دکتر محمد مصدق
(به نقل از روزنامه اطلاعات؛ اول و دوم آبان‌ماه ۱۳۳۰) متن کامل نطق سوم آقای دکتر مصدق در شورای امنیت جناب آقای رئیس محترم شورای امنیت، نماینده انگلستان با فراموش کردن گذشته، ما را بیش از پیش خوشحال و خشنود ساخته است. وی احساس می‌کند که این قضیه به مثابه کتابی است که باید از خواندن آن منصرف شد. نماینده انگلیس سعی داشته از سکوت و خاموشی ما استفاده کرده و با ارائه مطالب و اتهامات غلط و ساختگی،...
(به نقل از روزنامه اطلاعات؛ ۲۹ و ۳۰ مهرماه ۱۳۳۰) متن کامل نطق دوم* آقای دکتر مصدق در شورای امنیت قبل از ایراد و قرائت نطق خویش میل داشتم از طرف ملت و دولت ایران به مناسبت قتل ناجوانمردانه لیاقت‌علی خان به ملت و دولت پاکستان تسلیت عرض کرده و نسبت به این فقدان تأسف‌انگیز اظهار تأثر نمایم. ملت پاکستان از مللی است که ملت ایران نظر بسیار عالی نسبت به وی داشته و ما برای مردم پاکستان احترام کامل...
«مجله «الاثنین» چاپ قاهره، در آخرین شماره خود تحت عنوان «چاهی که چرچیل برای دکتر مصدق کَند»، چنین نوشت: «یکی از خبرنگاران آمریکایی که در جلسات اولیه محاکمه دکتر مصدق در تهران حضور داشته، فرصتی به دست آورده و از نخست‌وزیر سابق ایران پرسیده است:«در این ماجرا[=کودتای 28 مرداد]، آمریکا یا انگلیس، کدام یک را مسئول می‌دانید؟» و دکتر مصدق چنین جواب داده است:«آمریکایی‌ها به نظر من...
مجله خواندنیها؛ ۲ اسفندماه ۱۳۳۱: «...روزنامه انگلیسی «نیوزکرونیکل» در خصوص توافق سیاسی انگلیس [و] آمریکا در خاورمیانه می‌نویسد:«ممکن است این توافق با صدور اعلامیه مشترکی از طرف چرچیل و آیزنهاور اعلام شود و پیشنهاد مشترک جدیدی به امضای چرچیل و آیزنهاور به دکتر مصدق داده شود. این پیشنهاد مشترک جدید که همان پیشنهادات چرچیل و ترومن با تغییرات مختصری خواهد بود، یکبار دیگر توافق و اتحاد...
تاریخ سند: ۲۹ خرداد ۱۳۴۰ محرمانه موضوع: دستخط تجلیل دکتر محمد مصدق از مرحوم دکتر فاطمی دکتر محمد مصدق طی دست‌خطی خطاب به ملت ایران تز ملی شدن صنعت نفت را نتیجه پیشنهاد مرحوم دکتر حسین فاطمی در منزل [محمود] نریمان اعلام نموده و خواسته است که از آن مرحوم تجلیل شود. عکس این دستخط مقارن ساعت ۱۸ امروز توسط مأمور ویژه از اتاق شورای دانشگاه تهران به دست آمده و متعلق به گردانندگان میتینگ ۲۹ خرداد...
ملی شدن صنعت نفت کشور نقطه عطفی در تاریخ معاصر ایران به شمار می‌رود که نشان از همبستگی مردم برای مبارزه با استعمار داشت. هم نیروهای ملی به رهبری دکتر مصدق و چه نیروهای مذهبی با زعامت آیت‌الله کاشانی، نقش مهمی در روند ملی شدن صنعت نفت کشور داشتند. آن طور که تاریخ گواهی می‌دهد، شاید مهم‌ترین نقش در روند ملی شدن نفت را خلیل طهماسبی از فدائیان اسلام ایفا کرد. از آنجایی که سپهبد رزم‌آرا به عنوان...
سیاست‌گریزی، یکی از شعارهای معروف فرقه‌های مختلف دراویش بوده است. اما مروری بر واقعیات تاریخ نشان می‌دهد، این فرقه‌ها برای تداوم حیات و تقویت خود، در طول زمان فارغ از حق و باطل بودن قدرتهای حاکم، سعی کرده‌اند مناسبات خود با آنها را تنظیم کنند. دراویش گنابادی نیز یکی از این فرقه‌ها هستند که این قاعده در دوره پهلوی نیز بر رفتارشان حاکم بود. در واقع آنها هرچند "سیاست‌ورزی" را نفی...
تاریخ سند: ۲۲ شهریور ۱۳۴۶ محرمانه موضوع: سازمان انتشارات مصدق طبق اطلاع، سازمانی به نام سازمان انتشارات مصدق در فرانسه تأسیس و اخیراً کتابی به نام «دوزخیان روی زمین» که از کتاب «نفرین‌شدگان» اثر فرانش فانون* برگردانیده شده، منتشر نموده است. گفته می‌شود مرکز این مؤسسه در آلمان می‌باشد. نظریه منبع: ۱- گردانندگان انتشارات مصدق از افراد وابسته به جبهه ملی سوم می‌باشند. ۲-...
سند مربوط به گزارش نشست اعضای سفارت انگلیس و مقام های آمریکایی برای هماهنگی کودتای 28 مرداد 1332 است . تاریخ سند به تاریخ سوم دسامبر 1952 است که برابر با 12 آذر ماه 1331 می شود. یعنی حدود هشت ماه قبل از وقوع کودتا علیه دولت قانونی مصدق درایران. جالب آنکه در این سند افراد شرکت کننده روی سه سناریو احتمالی برای آینده دولت مصدق بحث کردند: 1- مصدق در قدرت باقی می ماند و در مسیر [حزب] توده گام می...
ریاست بر ارتش و وزارت جنگ از جمله موارد مورد اختلاف محمدرضا پهلوی و نخست‌وزیر وقت، محمد مصدق، بود که نهایتا قیام 30 تیر 1331 را رقم زد. دلیل اصرار محمدرضا پهلوی بر حفظ ریاست بر وزارت جنگ چه بود؟ یکی از مسائلی که در عالم سیاست از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است نقش زور در این عرصه از زیست انسان می‌باشد؛ نیرویی که توان تأثیرگذاری و جهت‌دهی به بسیاری از تحولات را برخوردار می‌باشد. نقش این...
ایران در دوره نخست‌وزیری محمد مصدق، یکی از چالش برانگیزترین و پُرهیاهوترین ادوار سیاسی تاریخ معاصر خود را سپری نمود. جدای از رویکرد اقتصادی و همچنین سیاست خارجی متفاوت نسبت به دولتهای سابق، مصدق سعی نمود در عرصه داخلی هم از استبداد حاکم بر فضای سیاسی ایران بکاهد. در همین راستا بود که در دوره زمامداری او، مطبوعات زیادی از همه طیفهای سیاسی، اعم از ملی‌گرایان لیبرال و سوسیال، سلطنت‌طلب،...
: در دوران نهضت ملی شدن صنعت نفت، آیت الله کاشانی نقطه وحدت ملت ایران و جهان اسلام شده بود. برای این که جایگاه این رهبر برجسته مذهبی و سیاسی را در آن روزهای پرتلاطم دریابیم، مصاحبه مدیر خبرگزاری «پی.ان.پی» با ایشان را در همان ایام، که در روزنامه اطلاعات مورخه 7 مهرماه 1330 به چاپ رسیده است، به حضورتان تقدیم می‌کنیم. **** - در باب انگلیسی‌ها باید بگویم که انگلیسی‌ها ایران...
نویسنده کتاب «آسایشگاه 14» پرداختن به جزئیات و رعایت لحن راوی را از ویژگی های بارز این کتاب عنوان کرد و گفت: در تاریخ شفاهی باید لحن راوی رعایت شود، ولی معمولاً اینقدر طرف ادبیات و زیباسازی را می‌گیرند که از واقعیت دور می‌شوند. کتاب «آسایشگاه 14» با تدوین محمدمهدی عبدالله‌زاده که خاطرات آزاده سمنانی علی‌اکبر امیراحمدی از نود ماه اسارت در زندان‌های بعثی است که با روایت‌های...
اردشیرزاهدی،فرزند سرلشکر فضل‌الله زاهدی چهارسال بعد از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲، خاطراتش از پنج روز بحرانی، صدور حکم نخست‌وزیری پدرش تا سرنگونی دکتر محمد مصدق را نوشت. او که بعد‌ها داماد شاه، وزیر امور خارجه و سفیر ایران در ایالات متحده شد، در این خاطرات که برای مجله «اطلاعات ماهانه» نوشت، اقدامات و جلسات محرمانه عاملان کودتا در فاصله روزهای ۲۴ تا ۲۸ مرداد ۳۲، عکسبرداری و چاپ فرمان...
: «پیتر شول لاتور» ژورنالیست و نویسنده نامدار آلمانی و گزارشگر مناطق درگیر جنگ و بحران، به عنوان یک جهان شناس شهرت داشت. این نویسنده و ژورنالیست نامدار حتی در اوان کهن سالی با اشتیاق به مسائل سیاسی به کشورهای مختلف جهان سفر می کرد وعطش عجیبی برای آشنایی بیشتر با کشورهای جهان داشت؛ بنابراین تحقیقات و گزارش های شول لاتور محدود به میز تحریر نمانده و او خود بیش از همه علاقه مند آشنایی...
سیصد و هفدهمین برنامه شب خاطره در روز پنج‌شنبه هفتم مهر 1399 به صورت برخط (آنلاین) در پایگاه اینترنتی آپارات پخش شد. در این برنامه تیمسار اسدالله میرمحمدی و سردار جعفر جهروتی‌زاده به بیان خاطرات خود پرداختند و داود صالحی به عنوان مجری حضور داشت. نخستین راوی این شب خاطره تیمسار اسدالله میرمحمدی است که حدود 10 سال در زندان‌های ابوغریب و الرشید زندانی بود؛ بدون این‌که صلیب سرخ از وجود او در این...
: آقای محمدحسن سالمی نوه دختری آیت الله کاشانی پس از انتشار نخستین شماره فصلنامه مطالعات تاریخی ، در واکنش به یاداشت های روزانه دکتر حسین فاطمی که در آخرین روزهای پیش از دستگری اش در سال 1332 نوشته بود، نامه ای برای سردبیر فصلنامه ارسال کرد که در اینجا بدلیل اهمیت محتوای این نامه در اینجا بازنشر می گردد . بدور از هرگونه داوری درباره نکاتی که در این نامه مطرح گردیده است توجه شما را به نگاه...
ما ز بالائیم و بالا می‌رویم ما ز دریاییم و د ریا می‌رویم ما از اینجا و از آن‌جا نیستیم ما ز بی‌جائیم و بی‌جا می‌رویم لا اله اندر پس الا اله است همچو لا ما هم به الا می‌رویم مولوی نخستین بار که او را دیدم هرگز تصور نمی‌کردم اینقدر...
نقد مصدق تایید آمریکا و انگلیس و شاه نیست. آنها خیانت و جنایت کردند. آمریکا جنایت کرد و کودتا هم یک روز نبوده است. کودتا 25 سال بود یعنی از 28 مرداد تا 22 بهمن کودتا ادامه داشت. چه کسی مسبب این ضرر شد؟ ابتدا آمریکا و انگلیس و شوروی بود. استعمار را فراموش نکنیم. از کل به جزء می‌آییم. به گزارش «فرهیختگان»، بی تردید 30 تیرماه سال 1331 را می‌توان نقطه عطفی در تاریخ ایران و در ادامه مبارزات و تلاش‌ها...
