نمونه هایی از سانسور در مطبوعات شاه

سند پیش رو بخوبی نمونه‌هایی از سانسور را که توسط ساواک به روزنامه های دوران حکومت محمدرضا شاه تحمیل می‌شد ، به پژوهشگران تاریخ معاصر ارائه می‌دهد. جالب اینکه سطح و گستره این سانسور حتی دامنه مصاحبه شاه با مطبوعات خارجی را هم در بر می گرفته است 

تاریخ سند: 7 تیر 1355

از: 302 به: عرض میرسد شخصی بنام آقاخانی تلفنی با نامبرده فوق در باشگاه تاج تماس حاصل و پس از احوالپرسی اظهار داشت دستور بدهید که مطالب زیر در نشریه ورزشی تاج منعکس نشود: 1ـ سرلشگر شهیر مطلق بفرماندهی لشگر خراسان منصوب شده خبر انتصاب وی چاپ نشود.
2ـ مصاحبه شاهنشاه آریامهر با تلویزیون مصر قابل چاپ نیست.
3ـ نماینده آذربایجانغربی در مجلس پیشنهاد کرده که نام استان آذربایجانغربی به استان رضائیه تغییر کند که خبرش نباید چاپ شود.
4ـ خبرخبرگزاری فرانسه در مورد اینکه پرزیدنت سادات در دیدار خود از ایران یک میلیارد دلار وام خواهد گرفت1 قابل چاپ نیست.
5 ـ مصاحبه ای داشته آقای بهبود با احمد شاملو2 در کیهان بیست و هفتم در آن ویژه نامه بفرمایید که آن را نگیرند و هیچ مطلبی از آقای شاملو کمافی السابق چاپ نمی شود و همانطور ممنوع القلم است.
6ـ آقای جک رابرت سون طراح وناظر شهرستان پهلوی در یک مصاحبه رادیو تلویزیونی مطالبی درباره آپارتمان سازی بیان داشته که اگر خواستید استفاده بفرمائید در حد روزنامه رستاخیز3 روز بیست و نهم فقط باشد.
7ـ از مصاحبه های انورالسادات که شما چیزی چاپ نمیکنید چون یکی دو مطلب باید اصلاح شود (سوژه جواب داد از ایشان مامطلبی چاپ نمیکنیم).
8ـ یکی دو سئوال از کنکور اشتباه بوده بفرمائید چاپ نشود.
9ـ راجع بمحدوده و خارج از محدوده حتی یک کلمه مطلب نباید نوشت.

توضیحات سند:
1ـ ایران با کشورهای مرتجع عرب رابطه حسنه داشت و در قبال ارتباط این کشورها با اسرائیل به آنان کمک مالی و نظامی می کرد.
از جمله افراد اینان شاهحسین و انورسادات بودند.
2ـ احمد شاملو در سال 1304 ه ش در تهران بدنیا آمد.
وی از سال 1326 با چاپ مجموعه ای شعر تحت عنوان «آهنگ های فراموش شده» پا به عرصه شعر و ادب گذارد. لیکن این مجموعه چندان مورد استقبال واقع نشده و بعدها هم به فراموشی سپرده شد.اما کتاب «هوای تازه» که جستجو و تمرین موفقی بود، شاملو را به عنوان شاعری خوش سبک و موجبات شهرت و معروفیت وی را فراهم کرد.
شاملو بیش از هر چیز از شاعران غربی متأثر بود، هر چند از نیمایوشیج نیز تأثیر پذیرفته بود، اما بلاشک نمی توان آن را پیرو نیما دانست.
شاملو سه بار ازدواج کرد و آخرینش با خانمی بود به نام «آیدا» که نام دو کتاب خود را از او وام گرفت. شاملو ضمنا به عنوان یک مطبوعاتی سالها سردبیری چند نشریه از جمله «ایرانشهر» را به عهده داشت.
برخی ازآثار وی عبارتند از: باغ آئینه ـ آیدا در آئینه ـ آیدا، درخت و خنجر خاطره ـ ققنوس در باران ـ پابرهنه ها ـ غزل غزل های سلیمان و... » ر.ک: اسناد ساواک، پرونده های انفرادی

3ـ روزنامه رستاخیز نوع و روش: سیاسی،اجتماعی،خبری،ادبی مدیرمسئول:مهدی سمسار سردبیر : مهدی سمسار تاریخ انتشار: 1354 ـ 1357 محل انتشار : تهران فاصله انتشار : روزانه وابسته به : حزب رستاخیز ملت ایران توضیحات : جمعا 1050 شماره منتشر شده است. ر.ک : راهنمای مطبوعات ایران ـ سید محمد صدری طباطبایی نائینی، ج اول، ص 352