پهلوی
شاید در نگاه اول چنین به نظر آید که شخصیت و کارنامه رضاخان با گذشت یکصد سال از کودتای ۱۲۹۹ برای مردم ایران بهخصوص علاقهمندان تاریخ پنهان نیست؛ اما اگر کمی ژرفتر بنگریم نکات بسیاری درباره او وجود دارد که ضرورت پژوهش بیشتر را نمایان میکند. با کودتای ۱۲۹۹ در یکصد سال پیش، تاریخ معاصر ایران وارد مرحله تازهای شد. یک افسر ناشناس قزاق به نام رضاخان، که در میان همقطارانش به رضا ماکسیم...
چرایی فسخ قراردادهای تسلیحاتی آمریکا با ایران نخستین تأثیر بحرانِ ایران در معاملات اسلحه با آمریکا لغو سفارشِ دومیلیارد دلاری در مورد خرید هفتاد فروند هواپیمای جت اف 14 در مهر 1357 بود. بااینهمه ارسال محمولههای اسلحه به ایران همچنان ادامه داشت و مقامات آمریکایی تا آبان 1357 در قطع ارسال اسلحه به ایران تردید داشتند، اما با نزدیکتر شدن به روزهای انقلاب اسلامی این کشور بسیاری از قراردادهای...
زندگی نامه رضاشاه پهلوی به قلم هدایت الله بهبودی روانه بازار نشر شد.
پایان یک دیپلمات او که در آمریکا تحصیل میکرد با توجه به جدایی پدر و مادرش دیگر علاقهای به بازگشت به ایران نداشت و گمان میکرد که باقی عمر خود را در آمریکا میگذراند، اما اصل چهار ترومن زندگی او را به قدری تغییر داد که نه تنها وارد ایران شد، بلکه با خاندان پهلوی نیز وصلت کرد در ظهر روز ۲۴ مهرماه سال ۱۳۰۷ش، اردشیر زاهدی، فرزند فضلالله زاهدی و خدیجهالملوک در محله دوشانتپه...
نگاهی به نیروی هوایی ایران در عصر پهلوی اول؛ تقویم ایران در سپیدهدم 3 شهریور 1320، با حمله انگلیس و شوروی آغاز شد. در این مرحله نیروهای نظامی ایران باید از تمامیتِ ارضی کشور حفاظت میکردند، اما به دلیل ضعف ردههای مختلف این نیرو در مقابلِ متفقین، این اتفاق رخ نداد. یکی از این ردهها، نیروی هوایی بود که ناکارآمدیاش در این جنگ را بیش از همه باید در وضعیت پیشرفت آن جست تقویم ایران در...
اصل اموال و داراییهای خاندان پهلوی به املاک و زمین بر می گردد املاکی که رضاشاه با تهدید و به زور از مردم گرفت. رضاخانی که در ابتدای حکومتش در سال1304 نه ملکی داشت و نه دارایی ولی طی شانزده سال حکومت ظالمانه و قلدرمآبانه توانست تا سال 1320 حدود 44000 مستغل به زور تصاحب نماید. گفته می شود وسعت اراضی وی بیش از ده درصد زمین های کشاورزی کشور بود. تعداد روستاهایی که رضاشاه در مدت سلطنت خود تصاحب کرد، بالغ...
یکشنبه دوازدهم تیر ماه 1367 مصادف با سوم جولای 1988،هواپیمای ایرباس ایرانی به شماره پرواز 655، درحالی که در آسمان خلیج فارس در خط هوایی مخصوص هواپیماهای مسافربری درحالت افزایش ارتفاع پروازی بود با دستور کاپیتان ویل راجزر فرمانده ناو آمریکایی وینسس با شلیک دو موشک هدف قرار گرفت. او با صدور این فرمان نام خود را در تاریخ ایران به عنوان یک جنایتکار ثبت کرد. متاسفانه رونالد ریگان رئیس جمهوری وقت...
برخلاف برخی از تصورات که آغاز مبارزات امام خمینی را دهه 1340 میدانند، فعالیتهای اعتراضی ایشان از دهه 1320 آغاز گردید؛ هرچند شکل مبارزات امام در این دهه متفاوت از مبارزاتش در دهه 1340 و بعد از آن بود مخالفت با حکومت محمدرضا پهلوی، از همان زمان تأسیس پهلوی دوم در قالب افراد و گروههای مختلف سیاسی آغاز شد، اما بدون شک در میان این افراد و گروهها، مبارزات سیاسی امام خمینی از عمق و قدرت تأثیربخشی...
آغاز جنگ جهانی اول، پایانی بر سلطنت قاجار و بستری برای شکلگیری «پهلویسم» بود. عناصر و مؤلفههای اساسی گفتمان پهلویستی عبارت بودند از: 1. شوونیسم (ناسیونالیسم افراطی ایران)؛ 2. شبه مدرنیسم (غرابگرایی) و یا به تعبیر دیگر مدرنیسم کاذب؛ 3. سکولاریزم. با استقرار رضاخان بر مسند حکومت، پروژه کلاسیک تجدد ایرانی شکل گرفت و دولت مطلقة شبه مدرن تکوین یافت. دولت مطلقهای که مهمترین...
اسدالله علم، فرزند شوکتالملک علم، حکمران منطقه بیرجند، در پی ازدواج با ملک تاج قوام، دختر قوامالملک شیرازی، که به فرمان رضاشاه انجام شد به محافل درباری پیوند خورد، اما آنچه او را یکی از شاخصترین کنشگران، سیاستمداران و وزیران دربار پهلوی گرداند نه این ازدواج، بلکه مجموعه عوامل دیگری بود که حتی او را وارد حریم شخصی محمدرضاشاه کرد. اسدالله علم، فرزند شوکتالملک علم، حکمران منطقه...
با وجود آنکه روزنامههای دوران انقلاب همگی از تیرباران هویدا در برابر «جوخه اعدام» سخن گفته بودند؛ اما بعد از گذشت چند سال روایتهای دیگری از چگونگی مرگ نخستوزیر دوران پهلوی مطرح شد. از آن جمله ابراهیم یزدی، وزیر امور خارجه دولت موقت بود که روایتی دیگر ارائه داد. یزدی در خلال بیان خاطراتش درباره اعدام هویدا گفت: «وقتی هویدا را از پادگان جمشیدیه به مدرسه رفاه آوردند، به من گفت که...
: داوری درباره مطبوعات دوره حکومت استبدادی پهلوی(چه در دوره رضـا شـاه و چـه در حکومت محمد رضا شاه)،جز در دهه 1320 و نیمه دوم سال 1357،چندان پیچیده نیست.هرچند که اسـناد اندکی از فعالیتهای فرهنگی(مطبوعاتی)در اختیار داریم،اما آنچه که موجود است بیشتر مـتوجه نشریان مشهور و بویژه نـشریاتی اسـت که در مرکز چاپ و نشر مییافته است. ازاینرو نشان دادن مناسبات درونی برخی...
درآمد: دهم فروردین ماه هر سال یادآور سالروز وفات آیت الله العظمی سید محمد حسین بروجردی در سال 1340 ش است . به همین مناسبت مقاله زیر که درباره مبارزات فرهنگی این مرجع عام شیعه با حکومت پهلوی است ،باز نشر می گردد ........... شهر قم با ورود آیتالله بروجردی و نضج گرفتن ریاست دینی ایشان بر حوزه علمیه جایگاه ویژهای یافت و ضرروت ایجاد تحولات عمده فرهنگی و علمی در آن بهطور خاصی احساس شد. با...
چراغ سبز کاخ سبز به ارتش با شکلگیری و بسط ارتش نوین در ایران در دوره پهلوی اول این انتظار وجود داشت که نظامیان همچون بسیاری دیگر از کشورهای جهان به وظیفه اصلی خود، که حراست از مرزهای کشور در برابر تهدیدات خارجی است، بپردازند و از دخالت در امور سیاسی و اقتصادی پرهیز کنند، اما در این دوره رویهای دیگر در پیش گرفته شد و نهاد ارتش همچون بسیاری دیگر از نهادهای عصر پهلوی اول از کارویژه اصلی خود...
در این بخش ده سـند کـوتاه را مـیخوانید که عمدتا فرمانهای «دفتر مخصوص شاهنشاهی»در مورد لقبهای محمد رضا پهلوی است.دوره زمانی این فـرمانها به دهه 54-1344 باز میگردد و شروع آن زمانی است که در24 شهریور 1344 دو مجلس شورای مـلی و سنا در نشست مشترکی لقـب «آریـامهر» را برای خطاب قرار دادن محمد رضا پهلوی تصویب کردند.گفته میشود واضح این واژه محمد صادق کیا بوده است؛ همان کسی که برای احیای زبان...
آخرین برگی که ساواک بر پرونده نصرتالله معینیان رئیس دفتر مخصوص شاه افزوده، پیام تبریک او به شاه در آبان 1357 و پاسخ شاه به اوست. معینیان در این نامه، قاطعانه نسبت به دوام حکومت شاه اظهار امیدواری کرده است. سند زیر را بخوانید.
در 19 شهریور 1354 روزنـامه کـیهان در خـبری با عنوان«شاهنامه مجسمههای تهران تهیه شد» اعلام کرد که تا سال مزبور در تهران 84 پیـکره و مجسمه وجود داشته است.این آمار را اداره کل زیباسازی شهردای تهران تهیه کرده بـود.از 84 پیکره و مجسمه شناسایی شـده،18 پیـکره از محمد رضا شاه پهلوی؛12 پیکره از رضا شاه پهلوی؛یک پیکره از رضا،فرزند محمد رضا پهلوی ساختهشده بود.این خبر از...
انقلاب اکتبر 1917 روسیه و شکست قوای عثمانی در بینالنهرین و فتح سرزمینهای عثمانی به دست نیروهای انگلیس در سال 1918 عملاً ایران را (که در آن زمان غربیها پرشیا مینامیدند) از شرق و جنوب و غرب در محاصره انگلیس انداخت. قوای انگلیس با استفاده از تفوق خود در منطقه، از شرق و غرب به ایران تاختند. حمله اصلی در آوریل 1918 رخ داد، که طی آن کل ایران، به استثنای استان آذربایجان، به اشغال نیروهای انگلیس...
روز 29 بهمن 1356 از جمله روزهای ماندگار در تاریخ تحولات انقلاب اسلامی ایران به شمار میرود. در این روز مردم به پاخاسته تبریز در اربعین شهدای 19 دی قم علاوه بر حضور در مساجد و تکایا و برگزاری آئین های چهلمین روز شهادت شهدا ، به صورت راهپیماییهای بزرگ به خیابانها نیز آمدند و با نثار خون خود ، راه شهدای قم و راه انقلاب اسلامی را تداوم بخشیدند. مردم تبریز پیش از ظهر این روز در مقابل مسجد میرزا یوسف...
روز 23 بهمن سال 57 (یک روز بعد از پیروزی انقلاب) با ورود نمایندگانی از کمیته استقبال امام خمینی، جوانان حصاربوعلی به اتفاق جوانان نیاوران دست در دست یکدیگر با نظارت آیتالله حاج سید محمدتقی حکیم، امام جماعت مسجد حصار بوعلی نیاوران نسبت به تحویل مجموعه کاخهای نیاوران و صاحبقرانیه از شخص سرهنگ غلامرضا یوسفینژاد، افسر ارشد حاضر در هیأت نگهبان کاخ اقدام کرده و سپس تمام افسران، درجهداران و سربازان...