انگلیس
«کالدول» وزیر مختار آمریکا در تهران در دوره رضاشاه، دو هفته پس از کودتای رضاخان، در 20 اسفند 1299 (21 مارس 1921) طی گزارشی به وزارت خارجه کشورش راجع به یکی از اعلامیه‌های سیدضیاء الدین طباطبایی رئیس‌الوزرا نوشت: «مفتخرم به ضمیمه این گزارش ترجمه اعلامیه‌ای را که رئیس‌الوزرای جدید، سیدضیاءالدین به تاریخ 26 فوریه 1921 منتشر کرده است، برای شما ارسال کنم. چند روز پیش وی متصدی امور...
بحرین سرزمین مرواریدهای درخشان و چشمههای آب شیرین در طول ساحل غربی خلیج فارس واقع است. این سرزمین از پانصد سال قبل از میلاد مسیح جزئی از خاک اصلی ایران و پایگاه کشتیهای پادشاهان ایران بوده است. این سرزمین، تاریخی کهن و پرفرازونشیب داشته است. بحرین از سرزمینهای ثروتمند خلیج فارس محسوب میشود؛ همین رونق و ثروت موجب شده که بسیاری از کشورها چشم طمع به این سرزمین داشته باشند و به تبع این ویژگی...
حسین قلى خان ایلخانى پسر بزرگ جعفرقلى‌خان، مادرش بى‌بى شاه‌پسند دختر على صالح‌خان است. حسینقلى‌خان در سال 1252ه ق متولد شد. او بعد از کشته شدن پدرش و پس از مدتها معارضه با عمویش کلبعلى‌خان ناچار شد در سن بیست سالگى به خدمت منوچهرخان معتمدالدوله حاکم اصفهان درآید، منوچهرخان در همان ایام جهت سرکوبى محمدتقى‌خان به منطقه بختیارى لشکرکشى کرده بود، او با حمایت...
فداییان اسلام و ترور علاء «جمعیت فداییان اسلام»دراسفند 1324،پس از کـشتن احـمد کـسروی،اعلام موجودیت کرد و رسما فعالیت سیاسی خود را آغاز کرد.سـید مجتبی میرلوحی،مشهور به نواب صفوی، رهبری این جمعیت را به عهده داشت و از همکاران نامی او عبد الحسین واحدی،خـلیل طـهماسبی،حـسین امامی و مظفر علی ذو القدر بودند.فدایان اسلام از زمان شکل‌گیری (1324 ش)تا دوران دوم نـخست‌وزیری...
میرزا حسین خان،ملقب به معین الوزارهـ و مـشهور بـه حسین علاء،از جمله رجال تاریخ سیاسی معاصر است که فعالیتهایش از دوران سلطنت احمدشاه قاجار آغاز و تـا اواسط حکومت محمد رضا پهلوی ادامه یافت.وی در طول عمر هشتاد و چند ساله‌اش، هـفت بار به وزارت (فوائد عـامه،امـور خارجه، دربار) رسید؛ یک بار وکیل مجلس شورای ملی شد و در اواخر عمرش،به عنوان سناتور انتصابی در مجلس سنا،...
شـیعیان در طـول تـاریخ تشیع با دشواریهای زیادی روبه‌رو بودند،با وجود این جریان تشیع نه تنها متوقف نـشد،بلکه به عنوان قدرتی تأثیرگذار بر جنبشهای سیاسی و اجتماعی مطرح شد و به حـیات خود تداوم بخشید. جـنگ جـهانی اول آغاز مرحله جیدید از فعالیت سیاسی علمای شیعه در مقابل طرحهای استعماری به شمار می‌آید.در این دوران،دگرگونی فرهنگی بزرگی در جهان اسلام به وجود آمد و...
… از نظر دکتر یانگ، مسئله دوگانگى ریاست نگهبانان مناطق نفتى مشکلات جدى را در پى داشت که او امیدوار بود بتواند با تشویق خوانین کارى کند که آنها از رسم قبلى دست برداشته و یک نفر با به عنوان رئیس نگهبانان تعیین کنند. عنصر خطرساز فراتر از توان و قدرت سردار جنگ، تغییر پى در پى دولت‌ها در تهران بود. به ویژه اینکه خوانین به دلیل عملکرد خود محبوبیتى نداشتند. به طور مثال، دکتر یانگ به...
نشریه «پیام دانشجو»؛ اسفندماه ۱۳۵۶: «موضوع جاسوسی ساواک در بین دانشجویان ایرانی که در انگلستان تحصیل می‌کنند، اخیراً مقالات زیادی را در نشریات پرتیراژ انگلیس به خود اختصاص داد. موضوع از این قرار است که چند ماه پیش، فاش شد سفارت ایران[در لندن]، دست به جمع‌آوری اطلاعات مفصلی درباره کلیه دانشجویان ایرانی در انگلستان زده است. حبیب الله دشتی که سرپرست «امور دانشجویان» در سفارت...
دولت انگلستان با اتکاء به قدرت نیرومند دریایی خود پا به خلیجفارس نهاد و طی سالیان متمادی با استفاده از سوءسیاست دولت مرکزی ایران، ضعف قوای نظامی و دریایی ایران، انعقاد قرارداد با شیوخ عرب منطقه، ... حضوری فعال در این ناحیه داشت. بریتانیای کبیر ذره ذره و آرام آرام تسلط خود را توسعه داد. علاوه بر هندوستان، کشف نفت در این منطقه و ظهور بلشویسم در روسیه در ابتدای قرن بیستم، دلمشغولیهای انگلستان...
مجله خواندنیها؛ ۱۷ فروردین ۱۳۳۳: «تیمسار سرتیپ [عباس]فرزانگان وزیر پست و تلگراف و سخنگوی دولت[سپهبد زاهدی] در مصاحبه مطبوعاتی روز پنجشنبه گذشته خود اظهار داشت که اخیراً یکی از مخبرین خارجی برای تهیه عکس مبادرت به صحنه‌سازی کرده و با پرداخت مبلغ ۱۵۰۰ ریال، چند نفر را وادار کرده است در حالی که چاقو در دست دارند، در مقابل دوربین عکاسی بایستند و از آنها عکس‌برداری نماید[!]. انتشار این عکس در...
مجله خواندنیها؛ ۲۰ بهمن ۱۳۳۲: «کتک‌زدن کسانی که به کاندیداهای مقاومت نهضت ملی رأی می‌دادند، یکی از صحنه‌های تأسف‌آور اخذ رأی در انتخابات [مجلس]سنا بود. گفته می‌شد عده‌ای چوب به دست در پشت در مسجد لولاگر، یکی از رأی‌دهندگان را که به کاندیداهای مقاومت نهضت رأی داده بود، آنقدر زدند که خون از سرش جاری شد. به علاوه افراد احزاب و دستجات موافق، عده‌ای از دانشجویان و رأی‌دهندگان...
گفتار اول: حاکمیت تاریخی ایران الف- حاکمیت و عوامل مؤثر بر آن بحرین در درازای تاریخ جزیی از خاک ایران و یکی از مهمترین ایالات ایران بود.1 حاکمیت ایران بر بحرین سالهای متمادی اعمال می‌شد و پس از روی کار آمدن خاندان مهاجر و غیر بحرینی آل خلیفه در این سرزمین در سال 1783 (1198 قمری) نیز با ابراز اطاعت آل خلیفه از دولت ایران، حاکمیت ایران بر بحرین تداوم پیدا کرد و این وضعیت تا دخالت مستقیم انگلیس‌ها...
بانک شاهى (ROYAL BANK) یا دقیقتر بگوییم: بانک شاهنشاهى ایران و انگلیس که در 1268 ش تأسیس گردید، نزدیک به چهل سال، بانک رسمى دولت ایران و بانک مرکزى این کشور به شمار مى‌رفت و حق انحصارى صدور اسکناس را هم داشت[1]، و این در حالى است که مرکز آن در خارج، و مالکیت و مدیرانش نیز خارجى و تابع مقررات خزانه دارى دولت انگلیس قرار داشت و بدین گونه، ابزارى در خدمت اهداف سیاسى و اقتصادى دولت انگلیس در ایران بود.[2] به نوشتة...
عکس مربوط به گروهی از کارکنان بانک شاهی است . این بانک مقراصلی اش در لندن و تابع قوانین انگلستان بود. بانک شاهی از سال 1269 خورشیدی کار خود را در ایران آغاز و نخستین اسکناس بانکی را منتشر کرد. تا این زمان تنها نوع پول مورد استفاده در ایران سکه بود که از فلزات مختلف ازجمله نقره و طلا توسط دولت ضرب می شد . بارون جولیوس دو رویتر بانکدار انگلیسی با اعطای وام به ناصرالدین شاه قاجار امتیازات بزرگی از وی...
همدان در طول ادوار تاریخی، دارای نقش و موقعیت ممتازی بوده است؛ به خصوص قرار گرفتن این شهر در مسیر جاده ابریشم، و محل انشعاب این جاده به شمال، مرکز و غرب ایران اهمیت ویژهای را به آن بخشیده است. هر مهاجم و نیرویی که میخواست از سمت غرب به شمال و مرکز ایران دست یابد، باید از این گذرگاه میگذشت؛ به طوری که وقایع جنگ جهانی اول و دوم این موضوع را به خوبی تأیید میکند. همدان با داشتن این موقعیت منحصر به...
مسئله نفت رابطه سیاسی ایران و انگلستان در مهرماه ۱۳۳۱ به دستور دکتر محمد مصدق، نخستوزیر وقت بعد از ۱۵۰ سال قطع شد و سفارتخانه آن کشور در تهران تعطیل گردید. این یک حادثه و اتفاق ساده نبود و نشان از نفرت ملت ایران از اقدامات بریتانیا در بیش از یک قرن اعمال نفوذ در امور کشورمان داشت. در دهه ۱۳۲۰ آنچه بیش از هر چیز دیگر روابط دو کشور را تحت تأثیر قرار داد، مسئله نفت بود. در واقع تصمیمات یکجانبه شرکت نفت...
مطلب حاضر فصل چهارم از کتاب"The Bridge to Victory and A Land of Famine" است که با عنوان «پل پیروزی و سرزمین قحطی» در دست ترجمه می‌باشد. این کتاب به بررسی نقش ایران در پیروزی متفقین بر ارتش آلمان نازی می‌پردازد. همچنین موضوع بروز قحطی و گرسنگی در میان مردم ایران در نتیجه غارت منابع کشاورزی و مصادره ابزارآلات تولید مردم توسط اشغاگران انگلیسی و روسی در بعد از شهریور 1320 با اتکاء به اسناد بدست...
قرارداد دسامبر 1920 آرمیتاژ- اسمیت ناظر بر روابط دولت ایران با شرکت نفت انگلیس و ایران بود. اس. ای. آرمیتاژ- اسمیت ، که به موجب مفاد قرارداد اوت 1919 انگلیس و ایران به مستشاری مالی انگلیس در ایران منصوب شده بود، برای حل و فصل اختلافات موجود، از طرف دولت ایران با شرکت نفت انگلیس و ایران وارد مذاکره شد. معروفترین بند قرارداد 1920 پرداخت 1 میلیون لیره برای تسویه حق‌الامتیازهای معوق و حل و...
سیدجابر بن سید مشعل الموسوی آل ابوشوک‍ة، رهبر قیام عشایر کعب شادگان۱ (فلاحیه) در دوران جنگ جهانی اول علیه متجاوزان انگلیسی و شیخخزعل بود. در این مقاله پس از شرح کوتاهی از زندگینامه وی، مروری بر نبردهای او و یاران دلیرش با قوای دشمن میکنیم. زندگینامه سیدجابر در خانوادهای مذهبی و عاشق ولایت به دنیا آمد و در دامان پرمهر مادر، و پدر بزرگوارش، سیدمشعل، پرورش یافت. پدر او از علمای بزرگ و...
انقلاب اکتبر 1917 روسیه و شکست قوای عثمانی در بین‌النهرین و فتح سرزمینهای عثمانی به دست نیروهای انگلیس در سال 1918 عملاً ایران را (که در آن زمان غربی‌ها پرشیا می‌نامیدند) از شرق و جنوب و غرب در محاصره انگلیس انداخت. قوای انگلیس با استفاده از تفوق خود در منطقه، از شرق و غرب به ایران تاختند. حمله اصلی در آوریل 1918 رخ داد، که طی آن کل ایران، به استثنای استان آذربایجان، به اشغال...
