مقالات
بهبودی در اثر تازه خود، به بررسی زندگی و کارنامۀ رضاخان پهلوی، سردارسپه فعلی، در دورۀ وزارت جنگ (۱۳۰۰ تا ۱۳۰۲) پرداخته است. از آنجا که ریشۀ شکل‌پذیری زندگی رضاشاه در دوره وزارت جنگ صورت گرفت، این کتاب زمینه‌های فهم اقدامات بعدی رضاشاه در دوره رئیس‌الوزرایی و سپس پادشاهی را فراهم می‌کند. در این کتاب جدید، توضیح داده می‌شود که انگلستان پس از کودتای سوم اسفند، قرارداد ۱۹۱۹ را به شکل تازه‌ای به...
تأمل بر عملکرد گذشته افراد یا سازمان‌ها و نتایجی که از این مجموعه تفکر، طرح‌ریزی و اقدام حاصل شده، باعث می‌شود تا وزن و اندازه اقدامات آنان قابل سنجش‌تر شده و این امکان میسر شود تا درک صحیح و واقع‌بینانه‌تری نسبت به عملکرد آن جایگاه داشته باشیم. همچنین، رفتارهای مشهوده می‌توانند مؤید میزان و درصد شناخت آن سازمان از جامعه مخاطب مورد نظرش نیز تلقی گردند که همین امر در ارزیابی آنها بسیار مؤثر...
در آخرین سالهای حکومت احمد شاه قاجار، زمانی که «جوزف شائول کورنفلد» که یک خاخام آمریکایی بود و به‌‌‌عنوان وزیر مختار کشور ایالات متحده در ایران حضور داشت، یکی از وقایع بسیار مهم دوره تاریخ معاصر، مربوط به قتل «ماژور رابرت ایمبری» در زمان صدرات رضاخان به عنوان نخست وزیر در «سقاخانه آقا شیخ هادی» که از سقاخانه‌‌های قدیمی و مشهور تهران است و قدمت آن به دوره قاجار می‌رسد،...
ساواما نامی بود که سالهای ۵۸ و ۵۹ رسانه‌های ضدانقلاب خیلی رویش مانور می‌دادند. تشکیلاتی که به گفته‌ی آنها به جای ساواک، ولی درواقع با نیروهای همان سازمان شکل گرفته و قرار بود همان فضای خفقان امنیتی را بر جامعه حاکم کند. آنها گاهی از نقش مرموز حسین فردوست در تشکیل آن می‌گفتند و گاهی اقدامات جمهوری اسلامی علیه خود را منتسب به ساواما می‌کردند تا گاهی به تصریح و گاهی به کنایه بگویند این دست پنهان...
مجله خواندنیها؛ ۲۲ اسفند ۱۳۲۹: از میان ترورهای سیاسی چند سال اخیر در ایران، حادثه [ترور] رزم‌آرا بیش از تمام آنها در خارج از ایران با اهمیت تلقی شده. اغلب جراید فرانسه و انگلستان اخبار مربوط به حادثه قتل را با عکس رزم‌آرا حتی مهمتر از اخبار داخلی خود نقل کرده‌اند که ما در اینجا خلاصه‌ای از آنها را فهرست‌وار برای اطلاع خوانندگان چاپ می‌کنیم. **** «فرانس سوار»: خبر مرگ رزم‌آرا در لندن با...
شـاپور و اقـتصاد جـهانی شاپور فقط با محافل بریتانیایی مرتبط نبود بلکه همان‌طور که دیدیم،از بـدو ورود بـه ایران با مأموران اطلاعاتی و کادر دیپلماتیک آمریکا هم حشر و نشر داشت و همان‌گونه که در سطور قبل دیـدیم عـضو دائمی وزارت امور خارجه آمریکا بود.این نکته سرشت اوضاع و احوال ایران را در ایـن مـقاطع حساس نیز نشان می‌دهد و آشکار می‌سازد کـه نـباید بـه تفکیک مطلق سیاستهای دو قدرت بزرگ...
مافیای سفارت آمریکا پس از وقوع انقلاب چین و نیز بعد از پیـروزی نـهضت آزادیـبخش مردم هند وظایف شاپور در ایران اهمیت مضاعفی پیدا کرد.در 18 فوریه 1949 یعنی درسـت مـصادف با این دو حادثه بزرگ تاریخی به توصیه«راجاگوپالاچاری»و موافقت شاه ایران شاپور به عنوان دبیرکل سـفارت هـند در تهران منصوب شد تا وظایفی را انجام دهد که مقتضی این شغل بـزرگ اسـت.49 شاپور از بدو ورود به ایران یکی از...
می‌گویند شـرایط خـاص تـاریخی،شخصیتهای خاص خویش را می‌سازد.دیگر آنکه میان شخصیتها،شرایط تاریخی و ساختارهای گوناگون اقتصادی،سیاسی و اجـتماعی رابطه‌ای متوازن،متقابل و هماهنگ وجود دارد.با این وصف بررسی نقش شخصیتها در تاریخ،اهـمیت فراوانی در فهم حوادث دارد.حـوادث تـاریخی دورویه دارند:آشکار و پنهان.رویه آشکار سیاسی،دستمایه تاریخ‌نگاریهاست که از قرون متمادی در کشور ما نیز...
از جمله نشریاتی که در سالهای حکومت محمدرضا پهلوی با رویکرد حمایت از رژیم صهیونیستی و ترغیب یهودیان ایران برای مهاجرت به فلسطین اشغالی منتشر می‌شد، ستاره شرق بود. گرچه این نشریه ابتدا در اسرائیل منتشر می‌شد، اما بعدتر به‌خاطر انتشار در ایران معروف شد.
سیاست انگلستان در ایران در طول سال‌هاى پایانى جنگ بین‌الملل اول متناسب با تغییر و تحولات در روسیه و انقلاب آن کشور و تأثیر انقلاب روسیه در مناطق مختلف ایران، به ویژه پس از مخالفت با تصویب قرارداد 1919م/1297ش دستخوش تغییر شد. سر پرسى لورین ــ وزیر مختار جدید بریتانیا در تهران ــ مأمور تصحیح، اجرا و ابلاغ این تغییر سیاست انگلیس در ایران و انطباق آن با شرایط جدید شد. به همین دلیل پس از کودتاى سوم اسفند 1299،...
12 خردادماه 1368، چشم مردم نگران حال امام خمینی بود. جدی بودن بیماری امام تازه به افکار عمومی رسیده بود و در کنار اضطراب ناشی از عشق عمیق امت به امام، مجموعه‌ای از عوامل گوناگون همچون عزل قائم مقام رهبری که دو ماه قبل از آن رخ داده و پس لرزه‌هایش باقی مانده بود، بقای تنش‌های مرزی با عراق پس از آتش‌بس و وجود احتمال حمله مجددی مشابه آنچه در مرداد ماه 1367 و پس از قبول قطع‌نامه رخ داده بود، نگرانی مردم از افزایش تنش‌های سیاسی میان مسئولین مثلا آنچه در صحن علنی مجلس دیده می‌شد و ... موجی از نگرانی جدی برای آینده انقلاب اسلامی و کشور را پدید آورده بود.
عزیزالله خان نیک‌پی (اعزازالدوله) متولد 1276 شمسی، از بزرگ زمین‌داران اصفهان بود. او فارغ‌التحصیل کالج آمریکایی تهران و کارمند وزارت مالیه بود و با توجه به اینکه هم داماد ظل‌السلطان بود و هم با برخی رجال سیاسی مثل تیمورتاش و سید‌ضیاء‌الدین طباطیایی آشنایی داشت، در محافل مختلف افراد صاحب‌نام شرکت داشت. او در دوره پهلوی دوم، سناتور و فرزندش غلامرضا نیک‌پی، شهردار تهران بود. اعزازالدوله در...
رویدادهای دوشنبه 3 اسفند 1299 کودتا علیه دولت سپهدار در ساعت یک بامداد، دو هزار و پانصد تن قزاق به فرماندهی رضاخان که از قزوین حرکت کرده بودند، از دروازه‌های قزوین و حضرت عبد‌العظیم (علیه‌السلام) به تهران وارد شده و بدون هیچ درگیری خاصی شهر تهران را تصرف و دولت سپهدار را سرنگون کردند. قزاق‌ها مراکز مهم و استراتژیک شهر را تصرف کرده کنترل سازمان‌های دولتی را به دست گرفته و با احمد شاه...
سوم اسفند ماه سال ۱۲۹۹ ه.ش تهران با بهت و اضطرابی ناشناخته روز خود را آغاز کرد. شب پیش از آن، صدای شلیک چند تیر توپ و هیاهوی سوارانی که در کوچه‌ها و گذرها به شتاب می‌تاختند، آسایش خواب را در چشمان ساکنان بعضی از محله‌ای پایتخت شکسته بود. در آن صبح سرد زمستانی، هنگامی که پیشه‌وران و رهگذران از مسیر هر روزه خود می‌گذشتند، حضور نظامیان مسلح و آماده را در معابر و چهارراه‌های اصلی و مراکز دولتی و نظامی...
«گری سیک» از کارمندان فعال کاخ سفید و شاغل در بخش امنیت ملی آمریکا در دوران کارتر و کسی است که پیش و پس از آن هم در سیاست خارجی امریکا فعالیت می‌کرده است. وی که دوران سخت از دست دادن ایران را برای امریکا در کاخ سفید بوده است، خاطرات خود را درباره موضع امریکا در ارتباط با انقلاب اسلامی و شکل‌گیری آن نوشته است. این اثر با عنوان «همه چیز فرو می‌ریزد» کتابی است که اکنون درصدد ارائه یک گزارش...
پاییز و زمستان 57، فضای مطبوعات ایران با سالهای گذشته خیلی متفاوت شده بود و مطالب انتقادی صریحی علیه رژیم شاه منتشر می‌شد. دوم و سوم آبان، روزنامه کیهان مقاله‌ای دوقسمتی با عنوان «بحران در هنر» به قلم فردی به نام «بهار ایرانی» منتشر می‌کند. «بهار ایرانی» در واقع، نام مستعار «هوشنگ اسدی» از توده‌ای‌های تحریریه کیهان است. این مطلب، نقدی تفصیلی درباره تاثیرات خفقان رژیم...
درآمد : در پانزدهم بهمن‌ماه 1327 ناصر فخرآرایی طبق یک برنامه‌ریزی از پیش طراحی شده فرصتی پیدا کرد تا در پوشش خبرنگار نشریه "پرچم اسلام" به شاه که در حال بازدید از دانشکده حقوق دانشگاه تهران بود، نزدیک شود و با شلیک پنج یا شش گلوله شاه را ترور کند. اما از پنج تیری که فخرآرایی شلیک کرد فقط دو تیر به شاه اصابت کرد. که آن هم صرفاً مختصری بالای لبش و کتفش را مجروح ساخت. چند لحظه بعد، ضارب در همان...
: متن حاضر گزارش رسول صدرعاملی، خبرنگار اعزامی روزنامه اطلاعات به «نوفل‌لوشاتو»، می‌باشد که در روزنامه اطلاعات مورخه ۱۴ بهمن ۱۳۵۷ به چاپ رسید. صدرعاملی ضمن بازگویی خاطرات خود از آن روزها، ماجرای حضور خود در نوفل لوشاتو را این‌گونه روایت کرده است: «...سه ماه حضور من در نوفل‌لوشاتو بسیار ارزشمند بود و این فرصت را داشتم که از تمام آن لحظه‌ها عکس بگیرم. من یک سال و نیم قبل از حضور امام...
وضع شاه و روحیه او در تابستان 57 و در همان ایامی که شاه طبق معموله همه ساله تعطیلات تابستانی را در نوشهر می‌گذراند، خبر برخی از تظاهرات و فعال شدن گروههای مخالف به نوشهر می‌رسید اما در دربار عموماً این حوادث را نتیجه طبیعی باز شدن فضای سیاسی کشور تلقی می‌کردند و این را بهایی می‌‌دانستند که باید در برابر اعطاء آزادی به مردم پرداخت. همان طور که قبلاً هم کردیم هیچ کس، حداقل در دربار، تصور...
روز 22 بهمن 1308 «چارلز سی هارت» وزیرمختار آمریکا در تهران در گزارشی که متعاقب اولین ملاقات خود با رضاشاه به آمریکا مخابره کرد، نوشت «مردی را ملاقات کردم که چند قدم بیشتر با توحش فاصله نداشت». در اواخر سال 1929، وزارت امورخارجه آمریکا اعلام کرد که «چارلز کامر هارت» وزیرمختار سابق آمریکا در آلبانی، به سمت وزیرمختار جدید آمریکا در ایران منصوب شده است. هارت و خانواده‌اش در اوایل...
