مقالات
در سال ۱۹۲۲(همزمان با سال ۱۳۰۲)، دولت بریتانیا که پس از سقوط امپراتوری عثمانی کنترل عراق را در دست داشت، برای تحکیم سلطه خود و جلوگیری از نفوذ روحانیت شیعه، اقدام به اخراج جمعی از علمای برجسته شیعه از عراق کرد. این اقدام در پی مقاومت گسترده علمای شیعه علیه سلطه استعمار انگلیس و حمایت آنها از قیام مردم عراق، به‌ویژه در جریان انقلاب ۱۹۲۰، صورت گرفت. علمای طراز اولی مانند آیت‌الله سید ابوالحسن...
ساواک برای ایجاد فشار افکار عمومی بر بیوت مراجع و تواتربخشی به اخبار، نامه‌هایی را برای بیوت و فضلای تأثیرگذار حوزه با عناوین پوششی و آدرس‌های غیرواقعی ارسال و ذیل آن مطالب مورد نظر خود را درج می‌کرد. آیت‌الله منتظری می‌نویسد: زمانی که یکی از حامیان امام خمینی خدمت مرحوم حکیم رفته بود که چرا نسبت به آقای خمینی موضع همکاری و همراهی ندارید؟ آقای حکیم گفته بود نامه‌ها را بیاورید. ۲۷ نامه از ۲۷ نفر...
«خودش گفت بعد از آنکه رفت به جبهه جنگ و لباس سربازی پوشیده و لباس آخوندی را کند و عمامه را کنار گذاشت و تفنگ برداشت و مسلح شد مثل سرباز و رفت به جبهه، می گفت: گلوله توپ می آمد و نزدیک من می افتاد و چیزی نمی ماند که به من بگیرد؛ ولی خدا نخواست. خیلی در جبهه جنگ بود تا اسیر شد. چهار سال اسیر انگلیس بود. ... در بین اسرا عده ای بودند آدمخوار. آدم را زنده زنده می خوردند. صبح که می شد، می آمدند سرشماری می کردند...
فاجعه منا، یکی از حادثه‌های عجیب و در عین حال دردناک بود که در حج تمتع سال ۱۳۹۴ اتفاق افتاد. در این فاجعه که علت آن بسته شدن یکی از گذرگاه‌ها اعلام شد، حدود ۷ هزار حاجی مفقود یا کشته شدند. در این جریان حاجیان از ۳۹ کشور درگیر بودند. در ادامه روایت بخشی از این جریان را از صفحه ۳۰۶ کتاب دیپلماسی مقاومت - خاطرات محمدرضا باقری سفیر و معاون اسبق وزارت امور خارجه آورده‌ایم. این کتاب را انتشارات ایران...
در اسفند ۱۳۵۳، رژیم پهلوی با اعلام تأسیس «حزب رستاخیز ملت ایران»، تمامی فعالیت‌های حزبی را زیر چتر یک حزب واحد برد و عضویت در آن را برای همه اقشار، به‌ویژه کارکنان دولت، اجباری اعلام کرد. این اقدام واکنش‌های مختلفی از سوی مردم و طلاب داشت. حضرت امام خمینی، که در آن زمان در نجف در تبعید به‌سر می‌برد، در واکنشی تشکیل حزب رستاخیز را نقض آشکار آزادی مردم دانسته و آن را نشانه‌ای از استیصال و...
امیرعباس هویدا، به علت شغل پدرش که دیپلمات وزارت خارجه بود، در کشورهای مختلفی از جمله لبنان، فرانسه و بلژیک زندگی کرده است. این گذران زندگی و اعتقادات خانوادگی‌اش و برخی ارتباط‌های دیگرش با رژیم صهیونیستی باعث شد پیچیدگی‌های زندگی شخصی‌اش کمتر پیدا شود. هر چند خانواده‌اش با محافل بهایی ارتباط داشتند اما خود هویدا کمتر به‌صورت علنی در این باره سخن گفته است. در ادامه به بخشی از ارتباطات او با...
در سال های ابتدایی پیروزی انقلاب صادق قطب زاده به عنوان وزیر امور خارجۀ شورای انقلاب و بنی‌صدر به‌عنوان نخستین رئیس‌جمهور ایران تلاش خود را برای مذاکره مستقیم با آمریکا و آزادسازی گروگان های لانه جاسوسی آغاز کردند،در آن زمان قطب‌زاده و بنی صدر ، قصد داشتند تا با یک معامله پشت پرده با آمریکاییها، شاه را برای محاکمه به ایران بازگردانند و در عوض، دیپلمات‌های آمریکایی را آزاد کنند، اما...
«قاضی از هویدا می‌پرسد در این 13 سال که نخست‌وزیر بودی چه‌کار کردی؟ هویدا در جواب می‌گوید وقتی من سرکار آمدم خودکار بیک 5 ریال بود، تا آخر دوران من هم 5 ریال باقی ماند.» جملات بالا، یکی از مشهورترین گزاره‌هایی است که در افواه و افکار عمومی به‌عنوان دلیلی بر عملکرد اقتصادی خوب دوران نخست‌وزیری هویدا جا افتاده است. امیرعباس هویدا، با 13 سال نخست‌وزیری در 4 دولت از سال 1343 تا سال 1356، رکورددار...
: یکی از نمونه‌های کشتار و خونریزی و سرکوبگری انگلیسی‌ها، اقدامات انگلستان در حول و حوش جنگ اول جهانی در جنوب ایران است، که در جریان آن روستاهایی را با خاک یکسان نمودند و اهالی را به قتل رسانده یا غارت کرده و آواره ساختند و به هم‌دستی برخی رجال خودفروختۀ آن روزگار ایران، دست به هر جنایتی آلودند. استاد روانشاد دکتر جمشید صداقت‌کیش از معدود مورخان پژوهشگر ایرانی است که سال‌ها در این‌باره...
عصر روز ۱۵ خرداد ۱۳۵۴، طلاب حوزه علمیه قم به مناسبت سالگرد قیام خونین پانزده خرداد ۱۳۴۲ در مجلس یادبودی شرکت کردند که در مدرسه فیضیه تشکیل شده بود. این مجلس، مبدّل به تظاهرات گردید و شعارهایی چون:«درود بر خمینی»، «خمینی، خمینی خدا نگهدار تو/ بمیرد، بمیرد دشمن خونخوار تو» در فضای مدرسه طنین افکند. مأموران ساواک و شهربانی، که از قبل پیش‌بینی چنین واقعه‌ای را می‌نمودند و -...
همان روزی که به کابینه صمصام‌السلطنه رأی اعتماد داده شد، اولتیماتوم روسیه به دولت ابلاغ گردید. تقاضا‌های روسیه که توسط وثوق‌الدوله وزیر امور خارجه در مجلس خوانده شد، عبارت بود از: عزل مورگان شوستر و مستر لکفر و کسانی که منصوب آنها هستند؛ منع استخدام کارشناس خارجی بدون اطلاع روس و انگلیس؛ و نهایتاً پرداخت هزینه لشکرکشی روسیه به ایران، زیرا دولت روسیه به دلیل اقدامات شوستر ناگزیر از لشکرکشی شده و...
بعد از ارتحال حضرت امام در روز چهاردهم خرداد و برگزاری جلسه فوق‌العاده مجلس خبرگان رهبری، خبرگان حضرت آیت‌الله خامنه‌ای را به‌عنوان رهبر انقلاب برگزیدند: «بسم‌الله الرحمن الرحیم. مجلس خبرگان ضمن عرض تسلیت رحلت جان‌گداز حضرت امام امت، رهبر و بنیان‌گذار جمهوری اسلامی ایران، با درک عمیق از مسئولیت تاریخی خود باتوجه‌به موقعیت رفیع و حساس مقام رهبری در نظام جمهوری اسلامی ایران، و با...
اولین و آخرین‌بار در خرداد ۱۳۱۳، رضا پهلوی برای نخستین و آخرین بار خاک ایران را به مقصد ترکیه ترک کرد. سفری که در ظاهر برای تحکیم روابط با جمهوری نوپای ترکیه به دعوت مصطفی کمال آتاتورک انجام شد، اما در باطن، آغازگر مجموعه‌ای از تحولات ژرف در ساختار سیاست خارجی و ژئوپلیتیک ایران بود. این سفر نه تنها سرآغاز تغییرات فرهنگی و اجتماعی در داخل کشور شد، بلکه با تغییر در حدود مرزها، بهای سنگینی برای...
حضرت امام خمینی، بنیان‌گذار جمهوری اسلامی ایران، نه تنها در داخل کشور بلکه در سطح بین‌المللی نیز به عنوان یکی از تأثیرگذارترین شخصیت‌های قرن بیستم شناخته می‌شود. ایشان با رهبری انقلاب اسلامی ایران در سال ۱۳۵۷ نظام شاهنشاهی را سرنگون و نخستین حکومت اسلامی مبتنی بر ولایت فقیه را در دنیای معاصر بنیان کرد. این تحول بزرگ، توجه رسانه‌های جهانی، سیاستمداران، و اندیشمندان را به خود جلب کرد و ایران...
ترجمه علاوه بر یکی از ابزارهای مهم انتقال دانش، فرهنگ و اندیشه میان ملت‌هاست ابزاری است که می‌تواند در ایام خاص و خفقان به عنوان یک گزینه راه‌گشا در محتوا از آن استفاده کرد. رهبر معظم انقلاب، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، از جوانی به اهمیت ترجمه واقف بود و خود در این زمینه فعالیت‌هایی داشته است. ایشان پیش از انقلاب، با انگیزه نشر اندیشه‌های اسلامی و انقلابی، به ترجمه برخی آثار مهم پرداخت. از جمله آن...
بهار سال ۱۳۰۷ احمد امیراحمدی، نخستین سپهبد ایران حاکم لرستان شد. او در سایه نام سردار سپه و همچنین تلاش عامدانه رضاشاه برای کم‌رنگ کردن نام وی، در تاریخ سیاسی و نظامی ایران، آن گونه که باید شناخته‌شده نیست. نقش او در کودتای ۳ اسفند ۱۲۹۹ش و سرکوب قیام عشایر لرستان به اندازه‌ای است که شاید اگر نقش‌آفرینی‌های او در فرماندهی سپاهیان سردار سپه نبود، بعید نبود که سرنوشت سیاسی سردار سپه به...
ایران به‌خاطر موقعیت جغرافیایی و منابع طبیعی، به‌ویژه نفت، همواره هدف نفوذ قدرت‌های خارجی بوده است. دشمنان، به‌ویژه پس از انقلاب اسلامی، با تحریک اقوام به تجزیه‌طلبی، تلاش کرده‌اند کشور را بی‌ثبات کنند. خوزستان به‌دلیل اهمیت نفت و گاز، یکی از اصلی‌ترین مناطق این توطئه‌ها بوده است. وجود جمعیت عرب در خوزستان و هم‌مرزی با عراق، همراه با حمایت رژیم بعث از جدایی‌طلبان، باعث شد این منطقه به...
بعد از همه‌پرسی فروردین ۱۳۵۸ که مردم به تشکیل «جمهوری اسلامی» رأی دادند، تدوین قانون اساسی در دستور کار مجلس خبرگان قرار گرفت. این قانون پس از تصویب در مجلس، با رأی مردم تأیید شد. اما ماجرا به همین‌جا ختم نشد. حدود ۱۰ سال بعد، با توجه به تغییر شرایط کشور، نیاز به بازنگری در قانون اساسی احساس شد. امام خمینی در اردیبهشت ۱۳۶۸ طی نامه‌ای از آیت‌الله خامنه‌ای که آن زمان رئیس‌جمهور بودند، خواستند...
: گروه فرقان توسط فردی به نام اکبر گودرزی برای مقابله با روحانیت و مبتنی بر ایدئولوژی «اسلام منهای روحانیت» شکل گرفت. گودرزی متولد سال ۱۳۳۵ در روستای دوزان نزدیک الیگودرز بود که در اوایل دهه ۱۳۵۰ عازم خوانسار شد و مدتی در مدرسه علمیه آنجا تحصیل کرد. او یک سال را نیز در قم گذراند و سپس به تهران آمد. او در تهران مدتی را به تحصیل نامنظم دروس طلبگی گذراند و در نهایت در سال ۵۶ از لباس طلبگی خارج...
پس از سرکوب خونین مردم دزفول در مهرماه ۱۳۵۷، کریم‌خان آصف، نماینده مجلس شورای ملی در نامه‌ای اعتراضی خطاب به جعفر شریف‌امامی، نخست‌وزیر وقت، به برخورد خشونت‌بار و وحشیانه ساواک پیش از شروع تظاهرات مردمی اعتراض کرد. او در این نامه، پرده از یکی از بزرگ‌ترین فسادهای مالی تاریخ معاصر دزفول برداشت.آصف افشا کرد که دولت امیرعباس هویدا در سال ۱۳۴۸، طی یک قرارداد غیرشفاف، حدود ۸۰ هزار هکتار از اراضی...
