حزب توده
پس از تصویب لایحهٔ کاپیتولاسیون در پاییز ۱۳۴۲، امام خمینی طی اعلامیهای به لایحه مذکور معترض شد و آن را سند بردگی و استعمار ملت ایران خواند. کاپیتولاسیون بهمثابه قانونی که مصونیت قضایی برای مستشاران آمریکایی در ایران را فراهم میکرد، نشانهای از نفوذ مستقیم بیگانه در امور داخلی کشور بود و همین امر باعث مخالفت و اعتراض امام خمینی شد. نهایتاً هم مسئله مذکور بازداشت و تبعید ایشان را به همراه داشت و عملاً نهضت اسلامی را در مسیر تازهای قرار داد. در همان فضای سرکوب و اختناق، جمعیت مؤتلفه تصمیم گرفت با سیاستگذارانِ طرفدار مصونیت مستشاران خارجی مقابله کرده و علیه آنها دست به اقدامی مسلحانه بزند. هدفگیری حسنعلی منصور، نخستوزیر وقت، نتیجهٔ همین تصمیمگیری بود.
هشتاد و چهارسال پیش، دهم مهرماه 1320 در حالی که کشور در بحبوحه اشغال متفقین و فرار رضاشاه بود، حزب جدیدی در ایران تاسیس شد. با رفتن رضاشاه و روی کارآمدن شاه جوان، تعدادی از اعضای حزب کمونیست ایران که در دوران رضاشاه دستگیر و زندانی شده بودند، از زندان و تبعید رها شدند. آنها خیلی زودتر از آنچه توقع میرفت دورِ هم جمع شدند و تشکیلات جدیدی را بنا نهادند که «حزب توده ایران» نامیده شد. این حزب از همان سال تا 42 سال بعد که اعضایش دستگیر و تشکیلاتش رسما منحل شد، یکی از فعالترین احزاب ایران بود.
شهید محمدعلی رجایی، نخستوزیر وقت جمهوری اسلامی ایران، پس از سخنرانی مهم خود در شورای امنیت سازمان ملل متحد پیرامون جنگ تحمیلی، بلافاصله در یک مصاحبه مطبوعاتی شرکت کرده و به سؤالات خبرنگاران پاسخ گفت. در اینجا بخشی از این مصاحبه را با هم میخوانیم: س: شما در سخنرانیتان گفتید تا عراق سرکوب نشود، جنگ خاتمه نمییابد. آیا این به مفهوم آن است که میخواهید عراق را فتح کنید؟ شهید رجایی: تجاوز به...
در دومین سالگرد آغاز جنگ تحمیلی، سرهنگ علی صیاد شیرازی، فرمانده وقت نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران، در مصاحبهای با روزنامه اطلاعات کارنامه یکسال گذشته نیروهای نظامی ایران در جبهههای جنگ را تشریح کرد. در ذیل متن این مصاحبه را با هم میخوانیم: س: دو سال از جنگ تجاوزکارانه رژیم بعثی عراق علیه ایران گذشت. جبهههای نبرد اینک نسبت به سال قبل چه تغییری نموده است؟ سرهنگ صیاد شیرازی: قبل از...
متن پیش رو مربوط به مصاحبه روزنامه اطلاعات در سال ۱۳۶۴ با محسن رفیقدوست وزیر وقت سپاه است. رفیقدوست در این مصاحبه که به مناسبت هفته دفاع مقدس انجام شده است، ضمن به فعالیتهای سپاه پاسداران، آخرین پیشرفتها و موفقیتهای این مجموعه را در طول جنگ تحمیلی بیان کرده است: برای اینکه نقش واحدهای سپاه و بسیج و نیروهای مردمی را در طول جنگ ارزیابی کنیم لازم است ابتدا ای به تاریخچه جنگ...
نهضت آزادی در آغاز جنگ تحمیلی، خود را مدافع انقلاب و حامی مقاومت معرفی میکرد و حمایت ویژهای از عملکرد نیروهای نظامی به عمل میآورد. با این وجود، خیلی زود روایت سابق را فراموش و روایت دیگری را بازتوزیع کرد؛ روایتی که با تبلیغات صدام همسو بود. آنان پس از فتح خرمشهر، دفاع ایران را «زیادهخواهی» و «کشورگشایی» خواندند و حتی ماشین جنگ مردم را «ترمز بریده» توصیف کردند. این چرخش...
متن حاضر، بخشی از سخنرانی تاریخی آیتالله سیدعلی خامنهای، رئیسجمهور وقت جمهوری اسلامی ایران، به تاریخ ۳۱ شهریورماه ۱۳۶۶ در مجمع عمومی سازمان ملل متحد است که به مسائل مربوط به جنگ تحمیلی دارد: بزرگترین، دردناکترین و فاجعهآمیزترین خصومت دشمنان ما، به راه انداختن جنگ تحمیلی بود. تحریک حس جاهطلبی یک همسایه، تشویق او به حمله و دلگرم کردن او به پشتیبانی و کمک. امروز دیگر پس از گذشت...
در دومین روز از آغاز جنگ تحمیلی، دستورالعمل زیر از سوی امام خمینی خطاب به ملت ایران صادر شد: بسم الله الرحمن الرحیم مطالب زیر ابلاغ میگردد: ۱- باید اطاعت از شورای فرماندهی بدون کوچکترین تخلف انجام گیرد، و متخلفین با سرعت و قاطعیت باید تعیین و مجازات شوند. ۲- باید اشخاص و مقامات غیر مسئول از دخالت در امر فرماندهی خودداری کنند و فرمانده کل قوا به نمایندگی اینجانب* و شورای فرماندهی، مسئول...
برژینسکی در تابستان 1359 به اردن رفت و در امان پایتخت اردن اقامتی محرمانه داشت. وی در نخستین هفته ماه ژوئیه سال 1980 (اواخر تیرماه) با صدام در مرز اردن دیدار کرد. تیمرمن نویسنده آمریکایی در کتاب سوداگری مرگ مینویسد: «به نوشته نیویورک تایمز و اظهارات یک ایرانی مقیم خارج از کشور، برژینسکی به امان پایتخت اردن رفت و با رهبر عراق در نخستین هفته ماه ژوئیه سال 1980 اواخر تیر (1359) محرمانه دیدار کرد. به نوشته...
تاریخ سند: ۱۱ شهریورماه ۱۳۳۲ سفارت شاهنشاهی ایران - دمشق وزرات امور خارجه به مناسبت انتشار خبر امکان وقوع معاملات بازرگانی بین دولت شاهنشاهی و اسرائیل، روزنامه «الجبل» چاپ دمشق در شماره مورخه ۵۳/۸/۲۸ [۶ شهریور ۱۳۳۲] تحت عنوان:«آنچه را ژنرال زاهدی درباره ایران و اسرائیل گفته است بر چه باید حمل کرد؟»، شرحی نوشته که قطعه روزنامه حاوی شرح مزبور و ترجمه فارسی* آن برای مزید استحضار...
حجتالاسلام فلاحیان، طی سالهای 1368 تا 1376، دومین وزیر اطلاعات جمهوری اسلامی ایران بود. پیش از آن نیز در دوران مرحوم ریشهری(اولین وزیر اطلاعات کشور) معاونت امنیت را برعهده داشت و ریاست دادسرای ویژه روحانیت را هم در کارنامه دارد. در گفتگوی پیش رو، سعی بر آن بود که ابعاد کمتر مطرح شده از او سوال شود و او نیز با صراحت همیشگی، پاسخ گفت. شما در پایهگذاری دستگاه اطلاعاتی کشور نقش داشتید، از...
: در تاریخ ۱۲ اردیبهشتماه ۱۳۶۲ و در دومین قسمت از مصاحبه سران حزب توده که از تلویزیون جمهوری اسلامی ایران پخش شد، غلامحسن قائمپناه به عنوان یکی از اعضای کمیته مرکزی حزب توده به شرح فعالیتهای این حزب پرداخت. **** س: ضمن معرفی خود به مسئولیتهایی که در حزب توده داشتهاید بپردازید. قائمپناه: من غلامحسن قائمپناه متولد سال ۱۳۰۲، در سال ۱۳۲۶ از دانشکده افسری فارغالتحصیل شدم و در...
نهاد اطلاعات یکی از بخشهای فعال سازمان، نهاد اطلاعات آن بود که بلافاصله پس از پیروزی انقلاب تشکیل شد و به جمعآوری غیرقانونی اطلاعات به طرق مختلف از طریق جاسوسی، نفوذ دادن عوامل، دزدی اسناد و مدارک، تخلیه تلفنی، شنود از طریق بیسیم اقدام میکردند. طراحی نفوذ دادن عوامل خود در نهادها و ارگانها، احزاب و انجمنها و... در سالهای ۵۷ تا ۵۹ طراحی عملیاتهای بمبگذاری و همچنین ربودن هواپیما و...
بالا بودن چشم در این تصویر که در روز ۴ بهمن ۱۳۴۳، سه روز پس از عملیات، گرفته شده است، نشان میدهد که آنها به خوبی مقاومت کرده بودند.
گزارش تصویری از راهپیمایی اعتراضی دانشجویان ایران مقابل لانه جاسوسی و محکوم کردن «طرح فهد» در چهارشنبه چهارم آذر ۱۳۶۰
: ریچارد هلمز (Richard Helms) در ۹ تیرماه ۱۳۴۵ به عنوان رئیس سازمان سیا در کاخ سفید سوگند یاد کرد. دوران ریاست هلمز نزدیک به هفت سال طول کشید که سالهای ۱۳۴۵ تا اواخر اسفند ۱۳۵۱ را در برگرفت. هلمز هم در دوران معاونت سیا یعنی سالهای ۱۳۴۱ تا ۱۳۴۵ و هم در دوران ریاست سیا مسافرتهای متعددی به تهران داشت. هلمز سرانجام در پی افشای دخالتهای گسترده «سیا» در تقلبهای انتخاباتی سال ۱۹۷۲ به نفع ریچارد...
فتح خرمشهر به عنوان یک حادثه تاریخی و سرنوشتساز، پایانبخش دوره اول جنگ است که با تجاوز رژیم بعث عراق بـه خاک ایران در تاریخ ۳۱ شهریور ۱۳۵۹ آغاز شد و با آزادسازی مناطق اشغالی به پایان رسید. ادامه جنگ پس از فتح خرمشهر به مدت ۶ سال و تحولاتی که در این مرحله از جنگ صورت گرفت بهویژه نحوه پایان جنگ، «علت ادامه جنگ» را به یک پرسش بنیادین تبدیل کرده است. در این زمینه ملاحظاتی وجود دارد که...
فعالیتهای مخفی و پنهان حزب توده در سالهای پس از انقلاب، موضع مجهولی بود که به خاطر در دسترس و آشکار نبودن اطلاعاتش، دربارهاش حرف و مشهورات زیاد است. از شبکه نفوذ در نهادهای انقلابی گرفته تا نقش تودهای ها در ماجراهایی مثل تسخیر لانه، کودتای نوژه، مبارزه با ضد انقلاب سلطنتطلب و کودتای قطبزاده. برخلاف موضوع سازمان مجاهدینخلق که کتاب و اثر تاریخی رویش زیاد تولید شده، در موضوع حزب توده با...
ساعت ۹ صبح روز نهم اسفند [۱۳۳۱] بود. دکتر مصدق به قصد ملاقات با شاه عازم کاخ اختصاصی شد و طبق معمول، من به عنوان فرمانده گارد مخصوص در خدمتشان بودم. دکتر مصدق وقتی از اتومبیل پیاده شد متفکر به نظر میرسید. وی به آرامی به سوی کاخ اختصاصی تشریف بردند. آن روز من از چگونگی این ملاقات بیخبر بودم و نمیدانستم چه مسائل مهمی در شرف تکوین است، ولی از ظواهر امر کم و بیش متوجه اهمیت قضیه شده بودم. ظاهراً شاه، پس...
تاریخ سند: ۲۲ تیر سال ۱۳۲۷ موضوع: دعوای بین احسان طبری و رضا رادمنش در باشگاه حزب در ساعت ۱۵ روز گذشته بین رضا رادمنش[1] و احسان طبری مسئول کمیسیون تبلیغات و نویسنده روزنامه مسئول تبلیغات و رسانه حزب توده ایران و نویسنده روزنامه مردم دعوایی رخ داد. در بین این دعوا رادمنش دو سیلی به طبری زد و طبری هم صندلی به سمت سر او[رادمنش] پرتاب کرد. به موجب این رفتار طرفداران طرفین با هم وارد دعوا...