نگاه دیگران
اعلام تصمیم امام خمینی رحمه‌الله به بازگشت به ایران، رژیم پهلوی را به اقداماتی واداشت که آتش انقلابی مردم را دوچندان نمود. تاریخ اعلام‌شده، پنجم بهمن‌ماه بود اما خبرها از اعلام نقص فنی هواپیمای عازم پاریس و مسدودشدن باند فرودگاه مهرآباد توسط تانک‌ها و کامیون‌های ارتشی حکایت می‌کرد؛ سرانجام از تعطیلی کلیه‌ی پروازهای فرودگاه مهرآباد تا سه روز خبر داده شد. روحانیون انقلابی در...
از مهم ترین چالش ها وآسیب های پیش روی انقلاب اسلامی، عدم بازخوانی درست وحقیقی جریانات حامی و حامل اندیشه و مرام حضرت امام است. اتفاقی که علل و دلایل متعدد؛ به درازای تاریخ و تحولات انقلاب دارد. از این رو تلاش در جهت بازسازی هویت اصیل خط امام، در گفت و گو با افرادی که سابقه ای در مبارزات دوران انقلاب دارند از ضروریات است . آنچه در پی می آید؛ نخستین بخش گفت وگو با محمد رضا اسماعیلی مقدم، ازمبارزان...
در زمان وقوع انقلاب اسلامی در ایران، نظام بین‌الملل یک نظام دوقطبی بوده و از لحاظ ژئوپلتیکی منطقه‌ی جنوب غرب آسیا دارای یک وضعیت خاصی بوده که با پیروزی انقلاب در این بُعد ژئوپلتیک تغییراتی ایجاد شده است. می‌خواهیم ببینیم روابط ژئوپلیتیکی در زمان وقوع انقلاب اسلامی در این منطقه چه مختصاتی داشته است؟ نظام جهانی در آن زمان دوقطبی بود. بعد از جنگ جهانی دوم پیروزمندان جنگ، سازمان فضای قدرت را...
احمد گلستانه انقلاب اسلامی ایران یک انقلاب استثنائی و یک پدیده‌‌ی منحصر به فرد در قرن بیستم بود. «شک نباید کرد که انقلاب اسلامی ایران از همه‌ی انقلاب‌ها جدا است. هم در پیدایش و هم در کیفیت مبارزه و هم در انگیزه‌ی انقلاب و قیام.»۱ تمایزی که آگاهی از آن کمک مؤثری در شناخت توانایی‌های انقلاب اسلامی می‌کند و بهره‌برداری از آن در جهت اصلاحات اساسی در کشور دارای اهمیت بسیار...
آمریکا حداقل در ۱۲ سال اخیر سعی کرده تا با ایجاد جنگ روانی، فعالیتهای صلح‌آمیز هسته‌ای ایران را در افکار عمومی دنیا طوری منعکس کند که گویی ایران در پی دستیابی به سلاح هسته‌ای است و صلح و امنیت جهانی را تهدید می‌کند. ساکنان کاخ سفید با این تصویرسازی تاکنون کوشیده‌اند که مشکلات بسیاری را در عرصه‌ی بین‌المللی برای جمهوری اسلامی ایجاد کنند. در سالهای اخیر، حجم انبوه...
سال 1378 شمسی برابر 1420 قمری، از سوی مقام معظم رهبری حضرت آیة‌اللّه خامنه‌ای، به مناسبت صدمین سال تولد بنیان‌گذار جمهوری اسلامی ایران، سال امام خمینی(ره) نامیده شده است، به این منظور که مردم ما و متفکران و مورخان و نویسندگان، هر چه بیشتر زوایای شخصیت امام بزرگوار، و ارزش‌های انقلاب اسلامی را روشن کنند، و آنچه را تاکنون گفته و نوشته شده چه راجع به امام و چه درباره انقلاب تجدید خاطره...
نگاهی کوتاه به تاریخچه روشنفکری در ایران" به قلم شهریار زرشناس، شرح سرگذشتِ روشنفکری از بدو پیدایشش در غرب، تا شکل‌گیری زمینه‌های آن در ایران، و حضور و تاثیرگذاری‌اش در دوران کنونی است. نویسنده کتاب، روشنفکریِ ایران را صورتی نازل و بی‌ریشه از روشنفکری غربی معرفی می‌کند و ... «من همه‌ى دغدغه‌ام این است که جوان انقلابى امروز، نداند ما بعد از چه دورانى، امروز در ایران مشغول...
«حزب رستاخیز ملت ایران» که در تاریخ 11 اسفند 1353 طی کنفرانسی رادیو ـ تلویزیونی به عنوان تنها حزب فراگیر در راستای برنامه‌های بلند پروازانه محمد‌رضا پهلوی برای رسیدن به «دروازه‌های تمدن بزرگ» برپا شده بود، بیش از آنکه از متن جامعه ایران برخیزد، حاصل فضای ناشی از افزایش درآمدهای سرشار نفت و به تبع آن افزایش قدرت سرکوب رژیم پهلوی بود. تشکیل حزب رستاخیز به همراه اقدامات فرهنگی...
30 سال از انجام «عملیات خیبر» در جنوب غربی ایران می گذرد. «عملیات خیبر« را که در 3 اسفند 1362 توسط یگان‌های عملیاتی سپاه پاسداران انجام شد، باید در زمره‌ی عملیات‌های مهم با دستاوردها و تجارب نوین در ابعاد گوناگون فرماندهی و مدیریت نظامی، عملیات آفندی، غافل‌گیری، طراحی مانور، تاکتیک‌های نوین، انعطاف‌پذیری در رزم و ... برشمرد. به همین مناسبت، گروه حماسه و مقاومت خبرگزاری فارس،...
سوم اسفند 1362 عملیات خیبر در شرق رودخانه ی دجله و هورالهویزه با رمز یا رسول الله(ص) با هدف نابودی نیروهای سپاه سوم عراق آغاز شد و در 22 اسفند این عملیات با پیروزی رزمندگان اسلام به پایان رسید. شهدای بسیاری در این عملیات جانشان را دادند و رزمندگان کثیری در این حمله حضور پیدا کردند. ابوالفضل کاظمی یکی از همین رزمندگان است که در کتاب خاطرات خود از خیبر اینگونه روایت می کند: &n...
بعد از عملیات «والفجر 4» که در غرب کشور انجام دادیم و منطقه شیلر و ارتفاعات غرب کشور آزاد شد، عملیات «خیبر» به عنوان نخستین عملیات آبی ـ خاکی بود که در شرایط بسیار سخت در منطقه جنوب اجرا کردیم. در این عملیات رزمنده‌ها باید شب‌های بسیار سرد خوزستان و شرایط کمبود تجهیزات و غذا و سایر مسائل را تحمل می‌کردند. از طرفی دشمن آب را در منطقه رها کرده بود تا نتوانیم از منطقه عبور...
موری ( کاردار وقت آمریکا در تهران ) می‌نویسد: فارغ از قرائنی که ممکن است دال بر بهبود روابط فیروز با انگلیسی‌ها وجود داشته باشد، بعید می‌دانم که فیروز بتواند حیثیت و قدرتی را که در زمان نوکری انگلیسی‌ها در دولت وثوق‌الدوله داشت، یک بار دیگر به دست بیاورد. ...علاوه بر این، رضا [خان] ماه‌های ژوئن و ژوییه 1925 را به بازدید از آذربایجان گذرانده بود. غیبت و همین‌طور تسلط آشکارا نامطمئن او بر...
به گزارش خبرنگار سیاسی خبرگزاری تسنیم، برای بررسی آئین حکومت‌داری رضاخان پای صحبت‌های مسعود رضایی پژوهشگر تاریخ معاصر ایران در مورد چگونگی روی کار آمدن رضاخان، لغو قرارداد دارسی توسط رضاخان، دلیل رضاخان برای راه‌اندازی راه‌آهن شمال به جنوب، غارت آثار باستانی ایران توسط غربی‌ها در دوره رضاخان، توان نظامی ارتش رضاشاه و ...نشستیم. رضایی در ابتدای گفت‌وگو در مورد دلیل روی کار آمدن...
در روزهای هجدهم و نوزدهم بهمن‌ماه ۵۷ و در اوج روزهایی که پیروزی انقلاب نزدیک بود، کمونیست‌ها از این‌که انقلاب اسلامی به پیروزی برسد احساس نگرانی کردند. لذا درصدد برآمدند با رژیم شاه بسازند و نگذارند انقلاب به پیروزی برسد. طبیعتاً رژیم شاه در موقعیتی نبود که بتواند خود را حفظ کند. بنابراین این‌ها درصدد برآمدند در جریان انقلاب اغتشاش ایجاد کنند. آنها در کارخانه‌ی «جنرال» در...
مناسبات فکری ــ فرهنگی و سیاسی ــ اجتماعی خاورمیانه اسلامی در سالهای ورود به قرن 13ه / 19م چنان به وخامت گرایید که دیگر جایگاهی برای قدرتنمایی مادی و معنوی دستگاه حکومتی هند و خلافت عثمانی و ایران صفوی در عرصه نظام بین‌الملل وجود نداشت و این درست در زمانهای بود که هیمنه مدرنیته غرب، که از رنسانس برآمده بود، مسلمان شرقی را مسحور و مفتون خود کرده بود. در همان سالها نه‌تنها عباس میرزا...
سازمان زنان که به منظور اجرای سیاستهای فرهنگی، اجتماعی دولت در سطح طبقات مختلف زنان ایران آغاز به کار کرد، بیشتر فعالیتهای خود را در قالب فعالیتهای فرهنگی ارائه میداد. به همین دلیل، سیاستهای خود را در زمینه‌های مختلف اعم از فعالیتهای چاپ و نشر و تهیه برنامه تبلیغاتی در رسانههای صوتی و تصویری، هماهنگ میساخت. حتی فعالیتهای حقوقی سازمان، بیشتر در ارتباط با چاپ کتب و مقالات صورت...
مشاجره تاریخنگارانه بر سر بحران سوئز فشرده و گسترده بود و با نخستین یادداشتها آغاز شد. «نکتههای محرمانه رویداد سوئز» نوشته برامبرگرز در سال 1957 منتشر شد و به دنبال آن، دسترسی به مواد مرجع به شکل خاطرات و اسناد رسمی، آن را تکمیل کرد. پرسشهایی چون نقش رویداد سوئز در «سقوط» بریتانیا از مقام یک قدرت بزرگ و موضوعاتی چون که آیا این بحران میتوانست به جای توسّل به زور با مذاکره حل شود،...
تجارت ایران ـ شوروی بعد از دو دهه آشفتگی سیاسی و اقتصادی در ایران و، همچنین در آنسو، تحولات سیاسی در روسیه که منجر به روی کار آمدنِ نظام کمونیستی در آن کشور گردید، از اوایل دهه 1920م، تقریبا به‌طور رسمی از سر گرفته شد. با این حال، این مناسبات اقتصادی، همواره به سهولت و دوستانه نبود، بلکه در این میان، بازرگانان ایرانی به‌خصوص شمال کشور، با چالشهایی مواجه میشدند. شوروی به‌عنوان کشوری که...
درباره مبدأ تاریخ معاصر مباحثی شنیدهاید. امروز کوشش بنده این است که حرفی غیرمعمول و نامأنوس مطرح کنم. مقصود من از طرح این سخنان ایجاد یک پیوند بین تاریخ صفویه و قاجاریه است. تا به حال عمده مطالب در زمینه مبدأ تاریخ معاصر ایران از قاجار فراتر نمیرفته. عدهای، مقدمات را مبدأ تاریخ معاصر گرفتهاند و عدهای نتایج را. به نظر بنده ما غفلت بزرگی کردهایم و آن نادیده گرفتن دوره صفویه است که به...
تشکیل سلسله صفوی توسط اعقاب شیخ صفی‌الدین اردبیلی و مریدان آنها به سال 907هـ .ق که برخی از مورخان آن را دولت ملی نامیده‌اند، سرآغاز ایجاد حکومتی با صبغه مذهبی شیعی بر سراسر خطه ایران بود. صفویه نه‌تنها اولین حکومت مرکزی پس از ورود اعراب مسلمان به ایران را بنا نهادند بلکه مذهب تشیع را نیز به عنوان مذهب رسمی ایرانیان اعلام کردند. اصفهان شهری که پیش از این نیز سابقه دارالحکومه‌ای داشت، پس از تبریز و...
