تحریم یا ترور اقتصادی
1

اشاره

راهکار «تحریم» یکی از اشکال مبارزه میان دولت‌ها به هنگام اصطکاک منافع آنان با یکدیگر محسوب می‌شود. اگرچه سابقه استفاده از این روش به سال‌های قبل از تاسیس سازمان ملل متحد باز می‌گردد، ولی در سالهای پس از تاسیس سازمان ملل، حربه «تحریم» به شکل وسیع‌تر به ابزاری برای پیشبرد مطامع سیاسی دولت‌های تحریم کننده تبدیل شده است. این فشارها یا با نیت بی‌ثبات کردن رژیم سیاسی کشورهای هدف دنبال می‌شود و یا وسیله‌ای برای واداشتن کشورهای هدف به تغییر رفتار سیاسی در برابر کشورهای تحریم کننده به شمار می رود. با این همه اراده کشورهای مورد تحریم در برابر دولتها و قدرت‌های تحریم‌کننده در بسیاری از موارد، عاملی برای تحکیم استقلال و خودکفایی کشورهای هدف بوده است.

 «گذرستان» حاضر مقوله تحریم را با الگوی «تحریم اقتصادی ایران توسط آمریکا و نتایج آن» بررسی کرده است.


تعریف و تاریخچه تحریم ­­ها علیه ایران

تعریف و تاریخچه تحریم ­­ها علیه ایران

تعریف و تاریخچه تحریم ­­ها علیه ایران یکی از نام آشناترین و پرکاربردترین واژه­ ها و ابزارهای سیاسی درعرصه مناسبات ایران و غرب به ویژه در سه دهه اخیر واژه «تحریم» است. قدمت بکارگیری این واژه سیاسی به عنوان ابزار ضد ایرانی به ماه­ های آغازین پیروزی انقلاب اسلامی بر می­ گردد. در واقع اقدامات آمریکا و غرب علیه جمهوری اسلامی ایران گستره چشمگیری همچون: تهدید و تطمیع (سیاست چماق و هویج)،...

ادامه مطلب

تحریم‌ها علیه ایران از چه زمانی آغاز شد؟

تحریم‌ها علیه ایران از چه زمانی آغاز شد؟

همان‌طوری که مقام معظم رهبری نیز بارها تأکید فرموده‌اند، وضع تحریم علیه جمهوری اسلامی بیش از آنکه به مسائل هسته‌ای ارتباط پیدا کند، به تخاصم استکبار جهانی با انقلاب اسلامی بازمی‌گردد.

ادامه مطلب

تاریخچه تحریم های آمریکا علیه ج.ا.ا

تاریخچه تحریم های آمریکا علیه ج.ا.ا

تاریخچه تحریم های آمریکا علیه ج.ا.ا تحریم ایران توسط قدرت های بزرگ غربی موضوع تازه ای نبوده و از قدمتی طولانی در تاریخ معاصر ایران بویژه پس از انقلاب اسلامی برخوردار است. «اولین تجربه غرب» در ارتباط با تحریم ایران به دوران حکومت مصدق و سیاست او مبنی بر «ملی شدن صنعت نفت» بر می گردد که غربی‌ها درصدد بر آمدند با استفاده از ابزار تحریم و فشار اقتصادی بر ایران که تنها درآمدش منابع حاصل از...

ادامه مطلب

 تاریخچه تحریم های آمریکایی - اروپایی علیه ایران

تاریخچه تحریم های آمریکایی - اروپایی علیه ایران

همراهی اروپا با غرب در اعمال فشار بر جمهوری اسلامی در سال های اخیر قابل توجه است. به موازات تحریم های تعریف شده ی آمریکا برضد ایران، اروپا نیز از این دور عقب نمانده است.  رهبر معظم انقلاب در اولین سخنرانی خود در میان مردم خراسان شمالی به مسئله تحریم های غرب علیه ایران نمودند و با رد سخنان مقامات غربی که لغو تحریم ها را منوط به دست کشیدن ایران از برنامه هسته ایش دانستند، به بیان این نکته...

ادامه مطلب

«تحریم» و «اقتصاد مقاومتی» از کلام رهبری تا قاموس دولت‌ها

«تحریم» و «اقتصاد مقاومتی» از کلام رهبری تا قاموس دولت‌ها

به گزارش سرویس فضای مجازی خبرگزاری فارس به نقل از مشرق، رهبر معظم انقلاب اسلامی سیاست‌های اقتصاد مقاومتی را در 24 بند جهت اجرا ابلاغ فرمودند تا از این پس، سیاست‌های اقتصادی کشور «از الگوی اقتصادی بومی و علمی برآمده از فرهنگ انقلابی و اسلامی که همان اقتصاد مقاومتی است، پیروی کند». واژه «اقتصاد مقاومتی» به طور اخص از سال 1389 از سوی رهبر معظم انقلاب اسلامی مطرح شد. ایشان در دیدار جمعی...

ادامه مطلب

تحریم‌های ناکارآمد

تحریم‌های ناکارآمد

استفاده از ابزار اقتصادی،‌ مالی و تکنولوژیکی، یکی از روش‌های مؤثر در اجرای سیاست خارجی و تحقق اهداف و تأمین منافع است. معمولاً حربه‌های اقتصادی به اشکال گوناگون از جمله اعطاء یاعدم اعطای وام، صدور تکنولوژی یا خودداری از آن، تحریم تجاری و بازرگانی، محاصره اقتصادی، مسدود کردن دارائی‌ها، افزایش یا کاهش تعرفه‌های گمرکی، مشارکت یا عدم مشارکت در سرمایه‌گذاری‌ها و ... مورد استفاده قرار...

ادامه مطلب

جریان‌شناسی جهاد اقتصادی و تحریم کالاهای خارجی در تاریخ معاصر ایران

جریان‌شناسی جهاد اقتصادی و تحریم کالاهای خارجی در تاریخ معاصر ایران

همواره سلطه اقتصادی پیش زمینه سلطه سیاسی و در نهایت استعمار ملتها بوده است. نمونه‌ای از این قاعده کلی را می توان در کشور هندوستان مشاهده کرد. کمپانی هند شرقی که نخست به منظور تجارت با هندوستان وارد این کشور شد، با به دست گرفتن شریانهای اقتصادی این کشور زمینه را برای سلطه اقتصادی و سپس سلطه سیاسی و در نهایت استعمار هندوستان فراهم نمود. ایران در اواسط دوران قاجاریه از نظر اقتصادی وضعیت مطلوبی...

ادامه مطلب

افزایش غیرمنتظره حامیان تحریم‌های جدید ایران در سنای آمریکا

افزایش غیرمنتظره حامیان تحریم‌های جدید ایران در سنای آمریکا

در حالی که مذاکره کنندگان ارشد ایران و اتحادیه اروپا هم اکنون در ژنو مشغول بحث بر سر جزئیات اجرایی کردن توافق ژنو هستند، جدیدترین گزارش ها از افزایش تعداد حامیان طرح تحریم های جدید ایران در سنای آمریکا حکایت دارد. طرحی که دولت اوباما صریحاً مخالفت خود را با تصویب آن اعلام کرده و ایران نیز گفته در صورت تصویب، موضوعیت مذاکرات هسته ای از بین خواهد رفت. به گزارش «تابناک»، خبرگزاری «رویترز»...

ادامه مطلب

الگوی مواجهه دموکرات‌های آمریکایی با ایران در قرن اخیر

الگوی مواجهه دموکرات‌های آمریکایی با ایران در قرن اخیر

 سیاست ایالات متحده در برخورد با ایران در دوران بعد از جنگ دوم جهانی، مبتنی بر «کنترل ایران» براساس گسترش همکاری‌های نظامی، اطلاعاتی و امنیتی بوده است، از این‌رو سیاست‌مداران امریکایی از سازوکارهایی برای وادارسازی ایران به سیاست‌های همگون با خود بهره می‌برند. رفتار ایالات‌متحده در برخورد با ایران بیانگر این واقعیت است که بخش عمده‌ رفتار سیاست خارجی آمریکا بیش از آنکه...

ادامه مطلب

امپریالیسم آمریکا و نفت ایران

امپریالیسم آمریکا و نفت ایران

پیوند عمیق سیاسی و فرهنگی جبهه ملی و گروه‌ها و روشنفکران پیرامون آن با ایالات متحده آمریکا مسئله پنهانی نیست. ریچارد کاتم، که در سال‌های 1951 ـ 1952 به عنوان پژوهش در دانشگاه تهران اشتغال داشت ولی در واقع برای «آژانس مرکزی اطلاعات» آمریکا (سیا) کار می‌کرد،[1] می‌نویسد: "تردیدی نیست که بسیاری از اعضا، جبهه ملی ایالات متحده را به‌عنوان یک قدرت غربی می‌نگریستند که تا حدودی نسبت به...

ادامه مطلب

«گری سیک»:انقلاب اسلامی یک تحقیر ابدی برای آمریکا بود

«گری سیک»:انقلاب اسلامی یک تحقیر ابدی برای آمریکا بود

گری‌سیک از کارمندان فعال کاخ سفید و شاغل در بخش امنیت ملی آمریکا در دوران کارتر و کسی است که پیش و پس از آن هم در سیاست خارجی امریکا فعالیت می‌کرده است. وی که دوران سخت از دست دادن ایران را برای امریکا در کاخ سفید بوده است، خاطرات خود را درباره موضع امریکا در ارتباط با انقلاب اسلامی و شکل‌گیری آن نوشته است. این اثر با عنوان «همه چیز فرو می‌ریزد» کتابی است که اکنون درصدد ارائه یک گزارش از...

ادامه مطلب

چهلمین سال قطع مناسبات ایران و آمریکا

چهلمین سال قطع مناسبات ایران و آمریکا

درآمد: در نوزدهم فروردین ماه 1359  جیمی کارتر رئیس جمهوری وقت آمریکا دستور قطع مناسبات ایران و آمریکا را صادر کرد .  این اقدام با استقبال امام خمینی روبرو شد امام با صدور بیانیه ای در این مورد گفتند:«اگر کارتر‌‎ ‎‌درعمر خود یک کار کرده باشد که بتوان گفت به خیر و صلاح مظلوم است، همین قطع‌‎ ‎‌رابطه است.» به مناسبت چهلمین سالگرد این رویداد تاریخی مقاله پیش رو را...

ادامه مطلب

تحلیلی برروابط سیاسی ایران و آمریکا ازابتدا تا جنگ جهانی دوم

تحلیلی برروابط سیاسی ایران و آمریکا ازابتدا تا جنگ جهانی دوم

: مقاله حاضر به تاریخچه روابط دو کشور ایران و آمریکا و تلقی نخبگان سیاسی هر دو دولت از این روابط پرداخته است. ایده اصلی مقاله این است که نخبگان ایرانی به دنبال نیروی سوم و جایگزین کردن آن برای توازن قوا میان قوای روس و انگلیس در ایران بوده‌اند و نخبگان آمریکایی هم در عین انگیزه‌های متفاوتی که برای این رابطه داشته‌اند، بیش از هر چیز در پی کسب مقبولیت در عرصه سیاست بین‌المللی و...

ادامه مطلب

بدعهدی آمریکا به ایران در بیانیه‌های الجزایر

بدعهدی آمریکا به ایران در بیانیه‌های الجزایر

پس از تصرف سفارت آمریکا در ایران، دولت آمریکا که موقعیت و منافع خود در ایران را از دست داده بود و نفوذ منطقه‌ای خود را در خطر می‌دید، به منظور حل مسأله گروگان‌ها، تمام گزینه‌ها را آزمود و به انواع فریب‌ها دست زد. چرا که به قول "جیمز بیل" : «کشوری ضعیف، در برابر یک ابرقدرت قد برافراشته و دست به چنان اقدامی زده بود. ابرقدرتی که هر روز با فریاد و فغان، خفت و ناتوانی سیاسی خود را بروز...

ادامه مطلب

چهل سالگی انقلاب و چهل سال اقتدار

چهل سالگی انقلاب و چهل سال اقتدار

«جان بولتون»، نماینده اسبق آمریکا در سازمان ملل متحد در تیرماه سال 1397 در نشست گروهک تروریستی منافقین در پاریس، از لفاظی‌‌های خصمانه دولت «دونالد ترامپ»، رئیس‌جمهور آمریکا علیه ایران استقبال کرد و گفت که انقلاب اسلامی ایران نباید به جشن چهل‌سالگی‌اش برسد. وی گفت: «نتیجه تصمیم فعلی دولت ترامپ برای بازبینی‌ سیاست‌هایش در قبال ایران بایستی این باشد که این کشور نتواند...

ادامه مطلب

شواهد تاریخی از ائتلاف امریکا و اروپا علیه ملت ایران

شواهد تاریخی از ائتلاف امریکا و اروپا علیه ملت ایران

تاریخ بخشی از واقعیت‌های کنش تعاملی بازیگران را منعکس می‌سازد. در اواخر قرن 19 شاهد شکل‌گیری الگوی کنش تعاملی قدرت‌های بزرگ در برخورد با ایران براساس نظریه «بازی بزرگ» هستیم. بازی بزرگ زمینه موازنه مثبت روابط روسیه و انگلیس در برابر ایران را منعکس می‌ساخت. در این دوران تاریخی هنوز ایالات متحده تبدیل به قدرت بزرگ جهانی نشده بود لذا از سیاست موازنه قدرت بهره می‌گرفت. بعد از جنگ...

ادامه مطلب

مطبوعات آمریکا و ایران

نقد و بررسی کتاب «ایران،مطبوعات آمریکا و سیاست خارجی»

مطبوعات آمریکا و ایران

انعکاس تحولات ایران بین سالهای 1951 تا 1978 در مطبوعات آمریکا

: انقلاب اسـلامی‌ ایـران‌ پدیـده‌ اعجاب‌انگیز قرن بیستم است.موجی که این خیزش عظیم‌ مردمی در سال 1357 در دنیا‌ به راه انداخت چـنان غافلگیرانه بود که بسیاری از قواعد سیاسی‌ حاکم بر‌ روابط بین الملل را‌ دستخوش‌ تـغییر کرد و تصویری را که مـطبوعات و رسـانه‌های غرب‌ بویژه آمریکا از ایران در اذهان ملتهایشان ساخته بودند فرو ریخت.در ادبیات سیاسی آنها پدیده‌ انقلاب اسلامی...

ادامه مطلب

نامه اساتید ایرانی به مجامع بین المللی

نامه اساتید ایرانی به مجامع بین المللی

روز دهم مرداد 1374 گروهی از استادان ایرانی طی نامه‌هایی به مقام‌ها و سازمانهای بین‌المللی خواستار مقابله با اقدام رئیس‌جمهور آمریکا در تحریم مبادلات علمی میان دو کشور شدند. «بیل کلینتون» رئیس جمهور وقت آمریکا در تاریخ ششم ماه می 1995 (16 اردیبهشت 1374) دستورالعملی را امضا کرد که ضمن موارد گوناگون، دستور تحریمی نیز در مورد مبادلات علمی اطلاعات بین دو کشور ایران و آمریکا در آن گنجانده شده...

ادامه مطلب

سیاستی که پس از 42 سال، رنگ باخت

سیاستی که پس از 42 سال، رنگ باخت

آمریکا در چهار دهه گذشته بعد از انقلاب اسلامی "تحریم و تهدید" را در ابعاد سیاسی ـ امنیتی و اقتصادی در نوک پیکان سیاست‌هایش در قبال ایران حفظ کرده بود اما اجرای این سیاست در سه سال گذشته به سطحی رسید که از آستانه "تاب آوری" ایران عبور کرد و آنچه برای آمریکا و نیز جامعه جهانی باورناپذیر بود اینکه ایران از دل تاریکی عبور کرد و اکنون آمریکا مانده و سیاستی که دیگر رنگ باخته است. به گزارش...

ادامه مطلب