بحرین
اشاره
بَحْرین، کشوری است با مساحتی حدود ۷70 کیلومتر مربع که در حاشیه جنوبی خلیج فارس واقع شده است. پایتخت این کشور شهر منامه، و اکثر ساکنان این کشور عرب هستند. جمعیت بحرین 1/5 میلیون نفر است. بحرین در طول تاریخ همواره بخشی از خاک ایران و استان چهاردهم کشورمان بوده است ولی در سال 1349 با خیانت محمدرضا پهلوی از ایران جدا و به اعراب واگذار شد. مذهب اکثر مردم بحرین در طول تاریخ، تشیع بوده و همواره عالمان بزرگی از این سرزمین برخاسته‌اند که آثار مکتوب آنان هم‌اکنون نیز مورد استفاده است. امروزه شیعیان اکثریت جامعه بحرین را تشکیل می‌دهند، ولی با این حال از سهم اندکی از قدرت و ثروت و رفاه در بحرین برخوردارند و از سوی حکومت مورد آزار و اذیت قرار می‌گیرند. خیزش مردم بحرین در سال‌های اخیر نتیجه نادیده گرفتن حق اکثریت مردم بوده است.
«گذرستان» حاضر تاریخ سیاسی و تحولات بحرین را مورد کالبدشکافی قرار داده است.
در رقابت پرتغال، هلند و انگلیس بر سر تجارت خلیج‌فارس، در نهایت انگلیس پیروز میدان بود. از آن پس انگلیسیها برای پیشبرد اهداف تجاری خود ناچار به ورود به مسائل سیاسی شدند. از اواخر قرن هجدهم و اوایل قرن نوزدهم میلادی بنادر و جزایر خلیج‌فارس و دریای عمان مورد توجه جدّی دولت انگلیس قرار گرفت.ضعف مفرط دولت ایران و نداشتن ناوگان دریایی مجهز، موجب شد حاکمیت و نفوذ دوهزار ساله ایران بر نواحی مختلف...
از بحرین (بزرگترین معدن مروارید)به حضور مبارک حضرت مستطاب اجل اکرم افخم اعظم اشرف آقای موتمن الملک رئیس محترم مجلس مقدس دارالشورا کبرا دام اقباله العالی.معروض میداریم عریضه ملفوفه ملصوفه که دارای امضای چهل و چندی ایرانی ایران دوست با غیرت ساکنین بحرین میباشد و تقریبا 35 نفر از آنها از اشخاص معروف و محترم این شهر شهیر و این معدن مروارید بوده و با یک اعتماد و امیدی که مافوق تصور است توجه خود را از...
جزیره بحرین واقع در جنوب خلیج فارس، در اوایل دوران قاجار تحت نظر ایران اداره می‌شد ولی پس از چند سال، انگلیسیها به بهانه اینکه ایران فاقد نیروی دریایی است، طی قراردادی با قاجار، حفظ امنیت خلیج فارس و بحرین برعهده نیروی دریایی بریتانیا گذاشته شد.این حاکمیت که بیش از یکصد و پنجاه سال به طول انجامید، بعدها به طور مکرر مورد مخالفت دولتهای وقت ایران واقع میگردید ولی هر بار به نحوی با شکست مواجه...
تاریخ سیاسی تمام کشورهای جهان مبین آن است که بنا بر طبیعت حاکم، تجزیه کشور و استقلال بخشی از آن، برای دولت مرکزی نوعی شکست محسوب می‌شود و معمولا با اعتراض اقشار گوناگون جامعه همراه است؛ اما همان‌گونه که هر اصلی امکان دارد استثنایی داشته باشد، این قضیه هم خالی از استثنا نیست. یکی از این موارد، جدایی بحرین از ایران است که آنگونه که متصور شده، رقم نخورده است. حکومت وقت ایران برای جلوگیری از...
دولت انگلستان با اتکاء به قدرت نیرومند دریایی خود پا به خلیج‌فارس نهاد و طی سالیان متمادی با استفاده از سوءسیاست دولت مرکزی ایران، ضعف قوای نظامی و دریایی ایران، انعقاد قرارداد با شیوخ عرب منطقه و ... حضوری فعال در این ناحیه داشت. بریتانیای کبیر ذره ذره و آرام آرام تسلط خود را توسعه داد. علاوه بر هندوستان، کشف نفت در این منطقه و ظهور بلشویسم در روسیه، در ابتدای قرن بیستم، دلمشغولی‌های...
شاید بتوان گفت از هنگام شکل‌گیری اولین هسته‌‌های انجمن و سپس مکتب پان‌ایرانیسم تا زمان تجزیه بحرین از ایران در اوایل سال 1349، مهمترین شعار و آزروی پان‌ایرانیست‌ها و از جمله همین حزب پان‌ایرانیست تحت رهبری محسن پزشکپور، تحقق حاکمیت ایران بر این سرزمین جداافتاده از مام وطن بود که به رغم تمام توطئه‌‌ها و سیاست‌های استعماری بریتانیا اسناد و مدارک مسلم تاریخی از سلطه دیرپای ایران بر آن حکایت...
: هنگام پیروزی انقلاب اسلامی مقامات بحرینی از آن استقبال کردند و مطبوعات به تجلیل از رهبری آن پرداختند نماینده سازمان آزادی‌بخش بحرین طی یک مصاحبه پیرامون انقلاب اسلامی ایران اظهار داشت ملت مسلمان بحرین از اوایل نهضت عملیات و تظاهرات بزرگ ملت مسلمان ایران ،علیه رژیم منحوس شاه را پیگیری میکردند و هر لحظه در انتظار دریافت اخبار جدید از اوضاع داخلی ایران به سر می‌بردند. وی که از روابط...
موضوع جدایی بحرین از ایران در سال ۱۳۴۹ آخرین بخش غم انگیز از تاریخ تجزیه ایران زمین از ۲۰۰ سال پیش تا کنون است. آن دوره در فضای سیاسی کشور موافقان و مخالفانی در این باره وجود داشت؛ البته مخالفین جدایی بحرین در بین سیاسیون بسیار اندک و بیشتر به افراد حزب پان ایرانیست محدود بود. حزب پان ایرانیست در دوره ۲۲ مجلس شورای ملی دارای ۵ نماینده بود و مخالفت آنها در این باره از سوی برخی افراد در سالیان گذشته...
خوانندگان محترم لابد کم و بیش از استقلال بحرین و جدایی رسمی قسمتی دیگر از خاک ایران در این روزهای اخیر اطلاع دارند. گرچه ده‌ها سال است که عملاً این شیخ‌نشین ثروتمند از ما نبوده و مثل بسیاری از منابع زرخیز دیگر کشور ما به یغمای استعماری رفته است، ولی این روز‌ها بحرین فلک‌زده از افتخار اینکه در قلمرو دولت شاهنشاهی ایران است، محروم گردید! ما بدون اینکه فعلاً بحثی از اصل استقلال بحرین بنماییم،...
حوادث در جهان عرب چنان سریع پیش می روند که تنها می توان نظاره گر ماند. در این بین عربستان سعودی به دور از حوادث منطقه قرار ندارد. نقش عربستان سعودی از همان روزهای نخست برافروخته شدن آتش انقلاب در کشورهای عربی، با پناه دادن زین العابدین بن علی، رئیس جمهوری مخلوع تونس، آغاز شد. درواقع این نخستین باری نبود که عربستان سعودی رهبران دیکتاتور فراری را در سرزمین خود پناه می داد. پیش از این نیز این کشور دیگر...
تاریخچه:در گذشته به منطقه ساحلی جنوب خلیج فارس حد فاصل بصره تا بحرین امروزی بحرین گفته می‌شد که متعلق به ایران بود. در سال‌های پایانی دولت صفوی، این منطقه مورد تاخت و تاز خوارج عمان قرار گرفت و دولت صفوی هم که در آن زمان خود حال و روز خوبی نداشت، سپاهی فرستاد که همه افراد آن در سال ۱۱۲۹ کشته شدند و نتوانستند کاری انجام دهند. سرانجام خوارج با گرفتن مبالغی هنگفتی پول حاضر به تخلیه جزیره بحرین شدند. در...
پاسخ اجمالی:مجمع الجزایر بحرین با جمعیتی حدود ۷۵۰٬۰۰۰ نفر و ۶۹۴ کیلومتر مربع مساحت ، در جنوب غربی قارة آسیا و جنوب خلیج فارس و ایران واقع شده است۹۸ درصد از ساکنان این کشور را مسلمانان تشکیل می‌دهند که نزدیک به ۷۱۰ هزار نفر هستند. مسیحیان، یهودیان و پیروان دیگر ادیان، تنها ۲ درصد از جمعیت این کشور را تشکیل می‌دهند. از تعداد شیعیان ساکن در بحرین آمار رسمی وجود ندارد اما با مراجعه به کلیه قرائن و...
بیستم آبان ۱۳۳۶؛ کاخ مرمر؛ جلسه هیات دولت. لایحه تقسیمات کشوری از وزارت کشور به دولت آمد و در حضور محمدرضا شاه پهلوی بررسی و تصویب شد؛ لایحه‌ای که ایران را به ۱۴ استان تقسیم کرد: تهران، آذربایجان، خراسان، فارس، خوزستان، اصفهان، کرمان، کرمانشاه، مازندران، گیلان، بلوچستان و سیستان، لرستان، کردستان و استان چهاردهم که رسما به ایران ملحق شد: بحرین. همین خبر کافی بود که پیام‌های تبریک بسیاری در...
دانشجویان حقوق و علوم سیاسی دانشگاه‌های تهران، علامه طباطبایی و امام صادق (علیهالسلام) دکتر داوود هرمیداس باوند را به‌خوبی می‌شناسند. او سال ۱۳۴۲ مدرک دکترای روابط بین‌الملل را از آمریکن یونیورسیتی واشنگتن دی سی گرفت و بعد از بازگشت به ایران به دستگاه دیپلماسی کشور پیوست. با طرح بحث جزایر سه‌گانه تنب بزرگ، تنب کوچک و ابوموسی مأموریت یک ساله به او داده شده تا اسناد مرتبط با این جزایر ایرانی...
خاویر دی پلانول*/ ترجمه: بابک واحدی بحرین (به معنیِ «دو دریا») در اصل نام منطقه‌ای بود در شمال شرقی شبه‌جزیرهٔ عرب‌نشین خاورمیانه که الان به احصا مشهور است. در مورد نامِ بحرین تفاسیر مختلفی، هم عامیانه و هم محققانه مطرح شده است، محتمل‌ترین تفسیر این نام را به دماغه و دریای پرجزیره‌ای نسبت می‌دهد که از تکه زمینِ اصلی به طرف شرق به سوی شبه‌جزیره قطر گسترده شده و در شمال خلیج فارس آب را به دو بخش...
عصر روز دوشنبه 20 آبان 1336 جلسه هیات وزیران در حضور محمدرضا پهلوی، تشکیل گردید. در این جلسه، لایحه‌ی تقسیمات جدید کشوری که از مدت‌ها پیش، وزارت کشور دست‌‌اندرکار تهیه و تنظیم آن بود، مطرح گردید و به تصویب رسید. درنتیجه، استان‌های کشور، به چهارده استان، افزایش یافت. بدین‌سان، جزیره‌ی بحرین که تا آن زمان، جزو استان فارس بود، مرکز استان چهاردهم شد و دیگر جزیره‌های ایران در خلیج‌فارس،...
درس‌هایی برای امروز و فردا پیش از تصمیم ناگهانی و بی‌سابقه محمدرضاشاه در اواخر سال 1348 به «تاخت‌زدن» حاکمیت ایران بر مجمع‌الجزایر بحرین با اعاده حاکمیت ایران بر جزایر ابوموسی و تنب بزرگ و کوچک، بحرین «جزء لاینفک ایران» قلمداد می‌شد. دولت ایران در آبان 1336 طی لایحه‌ای بحرین را رسماً استان چهاردهم کشورمان اعلام کرد. در همین راستا در اوایل دهه 1340، «سازمان اطلاعات و امنیت کشور» (ساواک) در زمان...
مجمع الجزایر بحرین از قدیم الایام بخشی از امپراتوری ایران پیش از اسلام بوده است،ولی اعراب ساکن آن جزیره به علت دوری از شعاع عمل حکومت و نیروهای مرکزی ایران به طور مکرر مشکلات و دردسرهای زیادی برای حکومت مرکزی ایران ایجاد می‌کرد؛ بنابراین منطقه خلیج فارس را توأم با اغتشاش و آشوب و راهزنی ساخته بودند. تا اینکه شاپور دوم پادشاه ساسانی ( ملقب به شاپور بزرگ و ذوالکتاف ،309-337 م) با قوای کامل و...
کافه خبر اردیبهشت ماه میزبان مجید تفرشی، پژوهشگر ارشد ایرانی در آرشیو ملی بریتانیا بود. او با بیش از سه میلیون سند تاریخی مرتبط با ایران سر و کار دارد که می‌تواند نوری به زوایای ناپیدای روابط ایران و بریتانیا، حقوق و مالکیت‌های قانونی ایران و بسیاری از ابعاد منافع ملی کشورمان در ارتباط با قدرت که سال های سال در خلیج فارس اعمال نفوذ داشته و دارد، اندازد. *** بحث جزایر سه‌گانه ایرانی...
روز 14 دی 1348 محمدرضا پهلوی در یک کنفرانس مطبوعاتی در دهلی‌نو اعلام کرد «اگر اهالی بحرین نمی‌خواهند به کشور من ملحق شوند، ایران ادعاهای ارضی خود را در مورد این مجمع الجزایر پس می‌گیرد و خواسته اهالی بحرین را اگر از نظر بین‌المللی مورد قبول قرار بگیرد، می‌پذیرد.» این اظهارنظر هدیه دادن «استان چهاردهم ایران» به اعراب بود! خیانتی که بالاتر از آن نمی‌توان یافت. چند ماه پس...
میرزا حسین خان سپهسالار و بحرین حاج میرزا حسین خان مشیرالدوله سپهسالار، فرزند میرزا نبی خان امیر دیوان قزوینی، در سال 1243هـ.ق به دنیا آمد. در آغاز سلطنت ناصرالدین شاه، میرزا نبی خان تصمیم گرفت که دو فرزند خود یعنی میرزا حسین خان و میرزا یحیی خان را برای تحصیل به اروپا بفرستد. میرزا حسین خان پس از اقامت کوتاهی در اروپا، به زودی به ایران بازگشت. با اینکه تحصیلات او در همان سطح تحصیلات معمولی...
وزیر خارجه بحرین به ستایش از عملکرد شاه سابق ایران در جدا کردن «بحرین» از ایران پرداخت.شیخ خالد بن احمد آل خلیفه در مصاحبه با شبکه تلویزیونی بحرین ضمن اعتراض به سخنان اخیر علی لاریجانی و حسینعلی شهریاری رئیس و نماینده مجلس ایران درباره بحرین گفت: این دخالت‌ها همیشه ادامه داشته و از سال ۱۹۷۹ افزایش یافته است. شاه سابق ایران ادعاهایی علیه بحرین داشت ولی با پذیرش نظر ملت بحرین و مواضع بین‌المللی و...
در دهه‌ی 1350 انگلستان که بساط خود را از خلیج فارس برچیده بود، برپایه‌ی سیاست همیشگی خود و یارانش هوادار تکه‌تکه شدن سرزمین‌های پهناور و بزرگ، و تشکیل دولتها و امیرنشین‌های کوچک بود، که نتوانند دردسرهایی در آینده، برای آنها پدید آورند. این بود که انگلیسیها تصمیم گرفتند کار بحرین را که سالها مانند استخوانی در گلوی ایشان گیر کرده و برپایه هیچ قرارداد و پیمان رسمی از ایران جدا نشده بود و حتی در...
خاطرات علم در سال 1969 بیشتر مربوط به آینده خلیج فارس و روابط ایران و عراق است. در ژانویه 1968 دولت بریتانیا قصد خود را به خروج از خلیج فارس در پایان 1971 اعلام نمود. شاه ضروری دانست ترتیبی بدهد تا این خلا را که از فروپاشی امپراتوری انگلیس ناشی می‌شد پر کند. بحرین و قطر و شیخ نشین‌های سواحل متصالح در جنوب خلیج فارس طبق معاهدات قرن نوزدهم تحت الحمایه انگلیس بودند. انگلستان لازم می‌دید قبل از اعطای استقلال...
تا 40 سال پیش ایران رسماً مدعی حاکمیت بر مجمع‌الجزایر بحرین در خلیج‌فارس بود. این مجمع‌الجزایر نه با توسل به شورش و اعتصاب، جنگ، قرارداد و معاهده بلکه با توطئه و دسیسه انگلستان و چراغ سبز دولت وقت ایران مبنی بر همه‌پرسی در بحرین (که در عمل انجام نشد) در سال 1349 از پیکره ایران جدا شد. نویسندة این مقاله کوشیده است با بیان حقوق چندین هزار ساله ایران در بحرین، چگونگی حضور و دخالت انگلستان در بحرین...
کاربرد واژه خلیج فارسی عربی از سوی یک رهبر عربی پس از 40 سال عداوت عمومی اینگونه رهبران با نام خلیج فارس، در رسانه های عرب زبان هم بازتاب یافت. اما متاسفانه بعضی از جرائد ایران با این موضوع برخورد منصفانه ای نداشتند. این نگارنده مطلبی با نام عکس العمل رسانه های گروهی عربی در دو سال گذشته در مورد نام خلیج فارس و جزایر سه گانه تحریر نموده ام که بزودی قرار است در یکی از جراید چاپ شود و خواهید دید که خیزش...
...شاه به منظور جلب دوستی کشورهای محافظه کار عرب و ضمنا برای اینکه بتواند بر سر جزایر مزبور{جزایر سه گانه} با انگلستان چانه بزند یکباره و به طور ناگهانی تصمیم خود را مبنی بر چشمپوشی از ادعاهای دیرینه ایران بر بحرین اعلام نمود. در یک کنفرانس مطبوعاتی که در چهارم ژانویه 1969(14دی ماه 1347) در دهلی نو تشکیل شده بود شاه گفت: اگر اهالی بحرین نمی خواهند به کشور من ملحق شوند ایران ادعاهای ارضی خود را در مورد...
از: جوزف آلبرت کشیشیان ترجمه: بابک واحدی ایران تا سال ۱۹۷۰ رسما مدعی بود که «بحرین همواره و بی‌وقفه بخشی از سرزمین پارس در قرن‌های گذشته بوده است، به جز در فاصله سال‌های ۱۵۰۷ تا ۱۶۲۲ که پرتغالی‌ها آنجا را اشغال کرده بودند، و از سال ۱۶۲۲ حکومت پارس کنترل و حاکمیت خود بر این منطقه را دوباره بازیافت.» (روح‌الله رمضانی، «سیاست خارجی ایران از ۱۹۴۱ تا ۱۹۷۳: مطالعه‌ای در سیاست خارجی کشورهای در مسیر...
اقبال یغمایی، روزنامهنگار، نویسنده و مترجم(۱۳۷۶ - ۱۲۹۵ ش) ۵ سال پیش از الحاق رسمی بحرین به ایران و اعلام آن به عنوان استان چهاردهم ایران، در مقاله‌ای در مجله یغما که برادرش حبیب یغمایی مدیر آن بود، به نامه‌ای رسمی از سوی دولت انگلیس به امضای «کنت کلارندون» کرده که طی آن لندن حق حاکمیت ایران بر بحرین را تصدیق کرده است. آنچه در پی می‌آید متن کامل این مقاله است که در شماره ۵۴ مجله...
رضاخان با اینکه نمی‌خواست ننگ جدایی بحرین را به جان بخرد، سعی می‌کرد انگلیسیها را راضی کند که نگهداشتن این جزیره، خطری برای منافع بریتانیا ندارد.هنگامی که انگلستان اعلام کرد قصد ترک خلیج فارس را دارد، «قضیه بحرین» هم دوباره مطرح شد. نزدیک به ده سال از مسکوت گذاشتن موضوع می‌گذشت اما حالا وضعیت متفاوت شده بود. حالا دیگر باید این مساله، «فیصله» می‌یافت. حل مساله‌ای که یک سوی آن ایران شاهنشاهی...
روند انفصال بحرین از ایرانعلیرضا ذاکر اصفهانی خواندن یک صفحه از یک کتاب را می‌توان چند گونه تعبیرکرد؛ چیدن شاخه گلی از یک باغ، چشیدن جرعه‌ای از اکسیر دانایی، لحظه‌ای همدلی با اهل دل، استشمام رایحه‌ای ناب، توصیه یک دوست برای دوستی با دوستی مهربان و...فشارهای خارجی عوامل تهدیدکننده دیگر در مقابل هدف‌های شاه مجموعه‌ای از عوامل خارجی و عمده‌ترین فشارها از طرف امریکا، بریتانیا و کشورهای عربی...
یک سیاستمدار انگلیسی در یک جمله تاریخی گفته است: «ما دوست و دشمنی نداریم؛ دوستان و دشمنان ما را منافع ما تعیین می‌کنند» از جمله دولتهای استعماری که همواره چشم طمع بر خلیج فارس و کرانه‌های آن داشت، کشور انگلستان بود که پیرو این جمله تاریخی یکی از سیاستمداران خود که می‌گفت: «ما دوست و دشمنی نداریم؛ دوستان و دشمنان ما را منافع ما تعیین می‌کنند»، حرکت برای...
مورخه 3/5/1313سواد راپرت بحرین به قرار اطلاع حاصله به تازگی یعنی چندی است وضعیات ادارات بحرین تغییراتی می‌دهند از آن جمله اوراق و نوشتجات گمرک را فقط عربی نموده‌اند به باقی ادارات هم همین قسم دستور داده‌اند اداره محاکمات خارجی که سابقاً در قونسولخانه انگلیس تشکیل می‌شد حالیه آن اداره مجزا نموده و محل کتاب خانه قدیمی قرار داده‌اند گویا مقصودشان این است که بحرین را همین قسم که خودشان می‌گویند یک...
محرمانه 2 اکتبر 1979 ـ 10 مهر 1358از: سفارت آمریکا، منامه ـ 1973 به: وزارت امور خارجه، واشنگتن دی. سیجهت اطلاع: سفارتخانه‌های آمریکا در دوبی، بغداد، قاهره، دمشق، تهران، جده، کویت، مسقط، ریاض، تهرانموضوع: بحرین از پیشنهاد کمک مصر به خوبی استقبال می‌کند: اوضاع محلی آرام است1- وزیر اطلاعات بحرین علناً از پیشنهاد کمک نظامی معاون رئیس‌جمهور مصر، مبارک، در مبارزه علیه تهاجم احتمالی ایران استقبال کرده...
بحرین که به لحاظ تاریخی بخشی از خاک ایران محسوب می‌شد در اواسط سده نوزدهم میلادی تحت سلطه انگلیس درآمد تا اینکه در ۲۱ اردیبهشت ۱۳۴۹ خورشیدی، شورای امنیت سازمان ملل قطعنامه ۲۷۸ را صادر کرد که در آن خواسته مردم بحرین نسبت به جدایی از ایران مورد تایید قرار گرفته بود. بحرین به معنی ۲ بحر در اصل نام منطقه ای در شمال شرقی شبه جزیره عرب نشین خاورمیانه است که مصطلح ترین دیدگاه ها در خصوص این نام،...
سرزمین ایران همواره در طول تاریخ به دلیل برخورداری از موقعیت ژئوپلتیکی و ژئواستراتژیکی خاص و منحصر به فرد خود، مورد توجه قدرتهای جهانی قرار گرفته است و مرکز ثقل تسویه حسابهای سیاسی، امنیتی و نظامی این قدرتها محسوب می‌شود. از این‌رو در برهه‌های زمانی مختلف و در قالب تحولات و حوادث مختلف، بخشهای مختلفی از خاک این سرزمین به اشکال مختلف نظیر جنگ مستقیم، توطئه و کارشکنی دولتهای ثالت،...
حکومت پهلوی و بازی در زمین انگلیس یکی از مسائل عمده در جهان سیاست موضوع استقلال‌طلبی برخی از مناطق است. مسئله‌ای که سیاست پسابین‌المللی نیز با آن روبه‌رو است. در واقع در جهانی که بازیگران آن را صرفا دولتها تشکیل نمی‌دهند و خورده‌گروه‌ها و سازمانها و حتی افراد در آن به عنوان بازیگران مستقل مطرح می‌شوند، بحث جدایی برخی مناطق از کشورها بسیار داغ است. گواه عینی این ادعا تحولاتی است...
در میان سفیران انگلستان در ایران شاید بیش از همه نام پارسونز و سر دنیس رایت به گوش خورده باشد که اولی در دوره مقارن با انقلاب اسلامی و دیگری در دو برهه پس از کودتای ۲۸ مرداد و دهه 13۴۰ در ایران مشغول به فعالیت بوده و هر دو، سه برهه مهم از تاریخ معاصر ایران را در دوران سفارت خود تجربه کرده‌اند و بعضا در رقم خوردن برخی از امور نیز نقش باواسطه یا بلاواسطه داشته‌اند. سر دنیس رایت یکی از این سفیران...
یکی از موضوعات و محورهایی که در تاریخ، برخی از کشورها و به‌خصوص قدرتهای منطقه‌ای را درگیر کرده بحث استقلال و جدایی‌طلبی است؛ موضوعی که تا به امروز نیز سبب بروز چالش برای برخی از کشورها شده و منازعات مختلفی پیرامون خود به همراه داشته است. شاید بتوان یکی از نزدیک‌ترین تجربیات را ایالت باسک و ادعای جدایی‌طلبی آن در قبال اسپانیا دانست. بااین‌حال این مسئله در مورد تاریخ معاصر ایران و...
یکی از مسائلی که برای هر نظام سیاسی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و به نوعی با اعتبار و آبروی آن در ارتباط است مسئله حفظ تمامیت ارضی یک کشور است؛ مسئله‌ای که حتی امروزه با پسا بین‌المللی شدن نظام بین‌الملل نیز از جایگاهش کاسته نشده و دولتها تلاش می‌کنند همچنان این کارویژه اساسی خود را حفظ نمایند. اسپانیا یکی از این موارد است که در چند سال گذشته درگیر جدایی‌طلبی ایالت باسک بوده...
در آغاز سخن، بهتر است از این نکته شروع کنیم که از چه روی، بحرین برای انگلستان با اهمیت بود؟ بحرین در قرن نوزدهم در خلیج فارس، برای انگلیس یک نوع اهمیت داشت و در دوره‌های دیگر هم، نوعی دیگر؛ مثلا در قرن نوزدهم، اگر انگلیس قصد داشت از هندوستان رزم‌ناو بیاورد، زمان بسیاری طول می‌کشید. بنابراین بحرین در آن دوران، بهترین پایگاه در راه انگلیس به سوی کشورهایی چون هندوستان، ایران و عربستان بود....
سرزمین‌های وسیعی در چهار سوی شرق، غرب، شمال و جنوب ایران از حدود دو قرن پیش به شکل‌های گوناگون نظیر جنگ و توطئه دولتهای خارجی از پیکره ایران جدا گردیدند. اما نوع و مدل جدا شدن یکی از این سرزمین‌ها، یعنی مجمع‌الجزایر بحرین، با دیگر موارد متفاوت است و برای فهم علت جدایی آن، درکی از مفهوم دولت دست‌نشانده لازم است. در واقع کشورهای سلطه‌گر در جست‌وجوی روابط سلطه‌گرانه با کشورهایی...
