رضاشاه
در آخرین سال‌های حکومت احمد شاه قاجار، زمانی که «جوزف شائول کورنفلد» که یک خاخام آمریکایی بود و به‌‌‌عنوان وزیر مختار کشور ایالات متحده در ایران حضور داشت، یکی از وقایع بسیار مهم دوره تاریخ معاصر، مربوط به قتل «ماژور رابرت ایمبری» در زمان صدرات رضاخان به عنوان نخست وزیر در «سقاخانه آقا شیخ هادی» که از سقاخانه‌‌های قدیمی و مشهور تهران است و قدمت آن به دوره قاجار می‌رسد،...
سوم اسفند ماه سال ۱۲۹۹ ه.ش تهران با بهت و اضطرابی ناشناخته روز خود را آغاز کرد. شب پیش از آن، صدای شلیک چند تیر توپ و هیاهوی سوارانی که در کوچه‌ها و گذرها به شتاب می‌تاختند، آسایش خواب را در چشمان ساکنان بعضی از محله‌ای پایتخت شکسته بود. در آن صبح سرد زمستانی، هنگامی که پیشه‌وران و رهگذران از مسیر هر روزه خود می‌گذشتند، حضور نظامیان مسلح و آماده را در معابر و چهارراه‌های اصلی و مراکز دولتی و نظامی...
به رغم اهمیت موضوع فلسطین در آن دوران و انتشار اعلامیه بالفور، از آنجا که جنگ اول جهانی و اشغال ایران در آن سالها صحنه سیاست خارجی و افکار عمومی ایرانیان را دست خوش بحران نموده بود، اینک اطلاعات و اسناد دقیقی در مورد موضوع یاد شده در آن دوران موجود نیست![1] ایران و تأسیس دفتر کنسولگری در فلسطین دولت ایران از اواخر قرن 19م و در پی مهاجرت جمعی از تجار به آن سرزمین، اقدام به تأسیس دفتر...
روزنامه «اقدام» در شماره سوم تیر ۱۳۰۵ فهرست ۳۶ نفر از حائزین اکثریت آراء حوزه انتخابیه تهران و حومه در انتخابات ششمین دوره مجلس شورای ملی را به چاپ رساند. در این فهرست که نام آیت‌الله سیدحسن مدرس در رأس آن قرار گرفته است، نام برخی دیگر از رجال سیاسی مشهور آن دوران نیز مشاهده می‌شود: مستوفی‌الممالک(میرزاحسن‌خان)، مصدق‌السلطنه(دکتر محمد مصدق)، وثوق‌الدوله(میرزاحسن‌خان)، فیروزآبادی(آیت...
: رشد و شکوفایی بهاییت در دوران رضاشاه آن‌چنان این فرقه را به وجد آورد که اسدالله مازندرانی از مبلغان و مورخان طراز اول بهایی در این باره می‌نویسد:«پس از برچیده شدن آن دولت [قاجاریه] که در تمام مدت با دولت امویه قابل تطبیق بود، اعلیحضرت رضاشاه پهلوی که در آن هنگام سردارسپه و رئیس‌الوزراء بود به سلطنت نشست و در 29 جمادی‌الاول 1344ق تخت و تاج شاهی ایران را تصرف نمود. از هر جهت رونقی جدید و...
: با کناره‌گیری اجباری رضاشاه از سلطنت و تبعید او از ایران در 25 شهریور 1320، سایه سنگین بیست سال حکومت وحشتِ رضاخانی که از کودتای سوم اسفند 1299 آغاز شده بود، از سر مردم ایران برداشته شد و فصل نوینی در حیات سیاسی و اجتماعی ایران آغاز گردید و متعاقب آن مطبوعات نیز پس از سالها خفقان و سانسور زائدالوصف و فقدان آزادی بیان و قلم، توانستند بار دیگر عقاید و افکار خود را آزادانه نشر دهند و حتی‌المقدور...
تاریخ سند: ۲۶ اسفند ۱۳۵۴ خیلی محرمانه موضوع: اِعمال قدرت عراقی‌ها نسبت به شیعیان مقیم آن کشور یکی از ایرانیانی که برای دیدن پسرش که در نجف اشرف به تحصیل علوم دینی مشغول است به عراق مسافرت نموده و اخیراً به ایران مراجعت کرده است، اظهار داشته دولت عراق از تشکیل دسته‌جات عزاداری و عبور از خیابان‌ها و همچنین طواف حرم حضرت امام حسین(ع) و حضرت ابوالفضل(ع) در روز اربعین جلوگیری به عمل آورده که...
مجله عصر اندیشه: چگونگی تبدیل شدن رضانام به رضاخان تحقیقی مفصل و عمیق را می‌طلبید که هدایت‌الله بهبودی در کتابش با بررسی ادوار تاریخی زندگی رضاخان تحت عنوان «رضانام تا رضاخان» به این مهم پرداخته است. این‌که وثوق‌الدوله و انگلیس و قرارداد ۱۹۱۹ چگونه پیش رفتند که راه در انتها منجر به پادشاهی رضاخان شد حکایت از افتادن سایه سنگین انگلیس بر سر مملکت و ناتوانی ایرانیان در بیرون کشیدن...
: در اوایل دسامبر 1940(آذرماه 1319)، در آستانه شروع بحران قریب الوقوع، لوییس دریفوس، وزیرمختار جدید آمریکا، وارد تهران شد. به اذعان و اعتراف وزارت خارجه آمریکا، دریفوس به کمک و همیاری شایسته هارولد بی. ماینور، دبیر سفارت آمریکا در تهران، و جیمز اس. موس، کنسول آمریکا در تهران، با دادن گزارش حوادث مربوط به این دوره، کار برجسته و سترگی کرده است. دریفوس در مجموعه‌ای از تلگرام‌هایش، تحولات بحرانِ...
مراسم جشن فارغ‌التحصیلی دانشکده افسری در سال ۱۳۱۹ - همان‌گونه که در تصویر مشاهده می‌شود رضاشاه در این مراسم شمشیر حمایل کرده است(مقایسه شود با تصاویر بالا)
مؤسسه وعظ و خطابه نام طرحی بود که در دوره حکومت رضاشاه برای ضربه زدن به نهاد روحانیت به اجرا درآمد. هدف موسسه وعظ و خطابه، جمع‌آوری وعاظ و سخنرانان مذهبی در این سازمان و وابسته نمودن آنها به دولت بود تا با این سیاست مخالفت خطبا و وعاظ با حکومت رضاشاه از بین برود. به عبارت دیگر، موسسه وعظ و خطابه طرحی برای دولتی کردن روحانیت بود، به همین خاطر در تاریخ ۲۹ دی ۱۳۱۵، وزارت معارف دستوری به ادارات معارف و...
شهریورماه 1320 رضاشاه بدون کوچکترین مقاومتی در برابر اشغال ایران، کشور را ترک کرد. با توجه به مذاکرات چند روز قبل او با برخی شخصیت‌های انگلیسی، تصورش این بود که مانند یک پادشاهِ محترمِ کناره گرفته از قدرت، ساکن یک کشور بی‌طرف_مثلا آرژانتین_خواهد شد. اما کشتی حامل رضاشاه و چندتن از اعضای خانواده‌اش اجازه‌ی کناره گرفتن در بندر بمبئی هند را نیافت و انگلیسی‌ها او را به یکی از جزایر...
رضاشاه، از همان ابتدای سلطنت و بلکه پیش از آن در جریان انتخابات مجلس پنجم، با دخالت در امر انتخابات، مجلس وفادار و مطیع فرامین خود پدید آورد که همچون مهر لاستیکی و ابزاری بیاراده به ارادۀ شاه وجه قانونی داد. با تأسیس ارتش مدرن و با ایجاد مؤسسات مالی جدید، سلطه حکومت بر منابع عمده قدرت برقرار شد. عدم اجرای قانون اساسی با دخالت گسترده حکومت در انتخابات مجلس و دستچین کردن نمایندگان از بین هواداران...
تصویر رضاشاه در اوایل سلطنت به همراه محمدرضا پهلوی(ولیعهد) - نفر پشت سر آنها چراغعلی‌خان امیراکرم (پسرعموی رضاشاه) است
مردم به نشانه نفرت و انزجار از دودمان پهلوی، سر مجسمه رضاشاه را جدا کرده و بر سر چوبی می‌چرخانند «این پدر و پسر خیانت‌ها کرده‌اند که روی تاریخ را سیاه کرده است. این پدر و پسر جنایت‌هایی در ایران کرده‌اند که ما نمی‌توانیم عُشر او، صد یک او را بیان کنیم. اینها ملت ما را به اسارت کشاندند؛ اینها خزاین ما را به یغما برده‌اند؛ اینها نیروی انسانی ما را از بین بردند»(سخنرانی امام خمینی در مدرسه...
وزارت امور خارجه دفتر محرمانه ترجمه روزنامه «هند» [چاپ] کلکته مورخه 23 مارس 1936 (3 فروردین 1315)؛ نقل از روزنامه [آلمانی] برلینر تاگ‌بلات رضاشاه، مسحور مصطفی کمال* شده ریشه‌دوانی [افکار و عقاید] مصطفی کمال در ایران خیلی خطرناک است. این شخص پادشاه افغانستان[=امان‌الله خان] را به خاک خود دعوت کرد و گفت چون ملت اسلامی باید به اوج کمال برسد، لهذا همان طور که من در کشور ترکیه جدیت کردم، شما هم در مملکت...
در پی هجوم متفقین به ایران، حکومت خودکامه رضاشاه فرو پاشید و چون می‌دانست در بین ملت ایران هم جایگاهی ندارد و ادامه حکومت برایش غیرممکن به‌نظر می‌رسید، به توصیه محمدعلی فروغی در 25 شهریور 1320 به‌نفع ولیعهد از سلطنت استعفاداد و ظهر همان روز به طرف اصفهان و بندرعباس حرکت کرد و در حقیقت به یک مسافرت یا بهتر بگوییم تبعید ناخواسته رفت. انگلیسی‌ها در مهرماه با یک کشتی کوچک او را به بمبئی و...
