بحرین
: سیاست رژیم پهلوی در مورد بحرین، نه تنها در سالیان نزدیک به تجزیۀ این جزیره ایرانی، بلکه از سالها پیش در راستای تحقق سیاست دولت انگلیس بود. در حالی که دولت انگلستان سالها با اذیت و آزار مردم بومی بحرین و جابهجاییهای جمعیتی و اتخاذ سیاستهای ضد ایرانی در عرصههای گوناگونِ فرهنگ و اقتصاد در تلاش بود تا از بحرین، ایرانیزدایی نماید، محمدرضا پهلوی نیز مدتها بود در عمل بحرین را رها کرده...
یکی از کسانی که تلاش کرد زمینه را برای دست برداشتن ایران از بحرین فراهم کند، عباس مسعودی بود که از دیرباز روابط «ویژه»ای با انگلستان داشت. او که سناتور و مدیر روزنامه اطلاعات بود، برای این منظور در شهریور ۱۳۴۵ به شیخنشینهای جنوب خلیجفارس سفر کرد. مسعودی پیش از عزیمت به این سفر، با دنیس رایت، سفیر انگلیس در تهران، دیدار کرد و در همین ملاقات نیز با به مصاحبه شاه با مجله گاردین به...
تاریخ سند: 24 اسفند 1308 وزارت داخله تشکیلات کل نظمیه مملکتی دایره کابینه محرمانه است نمره 2175 مقام منیع ریاست محترم وزراء عظام دامت شوکته نظمیه بندر لنگه راپورت میدهد مستشار دولت انگلیس در بحرین قدغن کرده که در مدارس بحرین تعلیمات زبان فارسی داده نشود و برای شاگردان مدارس هم دستور داده است لباس مخصوص تهیه کنند. اولیاء اطفال از این قسمت عصبانی شده [و] مدارس را تعطیل نمودهاند. اینک مراتب برای...
روزنامه اطلاعات؛ ۱۰ مرداد ۱۳۳۵(به نقل از روزنامه مصری «الاهرام»): «در گزارش سالیانه شرکت نفت بحرین که به شیخ بحرین تقدیم شده است، شیخ سلمان[بن حمد آل خلیفه] را با لقب سِر خطاب نمودهاند و این امر نشان میدهد که دولت انگلستان لقب «سِر» به شیخ بحرین داده است.»
وزارت داخله اداره کل تشکیلات نظمیه مملکتی دائره تذکره به تاریخ ۱۰ شهریورماه ۱۳۰۷ محرمانه اداره محترمه کابینه سلطنت عظمی به موجب راپورت نظمیه محمّره[=خرمشهر] سلمان نام بحرینی برای مسافرت به بصره، تذکره قراء سرحدی از گمرک اخذ و برای ویزا به قونسولگری انگلیس برده، در آنجا برخلاف سابق تحت عنوان اینکه بحرین متعلق به انگلیس است، تذکره را ویزا نکرده و به مشارالیه جواز دادهاند. نظمیه هم از...
از چپ: «اوتانت» دبیرکل سازمان ملل متحد، «اردشیر زاهدی» وزیر امورخارجه ایران و «مهدی وکیل» نماینده ایران در سازمان ملل
پس از مرگ شیخ سلمانبنحمد آل خلیفه حاکم بحرین در تاریخ ۱۱ آبان ۱۳۴۰، پسر ارشد او شیخ عیسیبنسلمان به عنوان حاکم جدید بحرین به قدرت رسید. روزنامه اطلاعات در ۱۳ آبان ۱۳۴۰ در صفحه اول خود با درج خبری با عنوان «پسر شیخ بحرین اعلام کرد: من حکمران بحرین هستم» اینطور آورد:«لازم به ذکر نیست که وقایع جاری بحرین هیچگونه تغییری در حقوق اساسی ایران نمیدهد و مرگ کسی و یا رفتن یکی و آمدن دیگری...
شخصِ شاه، خود بیش از هر فرد دیگری از ماهیت و ابعاد اقدامش در صرفنظرکردن از حق حاکمیت ایران بر بحرین، آگاه بود. وی در ۲۰ بهمن ماه ۱۳۴۸ به طور خصوصی به امیراسدالله علم میگوید:«بین خودمان باشد، به نظر تو در ادامه حل مسأله بحرین، آیا ما به مملکتمان خیانت میکنیم؟ یا آنطور که بسیاری کسان در اقصی نقاط جهان گفتهاند، در مرز بهدستآوردن موفقیت بزرگی هستیم و منطقه را از...
در ۱۴ دیماه ۱۳۴۷ محمدرضاشاه پهلوی در ضمن سفری به هند در مصاحبهای مطبوعاتی با مجله بیلتز در دهلی نو برای نخستینبار از حق حاکمیت ایران بر بحرین صرف نظر کرد، شاه در این مصاحبه گفت:«این اولینبار است که من رسماً درباره این مسأله سخن میگویم و دقیقاً به سؤالاتی در این زمینه پاسخ میدهم. این جزیره[=بحرین] صدوپنجاه سال پیش توسط انگلیسها از وطن ما جدا شده و انگلیسها یک امپراتوری با یک سیاست...
روزنامه اطلاعات؛ ۱ اسفند ۱۳۴۹
کشور ایران چه در اواخر حکومت قاجارها و چه بعد از کودتای سوم اسفند و روی کار آمدن یک حکومت دست نشانده انگلیسی، تحت استعمار سیاسی انگلیس قرار داشت. مصادیق این استعمار و نقض حاکمیت ملی ایرانیان از سوی انگلیس را میتوان در مناسبات آن ایام مشاهده کرد. بهعنوان مثال، نقض حاکمیت ایران در بحرین و اقداماتی در جهت از بین بردن حاکمیت دولت ایران بر بحرین را میتوان در این راستا تحلیل کرد. آنچه در ادامه...
سرزمین بحرین در تاریخ معاصر خود شاهد قیامهای مردمی زیادی بوده است. در دوران قبل از استقلال، مبارزه با استعمار بخشی از انگیزههای قیامها بوده است. اما قیامهای پس از استقلال نشان داد ریشه قیامها فقط استعمار نیست. در دوران اولیه استقلال، تا حدود ۴ سال دورانی از آزادی بر بحرین حاکم بود و خواستههای مردم در قالب مجلس ملی تبلور مییافت؛ اما با انقباض سیاسی در بحرین و انحلال مجلس، دورانی از تنش بین...
سابقه تاریخی مالکیّت ایران بر بحرین بحرین در دوران سلسله هخامنشی به تصرف ایران در آمد.1 در دوره ساسانیان رقابت بین حاکمان عرب ساحل جنوبی خلیجفارس و فرمانروایان ساسانی بر سر مجمعالجزایر بحرین شدت گرفت، زیرا این مجمعالجزایر در ارتباط دریایی بین خاورمیانه و هند و مصر نقش مهمی داشت.2 اردشیر پس از آن که شاه موصل را کشت، به عمان و بحرین و یمامه رفت تا سَنَطرُق (پادشاه بحرین) به جنگ او آمد و در...
روزنامه اطلاعات؛ ۲۸ دی ۱۳۲۶: «مردم شریف و غیور بحرین و هممیهنان عزیز و گرامی بحرینی ما که به واسطه یک جریانات نامطلوب سیاسی خارجی مدتیست ظاهراً از وطن عزیز خود دور و محجون ماندهاند، هیچگاه علاقه و پیوستگی پیشین خود را نسبت به میهن مقدس خود از دست ندادهاند و آتش عشق ایرانپرستی در کانون قلب آنها شعلهور است و همواره در آرزوی آن روزی میباشند که پیوستگی آنها به کشور...
روزنامه اطلاعات؛ ۲۷ اردیبهشت ۱۳۱۳: «مندرجات بعضی از جراید اروپا که با پست اخیر به اداره واصل گردیده است ما را وادار نمود مرتبه دیگر عنوان فوق را در صدر روزنامه تجدید کرده و اذهان و افکار بعضی از جراید خارجی را نسبت به این موضوع روشن سازیم تا باشد که بعدها تحت تأثیر مندرجات و افکار دیگر جراید خارجی که غالباً سعی دارند حقایق را مستور داشته و نیّات غرضآلود خود را در لفافههای عبارات و الفاظ...
روزنامه اطلاعات؛ ۲۹ فروردین ۱۳۴۹: «حل مسأله بحرین سرمشقی به دست خواهد داد که چگونه میتوان دعاوی ارضی را با روشی آرام و متین و طبق اصول منشور سازمان ملل متحد حل و فصل کرد». این مطلب را آقای مایکل استیووارت وزیر امورخارجه انگلستان ضمن نطقی درباره اوضاع خاورمیانه اظهار داشت. آقای استیووارت که در مجلس عوام انگلستان صحبت میکرد پس از به علائق انگلستان در خاورمیانه گفت: «در قرن...
تاریخ سند: ۳۱ شهریور ۱۳۴۸ خیلی محرمانه موضوع: مسافرت سناتور عباس مسعودی به بحرین پس از مسافرتی که سناتور عباس مسعودی در حدود سهماه قبل به بحرین نمود مرتباً شایعاتی در زمینه مسافرت نامبرده در بحرین بر سر زبانها است. از جمله گفته میشود در جلسات میهمانیهایی که سید محمود علوی سکرتر شیخ عیسی[حاکم بحرین]، به افتخار سناتور مسعودی برقرار نموده بود، به مسعودی قول دادهاند در صورتی که...
تا ۴۰ سال پیش ایران رسماً مدعی حاکمیت بر مجمعالجزایر بحرین در خلیجفارس بود. این مجمعالجزایر نه با توسل به شورش و اعتصاب، جنگ، قرارداد و معاهده بلکه با توطئه و دسیسه انگلستان و چراغ سبز دولت وقت ایران مبنی بر همهپرسی (که در عمل انجام نشد) در بحرین در سال ۱۳۴۹ از پیکره ایران جدا شد. نویسندة این مقاله کوشیده است با بیان حقوق ایران بر بحرین، چگونگی حضور و دخالت انگلستان در بحرین و به تبع آن...