ارباب کیخسرو شاهرخ
.....مجلس مؤسسان به مدت یک هفته، از 6 تا 13 دسامبر 1925، تشکیل جلسه داد و سه اصل قانون اساسی را اصلاح کرد و در روز سیزدهم دسامبر منحل شد. اصل 36: «سلطنت مشروطه ایران از طرف ملت بوسیلة مجلس مؤسسان به شخص اعلیحضرت شاهنشاه رضا شاه پهلوی تفویض شده و در اعقاب ذکور ایشان نسلا بعد نسل برقرار خواهد بود.» اصل 37: «ولایت عهد با پسر بزرگتر پادشاه که مادرش ایرانیالاصل باشد خواهد بود در صورتی که...
امروزه قدرت و تأثیر رسانه ها بر افکار عمومی بر هیچ کس پوشیده نیست؛ و سیر افکار عمومی و ذهن مردم با اطلاعات رسانه ها ارتباط مستقیم دارد. قدرت رسانهها تا حدی است که دولتها برای رسیدن به اهداف خود از زور کمتر استفاده نموده و با کمک ابزار رسانهای توانستهاند به اهداف خود دست پیدا کنند. یکی از رسانه های پرقدرت جهان، شبکه خبری بی بی سی انگلیس است. این شبکه از زمان تأسیس تاکنون نقش مهمی در سیاستهای...
درآمد میگویند شـرایط خـاص تـاریخی،شخصیتهای خاص خویش را میسازد.دیگر آنکه میان شخصیتها،شرایط تاریخی و ساختارهای گوناگون اقتصادی،سیاسی و اجـتماعی رابطهای متوازن،متقابل و هماهنگ وجود دارد.با این وصف بررسی نقش شخصیتها در تاریخ،اهـمیت فراوانی در فهم حوادث دارد.حـوادث تـاریخی دورویه دارند:آشکار و پنهان.رویه آشکار سیاسی،دستمایه تاریخنگاریهاست که از قرون...
آغاز جنگ «در این موقع که متأسفانه نایره جنگ در اروپا مشتعل گردیده است، دولت شاهنشاهی ایران به موجب این بیانیه تصمیم خود را به اطلاع عموم میرساند که در این کارزار بیطرف مانده و بیطرفی خود را محفوظ خواهد داشت.»۱ این نخستین بیانیه رسمی دولت ایران در آغاز جنگ جهانی دوم در ۱۱ شهریور ۱۳۱۸/ ۲ سپتامبر ۱۹۳۹ بود. این بیانیه یک روز پس از آغاز جنگ جهانی صادر شد و متعاقب آن وزیر کشور ایران از اتباع بیگانه...
زمینه تاریخی روابط انگلیسیها سالها قبل از کشف نفت در مسجد سلیمان، با بختیاریها روابط دوستانه برقرار نموده بودند. بختیاری یکی از ایلات جنوب ایران است که تابستانها را در چهارمحال بختیاری و زمستانها را در خوزستان میگذرانند. این ایل در تاریخ دارای قدرت نظامی بسیاری بوده که هر از گاهی قدرت خود را به نمایش گذاشته است. فتح تهران و سرنگونی محمدعلی شاه قاجار نمونه آنهاست. به همین جهت، دول خارجی برای حفظ...
روزنامه اقدام چاپ استانبول در مورخه 27 اوت 1941 در مقاله ای تحت عنوان بدبختی که بسر ایران آمد، مدعی شده است: سبب حقیقی حرکات لشگری که بر ضد ایران شروع گردیده است عبارت از یک مسئله سوق الجیشی میباش دو خود انگیسها و شورویها هم اعتراف می کنند برای دفاع از قفقاز و هندوستان از فشار آلمان بایستی یک جبهه انگلیس و شوروی تشکیل داده شود. علاوه از این برای عبور دادن آذوقه و لوازم جنگ آمریکا و انگلیس به روسیه یک راه...
با پیشرفت آلمان نازی در جنگ جهانی دوم، مناسبات صمیمانهای بین رضاخان و هیتلر بوجود آمد. ارتش آلمان تا کوههای قفقاز پیشروی کرده بود و به مرزهای ایران نزدیک میشد. متفقین به وحشت افتادند و با اطلاعاتی که از درون دربار رضاخان داشتند، مطمئن شدند که اگر ارتش آلمان بتواند خود را به مرزهای ایران برساند، رضاخان صددرصد در اختیار آلمانها قرار خواهد گرفت و آلمان هیتلری از طریق ایران میتواند...
سابقه تاریخی مالکیّت ایران بر بحرین بحرین در دوران سلسله هخامنشی به تصرف ایران در آمد.1 در دوره ساسانیان رقابت بین حاکمان عرب ساحل جنوبی خلیجفارس و فرمانروایان ساسانی بر سر مجمعالجزایر بحرین شدت گرفت، زیرا این مجمعالجزایر در ارتباط دریایی بین خاورمیانه و هند و مصر نقش مهمی داشت.2 اردشیر پس از آن که شاه موصل را کشت، به عمان و بحرین و یمامه رفت تا سَنَطرُق (پادشاه بحرین) به جنگ او آمد و در...
سیاست انگلستان در ایران در طول سالهاى پایانى جنگ بینالملل اول متناسب با تغییر و تحولات در روسیه و انقلاب آن کشور و تأثیر انقلاب روسیه در مناطق مختلف ایران، به ویژه پس از مخالفت با تصویب قرارداد 1919م/1297ش دستخوش تغییر شد. سر پرسى لورین ــ وزیر مختار جدید بریتانیا در تهران ــ مأمور تصحیح، اجرا و ابلاغ این تغییر سیاست انگلیس در ایران و انطباق آن با شرایط جدید شد. به همین دلیل پس از...
ماجرای «مارشیو»ی که باستانیپاریزی از آن یاد میکرد چه بود؟ مجید تفرشی گفت: به دلیل این که راههای مراسلاتی و اموری مثل تلگراف در قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم در ایران، در اختیار و تملک بریتانیا بوده، در بسیاری از موارد، مکالمات دولت ایران با کشورهایی غیر از بریتانیا، با افراد و دولتهای دیگر سرقت میشد. در واقع از تمام این مکالمات، در نیمه راه، یک کپی تهیه میشده و به سمع و...
جنگ جهانى اول در ژوئیه سال 1914/ شعبان1332ق آغاز شد. دولت ایران چهار ماه بعد در برابر متفقین و متحدین اعلام بیطرفى کرد. وضعیت سرزمین بختیارى با شروع جنگ پیچیدهتر از قبل شد؛ زیرا عوامل متعددى در پیچیدگى اوضاع نقش داشتند. برخى از این عوامل درونى و برخى دیگر جزو عوامل خارجى به حساب مىآیند. مهمترین عوامل داخلى مؤثر بر اوضاع سرزمین بختیارى عبارت بودند از: 1. اختلاف بین...
سالهاى اولیه سده بیستم، سالهاى تحول در روابط دول اروپایى و تشکیل قطببندىهاى جدید سیاسى بود. از آغازین سالهاى شروع سده بیستم، دولت ایران امتیاز نفت را به تبعهاى انگلیسى به نام ویلیام ناکس دارسى واگذار کرد که منشأ تحولات و کشمکشهاى بسیار مؤثرى بر تحولات داخلى، منطقهاى و بینالمللى شد. شاید هیچ امتیاز دیگرى را نتوان یافت که به اندازه امتیاز نفت دارسى در تحولات تاریخ...
در بررسى روابط بختیارىها و انگلیسىها، کسب امتیاز احداث جاده تجارى کاروانرو توسط کمپانى برادران لینچ که مناطق جنوبى و خوزستان را از طریق سرزمین بختیارى به اصفهان و سایر نقاط مرکزى ایران وصل مىکرد، نقطه عطفى به حساب مىآید که بر اساس آن، روابط بین دو طرف شکل رسمى به خود گرفت. جاده تجارى مورد بحث که به دلیل کسب امتیاز استفاده از آن توسط برادران لینچ[1] بهجاده لینچ...
جعفرقلى خان پسر بزرگ حاجى على قلى خان سرداراسعد و همسر مورد علاقه اش بى بى صنم است. جعفرقلى خان در سال 1927ه . ق در چهارمحال متولد شد. وى در اوان کودکى به خاطر محبوس بودن پدرش، علىقلىخان در زندان ظلالسلطان صدمات زیادى دید و به همین دلیل به تهران آمد و چند سالى را تحت حمایت میرزا علىاصغرخان امینالسلطان ایام خود را گذرانید. پس از طى دوران کودکى، تحصیلات...
مظفرالدین شاه قاجار در سال 1313ق به دنبال قتل پدرش به دست میرزا رضا کرمانى بر تخت سلطنت نشست. در طول سالهاى بعد، دربار قاجار درصدد برآمد تا با اخذ وام از منابع خارجى، به ویژه روسیه و انگلیس نیازهاى مالى خود را برطرف کند. تلاشهاى دربار قاجار بالاخره در اواخر سال 1899 و اوایل سال 1900م به نتیجه رسید. اولین قرضه بزرگ از سوى دولت روسیه تزارى به مبلغ 22500000 منات روسى به ایران پرداخت شد. پرداخت...
سند مربوط به گزارش نشست اعضای سفارت انگلیس و مقام های آمریکایی برای هماهنگی کودتای 28 مرداد 1332 است . تاریخ سند به تاریخ سوم دسامبر 1952 است که برابر با 12 آذر ماه 1331 می شود. یعنی حدود هشت ماه قبل از وقوع کودتا علیه دولت قانونی مصدق درایران. جالب آنکه در این سند افراد شرکت کننده روی سه سناریو احتمالی برای آینده دولت مصدق بحث کردند: 1- مصدق در قدرت باقی می ماند و در مسیر [حزب] توده گام می...
«دیوید ویلیامسن» کاردار وقت آمریکا در تهران در گزارش 2 مه 1929 خود از ناآرامی در فارس گزارش میدهد: «ناآرامیهایی در استان فارس گزارش شده که پیامدهای چندان وخیمی به دنبال نداشته است. عشایر قشقایی به رهبری علیخان قشقایی* چندین بار به جمعیتی که در این استان اسکان یافتهاند حمله کردهاند... رؤسای عشایر قشقایی به سرعت دستگیر شدند و گمان میرود که در زندان جدید قصر...
حسینقلىخان ایلخانى پسر بزرگ جعفرقلىخان، مادرش بىبى شاهپسند دختر على صالحخان است. حسینقلىخان در سال 1252ه ق متولد شد. او بعد از کشته شدن پدرش و پس از مدتها معارضه با عمویش کلبعلىخان ناچار شد در سن بیست سالگى به خدمت منوچهرخان معتمدالدوله حاکم اصفهان درآید، منوچهرخان در همان ایام جهت سرکوبى محمدتقىخان به منطقه بختیارى لشکرکشى کرده بود، او با حمایت معتمدالدوله مورد توجه...
وقتی در سال 1314 میلادی جنگ جهانی اول شعله ور گردید ، کمتر کسی فکر می کرد که دامنه و زبانه آن سراسر دنیا را فرا بگیرد. بسیاری از کشورها برای در امان ماندن از گزند و آسیبهای جنگ اعلام بیطرفی کردند. اما چون طرفین درگیر در جنگ به ویژه انگلستان در بسیاری از کشورها حضور داشت و یا بخشی وسیعی از دنیا مستعمره اش بود ، وقوع جنگ در هر نقطه ای ممکن بود. طرفین درگیر برای آسیب رساندن به یکدیگر ، هر فرصتی را...
در بررسى روابط بختیارىها و انگلیسىها، کسب امتیاز احداث جاده تجارى کاروانرو توسط کمپانى برادران لینچ که مناطق جنوبى و خوزستان را از طریق سرزمین بختیارى به اصفهان و سایر نقاط مرکزى ایران وصل مىکرد، نقطه عطفى به حساب مىآید که بر اساس آن، روابط بین دو طرف شکل رسمى به خود گرفت. جاده تجارى مورد بحث که به دلیل کسب امتیاز استفاده از آن توسط برادران لینچ[1]...