پهلوی
تصویب تغییر تاریخ هجری به تاریخ شاهنشاهی از جمله مصوبات مجلسین شورای ملی و سنا بود که در راستای تحقق سیاست‌های محمدرضا پهلوی در دهه ۱۳۵۰ بود. مدتی پس از تأسیس حزب رستاخیز، شاه به رهبران حزب دستور می‌دهد که «فلسفۀ انقلاب شاه و ملت» را تدوین کنند و طرح تغییر تقویم هم یکی از مفاد آن بود. شجاع‌الدین شفا، معاون فرهنگی و مطبوعاتی دربار شاهنشاهی، موظف به پیگیری این طرح شد و پس از تشکیل...
تاریخ سند: ۱۵ بهمن ۱۳۵۷ سرّی تظاهرات ضد ملی تعدادی از پرسنل یگان هوانیروز در اصفهان ساعت ۱۴ روز ۵۷/۱۱/۱۵ حدود سیصد نفر از پرسنل یگان فوق‌الذکر در شهر اصفهان با لباس فرم مقابل مسجد سیّد شهر مزبور اقدام به تظاهرات ضد دولتی نموده و همبستگی خود را با آیت‌الله خمینی اعلام داشته‌اند. ضمناً حدود ساعت ۱۸ همان روز تعدادی حدود پنج‌هزار نفر در فلکه احمدآباد اجتماع که بین آنان قریب پانصدنفر از...
: گروه تاریخ انقلاب خبرگزاری تسنیم- دوره سلطنت احمدشاه قاجار آخرین پادشاه سلسله قاجاریه دوره‌ای کوتاه و گذرا بود، اما در این دوره کوتاه اتفاقات مهمی در کشور رخ داد. از یک سو کشور در جریان جنگ جهانی اول، مورد حمله متفقین قرار گرفت و در پی آن توسط انگلیس قحطی بزرگ در کشور به وجود آمد. از سوی دیگر از زمان سلطنت احمدشاه قاجار، شخصیتی نظامی با خوی وحشیانه توسط انگلیسی‌ها شناسایی و برجسته شد...
چهارم مرداد ۱۳۲۳ سالروز مرگ رضاخان پهلوی است .اگرچه به لحاظ شخصیتی رضاخان، مجری منویات سیاسی دولتهای مداخله‌گر آن دوره، به ویژه انگلیس بود، اما در شطرنج حوادثی که به انقراض سلسله قاجار و به قدرت رسیدن سلسله پهلوی انجامید، مهره اصلی محسوب می‌شود. از این رو مطالعه تاریخ ایران معاصر در نیمه اول قرن جاری شمسی، که شخصیت اصلی وی جلوه‌گر شد، بدون مطالعه سرگذشت رضاخان ناقص خواهد...
جشن‌های 2500ساله شاهنشاهی که با همفکری سران صهیونیستی و برای کسب مشروعیت دولت پهلوی دوم در مهر ماه 1350 شروع شد، بیش از سیصد میلیون دلار هزینه دربر داشت. این درحالی بود که متجاوز از نیمی از جمعیت کشور در روستاها و حومه شهرهای بزرگ در فقر و فلاکت زندگی می‌کردند. محمدرضا با سخنان خود خطاب به کوروش در پاسارگاد، میخواست دلیلی بر موجودیت خویش بیاورد و با این ادعا که تنها یک الگوی ثابت و طولانی...
کیهان فرهنگی: لطفاً مختصری در باره وضعیت روشنفکری در ایران دوره مشروطه و پس از آن بگویید و علت گرایش این جریان را به سمت غرب چه میدانید؟ مهندس عباس سلیمی نمین: بسم الله الرحمن الرحیم، همزمان با تحولات اجتماعی در ایران، قبل از مشروطه، اقشار مختلفی را در ایران در عرصه ارائه راه حل جهت برونرفت از شرایط نامطلوب شاهدیم؛ روشنفکرانی که به توان جامعه خودشان آشنایی داشتند و متکی به این توان نسخهای ارائه...
عباس سلیمی نمین (مجری کارشناس): برنامه را با دعوت از عزیزان در میزگرد آغاز می‌کنیم. آقای دکتر عبدالرضا هوشنگ مهدوی، جناب آقای مجتبی سلطانی، جناب آقای تفرشی، جناب آقای قاسم تبریزی و جناب آقای دکتر احمد نقیب‌زاده ابتدا از جناب آقای هوشنگ مهدوی خواهش می‌کنم بحث را آغاز کنند. عبدالرضا هوشنگ مهدوی: سخنرانیها خوب بود و مطالب جالبی داشت. همه ما استفاده کردیم. ولی بعضی جاها تندروی زیاد بود. یعنی...
17 خرداد 1373 در جمع مردم یاسوج «... در اول تشکیل حکومت ناسالم و خائن پهلوی، از اولین کارهایی که رضاخان کرد، یکی این بود که در هر جایی که توانست عشایر را سرکوب کرد. در تمام دوران حکومت رضاخان که پیرمردها لابد به یاد دارند و در بخشی از دوران فرزند فاسد و خائنش بارها و بارها بین مردم مظلوم اما شجاع؛ساکت اما غیور که در این استان بودند، مابین اینها و مابین نیروهای رضاخان و پسرش تصادم شد. هزاران نفر از...
ازجمله نیروهای نظامی دوره سلطنت رضاشاه، شهربانی بود که کارکردهای گستره‌ای داشت. وظیفه این نیروی نظامی، که قاعدتا می‌بایست حفظ امنیت باشد، چنان معنا شده بود که درحوزه انتخابات، مطبوعات،سینما،پست وحتی عدلیه نیزحضوراین نیرو مشاهده می‌شد از جمله نیروهای نظامی دوره سلطنت رضاشاه، شهربانی و پلیس سیاسی بود که نامش خصوصا در دوره دوم سلطنت او (1312-1320) برای مردم، نیروهای اجتماعی و مقام‌های...
همدان در طول ادوار تاریخی، دارای نقش و موقعیت ممتازی بوده است؛ به خصوص قرار گرفتن این شهر در مسیر جاده ابریشم، و محل انشعاب این جاده به شمال، مرکز و غرب ایران اهمیت ویژهای را به آن بخشیده است. هر مهاجم و نیرویی که میخواست از سمت غرب به شمال و مرکز ایران دست یابد، باید از این گذرگاه میگذشت؛ به طوری که وقایع جنگ جهانی اول و دوم این موضوع را به خوبی تأیید میکند. همدان با داشتن این موقعیت منحصر به...
سند پیش رو بخوبی نمونه‌هایی از سانسور را که توسط ساواک به روزنامه های دوران حکومت محمدرضا شاه تحمیل می‌شد ، به پژوهشگران تاریخ معاصر ارائه می‌دهد. جالب اینکه سطح و گستره این سانسور حتی دامنه مصاحبه شاه با مطبوعات خارجی را هم در بر می گرفته است تاریخ سند: 7 تیر 1355 متن سند: از: 302 به: عرض میرسد شخصی بنام آقاخانی تلفنی با نامبرده فوق در باشگاه تاج تماس حاصل و پس از احوالپرسی اظهار داشت...
خاطراتی که درپی می‌آید، بخشی از دست‌نوشته‌های سرتیپ محمد آیرملو از نظامیان پرسابقه و شاخص دوران شاه و کارگزاران ساواک است که با شخص فردوست ارتباط کاری نزدیکی داشته است. این خاطرات به رغم تمامی ایجاز خویش، می‌تواند ترسیم‌گر شمایی از خصال شخصی و کارنامه عملی قائم مقام ساواک باشد. اردیبهشت ماه 1366، محملی برای مرگ یکی از متولیان شاخص امنیت در دوران محمدرضا پهلوی بود. حسین فردوست چهره...
درباره نوسازی رضا خان در ایران چه در دوران حکومت پنجاه ساله پهلوی ها و چه در بعد از پیروزی انقلاب اسلامی از سوی سلطنت طلبان روایت های متناقض همراه با جعل وقایع تاریخی در بین اذهان عمومی منتشرشده و می شود. جا دارد باردیگر تاریخ دوره پهلوی ها باز خوانی شود. آیا می دانید : ۱- نود سال قبل از رضاشاه ، عباس میرزا به تشکیل ارتش نوین و تولید سلاح مدرن اقدام کرد ۲- هفتاد سال قبل از کودتای رضاشاه ،...
کتاب «پل پیروزی، سرزمین قحطی» ایران در جنگ جهانی دوم، تالیف محمدقلی مجد از جمله آثاری جدید موسسه مطالعات و پژوهشهای سیاسی است. دکتر محمد قلی مجد درباره بحران جنگ جهانی دوم در این کتاب نوشته است: «روسیه و انگلیس متعاقب اشغال ایران همه کامیون‌ها، اتوبوس‌ها و همچنین خط آهن ایران را تصاحب کرده، قوت لایموت مردم ایران را در هر جایی که بدان دست می‌یافتند، مصادره می‌کردند و ده‌ها...
ماجرای خرید تانک‌های چیفتن از انگلستان ایران در پی جنگ ظفار، وارد مذاکره با انگلستان برای خرید تانک‌های چیفتن شد و موفق گردید قراردادی برای خرید هشتصد تانک منعقد نماید. این تانک‌های 50 تنی با توپ دورزن 120 میلیمتری از پرقدرت‌ترین تانک‌های جهان بودند، اما موتورهای این تانک‌ها با وضعیت محیطی ایران ناسازگار بود؛ ازهمین‌رو انگلستان برای حفظ این قرارداد به اقداماتی دست زد... آغاز...
عقب نشینی رژیم برای فریب با اوج‌گیری حرکت‌های گسترده‌ی مردمی در سراسر کشور، رژیم شاهنشاهی مجبور به عقب‌نشینی‌های تاکتیکیِ پی در پی از قبیل: آزاد سازی زندانیان سیاسی، ترمیم حقوق و مرخصی‌های کارگری، ایجاد خیمه شب بازی مخالف‌خوانی برخی از نمایندگان در مجلس شورای ملی و...، برای پیشگیری از سقوط نظام شاهنشاهی و حفظ محمدرضا پهلوی در مقام سلطنت شد. این عوام فریبی موجب شد تا امام خمینی(ره)...
وکلایی که در دوره ریاست وزرایی سردارسپه انتخاب شدند، خوشبختانه اکثرا از طبقه متوسط اجتماع بودند و به هزارفامیل تعلق نداشتند! ولی علاوه بر آنها، قشر تازه به دوران رسیده‌ها نیز سر برآورد که شامل عده‌ای افسر و درجه دار قزاق از بریگاد قزوین بود که در زمان کودتای ۱۲۹۹ سیدضیاء، اینها در رکاب رضاخان از قزوین تا تهران طی طریق کرده و زیر سایه همقطار سابق خود (رضاشاه) به امارت و حکومت رسیدند. این...
«روایت حکومتی»؛ این گذرواژه‌ای است که شماری از کارشناسان علوم سیاسی آن را به کار می‌گیرند تا از انبوه اشکالاتی که به فرایند مدرن‌سازی عصر رضاشاهی وارد است بگریزند و به آن مشروعیت بخشند. مهم‌ترین گلوگاه آنها کودتای سوم اسفند 1299 است و با ادعای خودجوشی این واقعه، هرگونه نقش‌آفرینی قوای بیگانه در آن را انکار می‌کنند. با حداقلی‌ترین ادبیات همچون هما کاتوزیان گفته می‌شود که...
نشست نقد و بررسی کتاب «رضا نام تا رضا خان؛ زندگی‌نامه رضا شاه پهلوی از ۱۲۵۶ تا ۱۲۹۹» یک‌شنبه (۳ اسفند ماه) برگزار می‌شود. کتاب «رضا نام تا رضاخان؛ زندگی‌نامه رضا شاه پهلوی از 1256 تا 1299» یک‌شنبه (3 اسفند ماه) با حضور هدایت‌الله بهبودی «مولف کتاب»، سید مصطفی تقوی«منتقد»، رضا مختاری اصفهانی «منتقد»، حجت الاسلام و المسلمین محمدعلی مهدوی راد «منتقد»،...
خانه شعر و ادبیات با مشارکت موسسه مطالعات و پژوهشهای سیاسی روز دوشنبه 20 بهمن ماه 1399 مراسم رونمایی از کتاب «رضانام تا رضاخان» اثر جدید آقای هدایت الله بهبودی را برگزار کردند. در این مراسم به مناسبت صدمین سالگرد کودتای رضاخان اثر جدید آقای هدایت الله بهبودی نویسنده توانا درباره زندگی رضاخان تا پیش از به قدرت رسیدنش در جریان کودتای انگلیسی سوم اسفند 1299 به علاقه‌مندان تاریخ معاصر ایران...
