انگلیس
اسدالله علم، فرزند شوکت‌الملک علم، حکمران منطقه بیرجند، در پی ازدواج با ملک تاج قوام، دختر قوام‌الملک شیرازی، که به فرمان رضاشاه انجام شد به محافل درباری پیوند خورد، اما آنچه او را یکی از شاخص‌ترین کنشگران، سیاستمداران و وزیران دربار پهلوی گرداند نه این ازدواج، بلکه مجموعه عوامل دیگری بود که حتی او را وارد حریم شخصی محمدرضاشاه کرد. اسدالله علم، فرزند شوکت‌الملک علم، حکمران منطقه...
سواره نظام پلیس جنوب در میدان نقش جهان اصفهان در 1295 ه.ش (1916میلادی) محل نگهداری عکس: آرشیو سنت آنتونی کالج آکسفورد در انگلستان پلیس جنوب یا تپانچه‌داران جنوب پارس (به انگلیسی: South Persia Rifles) نیرویی نظامی بود که بریتانیا در آخر جنگ جهانی اول به بهانه مقابله با اقدامات آلمانی‌ها، به ویژه تحریکات واسموس، مأمور آلمانی در میان ایلات جنوب ایران ،تشکیل داد. پلیس جنوب اقدام های سرکوبگرانه خود را در مناطق...
از ابتدا تا انتهای راه ملی شدن صنعت نفت با انقضای مهلت مجلس پانزدهم، دولت با تعلل در برگزاری انتخابات در صدد تشکیل یک مجلس فرمایشی بود. اما مردم آگاه ایران اجازه چنین عملی را به دولت ندادند. دکتر مصدق در اعتراض به دخالت دولت در انتخابات و تقلب‌های ناشی از آن به اتفاق تعدادی از رجال سیاسی در دربار تحصن کردند. قتل عبدالحسین هژیر وزیر دربار که جریان تقلب در انتخابات را هدایت می‌کرد، توسط...
پیشنهاد نمایندگان مجلس شانزدهم برای ملی شدن صنعت نفت در سراسر کشور در ۱۷ اسفند 1329 به جلسه مجلس شورای ملی ارائه شد. به همت محمد مصدق و دیگر امضاء کننده گان این نامه بود این پیشنهاد در جلسه 24 اسفند تصویب و به مجلس سنا ارسال شد. در نهایت در تاریخ ۲۹ اسفند ۱۳۲۹ قانون ملی شدن صنعت نفت به تصویب مجلس سنا رسید و بدین ترتیب صنعت نفت در ایران ملی اعلام گردید. در متن این سند می خوانیم: « به نام سعادت ملت ایران و...
شرکت کنندگان در نشست جزیره گوادلوپ واقع در غرب اقیانوس اطلس در دریای کارائیب،از راست: جیمز کالاهان نخست وزیر انگلیس،ژیسکاردستن رئیس جمهور فرانسه،جیمی کارتر رئیس جمهور آمریکا، هلموت اشمیت صدراعظم آلمان غربی. این اجلاس در فاصله روزهای 14 تا 17 دی ماه 1357 با شرکت رهبران 4 کشور آمریکا، انگلیس، آلمان غربی و فرانسه به مدت چهار روز برگزار شد.جزیره گوادلوپ از مستعمرات فرانسه در آمریکای مرکزی محلی برای...
آقای انوشیروان سپهبدی وزیر خارجه وقت ایران در نامه ای به دفتر مخصوص شاه به اطلاع می رساند که هیات وزیران(در زمان نخست وزیری ابراهیم حکیمی)تصویب کرده است که وزارت امور خارجه ایران درنامه ای رسمی به سفیران انگلیس، آمریکا و شوروی در تهران از آنها خواسته شود با توجه به اتمام جنگ در اروپا به دولتهای متبوع خود اطلاع دهند که نیروهای متفقین هرچه سریع تر خاک ایران را ترک کنند. گرچه در این دوران به علت...
در این سه برگ گزارش ساواک درباره غلام عباس آرام را مشاهده می کنید.مردی که توانست از طریق چاپلوسی و تملق به انگلیسی ها نزدیک شود و در همین مسیر مدارج ترقی را از پرستاری در بیمارستان تا کسب مقام وزارت امور خارجه طی کند. او در کابینه های مختلف بصورت منقطع نخستین بار در دولت منوچهر اقبال 1339 ،سپس علی امینی 1340، اسدالله علم 1342، حسنعلی منصور1343 و امیرعباس هویدا در فاصله سالهای 1343 تا 1345 بدست آورد. خلاصه...
انقلاب اکتبر 1917 روسیه و شکست قوای عثمانی در بین‌النهرین و فتح سرزمین‌های عثمانی به دست نیروهای انگلیس در سال 1918 عملاً ایران را (که در آن زمان غربی‌ها پرشیا می‌نامیدند) از شرق و جنوب و غرب در محاصره انگلیس انداخت. قوای انگلیس با استفاده از تفوق خود در منطقه، از شرق و غرب به ایران تاختند. حمله اصلی در آوریل 1918 رخ داد، که طی آن کل ایران، به استثنای استان آذربایجان، به اشغال نیروهای انگلیس...
تعاریف: در مقاله حاضر، مکرراً از سه عنوان نام بردهایم: یهود، انگلیس و آمریکا. ابتدا لازم است توضیح داده شود که منظور از یهود آن بخش از این قوم است که ملعون و مطرود و مغضوب خداوند و قسی‌القلب و تحریفگرند و در قرآن کریم با این صفات شناسانده شدهاند. این، البته شامل همه یهودیها نمی‌شود و از جانب ما، یک نفرت نژادی نیست؛ بلکه یک جهت‌گیری فرهنگی است و تنها بر اساس عمل مشهود آنها شکل گرفته...
رژیم پهلوی از معدود حکومت هایی است که توسط بیگانگان در ایران پایهگذاری و تثبیت شد. همین امر، از ابتدا رژیم را که فاقد مشروعیت مردمی و پایگاه داخلی بود در تعارض با مردم این سرزمین و خواسته‌ها و تمایلات آنان قرار داد. با فروپاشی امپراتوری روسیه و عثمانی در واپسین سالهای جنگ جهانی اول، انگلستان خود را یکه‌تاز عرصه استعمارگری یافت و مصمم شد جهان و خاورمیانه را براساس مطامع خود اداره نماید. در...
نطق تاریخی آیت الله مدرس در جلسه غیرعلنی مجلس شورای ملی؛ 24 آبان 1303 مقام منیع وزارت جلیله پست و تلگراف دامت شوکته، خلاصه مذاکرات مجلس سرّی[=غیرعلنی] دیروز است که متمنی میشود بعرض حضور مبارک حضرت اشرف برسانند. فدوی اسدالله همایون خلاصه بدوا شیخ جلال اخبار روتر[=رویتر] را مبنی بر تشریف آوردن آقای رئیس الوزرا به بوشهر* مطرح مذاکره قرار داده و اظهار داشت اگر این مبنی اصلی ناجح باشد از نقطه نظر اهمیت قابل...
روزنامه اطلاعات؛ 29 خرداد 1331 توقیف اولین نفتکش حامل نفت ایران(نفتکش رزماری) توسط ناوگان دریایی انگلیس و مصادره محموله نفتی آن به نفع شرکت سابق نفت انگلیس و ایران! پس از پیروزی نهضت ملی شدن صنعت نفت ایران، دولت انگلستان آن را به رسمیت نشناخت و اقدام به کارشکنی‌های گوناگون در صدور نفت ایران از جمله توقیف محموله های نفتی ایران کرد، آنهم با این توجیه که ملی شدن نفت ایران غیر قانونی است و نفت ایران طبق...
مجله خواندنیها؛ 2 اسفند 1331 «دکتر مصدق از آیزنهاور هم ناامید شده است ...روزنامه انگلیسی «نیوزکرونیکل» در خصوص توافق سیاسی انگلیس [و] آمریکا در خاورمیانه می‌نویسد:«ممکن است این توافق با صدور اعلامیه مشترکی از طرف چرچیل و آیزنهاور اعلام شود و پیشنهاد مشترک جدیدی به امضای چرچیل و آیزنهاور به دکتر مصدق داده شود. این پیشنهاد مشترک جدید که همان پیشنهادات چرچیل و ترومن با تغییرات مختصری خواهد بود، یکبار...
سند حاضر گواهی دیگر بر ضعف حکومت مرکزی ایران در دوره پهلوی اول در قبال سیاستهای استعماری بریتانیا، و نیز شاهدی دیگر بر این مدعاست که قدرت‌های استعمارگر با نادیده‌گرفتن حقوق کشورها و ملت‌های تحت سلطه خویش منابع ثروت آنها را به تاراج برده و کوچکترین حقی برای صاحبان اصلی این منابع قائل نیستند؛ در این سند که ترجمه‌ای از روزنامه انگلیسی «فایننشال تایمز» مورخه ۲۴ آوریل ۱۹۳۴ (۴ اردیبهشت...
روزنامه اطلاعات؛ 18 فروردین 1330 این اخبار به خوبی یادآور این حقیقت تاریخی است که برای حفظ استقلال و آبادی کشور نمی‌توان به نیروهای بیگانه اتکاء داشت. زیرا آنها با وجود اختلاف نظرهای ظاهری، سربزنگاه تاریخی بر سر منافع خودشان به توافق می‌رسند و کشورهای ضعیف را قربانی مطامع استعماری خود می‌کنند.
کودتایی که در سوم اسفند ۱۲۹۹ با ورود حدود ۲۰۰۰ قزاق تحت فرماندهی رضاخان میرپنج به تهران به وقوع پیوسته و سیدضیاءالدین طباطبایی در رأس کابینه آن قرار گرفت، برآیند شکست پروژه قرارداد ۱۹۱۹ و به گواهی اسناد و منابع موجود طرحی کاملاً انگلیسی بود. قراردادی که اساساً با مخالفت عامه مردم کشور و ایستادگی علما و مجتهدان در تهران و سایر شهرهای کشور با ناکامی روبرو شده بود،۱ دولت بریتانیا را که سخت مصمم...
بـعد از انـتخابات مجلس شانزدهم در پاییز 1328 و بهار 1329،با تشکیل فراکسیون اقلیت «ملیون»به رهبری دکتر محمد مصدق،فـرصت مناسب دیگری برای طرح مطالبهء دیرین خلع ید استعمار پیر انگلیس از ثروت مـلی نفت و اوج‌گیری مبارزات اسـتقلال خـواهانه و ضد استعماری ملت ایران فراهم آمد.سال 1329 در پی بازگشت آیت اللّه کاشانی از تبعید لبنان و استقبال پرشکوه مردم و گروه های سیاسی ملی و...
با توجه به ماهیت قراردادهای نفتی و عدم انتشار آنها به صورت واقعی در سطح افکار عمومی در قبل از انقلاب اسلامی لازم به توضیح است که مطالبی که در پی می‌آید ترجمه مقالاتی است که توسط اینجانب در قبل از انقلاب اسلامی در سال 1355 از مجله اکونومیست (Economist) صورت گرفته است و این ترجمه در کنار درس اقتصاد نفت در دانشگاه تبریز ارائه گردید. متن ذیل مربوط به قراردادهای نفتی بعد از کودتای 1332 می‌باشد. اینجانب...
روزنامه اطلاعات؛ 27 اسفند 1329 - تصمیم مجلس ایران بزرگترین شکست جبهه دُول باختری‌ست - اگر انگلیسی‌ها متوسل به شدت عمل شوند، ایرانی‌ها منابع نفت جنوب را آتش خواهند زد
دولت علیه ایران وزارت داخله به تاریخ 30 دلو 1336[=1296ش] مرقومه وزارت جلیله امور خارجه اهالی از بابک و رعایای آنجا عرض‌حال رقّت‌آمیزی از غارت‌گری پلیس جنوب فرستاده‌اند. چون جالب توجه و استحضار آن وزارت جلیله از مفاد آن لازم بود، عیناً ارسال گردید. ملاحظه خواهند فرمود تا حال چندین پارچه آبادی از نتیجه تطاول و تجاوز پلیس جنوب خالی‌السکنه و مخروبه شده است. رعایای غارت‌زده بی‌منزل و مأوا...
