نگاه دیگران
یکی از دولتهائی که تا آستانه سقوط رژیم پهلوی و پیروزی انقلاب اسلامی حامی شاه و رژیم او محسوب می‌شد، حکومت امارات متحده عربی و شخص شیخ زائد بن سلطان آل نهیان حاکم این دولت بود. محمد یگانه رئیس کل بانک مرکزی رژیم شاه و وزیر دارائی این رژیم که کتاب خاطراتش اخیراً توسط مرکز مطالعات خاورمیانه دانشگاه هاروارد و به کوشش حبیب لاجوردی در مؤسسه انتشاراتی نشر ثالث منتشر شده به نمونه‌ای از حمایت رژیم شیخ...
بلافاصله پس از پیروزی انقلاب، جریان اسلامی که به خلاء وجود تشکیلات حزبی در پیکره خود پی برده بود، در تاریخ 29 بهمن 1357، توسط 5 نفر از روحانیون مبارز پر سابقه به نام‌های، سید محمدحسین بهشتی، محمدجواد باهنر، سیدعلی خامنه‌ای، علی‌اکبر هاشمی رفسنجانی، و عبدالکریم موسوی اردبیلی دست به تشکیل حزبی زدند که از همان تاریخ تاکنون تأثیر گذارترین حزب در تاریخ سیاسی معاصر کشورمان بوده است.[1] دکتر...
در چهارمین نشست از سلسله نشست‌های پنجاهمین آغاز نهضت امام خمینی که در محل کتابخانه ملی برگزار شد، جواد منصوری در سخنانی با موضوع «بررسی علل مخالفت روحانیون با انقلاب سفید»، با به اهمیت موضوع انقلاب سفید در پیروزی انقلاب اسلامی اظهار داشت: شعارهای انقلاب سفید ظاهری زیبا داشتند، اما در بررسی شعارها باید به عملکرد گذشته شعار دهنده و اهداف او از بیان این شعار هم توجه کرد که در مورد...
یکی از وقایعی که موجب تسریع در اعلام کشف حجاب گردید، سفر رضا شاه به ترکیه بود. سفر به کشوری که با نهضت پان ترکیسم، به رهبری مصطفی کمال پاشا می‌رفت تا به سبک اروپاییان شکل پذیرد و ارزشهای اسلامی را از کشور خود بزداید. درباره شیفتگی رضاخان به ترکیه و اقدامات مصطفی کمال و الگوپذیری از وی، حتی قبل از آنکه وی براریکه سلطنت ایران دست یازد، مطالب فراوانی گفته شده است. از جمله روزنامه مورنینگ پست در...
● همراه با پدر ، در یک زندان روزهای یک شنبه و چهارشنبه، زندانیانی را که در کمیته، بازجوییشان به پایان رسیده بود، به زندان قصر می‌آوردند. هر موقع که زندانیان جدید می آمدند، ما جلو در ورودی می‌رفتیم و نگاه می‌کردیم تا ببینیم چه کسانی را آورده‌اند. بالاخره یک روز دیدم که پدرم را نیز آوردند. این اولین باری بود که ایشان را بدون عبا و عمامه و در لباس زندان می‌دیدم. پدر در لباس زندان هم با آن...
همزمان با دخالت نظامی رژیم پهلوی در ظفار (57-1351)، دولت پهلوی در بحرانی‌ترین دوران حیات خود به سر می‌برد. التهاب انقلاب و گسترش اعتراضات مردمی، تشکل‌ها و گروههای سیاسی منسجم و یا غیر سازمان یافته متعددی را در داخل و خارج ایران در تضاد با سلطنت به وجود آورده بود. بدون توجه به نوع ایدئولوژی و جهت‌گیری سیاسی، تمامی این‌گروه‌ها در راستای مبارزه با رژیم پهلوی، همکاری ایران با سلطان عمان در...
کنستانتین پادشاه سابق یونان از جمله کسانی بود که با شاه حشر و نشر داشت و حتی با او هم به نوشهر می‌آمد و هم به سن موریتس. او دوست خانوادگی خانواده سلطنتی ایران به شمار می‌رفت دید و بازدیدهایش منحصراً با هدف وقت گذرانی صورت نمی‌گرفت بلکه قصد انتفاع و استفاده هم در بین بود . او از موقعیتش برای کسب و کار و تجارت وراستش را بخواهید نوعی دلالی استفاده می‌کرد و شاه به دولت توصیه می‌کرد که در بعضی از...
پدیده قحطی یکی از بحران‌‌‌های جانگداز بشری است که بیشتر اوقات معلول تغییرات آب و هوایی بوده و گاه برآمده از سیاست‌‌‌های غلط اقتصادی یا جنگ و تجاوزهایی است که بشر زیاده‌طلب و خونریز به پا میکند. طی سال1320 نشانه‌‌‌های قحطی در ایران پدیدار شد که در سال 1321 به اوج خود رسید و کم و بیش تداوم داشت. این قحطی در مقایسه با قحطی بزرگ سال 1298ـ1296ش، شدت کمتری داشت اما بیش از...
دولت‌های بریتانیا و آمریکا سرنگونی شاه را تا چند هفته قبل از پیروزی انقلاب ممکن نمی دانستند . آرشیو ملی بریتانیا اسنادی را منتشر کرده که نشان می دهد دولت این کشور و آمریکا تا پاییز ۱۳۵۷ بر این باور بودند که شاه در قدرت باقی خواهد ماند. اسناد منتشر شده که مربوط به مکاتبات وزارت خارجه بریتانیا در سال ۱۳۵۷ است، نشان می دهد به رغم ناآرامی های گسترده در ایران مسوولان بریتانیایی، از جمله سفیر این...
روز 11 آبان 1308 ساختمان جدید زندان تهران در عمارت قصر قاجار با 192 سلول توسط شاه گشایش یافت و به زندان قصر مشهور شد. در زمان سلطنت رضاخان دستگاه اطلاعاتی به معنی خاص آن، یعنی مرکزی که به جمع‌آوری خبر از کشور هدف اشتغال داشته باشد در ایران وجود نداشت. او همه چیز را از نظمیه که بعدها به شهربانی تغییر نام یافت، می‌گرفت. سفارتخانه‌های ایران در کشورهای مختلف نیز راه دیگری برای جمع‌آوری اطلاعات...
نایب‌السلطنه عباس میرزا پسر فتحعلی‌شاه در دوران حاکمیت خود بر تبریز، شش نفر را روانه انگلستان کرد. این شش نفر عبارت بودند از: میرزا صالح شیرازی، میرزا جعفر مهندس، میرزا جعفر طبیب، میرزا رضا (مترجم فارسی ناپلئون بناپارت)، محمد‌علی شاگرد قورخانه و میرزا حاجی بابا که خود در لندن مشغول تحصیل علم طب بوده است. در میان این عده، میرزا صالح شیرازی، به خط خود سفرنامه‌ای نوشته که از روز حرکت کردن از...
.... بازگشتم به ایران در سال 1967 مصادف بود با جشنی که به مناسبت تاجگذاری شاه در ایران برگزار می شد . موقعی که قصد عزیمت از سوئیس داشتم روزنامه های آن کشور پر بود از گزارشهای انتقاد آمیز در مورد جریان تاجگذاری شاه . در یکی از آنها خواندم که معمولی ترین وسیله مورد استفاده شاه و ملکه در این مراسم شنل هایی است که با قطعات الماس و یاقوت و زمرد تزیین شده است . طبق نوشته روزنامه های سوئیس شاه در حالی قصد داشت به...
فریدون هویدا که در چند سال آخر حکومت شاه، سفیر وی در سازمان ملل بود در کتاب خاطرات خود تحت عنوان «سقوط شاه» گوشه‌هایی از مفاسد سیاسی و اداری و اخلاقی و اجتماعی شاه و اطرافیانش را تشریح کرده است. بخش‌هایی از کتاب "سقوط شاه" نوشته فریدون هویدا را باهم می‌خوانیم : فساد اخلاقی اکثر اعضای خانواده سلطنت و مقامات سطح بالای کشور به گونه‌ای زندگی می‌کردند که حداقل می‌توان گفت روش...
...اکنون دیگر دردستگاه دولتی امریکا به جز برژینسکی کسی باقی نمانده بود که مایل به رفتن شاه به امریکا باشد. قبلا سایروس ونس موافق اعطای اجازه ورود به شاه بود و حتی درماه ژانویه از هنری کیسینجر خواسته بود اقامتگاهی برایش بیابد. اکنون وزارت خارجه استدلال می‌کرد که هم منافع امریکا در حفظ مناسبات حسنه با ایران و هم امنیت امریکاییان مقیم آن کشور ایجاب میکند که شاه به امریکا نرود. در اواسط مارس ونس...
به گفته برخی از کارشناسان، ایران در جنگ تحمیلی از 15 ملّیت اسیرداری کرد. خاطرات اسرای عراقی و آثاری که پس از جنگ تحمیلی از سوی فرماندهان رژیم بعث منتشر شد، همگی سندی است بر ابعاد گسترده جنگ علیه ایران. امروز که حدود سه دهه از آن روزها می‌گذرد، جنگ چهره خود را بیش از پیش نشان داده است؛ شمار قابل توجه شهدا، تحت تأثیر قرار گرفتن زندگی غیر نظامیان در این جنگ، شهادت یک به یک جانبازان و ... نزدیکان صدام...
موقعی که در سال 1357 مخالفتها علیه شاه ابعاد گسترده ای به خود گرفت او چنان از مواجهه با واقعیتها حیرت زده شد که نزدیک بود از وحشت قالب تهی کند . در آن حالت ضمن احساس تهی بودن ، چون تمام رویاهای خود را برباد رفته می‌دید از اقدام به هرگونه عکس العمل مناسب نیز عاجز ماند . سرخوردگی شاه باعث شد که ساعتهای متمادی در روز به خود فرو رود و در انتخاب روشهای گوناگونی که برای مقابله با ناآرامی‌ها در پیش داشت و یا...
چشمداشت همیشگی شاه این بود که بزرگترین مرد تاریخ ایران و بالاتر از همه شاهان پیشین شناخته شود. همه پیروزی های ملی زمان او به او نسبت داده شوند و درخشش زودگذر هیچ کس چیزی مگر بازتاب بی رونقی از شخصیت پرتو افشان او نباشد. باور شاه این بود که پدرش او را مرد با کفایتی گمان نمی کرد. از این گذشته سالهای آغازین سلطنت و بی اعتنایی چند تن از نخست وزیرانش را پیوسته به یاد داشت. در نخستین سفر به انگلستان نیز در...
فرقه تروریستی مجاهدین خلق حدود سه دهه است که علیه جمهوری اسلامی فعالیت می کند. در آستانه پیروزی انقلاب اسلامی، فرقه رجوی بر اثر ضربات مکرری که از رژیم شاه خورده بود در حال احتضار به سر می‌برد، اما با پیروزی انقلاب و آزادی اعضای آن، که هیچ نقشی در حرکت انقلابی مردم ایران نداشتند، سازمان به سرعت شروع به جمع‌آوری اسلحه و عضوگیری نمود و منافقانه کوشید خود را به جریان اصیل انقلاب نزدیک سازد. نفوذ...
از دولت علم به بعد مداخله شاه در سیاست خارجی روز افزون شد و نخست وزیر و وزیر خارجه نقشی در این زمینه نداشتند و صرفا تابع و مجری اوامر شاه بودند. به عنوان نمونه هنگامی که اختلاف ایران و عراق در بهار سال 1348(1969) دو کشور را به آستانه جنگ رساند نخست وزیر و وزیرانی که در شرایط اضطراری عضو شورای عالی دفاع ملی بودند هنگامی از جریان امر آگاه گشتند که به نیروهای مسلح فرمان آماده باش داده شده بود و هر آن احتمال...
سردار سرلشکر محمد باقری در یک برنامه تلویزیونی در پاسخ به این سئوال که شما بعد از پذیرش قطعنامه 598 چه حس و حالی داشت و اینکه آیا می شد تدبیری اندیشید و طوری عمل کرد که شاهد بیان آن جمله تاریخی از سوی امام راحل نباشیم؟، اظهار کرد: به نظر من قطعنامه 598 در تیر ماه 67 پذیرفته نشد و سابقه آن حداقل به دو یا سه سال قبل از آن باز می گردد. پذیرش قطعنامه از سال 64 - 65 کلید خورد. ما بین انهدام کشور یا پایان جنگ مانده...
