آمریکا
: آمریکا و انگلیس از سالها قبل از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ بر سر غارت منابع طبیعی ایران، خصوصاً نفت، با هم رقابت داشتند. اما در کنار این رقابت همکاری نزدیکی نیز با یکدیگر داشتند. از اینرو پس از کودتای ۲۸ مرداد، و با اینکه دولت زاهدی تحت تسلط کامل دولت آمریکا قرار داشت، آمریکاییها با اصرار و فشار، زاهدی را مجبور ساختند تا راه را برای تجدید روابط سیاسی بین ایران و انگلستان که در دوران دولت...
واقعه 16 آذر، در واقع حدود صد روز بعد از سقوط دولت شادروان دکتر مصدق اتفاق افتاد؛ یعنی 28 مرداد که کودتا شد. شهریور، مهر و آبان و 16 آذر، درست 105 روز از سقوط دکتر مصدق میگذشت و خوب دانشگاه تهران هم از بعد از سقوط دکتر مصدق، همیشه کمابیش متشنج بود، تظاهراتی بود و قصد این بود که دولت «آیزنهاور» که معاونش «نیکسون» بود، نیکسون معاون رئیسجمهور، در ایران برای پاداشی که شاه قرار بود به...
ظهور و افول نقشهای مختلف کشورها در معادلات منطقهای و بینالمللی، تابعی از دو دسته عوامل داخلی و خارجی است. تعریف و تعیین نقشها نیز در فضای رقابتی شدید دو بلوک شرق و غرب، متأثر از موقعیت درونی و بیرونی هر یک از کشورها، در همین چارچوب محقق میگشت. شرایط محیطی ایران در دوره پهلوی دوم از یک سو و زمینههای مساعد داخلی و همسو با اقتضائات محیطی از سوی دیگر، موجب شد ایران بهعنوان ژاندارم...
اعلامیه مشترک دولت ایران و دولت انگلیس؛ ۱۴ آذرماه ۱۳۳۲: «دولت شاهنشاهی ایران و دولت علیاحضرت ملکه انگلستان اینک تصمیم گرفتهاند که روابط سیاسی را برقرار سازند و به زودی هر یک سفیرکبیر خود را به کشور دیگر اعزام دارند. سپس در نزدیکترین موقعی که مورد موافقت طرفین باشد در باب حل اختلاف مربوط به نفت که اخیراً موجب تیرگی روابط بین آنها شده بود، شروع به مذاکره نمایند و به این طریق دوستی دیرینه خود را...
: موقعیت و اهمیت استراتژیک ایران در مقاطع مختلف تاریخی باعث طمع کشورها و قدرتهای بزرگ منطقهای و جهانی برای نفوذ یا سلطه بر این کشور بوده است. این مقاله بر آن است تا به تفکیک، دکترینها و خط مشیهای رؤسای جمهوری آمریکا در مورد ایران از بعد از جنگ جهانی دوم تا پیروزی انقلاب اسلامی را معرفی نماید. موقعیت و اهمیت استراتژیک ایران در مقاطع مختلف تاریخی باعث طمع کشورها و قدرتهای...
«به هنگام سفر اخیر شاه به آمریکا، دهها مقاله در جراید آمریکا چاپ شد، که در آن درباره خفقان در ایران و زندان و شکنجه مخالفین شاه مطالبی نوشته شده بود. سفر شاه ثابت کرد که مبارزه پیگیری که ظرف چند سال گذشته در خارج از کشور شروع شده، بالاخره توانسته است مهر سکوت دستگاههای ارتباط جمعی را در رابطه با واقعیات رژیم شاه بشکند. از طرف دیگر، افشای بیش از پیش برخی از حقایق زندگی در ایران تحت دستگاه...
«همزمان با ورود شاه به کاخ سفید، تظاهرات چندین هزار نفرهای توسط دانشجویان ایرانی علیه رژیم شاه در جلوی کاخ سفید برپا شد. بر طبق گزارش مطبوعات آمریکا، این وسیعترین تظاهراتی است که پس از تظاهرات علیه جنگ ویتنام در واشنگتن اتفاق افتاد. بر طبق گزارش همین مطبوعات وسعت تظاهرات علیه شاه بین ۲ تا ۵ هزار تخمین زده شده است. دانشجویان ایرانی که اغلب برای جلوگیری از شناسایی ساواک ماسک به صورت...
روزنامه اطلاعات؛ ۲۸ آبان ۱۳۵۶
مجله خواندنیها؛ ۲۸ آبان ۱۳۵۶: «...کارتر حمایت کامل خود را از روابط ویژهای که دو کشور طی ۳۰ سال گذشته گسترش دادهاند، مورد تأکید مجدد قرار داد و شخصاً تقویت بیشتر روابط بین دو کشور را متعهد شد. کارتر وابستگی منافع دو کشور را چه در سطح منطقه و چه در سطح جهان مورد تأکید قرار داد و قدردانی خود را از حمایت ایران در دست یافتن به هدفهای مشترک دو کشور ابراز داشت. وی اهمیتی را که برای یک ایران قوی،...
محمدرضا پهلوی و همسرش به دنبال دعوت رسمی جیمی کارتر، عازم آمریکا شده و در ۲۳ آبان ۱۳۵۶ وارد این کشور شدند. سفر محمدرضا پهلوی به آمریکا تظاهرات گسترده ایرانیان خصوصاً دانشجویان ایرانی مقیم آمریکا را به دنبال داشت. شاه و فرح در ۲۴ آبان با هلیکوپتر از محل اقامت خود در ویلیامزبورگ عازم کاخ سفید در واشنگتن شدند تا در مراسم استقبال از سوی کارتر و همسرش شرکت کنند. اجرای این مراسم در حالی انجام...
روزنامه اطلاعات؛ 26 آبان 1356 شاهنشاه در جای دیگری از سخنان خود یادآوری کردند که پرزیدنت کارتر معظم له را متقاعد[!] کرده است که نقش فعالانهتری در جستجوی راههای حفظ ثبات قیمت نفت ایفا کنند نخست سیاست ما[=شاه] این بود که در[کنفرانس اوپک در] کاراکاس «تماشاگر» باشیم و از هیچ طرفی جانبداری نکنیم. ولی اکنون مایل و آماده هستیم که پشتیبانی و تفاهم خود را با نظرهای شما[=دولت آمریکا] ابراز...
: از اواسط حکومت قاجاریه که آمریکاییها به ایران وارد میشوند، تحت پوشش فعالیتهای مسیونرهای مذهبی، خدمات اجتماعی، بهداشتی، درمانی و مشاورههای اقتصادی، حضور و نفوذ خود را در ایران توسعه میدهند. نخستین هیئت آمریکایی در سال 1264ق/1830م یعنی اواخر حکومت فتحعلیشاه، با همین رویکرد، به ناحیۀ شمال غرب ایران ـبویژه ارومیهـ وارد می شود. در آن زمان در این ناحیه تعداد نسبتاً...
روزنامه اطلاعات؛ ۱۴ آبان ۱۳۵۸: «در آغاز جلسه دیروز[مجلس خبرگان قانون اساسی] دکتر بهشتی با به روز ۱۳ آبان گفت: ما خاطره نوجوانان قهرمان را که به هنگام اذان ظهر در مقابل گلولههای مزدوران شاهِ دستنشانده آمریکا شجاعانه ایستادند و انقلاب را جانی تازه دادند، گرامی میداریم. وی در پایان سخنان خود گفت: امروز همچنین عدهای از جوانان باایمان و برآشفته ما که پذیرش شاه جنایتکار را از جانب...
در یک تعریف ساده، میتوان کاپیتولاسیون را مصونیت قضایی برای تبعه کشوری دانست که در یک کشور دیگر مرتکب جرم شده است. این حق معمولاً از سوی کشورهای استعمارگر بر کشورهای مستعمره تحمیل میشد و معمولاً با مخالفتهای زیادی نیز همراه بوده است. ایران برای نخستینبار در زمان حکومت فتحعلیشاه قاجار و در پی انعقاد قرارداد ترکمنچای، این حق را به روسیه داد. از آن زمان تا تاریخ 23 اردیبهشت سال 1358،...
: در یکصدمین سالگرد کودتای سوم اسفند۱۲۹۹، به همت پژوهشکده فرهنگ و مطالعات اجتماعی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، همایش نیمروزه «پس از یک قرن؛ واکاوی کودتای سوم اسفند ۱۲۹۹» با حضور و سخنرانی اساتید برجسته، صبح روز یکشنبه مورخ ۳ اسفندماه ۹۹، به صورت مجازی و پخش از طریق ادوبی کانکت برگزار شد. متن سخنرانی آقای مهدی جمشیدی را با هم میخوانیم: ******* مهدی جمشیدی عضو هیات علمی گروه...
دولت انگلیس مدعی است هیچ دخالتی در کودتای رضاخان در سوم اسفند 1299نداشته است اما برای ارزیابی این ادعا می توان به گزارش منتشرشده در آفیشال ریپورت انگلستان که توسط آقای محمد قلی مجد در کتاب کتاب از قاجار به پهلوی منتشر شده است توجه کنیم در این گزارش می خوانیم : «یگانهای مختلف قزاق، که تمام نیروهای آن ایرانی هستند تحت فرماندهی افسران ایرانی از قزوین به سمت تهران حرکت کرده و در بیست و یکم...
متن سند موضوع: وضع دولت دکتر احمد روستاییان مدیرکل سابق سپاه دانش، میگفت: وضع فعلی ایران در اثر نزدیکی به بلوک شرق و عقب رفتن سیاست امریکا در ایران و حملات جراید و بعضی از رجال سیاسی امریکا به ایران و همچنین قطع کمک اقتصادی امریکا و غیره، توسط لیندن جانسون رئیس جمهوری امریکا روش سیاست آینده ایران موافق با روش سیاسی انگلیس میشود و امریکا جای خود را در ایران به انگلیس خواهد داد و آقای...
سقوط رژیم پهلوی و آثار زبانبار آن بر امنیت و منافع ملی امریکا و نیز تأثیرات انقلاب اسلامی بر ساختار قدرت در سطح منطقه خاورمیانه،بیانگر اهمیت و جایگاه مناسبات دو کشور، بویژه در بعد نظامی بوده است. نوشتار حاضر برشی از تحقیقی مفصل و گسترده و نام«تاریخ روابط نظامی و امنیتی ایران و امریکا»است که در آینده منتشر میشود.ر وابط نظامی ایران و امریکا را میتوان به چند دوره...
تاریخ سند: ۹ سپتامبر ۱۹۷۹(۱۸ شهریور ۱۳۵۸) سرّی، ۹ سپتامبر ۷۹، اعضاء از: تهران ۵۴۱۷۴، قسمت اول از دو قسمت به: رئیس اخطار جاسوسی پخش محدود ال پی گامین، اس دی لور آنچه در زیر میآید تحلیل و ارزیابی راترفورد در ۷ سپتامبر از قضیه اس دی لور-۱[=ابوالحسن بنیصدر] میباشد: ۱- با در نظر گرفتن مقامی که اس دی لور-۱ در رژیم جدید دارد(یعنی عضو شورای انقلاب، عضو مجلس خبرگان، سرپرست بانکهای ملیشده و...