حسن ارسنجانی
براساس عهدنامه ترکمنچای، رودخانه ارس بهعنوان مبنا و ملاک اصلی برای تشخیص مرز ایران و روسیه تزاری تعیین شده بود. اما از آنجا که در هنگام انعقاد عهدنامه ترکمنچای، روسیه تزاری بر کوه آرارات بزرگ و منطقه موسوم به ایگدیر (در غرب قلمرو ایران در منطقه آرارات کوچک) نیز حاکمیت داشت و در این منطقه هم رود ارس جاری نبود، نهر قرهسو از سرچشمه تا اتصال به رود ارس بهعنوان ابتدای خط مرزی ایران و روس تعیین...
ارتش یکی از نهادها و ارکان مهم قدرت پهلوی دوم محسوب میشد. این نهاد نظامی به دلیل جایگاه خاص خود در حفظ قدرت و تثبیت آن از اهمیت زیادی نزد شاه برخوردار بود، اما علیرغم نقش مؤثر ارتش در حکومت، شاه توجه چندانی به سلسله مراتب نظامی نداشت ارتش یکی از نهادها و ارکان مهم قدرت پهلوی دوم محسوب میشد. این نهاد نظامی به دلیل جایگاه خاص خود در حفظ قدرت و تثبیت آن از اهمیت زیادی نزد شاه برخوردار بود، اما...
مراسم کلنگزنی احداث نمایشگاه دائمی چندمنظوره دفاع مقدس نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران و رونمایی از کتب جدیدالانتشار و افتتاح ساختمان جدید مدیریت حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس نزاجا، روز یکشنبه ۱۶ شهریور با حضور امیر سرتیپ کیومرث حیدری، فرمانده نیروی زمینی ارتش، امیر سرتیپ علی جهانشاهی، معاون هماهنگکننده نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی و امیر فهمیده قاسمزاده،...
یکشنبه دوازدهم تیر ماه 1367 مصادف با سوم جولای 1988،هواپیمای ایرباس ایرانی به شماره پرواز 655، درحالی که در آسمان خلیج فارس در خط هوایی مخصوص هواپیماهای مسافربری درحالت افزایش ارتفاع پروازی بود با دستور کاپیتان ویل راجزر فرمانده ناو آمریکایی وینسس با شلیک دو موشک هدف قرار گرفت. او با صدور این فرمان نام خود را در تاریخ ایران به عنوان یک جنایتکار ثبت کرد. متاسفانه رونالد ریگان رئیس جمهوری وقت...
شنبه 31 خرداد 1354 «شرفیابی. شاه هم از نحوه برگزاری انتخابات و هم از عکسالعمل مردم نسبت به آن ابراز خرسندی کرد... سر شام به من دستور داد که فورا بروم و به وزیر کشور تلفن کنم. "از او بپرسید این یاوهسراییهایی که ما نمیدانیم وکلای تازه انتخابشده چطور عمل میکنند چیست؟ مگر نمیفهمند که همه آنها اعضای یک حزب سیاسی هستند، و بنابراین از خط مشی حزب پیروی میکنند. به او...
درآمد: حبیب لاجوردی در سال ۱۳۵۹به پیشنهاد آقای کینان از اساتید و متخصصین امور شوروی در دانشگاه هاروارد آمریکا طرح اولیه ی پروژه تاریخ شفاهی ایران را نوشت. این طرح درشهریور ۱۳۶۰ درمرکز مطالعات خاورمیانه دانشگاه هاروارد تصویب شد وازهمان زمان اجرای آن با مصاحبه بازیگران صحنه سیاسی ایران در پنجاه سال اخیرآغازگشت. هدف این طرح جمعآوری و نگهداری خاطرات افرادی اعلام شده بود که در رویدادهای...
جلسه دفاع از پایاننامه دکترا با عنوان «تبیین تاریخی نقش دانشآموزان دوره متوسطه شهر اصفهان در انقلاب اسلامی (مهر ۱۳۵۴ تا خرداد ۱۳۵۷)» به همت مریم قانونی، 10 خرداد ۱۳۹۹ در دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه اصفهان، با فاصلهگذاری فیزیکی و بدون حضور حضار (به دلیل شیوع ویروس کرونا) برگزار شد. به گزارش سایت تاریخ شفاهی ایران، این پایاننامه با راهنمایی دکتر مرتضی نورایی و دکتر...
اگر سالهای سال هم درباره دفاع مقدس بنویسیم، هنوز نتوانستهایم گنج دفاع مقدس را پیدا کنیم، چه برسد بخواهیم حقش را ادا کنیم، البته کارهایی در این زمینه انجام شده، اما هنوز جای کار دارد. کتاب «کوچ لبخند» دارای بیش از یکصد و بیست خاطره از شهید «علی قمی کردی» است که افرادی نظیر «حسین فاضلی دوست»، «غلامرضا علاماتی»، «هوشنگ بزرگی»، «احمد قمی»، «حمید عسگری»،...
در نگاهی گذرا به ماهیت رخدادهای ضد استبدادی یکصدساله اخیر ایران،دو رویـداد بـیش از بـقیه،در صورت و سیرت به یکدیگر شبیهاند:15 خرداد 1342 و 22 بهمن 1357.چه در ابعاد خارجی و چه زمینههای داخلی،راهبری و حـضور مردمی و نیز اشتراک درخواستها و شعارها، شباهتهایی وجود دارد که به درستی یکی را سرآغاز و دیـگری را سرانجام حرکتی دانستهاند کـه بـه عنوان انقلاب اسلامی شناسایی شده...
: پیدا کردن وزیر مسکن هشتاد ساله، دولت مهندس بازرگان از سخت ترین کارهای این ویژه نامه بود. در جست و جوی اینترنتی هم از مهندس مصطفی کتیرایی هیچ رد و اثری نبود به جز یکی دو سخنرانی در بزرگداشت و سالگرد مرحوم بازرگان. برای پیدا کردن ایشان سراغ هر محفل ملی، مذهبی و روشنفکری را که بگویید گرفتیم. باورتان نمی شود که با مهندس عزت الله سحابی و لطف الله میثمی و... هم کلام شدیم تا شماره تماس دوست قدیمی شان...
اسدالله علم، فرزند شوکتالملک علم، حکمران منطقه بیرجند، در پی ازدواج با ملک تاج قوام، دختر قوامالملک شیرازی، که به فرمان رضاشاه انجام شد به محافل درباری پیوند خورد، اما آنچه او را یکی از شاخصترین کنشگران، سیاستمداران و وزیران دربار پهلوی گرداند نه این ازدواج، بلکه مجموعه عوامل دیگری بود که حتی او را وارد حریم شخصی محمدرضاشاه کرد. اسدالله علم، فرزند شوکتالملک علم، حکمران منطقه...
جمشید آموزگار فرزند حبیب الله، در چهارم تیرماه سال 1302 خورشیدی در تهران متولد شد. در ایام جنگ دوم جهانی به آمریکا رفت و در رشته مهندسی هیدرولیک دکترا گرفت و در سال 1330 به ایران بازگشت. وی به عنوان رییس اداره مهندسی آژانس عمران بینالمللی در «اصل 4 ترومن» در تهران مشغول به کار شد و پس از معاونت بهداشت تا سال 1334، از سال 1336 که فشار آمریکا برای واگذاری مسوولیت های کشور به تحصیل کردگان در آمریکا فزونی...
نفوذ و تأثیرگذاری مستقیم و غیرمستقیم احزاب و تشکلهای سیاسی در جامعه ایرانی از اواخر قرن نوزدهم آغاز شد. پیروزی انقلاب مشروطیت و تحولات و رخدادهای سیاسی و اجتماعی متعاقب آن، بیش از پیش، حضور و نقشآفرینی احزاب و تشکلهای سیاسی را در ایران محسوستر ساخت. در طول دوران موسوم به مشروطیت، که آغاز دوران سلطنت رضاشاه پایانبخش آن بود، احزاب و گروههای سیاسی پرشماری در ایران تأسیس شده و...
گواهی هایی بر واقعیت تاریخی برای اثبات این واقعیت که پرویز نیکخواه و باند او کوچکترین نقشی در حادثه کاخ مرمر نداشتند و شهید شمس آبادی نیز هیچگونه ارتباط و آشنایی با آنان نداشت و حماسه کاخ مرمر تنها از ایمان و اراده خلل ناپذیر آن شهید ریشه و مایه گرفته بود، بایسته است شواهد، قراین، مدارک و استدلال های اساسی در این زمینه مطرح شود و مورد بررسی و ارزیابی قرار گیرد الف:رأی دادگاه بر برائت پرویز...
انجمن قلم ایران به سال ۱۳۳۶ش در زمان حکومت محمدرضا پهلوی و به عنوان شعبه ای از «انجمن بین المللی قلم»، (PEN) در ایران تأسیس شد. این انجمن زمانی در ایران موجودیت یافت که تنها چهار سال از کودتای امریکایی ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ می گذشت. محمدرضا پهلوی در آن زمان با بهره گیری از عناصر نظامی و پشتیبانی های سیاسی ـ اطلاعاتی امریکا و انگلستان توانست پس از دوره ای پرتنش، حکومت خود را به ثبات نسبی برساند....
رژیم شاه به خیال خام خود با دستگیری و سرکوبی گروه محمد بخارایی ریشه انقلاب قهرآمیز را برای مدتی طولانی در ایران خشکانید؛ لیکن هنوز از ضربه ترور منصور، پشت راست نکرده بود و محاکمه فرمایشی گروه محمد بخارایی پایان نیافته بود که صدای رگبار مسلسل قهرمان مسلمان، رضاشمس آبادی، در ۲۱ فروردین ۴۴ کاخ «مرمر» را به لرزه در آورد و این لرزه تا اعماق دل شاه نفوذ کرد و قلب او را لرزانید و او را بر آن داشت که در...
یکی از مسائل مهم در روانشناسی، بحث شخصیت و نظریههای مربوط به آن است. به جرأت میتوان گفت آنچه مطالعات پراکنده روانشناسی را انسجام میبخشد، تفسیر این یافتهها و مطالعات در قالب یک نظریه منسجمی است که بتواند رفتار انسان را در تمامی ابعاد شخصیتی توجیه و تبیین نماید. شخصیت از واژه لاتین پرسونا (Persona) گرفته شده و به نقابی دارد که هنرپیشهها در نمایش به صورت خود میزدند....
کسانی که دو روز تاریخی 21 و 22 بهمن 1357 را در زندگی خود تجربه کردند، حس و حال مردم ایران در این دو روز را بهتر از دیگران درک می کنند. روز 21 بهمن 1357 اکثر شهرهای ایران بویژه تهران در آتش و دود بود. مردم به سوی مراکز امنیتی و نظامی هجوم می بردند تا آخرین مراکز سرکوب ستم شاهی را تسخیر کنند و با کمک ارتشی های بریده از شاه و مبارزان دوره انقلاب ، بر این مراکز مسلط شوند. سرانجام پس از بیش از نیم قرن مبارزه و جان...
تحقیر؛ پیش نیاز سلطه، عامل سقوط سلطه گر نویسنده: مهندس عباس سلیمی نمین فراز و فرود تمدنی اقوام و ملل در تاریخ، گواهی می دهد که هیچ ملتی تحت انقیاد و سلطه درنیامده است مگر آنکه مقدم بر آن در وادی پذیرش پست تر بودن خویش و برتری ملت فزونی طلب و سلطه جو گرفتار شده باشد. شاید امروز برای بسیاری از اقشار جامعه قابل فهم و درک نباشد که چگونه از دوران افول سلسله قاجار، دست اندرکاران اجرایی با...