضعیت، بسیاری از کارکنان آن از کشور گریخته یا دست از کار کشیدند. آنها که در سازمان ماندند، کارشان به درگیری و تنش رسیده بود و...
دو سال ابتدایی انقلاب، افراد مختلفی از مامورین و شکنجهگران ساواک دستگیر و در دادگاههای انقلاب محاکمه میشدند. در جریان بازجویی از این افراد و رسیدگی به پروندهی آنها، سرنوشت نامعلوم برخی مبارزینِ پیش از انقلاب روشن و گوشههایی از جنایات و شکنجههایی که بر مبارزین اعمال شده بود بیان میشد. خانواده شهدای مبارز پیش ازانقلاب و زندانیان شکنجهشده ی پیش از انقلاب هم در دادگاهها حضور پیدا...
بهمن نادریپور با نام مستعار تهرانی از بازجویان و پرسنل کمیته مشترک ضدخرابکاری است که پس از انقلاب دستگیر میشود. بخش مهمی از سابقه کاری او در بخش برخورد با گروههای مبارز کمونیستی بود و در جریان دادگاهش، ناگفتههای زیادی درباره سرنوشت برخی مبارزین معروف مثل جزنی و سرنوشت نامعلوم برخی مبارزین نامعروف افشا شد. یکی از مسائلی که در جریان دادگاه او بیان شد، روایتی از شهادت سیدعلی اندرزگو در...
امامخمینی، رهبرِ در تبعیدِ انقلاب، مهرماه 1357 عراق را به مقصد فرانسه ترک کرد. چون پاسپورت و مدارک آنها از نظر قانونی مشکلی نداشت، او و همراهان کمتعدادش نیازی به گرفتن ویزا برای اقامت سه ماهه در فرانسه نداشتند. این سفر هم ساواک و هم سرویس اطلاعاتی فرانسه را غافلگیر کرده است. اولین کسی که این خبر را به تهران مخابره میکند، بهرامی سفیر ایران در فرانسه است. رئیسجمهور فرانسه که در سفر رسمی به برزیل...
منابع اطلاعاتیِ لورفتهی سازمان سیا نه منحصر به ایران، بلکه تبعههای کشورهای مختلف اروپایی و عربی را نیز در بر میگرفت. اطلاعات مهمی که نه فقط برای دستگاههای اطلاعاتی ایران، بلکه برای سرویسهای اطلاعاتی سایر کشورهای دشمن، رقیب و حتی دوست آمریکا نیز جذاب و مهم محسوب میشد. این یعنی یک رسوایی اطلاعاتی برای سیا در جهان و پیامدهای طولانیمدتی که با آن روبرو میشد
۱۴ مهرماه ۱۳۵۷، امامخمینی پس از ۱۳ سال تبعید و سکونت اجباری در عراق، این کشور را به مقصد فرانسه ترک کرد. اقدامی که شاید به خاطر پیروزی انقلاب در چندماه بعدش، در تاریخ آن طور که باید و شاید مورد بررسی قرار نگرفت و اگر هم روایت شد، بیشتر در آینهی خاطرات همراهان و اطرافیان ایشان بود. آنچه پیشِ رو دارید، روایت اسناد منتشرنشده و کمتردیده شدهی ساواک از تعاملات ساواک و سرویس اطلاعاتی عراق با...
آخرین روزهای ماه ۱۳۴۹ مقدم، مدیرکل اداره سوم ساواک (امنیتداخلی) به ادارهکل هشتم (ضدجاسوسی) اعلام میکند بر اساس اطلاعاتی که کسب کرده، خبرنگاران[مخبرین] و فیلمبرداران اعزامی دولت انگلستان «در این پوشش، اغلب فعالیتهای اطلاعاتی نیز دارند.» مدتی بعد منوچهر هاشمی، مدیرکل اداره هشتم ساواک در پاسخ به این نامه، خواستار «نحوهی کسب خبر و منشأ خبر و قرائن و مدارک دیگری که در این...
گزارشی دیگر از اتفاقات روز عاشورا و نقش آیتالله خامنهای در آن، ص 2
تودهستیزی توسط رژیم شاه، بطور جدی پس از ترور شاه در بهمن ۱۳۲۷ آغاز و پس از کودتای ۲۸ مرداد ۳۲ شدت گرفت. خرداد ۱۳۳۳ احمد شاملو در نتیجهی اعترافات یکی از تودهای های دستگیر شده، پایش به فرمانداری نظامی تهران باز میشود. او که در دوران جنگ جهانی نیز سابقه بازداشت توسط متفقین به خاطر جاسوسی به نفع آلمانها را داشت، حالا در حالی که مترجم و مسئول بولتن نشریات سفارت مجارستان است، این بار به...
زمستان ۱۳۴۵، بخش ضدجاسوسی ساواک در مراقبتهای خود از دیپلماتهای اسرائیلی، گزارشی درباره ارتباطات آنها با یهودیان ایرانی تهیه میکند. متن این گزارش به شرح زیر است: دخالت سفارت اسرائیل در ایران در همه شئون اجتماعی و زندگی یهودیان ایران حتی امور مذهبی بصورت کاملا علنی و رسمی درآمده است. دخالت سفارتخانه مذکور بطور علنی شده است و در صورت جلسههای کلیمیان بطوری علنی، نام عزری، سفیر...
تابستان سال ۱۳۵۲ آیتالله بهشتی همراه با خانوادهاش سفری چند روزه به مشهد داشت. او در این سفر علاوه بر زیارت، با تعدادی از روحانیون و چهرههای مبارز مشهد هم دیدارهایی داشت. یکی از منابع ساواک در یکی از گزارشهای خود در این باره چنین گزارش کرده است: یادشده ضمن تعریف و تمچید از خامنهای اظهار امیدواری نموده که در آینده، خامنهای یکی از علماء موجّه ملی و با نفوذ خواهد شد. ضمنا نامبرده...
اولین ساعات بامداد ۴خرداد ۱۳۵۱، محمد حنیفنژاد، سعید محسن، عبدالرسول مشکینفام، علیاصغر بدیعزادگان و محمود عسگریزاده از بنیانگذاران سازمان مجاهدین خلق اعدام شدند. موسسه مطالعات و پژوهشهای سیاسی در سالروز این اتفاق، اسناد مربوط به اعدام محمد حنیفنژاد از جمله ابلاغیه اعدام او به ساواک، وصیتنامه و صورتجلسه اعدام را منتشر میکند. متن وصیتنامه محمد حنیفنژاد...
در سالهای ابتدایی انقلاب، اغلب چهرههای برجستهی سیاسی و نظامی رژیم پهلوی خارج از کشور دسته و گروهی تشکیل داده و مشغول برنامهریزی و طراحی اقدامات مختلف برای براندازی جمهوری اسلامی بودند. گروهها و دستجات ریز و درشت سلطنتطلب که در رویای بازگشت به ایران بودند در کشورهای مختلف حول افرادی مثل اشرف پهلوی، بختیار، اویسی، علی امینی، آریانا و پرویز ثابتی جمع شده بودند. اما از یک نفر خبری نبود: ارتشبد...
۳۰ فروردین ۱۳۵۴ روزنامهها در خبری غافلگیرکننده از کشتهشدن ۹ زندانی معروف گروههای مسلح در جریان فرار از زندان خبر دادند. دو نفر از کشتهشدگان یعنی کاظم ذوالانوار و مصطفی جوان خوشدل از کادرهای رده بالای سازمان مجاهدین خلق؛ و هفت نفر دیگر یعنی بیژن جزنی، حسن ضیاءظریفی، عباس سورکی، محمد چوپانزاده، احمدجلیل افشار، مشعوف کلانتری و عزیز سرمدی از اعضای بنیانگذار چریکهای فدائی خلق به رهبری...