مقالات
با روی کار آمدن میرزاتقی‌خان امیرکبیر به عنوان صدراعظم ناصرالدین شاه، در فاصله‌ای بسیار کوتاه، تحولات اصلاحی بسیار اساسی و عمده در حوزه امنیت سیاسی و اجتماعی ایران صورت پذیرفت. این اصلاحات و تحولات در حوزه‌های نظامی، صنایع، چاپارخانه و آموزشی... نیز بسیار جدی و چشمگیر بود که تأسیس مدرسه دارالفنون سرآمد آنها بود. برای نمونه تدابیر و اقدامات منحصر به فرد در زمینه بهداشت و مبارزه با بیماری‌های...
پس از جنگ جهانی اول با فروپاشی امپراتوری عثمانی از یک سو و سقوط تزاریسم و روی کار آمدن بلشویک‌ها در روسیه زمینه‌های لازم برای تعقیب استراتژی ایجاد دولت یهودی در فلسطین بیش از پیش فراهم و آماده شد. قدرت یافتن کمونیسم در شوروی نقطه عطفی در تاریخ صهیونیسم و در مسیر تحقق آرمان صهیونی برپایی دولت صهیونی بود. از نظر رهبران صهیونیسم، سرنگونی تزاریسم در روسیه یکی از بزرگترین رویدادهای تاریخ جهان...
عید نوروز سال 1342 شمسى با سالهاى پیش از آن تفاوت بسیار داشت . بنابر یک سنت دیرین بسیارى از ایرانیان مسلمان آغاز سال نو را در اماکن مقدسه اجتماع مى کنند و براى گرایش به بهترین احوال از خداوند متعال استعانت مى جویند. شهر مقدس قم نیز به مناسبت موقعیت خاص زیارتى خود یکى از آن اماکن مقدسه است . در سال 1342 اجتماع قم معنا و مفهوم خاص دیگرى نیز داشت و آن ادامه مبارزه با رژیم شاه و پشتیبانى از مراجع روحانى و کسب...
امام خمینی ( ره) عصر عاشورای سال ١٣٨٣ ه. ق ( ١٣ خرداد ١٣۴٢ ش) در مدرسه فیضیه نطق تاریخی خویش را که آغازی بود بر قیام ١۵ خرداد ایراد کرد. بخش عمده ای از سخنان امام در بیان نتایج زیان بار سلطنت دودمان پهلوی و افشای روابط پنهانی شاه و اسرائیل اختصاص داشت. در همین سخنرانی بود که امام خمینی با صدای بلند خطاب به شاه فرمود : « آقا من به شما نصیحت می کنم؛ ای آقای شاه! ای جناب شاه! من به تو نصیحت می کنم دست...
حمله ماموران رژیم ستم‌شاهی به مدرسیه فیضیه قم در دوم فروردین سال 1357 به خودی خود، در زمره تلخ‌ترین و عبرت‌انگیزترین وقایع تاریخ معاصر است. یورش به مهمترین مرکز علمی --- آموزشی دینی کشور از سوی عمال شاه، نشانگر اعماق دینی --- فرهنگی نهضت اسلامی مردم ایران بود. مراسمی که جهت...
حجت الاسلام والمسلمین آل طه حدود 85 سال سن دارد و در قم زندگی می کند شهری که پر از خاطرات ریز و درشت زمان مبارزات است.برخورد مهربان شیخ و نگاه گرم و صراحت لهجه اش نشان می دهد که وی از منبریان پر شور بوده که در محضر امام خمینی (ره) و دیگر علما مجاهدت های بسیاری در راه پیروزی انقلاب کرده است. حجت الاسلام آل طه اولین سخنران مراسم فیضیه بوده و در سخنرانی از طرح انجمن‌های ایالتی و ولایتی انتقاد می کند...
دوم فروردین 1342 مصادف با 25 شوال1382هجری قمری، همزمان با سالگرد شهادت امام صادق(ع)، سالروز حادثه‌ای است که انقلاب اسلامی ایران از دامان آن متولد شد:مدرسه فیضیه قم، کانون پرورش طلاب شیعی ایرانی مورد هجوم نیروهای رژیم پهلوی در لباس دهقانان و یونیفرم‌پوشان نظامی قرار گرفت که راه برای نهضت روحانیون ایران به رهبری آیت‌الله‌العظمی سیدروح‌الله خمینی هموار شد. چراکه از یک سو تکثر مرجعیت به...
روز جمعه مصادف با دوم فروردین 1342 و برابر با 25 شوال سالروز شهادت امام جعفر صادق(ع) امام ششم شیعیان شهر قم چهره دیگری به خود گرفت. به دنبال اعلام عزای عمومی و سخنرانی‌های افشاگرانه امام وتلاش وی در جهت بسیج علما در سراسر کشور، اطلاعیه‌های فراوانی از سوی مجامع مذهبی و مساجد و کانون‌های تبلیغاتی برای برپایی جلسات پراکنده گردید. در این اطلاعیه‌ها از عموم مردم دعوت شده بود که با حضور در این جلسه...
پس از مخالفتهای امام در برابر سیاستهای غربگرایانه محمدرضا پهلوی، شاه که از مخالفتهای امام به شدت برآشفته بود در صدد رویارویی مستقیم با روحانیتبرآمد تا آنها را مرعوب و وادار به سکوت کند.در روز 2 فروردین ماه 1342 که مصادف با وفات امام جعفر صادق (ع) بود مجالس متعدد عزاداری و روضه خوانی در شهر قم برپا شد و سخنرانان مذهبی به سخنرانی و روضه خوانی پرداختند.یکی از این مجالس در منزل امام بود.آن...
تیمسار حسن پاکروان، رئیس ساواک در تاریخ ۲۸ اسفند ماه، با ارسال دستورالعملی به کلیه شعب ساواک کشور تصریح کرد: ]چون[ احتمال دارد در منطقه آن ساواک بعضی از وعاظ در مساجد، هنگام وعظ با توجه به این که روز جمعه دوم فروردین که مصادف با رحلت امام جعفر صادق (ع) است، مطالبی بر خلاف مصالح کشور ایراد ] کنند[ و اذهان عمومی را مشوب سازند، دستور فرمایید از هم اکنون با تشریک مساعی ماموران و مسوولان انتظامی محل، همه...
حسن پاکروان، 1290ش. در تهران به دنیا آمد. پدرش «فتح الله پاکروان» از دولتمردان رضاخانی، در قتل عام مسجد گوهرشاد، استاندار خراسان بود. حسن پاکروان تحصیلات نظامی را در دانشکده‌های «بواتیه» و «فونتن بلو» فرانسه به پایان رساند و در 1312ش. به ایران بازگشت و مدتها مربی دانشکده افسری بود. در سالهای 1320-1322 افسر ستاد ارتش، و در سالهای 1323 تا 1324 فرمانده پادگان بوشهر و افسر انتظامات...
نقشه حکام تهران عمیق‌تر از آن است که ما تصور می‌کنیم، نقشه آنان از بستن مدرسه فیضیه و به زندان کشیدن علما و طلاب، بر هم زدن حوزه علمیه قم و از بین بردن اسلام و روحانیت است. آنها نه اسلام می‌خواهند و نه روحانیت را؛ چون می‌بینند با بودن روحانیت و اسلام، نمی‌توانند دستورات اربابان خود را در مملکت اجرا کنند و ایران را به کلی به خارج وابسته کنند. امام خمینی(ره) ـ مدرسه فیضیه؛ سنگر استقلال...
بیست و پنجم شوال سالروز شهادت امام جعفرصادق(ع) یادآور حمله رژیم پهلوی به مدرسه فیضیه و به شهادت رساندن گروهی از شاگردان مکتب اهل بیت عصمت و طهارت (ع) است، روزی که فیضیه خونین و جرقه های نهضت زده شد. به گزارش شفقنا از ایرنا، فاجعه مدرسه فیضیه به عنوان لکه ننگینی بردامان رژیم پهلوی حک شد و این جنایت بیش از پیش عقده و کینه شاه را به مرجعیت شیعه و حوزه های علمیه نشان داد. بیست و پنجم شوال سالروز شهادت...
از زمان تشکیل نخستین هسته‌های چریکی، چگونگی تأمین پول همچنان یکی از موضوعات بغرنج گروه چریکهای فدایی خلق به شمار می‌رفت. صفاری‌آشتیانی عضو این گروه بر سرقت از بانک پای می‌فشرد؛ ولی مشعوف کلانتری او را متقاعد کرد که چنین کاری ممکن نیست. زیرا با دستگیری جزنی و سورکی، طرح سرقت از بانک احتمالاً لو رفته و ساواک هشیار شده است. اما سرقت از بانک، ضمن آنکه نیازهای مالی گروه را برطرف می‌کرد؛ امکانی بود...
کالدول وزیر مختار وقت آمریکا در ایران در 15 دسامبر 1919 می‌نویسد: «هیأت نظامی انگلستان به فرماندهی سرتیپ دیکسون به همراه هشت تن دیگر بر اساس قرارداد اخیر ایران ـ انگلستان برای انجام مذاکرات و اقدامات اولیه وارد تهران شد.» در 9 ژانویه 1920 کالدول می‌افزاید: «چند تن از بازپرسان نظامی انگلستان وارد تهران شده‌اند. فرماندهی این گروه بر عهده ژنرال دیکسون است و بیشتر این افراد با ارتش هند مربوط هستند. بر...
اولین رئیس ساواک سپهبد تیمور بختیار فرزند ایلخان فتحعلی خان سردار معظم بختیاری، او فرزند ایلخان لطفعلی‌خان امیر مفخم بختیاری، در 1292ش. در منطقه دّزک ـ 24 کیلومتری شهرکرد در استان چهار محال و بختیاری ـ به دنیا آمد. تیمور بزگترین فرزند خانواده بود و تحصیلات مقدماتی و متوسطه را در اصفهان به پایان رسانید و از دبیرستان ادب (کالج انگلیسی) دیپلم گرفت. پدر و پدربزرگش در سالهای نخست قدرت‌یابی رضاخان در...
دلایل داخلی تشکیل ساواک، از علل و دلایل خارجی شکل‌گیری آن قابل تفکیک نیست. مجموعه علل و عواملی که بر شکل‌گیری سیاست و رویکرد خارجی حکومت اثرگذار بود، با سلسله تحولات سیاسی ـ اجتماعی داخلی پیوند نزدیکی داشت. از آنجا که رویکرد کلی سیاست داخلی و خارجی ایران در راستای اهداف و استراتژی منطقه‌ای و جهانی در حال شکل‌گیری غرب و به ویژه امریکا بود، تشکیل نهادها و سازمانهایی نظیر ساواک نیز...
انقلاب اسلامی، دیپلماسی و تاریخ‌نگاری جهان غربتاریخ‌نگاری با موضوع «انقلاب اسلامی در خارج از کشور» از عناوین مهمی است که می‌تواند مبنای یک پژوهش مستقل قرار گیرد. برای آشنائی بیشتر با این موضوع و آگاهی خوانندگان خود نسبت به این مقوله، با آقای عبدالرحیم گواهی که از دیپلماتهای با سابقه ایران است گفت و گوئی صورت داده‌ایم. این مصاحبه در محل دفتر مطالعات سیاسی و بین‌‌المللی وزارت امور خارجه جمهوری...
ناصر مقدم، آخرین رئیس ساواک، فرزند یعقوب در سوم تیر 1300 در تهران متولد شد. نام خانوادگی او در آغاز مقدم چهار گریل اصل بود که پس از مدتی به مقدم راد و نهایتاً به مقدم تغییر یافت. تا سن ده سالگی تحت تکفل پدر زندگی کرد و از آن پس داییاش حسین مقدم عهده‌دار نگهداری او شد؛ تا سال 1334 نیز در منزل داییاش زندگی می‌کرد و از آن پس به منزل شخصی در زرگنده نقل مکان کرد. مقدم تحصیلات ابتدایی را از سال 1307 و به...
موری (کاردار سفارت آمریکا در تهران) در مورد هماهنگی و اتفاق میان قوام‌السلطنه و روحانیت می‌نویسد: «در روزهای پایانی تابستان سال 1922، زمانی که منازعه میان رضاخان، وزیر جنگ و قوام‌السلطنه، رئیس‌الوزرا به اوج خود رسید، قوام برای در هم شکستن قدرت مخاطره‌آمیز وزیر جنگ، رو به روحانیون آورده و حمایت ایشان را خواستار شد.» 10 اکتبر 1924، موری به ملاقات سید حسن مدرس، «رهبر اقلّیت مجلس» می‌رود: «مدرس، که...
