استغاثه اهالی بحرین به رئیس مجلس شورا آقای موتمن الملک
از بحرین (بزرگترین معدن مروارید)
به حضور مبارک حضرت مستطاب اجل اکرم افخم اعظم اشرف آقای موتمن الملک رئیس محترم مجلس مقدس دارالشورا کبرا دام اقباله العالی.
معروض میداریم عریضه ملفوفه ملصوفه که دارای امضای چهل و چندی ایرانی ایران دوست با غیرت ساکنین بحرین میباشد و تقریبا 35 نفر از آنها از اشخاص معروف و محترم این شهر شهیر و این معدن مروارید بوده و با یک اعتماد و امیدی که مافوق تصور است توجه خود را از چندین هزار میل راه بسوی شخص حضرتت نموده و با کمال وثوق ، به حضور مبارک انفاد نمودهایم بامید این که بمرکز رجای ما دلسوختگان از وطن دور اعنی مجلس مقدس پیشنهاد و بنام ایرانیت خود حضرت اشرف نیز تائید بافکار خالصانه صمیمانه چاکران فرموده بلکه قسمی شود تا اندازه امکان نفوذ از کف رفته گم شده بممالک محروسه مربوط گردد و این که در حاشیه عریضه وکیل اثنی عشری معروض داشتهایم سببش این است که عربهای این جا 96 درصد اثنی عشری و ایرانیان ساکن و مقیم این ولایت نیز در صد نفر 86 نفر شیعی مذهب میباشند بدین واسطه استدعای وکیل اثنی عشری شد و چنانچه قانون ایران بما اجازه تعیین وکیل مخصوص ندهد بما اجازه بدهند که وکلای محترم بنادر جنوب وکالت از بحرین نیز داشته باشند و بتوانند قبول کند مثل آقای دستغیب و آقای کازرونی امید است که در این مسئله مهم بذل توجه خواهند بود .
صحیفه اول
این عریضه که دارای فهرست میباشد هرگاه بدون فهرست برسد باطل است فهرست در ذیل مطور است.
با جماعت دل سوختگان بیوالی امضا کنندگان ذیل با یک آواز بلندیکه خودی و بیگانه دوست و دشمن دور و نزدیک بشنود بذریعه این عریضه امنای دولت علیه ایران و هیئت مقدس پارلمان و کرسی نشینان بهارستان را مخاطب ساخت عرض میکنیم تاریخ گذشته بشهرت افواء ابنیه حالیه عالیه عتیقه موجوده که در بحرین واقع است که منجمله آنها قلعه حاکمنشین این جا که اسمش تا بامروز بفارسی تسمیه شده (قلعه دیوان) و قریههائیکه بدست رنج و کوشش ایرانیان قدیم در غوابر ایام ساخته شده و هنوز نامش بفارسی اطلاق میشود و من جمله آنها دیه نور گرفت میباشد و صدها دلایل روشن دیگر که به ملاحظه تطویل در این عریضه معروض نمیداریم و با کمال افتخار حاضریم که هر لحظه دولت از ما تقاضا فرماید توضیح دهیم.
دلیل است که بحرین جزء لاینفک ممالک محروسه و سیادت امپراطوری ایران است و بواسطه بیمبالاتی صدور معلوم الحال و هرج دفاتر دولتی سابق و عدم خریطههای سیاسی سیادت ایران از این سامان ضعیف و مدتی فقط بگرفتن سالی 900 ریال و ششصد قله خرما اکتفا و بعد از آن بمرور زمان آن هم موقوف ولا وصول گردید و مسکوت عنه گشته است و ایرانیان مقیم اینجا بواسطه صدمات سابق عشایر جزیره العرب به بحرین و بیحسی و مجبوریت بکسب معیشت لباس و زبان خویش را مبدل بعربی نموده و خورد خورد آثار ایرانیت از کف داده عرب شدند تا در زمان صدارت مرحوم مشیرالدوله بزرگ که اعراب بحرین به ایرانیان شوریدند در آنوقت بعضی از ایرانیان به بوشهر مسافرت و تلگرافا بطهران متظلم گردیدند از آن زمان بیک واسطه مجهول رتق و فتق امور ایرانیان بنماینده دولت انگلیس که در آن موقع ایرانی و بوشهری بود [واگذار] گردید. گرچه ایرانیان متظلم بواسطه کوته نظری و بیحسی از آن فقره استفادهای جز امنیت فعلی حاصل نکردند ولی مامورین موقع شناس چابک انگلیس از این امر استفاده کرده و یک قونسول رسمی انگلیس اصل مامور و بیرق آندولت که تا آنوقت بر روی بام نصب بود در زمین و محل مخصوص منصوب گردید.
(در حاشیه امضای عده زیادی از محترمین و معاریف بحرین)
(و در زیر صفحه فهرست خط کشیده شدهای که عبارت از 13 ستون است برای 13 سطر موجود و کلمات اول و آخر هر سطر مراسله مزبور در هر ستون نوشته شده است)
صحیفه دوم
)این صحیفه دارای فهرست و حاشیه میباشد امضای اشخاص معروف در صفحه اول میباشد و سواد این عریضه بجهت وزارت خانههای هشت گانه و بعضی از وکلای پارلمان و رجال دولت فرستاده میشود (
اینک که شور وطنیت قاطبه شرق را فرا گرفته کالبد پژمرده ما ایرانیان این سامان نیز روحی تازه در خود احساس و از خواب غفلت بیدار شدهایم هیچ علامتی از دولت محبوب خود در این سرزمین مشاهده نمیکنیم سوای عده زیادی رعایای بیصاحب و فلکزادگان بیوالی این است که تصمیم گرفتیم بواسطه این عریضه باندای آلوده بترس التفات امنای دولت ابد مدت محبوب خود را عموما و هیئت پارلمان و وزرای عظام گرام خصوصا مخاطب ساخته درخواست سه مسئله مینمائیم .
و قبل از اظهار مطالب سه گانه خود در خواست و تقاضای جواب سه مسئله مینمائیم و چون ممکن است که رقبای ما مانع از وصول مکتوبی شوند استدعا بواسطه جرایدی که در این شهر میرسد مثل ایران ـ بهارستان و یا شفق سرخ جواب مسئله سه گانه ما را بدهند و امیدواریم که هیئت فعال دولت نام نیک خود را سرلوحه تاریخ نجات بحرین قرار داده و بیاری باری و تائید ائمه هدا بما کمک و همراهی نموده بلکه بواسطه توجهات خود در این مسئله اگر رخاوتی از ما مشاهده میفرمایند تعقیب فرمایند .
سئوال اول: ما ایرانیان ساکن بحرین جزء رعایای ایران محسوب خواهیم بود و یا از ایرانیت خارجیم؟
سئوال دوم: هر گاه ما جزء رعایای ایران میباشیم دخالت مامورین انگلیسی در امور قضائیه و غیره ما را باشاره دولت علیه ایران است یا آنها بخودی خود و بدون اطلاع دولت در امورات ما دخالت میکنند .
سئوال سوم: در صورتیکه بااطلاع و اجازه دولت ما در امورات دخالت میکنند از روی کدام قانون با ما رفتار خواهند کرد آیا بموجب قانون اروپا یا هند و مصر خود با ما رفتار میکنند یا قانون بحرین مخصوص است و آن چه قسم است؟
اما درخواست سه گانهی ما
اولا چون در تمامی بنادر جنوب ایران اداره گمرک موجود نیست و در غالب نقاط که موجود است باستثنای محمره [خرمشهر] . بوشهر ـ لنگه و عباسی ضعیف و بیترتیب است و اجناس قاچاق از بحرین حمل و اجناس ممنوعهی از بنادر جزء به بحرین حمل مینمایند و این مسئله سالیانه تقریبا یک الی دو میلیون تومان بمملکت ایران خسارت وارد میاورد ما به حیثیت ایرانیت و قومیت درخواست میکنیم که دولت توجه مخصوص باین مسئله مهم عظیم فرموده بهر نحوی که صلاح بداند جلوگیری از این مسئله فرماید.
ثانیا چون ایرانیانی که فعلا در این جا بزبان فارسی تکلم میکنند و تخمینا 5 الی 6 هزار نفر میباشند مدرسهای که بتوانند اطفال خویش را در آن تربیت نمایند ندارند استدعا میکنیم که یک باب مدرسه ابتدائی دولتی برای ما افتتاح نمایند و امورات آن مدرسه را بلاواسطه مرکز محول دارند که مدیر راسا از طهران بیاید و سایر مخارجات را خود ماذمهدار خواهیم بود.
ثالثا درخواست میکنیم که اجازه یکنفر وکیل مخصوص در طهران بما بدهند و یک نفر امین که ما نیز او را بشناسیم بما معرفی و امورات آتیه ما را موکول باو فرمایند.
والسلام
این سند اکنون در مجلس شورای ملی ضبط است .
برگرفته از : نفت و مروارید ـ صص 106 – 101 / سرزمین بحرین ... صص ـ 170 ـ 166
ماهنامه خواندنی ؛ شماره 66
نظرات