نگاه دیگران
حزب توده با گردهمایی 27 نفر از اعضای جوان «پنجاه و سه نفر» مارکسیستِ زندانی شده در سال 1316، در هفتم مهر 1320 - سیزده روز پس از استعفای رضاشاه - تأسیس شد. حزب چهار هدف موقت و اولیه داشت: آزادی باقی مانده «پنجاه و سه نفر»، به رسمیت شناخته شدن آن به عنوان سازمانی قانونی، انتشار روزنامه و تهیه و تدوین برنامه‌ای که برخلاف برنامه‌های غیرمذهبی پیشین و بدون برانگیختن مخالفت علما امکان جذب...
هنوز دو سال از جنگ جهانی دوّم نگذشته بود که ارتش متفقین به رغم اعلان بی‌طرفی ایران، در سوم شهریور 1320 از چند محور به کشور حمله و آن را به اشغال خود درآوردند. به دنبال این حادثه، رضاشاه پس از 16 سال حکومت استبدادی ناچار به ترک ایران و واگذاری سلطنت به فرزندش، محمدرضا شد. سقوط رضاشاه نقطه پایانی بود بر سرکوب و اختناق؛ در نتیجه آزادی نسبی برای فعالیت‌های سیاسی و مطبوعاتی پدید آمد. گروه‌ها و...
روز ۱۳ مرداد ۱۳۰۶، آرتور میلسپو مستشار مالی امریکا به دلیل اختلاف با سران حکومت وقت از جمله رضاخان و نصرت‌الدوله فیروز، وزیر دارایی، ایران را ترک کرد. به گزارش ایسنا، «تاریخ ایرانی» در ادامه نوشت: قبل از افتتاح مجلس چهارم مشکلات فراوان مالی و اقتصادی گریبان‌گیر کشور ایران شده بود، از این جهت که جنگ جهانی اول صدمات و خسارات فراوانی را فراهم آورده بود و سازمانی منطقی هم برای اداره...
آرتور چستر میلسپو، اول مارس 1883 در مزرعه‌ای واقع در پنج مایلی شهر آگوستا در ایالت میشیگان متولد شد. دوره دبیرستان را در شهر آگوستا سال 1902 به پایان رساند. سال 1908 درجه لیسانس را از کالج آلیبون، سال 1910 فوق لیسانس را از دانشگاه ایلینویز و بالاخره سال 1912 درجه دکترای خود را در رشته اقتصاد از دانشگاه معروف جان هاپکینز دریافت کرد. وی اواخر سال 1918 در وزارت خارجه آمریکا استخدام شد و به عنوان مشاور درجه...
پس از کودتای 1299 شمسی و سقوط حکومت سید ضیاء الدین طباطبایی،رضا شاه که در اثر جنگ‌های خود با رؤسای ایلات شورشی در ایران امنیت به وجود آورده بود،اندک‌اندک دارای قدرت و اقتدار بی‌مانندی شد و درصدد برآمد با جلب سرمایه‌ی خارجی و دعوت مستشاران و مهندسان مالی ایالات متحده‌ی امریکا تحت سرپرستی آرتور میلسپو،به اصلاح و تجدید سازمان تشکیلات مالی ایران بپردازد. میلسپو،ابتدا به...
مخبرالسطنه هدایت در باره میلسپو گفته است: «میلسپو را فکر دیکتاتوری به سر آمده است، حضور قشون آمریکا بادی به دماغ او انداخته، مدعی است که پیشنهاد تعلیمات عمومی چرا بدون استخضار مجلس به او داده شده است... میلسپو را از سفر قبل می‌شناسم یکدنده است و بد کله». آرتور میلسپو، مستشار آمریکایی، از جمله مستشاران مالی شناخته شده در ایران است که دوبار به استخدام ایران درآمد. میلسپو اولین بار در سال...
از رضاشاه نمی‌بایست یک نقش محدود یا نقشی مطابق قانون اساسی انتظار داشت. او موجودی بود با عریزه‌های بدوی، بی‌رحم و بی‌اعتقاد به قانون که عده‌ای نوکرصفت و چاپلوس دوره‌اش کرده بودند و چند نفر کم‌جرئت و خودخواه به او مشاوره می‌دادند. او از صمیم قلب و عمیقاً از وضع نابسامان کشورش تکان خورده بود، به توانایی خودش اطمینان داشت و از اعتماد به نفس فوق‌العاده‌ای برخوردار بود. هیچ...
«جان گونتر» نویسنده آمریکایی در کتابش با عنوان «در درون آسیا» که در سال 1939 منتشر ساخت، فصلی را به رضاشاه اختصاص داده است. گونتر درباره زندانیان سیاسی عصر رضاشاه می‌نویسد: «نه محاکمه‌ای وجود دارد، و نه حکم دادگاهی. خصم باید از میان برداشته شود، و اگر مرگش بنا به مصلحت ضرورت یابد، نه با تبر میرغضب و گلوله تفنگ جوخه اعدام که با روش ملودرام‌تر خوراندن سم به سراغش می‌آید. آنهایی...
این روزها که قیام مردم بحرین برای کسب حقوق و آزادی های سیاسی توجه رسانه ها و افکار عمومی مردم جهان را به خود جلب کرده است، با توجه به این واقعیت که اکثریت مردم بحرین شیعه و علاقمند به پیوند و ارتباط نزدیک تری با ایران هستند، نامه ای از ارتشبد فریدون جم رئیس ستاد کل ارتش ایران در رژیم گذشته درباره ماجرای جدایی بحرین از ایران توجه...
در هنگامه یورش سپاهیان روس به گرجستان، یکی از بزرگان گرجی شورها آفرید و پایمردیها کرد و در کنار عباس میرزا نایب‌السلطنه هرچه توانست کرد آخرالامر هم که شهر سقوط کرد با همه تلخی تمام دارایی و اعتبار خود را گذاشت و ترک دیار کرد و به تبریز آمد. این گرجی وطنخواه و دلیر لاچین‌خان بود، جدّ امین‌السلطان. علی‌اصغر امین‌السلطان را دومین پسر از یازده فرزند آقا ابراهیم آبدار دانسته‌اند. آقا...
شمیرزاعلی‌اصغرخان امین‌السلطان (اتابک اعظم) از رجال قدرتمند و مؤثر دوره قاجار است. پدرش آقا ابراهیم امین‌السلطان در سال ۱۳۰۰ق درگذشت. ناصرالدین شاه به دلیل تعلق خاطر و اعتماد وافر به آقا ابراهیم طی حکمی لقب امین‌السلطان و تمام مناصب وی را به پسرش میرزا علی‌اصغرخان اعطا کرد. از آن پس میرزا علی‌اصغرخان امین‌السلطان از بازیگران اصلی تاریخ ایران شد. او تا زمان ترورش در ۱۳۲۵ق به طور...
۲۷ آذرماه ۱۳۲۶ ابراهیم حکیمی جای قوام‌السلطنه را گرفت و نخست وزیر شد. ابراهیم حکیمی که اصالتا اهل اصفهان بود، در ۱۲۸۸ هجری قمری در تبریز به دنیا آمد. پدرش میرزاابوالحسن حکیم‌باشی و عمویش میرزا محمود حکیم‌الملک، از پزشکان دربار مظفرالدین‌شاه بودند و از همین رو لقب حکیم‌الملک به آنان اعطا شده بود. ابراهیم پس از گذراندن تحصیلات مقدماتی در دارالفنون مظفری تبریز و نیز در دارالفنون ناصری...
اعتراض به سوء جریان انتخابات شانزدهمین دوره مجلس شورای ملی
آن روزها رجالی روی کار می‌آمدند که بتوانند با روس و انگلیس همکاری کرده باشند. مرحوم علی سهیلی از اعضای وزارت خارجه ایران در دوره سلطنت رضاشاه بود که قدری ترقی نموده آخرین پست او استانداری کرمان بود و مرحوم فروغی او را که زبان روسی می‌دانست به وزارت خارجه کابینه خود دعوت نموده بود و چون در آن چند ماه در رابطه خود با روس و انلیس از خود لیاقت به خرج داد مورد توجه قرار گرفت، خصوصاً اینکه اهل بند و...
علی سهیلی سیاست پیشه معروف، پس از شهریور ۱۳۲۰ در کابینه فروغی وزیر خارجه بود و پیمان سه جانبه را پس از تصویب مجلس با بولارد و اسمیرنف وزیر مختار انگلیس و شوروی در نهم بهمن ۱۳۲۰ امضا کرد و یک بار پس از فروغی از ۱۸ اسفند ۱۳۲۰ تا ۱۵ مرداد ۱۳۲۱ و بار دیگر پس از قوام السلطنه از ۲۸ بهمن ۱۳۲۱ تا ۷ فروردین ۱۳۲۳ نخست وزیر شد. در دوران نخست وزیری او به ویژه دوران دوم، تهران با مشکلات بسیار و بیش از همه با مشکل...
علی سهیلی دو بار نخست‌وزیر شد. یکی پس از ذکاءالملک فروغی که در پست ریاست وزرایی‌اش فوت کرد و علی سهیلی وزیر امور خارجه‌اش که با دانستن زبان روسی و داشتن خانم روس رابطه مناسبی با روس و انگلیس داشت علی سهیلی دو بار نخست‌وزیر شد. یکی پس از ذکاءالملک فروغی که در پست ریاست وزرایی‌اش فوت کرد و علی سهیلی وزیر امور خارجه‌اش که با دانستن زبان روسی و داشتن خانم روس رابطه مناسبی با روس و انگلیس...
علی سهیلی از مشاهیر ایران و رجال دوره پهلوی بود که دو دوره نخست وزیری ایران را بر عهده داشت. سهیلی اولین نخست وزیر محمد رضا شاه پهلوی بود که توسط حکومت دادگاهی شد. علی سهیلی در سال ۱۲۷۵ در تبریز به دنیا آمد و در سال ۱۳۳۷ در لندن درگذشت. علی سهیلی نهمین نخست وزیر ایران در دوران پهلوی بود. او یکبار در سال ۱۳۲۱ به عنوان نخست وزیر انتخاب شد و چند ماه برکنار شد و بار دیگر در سال ۱۳۲۲ از طرف محمد رضا شاه...
عبدالحسین میرزا فرمانفرما در سال ۱۲۷۰ هجری قمری برابر با ۱۲۳۱ هجری شمسی در تهران به دنیا آمد. پدرش فیروز میرزا نصرت‌الدوله پسر شانزدهم عباس میرزا و مادرش حاجیه هُماخانم دخترعموی پدرش و دختر بهرام میرزا بهاء‌الدوله پسر سی و هفتم فتحعلی‌شاه بود. عبدالحسین میرزا فرمانفرما در سال ۱۲۷۰ هجری قمری برابر با ۱۲۳۱ هجری شمسی در تهران به دنیا آمد. پدرش فیروز میرزا نصرت‌الدوله پسر...
«عبدالحسین میرزا» نامی آشنا در تاریخ ایران است. او آنقدر باغ و زمین داشت که در هر گوشه ای از تهران باغی به نام او سند خورده بود تا جایی که پهلوی اول به املاک او طمع کرد. عبدالحسین میرزا پسر دوم نصرت الدوله و نوه عباس میرزا نایب السلطنه بود که صاحب زن و فرزندان بسیاری بود. بعدها که انتخاب نام خانوادگی اجباری شد نام «فرمانفرما» را برای خود انتخاب کرد. فرمانفرما با اهدای خانه یا بخشی از...
قصه خاندان منتسب به عبدالحسین میرزا فرمانفرما که از شاهزادگان به نام قجری است سال‌ها در سیاست و تاریخ معاصر کر و فری داشته است، قصه بلندبالا و مفصلی چونان مثنوی هزار من کاغذ؛ این طویل بودگی روایت این خاندان از چند منظر قابل درک است. فرمانفرماییان؛ نامی پرطمطراق و باشکوه که منتسب به مردی است که هیاتی شبیه به مردان قصه‌ها، افسانه‌ها دارد: قدر قدرت و مدبر و شکوهمند و صاحب...
