اسناد
سرلشگر حسن پاکروان پس از تیمور بختیار از سال ۱۳۳۹ تا ۱۳۴۳ ریاست ساواک را عهده‌دار شد. پس از ترور حسنعلی منصور در بهمن ۴۳، شاه به جای او، نعمت‌الله نصیری را به ریاست این سازمان منصوب کرد. جدایی پاکروان از ساواک، همزمان با تشکیل کابینه امییرعباس هویدا بود و او موفق شد به عنوان وزیر اطلاعات و جهانگردی در این کابینه مشغول شود. پاکروان در سالهای بعد سفیر ایران در پاکستان و فرانسه شد. او پس از بازگشت...
تاریخ سند: 5 شهریور 1348 خیلی محرمانه شماره گزارش: 36216/20ه5 تاریخ گزارش: 5/6/48 موضوع: مصاحبه شهبانوی ایران با خبرنگار مجله زن روز مصاحبه شهبانوی ایران با خبرنگار زن روز مندرج در مجله زن روز، شماره‌ای که عکس‌های رنگین خاندان سلطنتی در آن چاپ شده است، موجب انتقاد اکثر مردم گردیده و گفته می‌شود مصلحت نبود شهبانوی کشوری 25 میلیونی که ایرانی‌الاصل می‌باشند اظهار نمایند کم کم به...
دهم فروردین ماه سال 1357، در روزهایی که مردم شهرهای مختلف ایران چهلم شهدای سایر شهرها را گرامی می‌داشتند، مردم یزد نیز به‌مناسبت چهلم شهدای تبریز دست به تظاهرات زدند که با سرکوب و برخورد سخت رژیم پهلوی روبرو شد. چند روز پس از حادثه خونین یزد، آیت‌الله صدوقی در نامه‌ای کوتاه که خطاب به آیت‌الله خامنه‌ای نوشت، درخواست کرد که درباره اتفاقات و رویدادهای جاری کشور، با او در ارتباط باشد. از...
18 فروردین 1355 جنازه آیت‌الله شمس‌آبادی در حومه جاده درچه‌پیاز اصفهان کشف می‌شود. در جریان این پرونده، سیدمهدی هاشمی و جمعی از همفکرانش بازداشت و در دادگاه محاکمه و محکوم می‌شوند. «همکاری مهدی هاشمی با ساواک» یکی از مسائلی است که در سالهای پس از انقلاب همواره درباره ماجرای پرونده قتل آیت‌الله شمس‌آبادی مطرح می‌شود. مهدی هاشمی که پیش از این با رابط ساواک مرتبط بود، در حالی که...
تاریخ سند: ۷ شهریور ۱۳۴۵ خیلی محرمانه اظهارات بهرام شاهرخ درباره آقای نخست وزیر روز پنجم شهریور ۱۳۴۵ آقای بهرام شاهرخ رئیس مؤسسه خبرگزاری آلمان در تهران به طور کاملاً خصوصی ضمن بحث پیرامون اعلامیه صادره به امضاء مهندس نصرت الله احمدپور اظهار نمود هویدا سعی داشت گذشته مرا به لجن بکشد و تیره سازد و من تصمیم داشتم در صورتیکه به روش خود ادامه دهد، موضوع بهائی بودن او و پدرش را که منشی شوقی افندی...
تیرماه سال 1350 ساواک اصفهان در مراقبتهای خود، سفر نماینده تشکیلات مرکزی بهائیان در اسرائیل (بیت‌العدل) اسرائیل به اصفهان و سخنان او در جمع بهائیان اصفهان را رصد می‌کند. این جلسه در منزل عنایت‌الله ثابت‌شرقی برگزار شده و نماینده بیت‌العدل از لزوم گسترش بهائیان در سطح کشور و گامهای بعدی تشکیلات در اینباره سخن گفته است. متن این گزارش به شرح زیر است: ساعت 18 روز 23/4/50 آقای مسیح فرهنگی، عضو...
«کمیسیون مخصوص نفت که طبق قانون ۲۴ و ۲۹ اسفندماه ۱۳۲۹ مأمور تهیه طرح اجرای اصل ملی‌شدن صنعت نفت در سراسر کشور تشکیل گردیده بود، پس از تشکیل چند جلسه بالاخره در جلسه ۵ اردیبهشت ۱۳۳۰ که در حدود پنج ساعت به طول انجامید، فعلاً نسبت به معادن نفت مورد بهره‌برداری شرکت سابق نفت انگلیس و ایران به اتفاق آراء تصمیم ذیل را اتخاذ و اینک گزارش آن را برای تصویب به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد. مخبر...
تاریخ سند: ۲۵ مرداد ۱۳۳۹ آیت‌الله کاشانی و شناسایی اسرائیل از طرف ایران از: [روزنامه] «الزمان» چاپ بغداد - ۶ اوت ۶۰ «جناب آقای عاصم گیلانی نامه‌ای به وسیله شخصی برای آیت‌الله کاشانی فرستاد و از وی خواهش کرده بود که کوشش نماید که از شناسایی اسرائیل به وسیله ایران جلوگیری به عمل آید. آیت‌الله کاشانی نیز در پاسخ نامه آقای گیلانی تأکید کرده بود که تمام کوشش خود را برای جلوگیری از...
روزنامه اطلاعات؛ ۲۴ بهمن ۱۳۲۹ استفتاء از آیت الله خوانساری حضرت آیت الله خوانساری ملی کردن صنعت نفت را تأیید می‌نمایند عده‌ای از محترمین و بازرگانان تهران به منظور همکاری با حضرت آیت الله کاشانی و جبهه ملی و سازمانهائی که در راه ملی کردن صنعت نفت در تمام ایران بذل مجاهدت می‌کنند از حضرت آیت الله خوانساری سؤال کردند و برای قطع ایادی عمّال شرکت نفت نظر آیت الله را خواستار شدند، که معظم له...
تاریخ سند: ۲۰ اردیبهشت ۱۳۵۴ سرّی منظور: استحضار تیمسار ریاست ساواک و صدور اوامر پیشینه: برابر اظهارنظر نماینده سرویس زیتون[=موساد] در مذاکرات دوجانبه آتی که قرار است در تهران تشکیل گردد، سرویس زیتون در نظر دارد سه مورد مشروحه زیر را مطرح نماید : ۱- استفاده مجدد از شبکه اطلاعاتی شمال ۲- همکاری در زمینه نفوذ در اعراب از طریق اروپا ۳- استقرار مجدد نماینده دوستان زیتون در جنوب بررسی،...
آیت‌اللّه حسین خادمى از علمای معروف اصفهان، ۲۰ اسفند ۱۳۶۳ در سن هشتاد و سه سالگی درگذشت. سابقه مبارزاتی او به دوران رضاشاه و ماجراهای لباس متحدالشکل و کشف حجاب می‌رسد. آیت‌الله خادمی در جریان انقلاب از روحانیون همراه با نهضت امام و مورد علاقه ایشان بود. یکی از فصل‌های زندگی مبارزاتی آیت‌الله خادمی، آشنایی او با شهید نواب صفوی و حمایتهای پیدا و پنهانش از فدائیان اسلام است و ماجرای...
در این سند دوبرگی، گزارش پرویز ثابتی را درباره تلاش برای جلب همکاری پرویز نیکخواه مائوئیست در دادگاهی که به اتهام واهی مشارکت در طرح ترور شاه در کاخ مرمر محاکمه می شد،می خوانیم. در 21 فروردین 1344 شهید رضا شمس آبادی در زمانیکه دوران سربازی خود را در گارد شاهنشاهی می گذراند در یک اقدام شخصی و متهورانه به سوی محمدرضاشاه شلیک می کند؛ اما شاه از مهلکه می گریزد و تنها دو نفر از اعضای گارد محافظ او کشته و...
در سال ۱۳۴۹ کتابی به نام «شهید جاوید» به قلم نعمت‌الله صالحی نجف‌آبادی، از روحانیون مبارز ضد رژیم شاهنشاهی منتشر شد. نویسنده تلاش کرده بود از زاویه‌ای جدید، قیام امام حسین(ع) و نهضت عاشورا را بررسی کند. حرف اصلی کتاب این بود که امام حسین(ع) برای «تشکیل حکومت اسلامی» به سمت کوفه حرکت کرده، ولی سیر حوادث به گونه‌ای شد که قیامشان به واقعه عاشورا و شهادت منجر شد. نگاهی که به تعبیر...
شهریور سال ۱۳۲۰، انگلیس از جنوب و شوروی از سمت شمال، به ایران حمله کرده و ظرف چند ساعت حکومت رضاشاه سقوط کرده و کشور توسط متفقین اشغال شد. شوروی و انگلیس که تا چند سال پس از حمله، ایران را تحت اشغال خود داشتند، علیرغم توافق قبلی‌شان مبنی بر عدم استفاده از ذخایر غله مردم ایران، دائماً درحال بهره برداری از ذخیره غذایی ایران بودند. در مواقعی هم که با مخالفت روبرو می‌شدند، سعی می‌کردند با ارعاب و...
«فدائیان اسلام» یک جمعیت مذهبی کوچک، ولی قوی است. این جمعیت را به حزب «اخوان‌المسلمین» مصر می‌توان تشبیه کرد، البته از نظر کمیت کوچکتر از آن است، ولی عده قلیل اعضای آن از جان گذشته و به قول خود «فدائی» هستند. سید ابوالقاسم کاشانی روحانی سیاستمدار معروف ایران در این جمعیت نفوذ کامل دارد.(مجله خواندنیها؛ ۲۲ اسفند ۱۳۲۹؛ به نقل از روزنامه فرانسوی «لوموند»)
«مجله«الاثنین»چاپ قاهره،درآخرین شماره خود تحت عنوان«چاهی که چرچیل برای دکتر مصدق کَند»، چنین نوشت: «یکی از خبرنگاران آمریکائی که در جلسات اولیه محاکمه دکتر مصدق در تهران حضور داشته، فرصتی به دست آورده و از نخست‌وزیر سابق ایران پرسیده است:«در این ماجرا[کودتای 28 مرداد]، آمریکا یا انگلیس، کدام یک را مسئول می‌دانید؟» و دکتر مصدق چنین جواب داده است:«آمریکائی‌ها به نظر...
حوادث مهم سیاسی هفته گذشته ایران از نامه آیزنهاور به دکتر مصدق گرفته تا موضوع رفراندم و انحلال مجلس و روابط ایران و شوروی از اهم مطالب مورد بحث آخرین شماره‌های مطبوعات خارجی است. مجله معروف «تایم» در شماره اخیر خود دو مقاله راجع به وقایع اخیر ایران و انعکاس نامه آیزنهاورانتشار داده است. یکی از این مقالات در قسمت مربوط به امور داخلی آمریکا تحت عنوان «نامه تهدید آمیز و جواب دندان شکن»...
عصر روز یکشنبه یازدهم اسفند سال ۱۳۵۳، محمدرضا پهلوی با برگزاری نشستی، اعلام کرد که تاریخ انقضای نظام چند حزبی به اتمام رسیده و در ادامه از ضرورت تأسیس حزبی واحد و فراگیر سخن سخن گفت؛ «حزب رستاخیز ملت ایران». شاه در صحبت‌هایش، منتقدان و مخالفان حزب جدید را بی وطن خواندهپ و خطاب به آنها گفت از ایران بروند؛ وگرنه زندان در انتظارشان خواهد بود. آنچه در ادامه می‌خوانید بخشی از سخنان...
چند روز مانده به کودتای سوم اسفند، رضاخان و ژنرال آیرونساید رئیس نیروهای نظامی انگلیس در ایران و همچنین کلنل اسمایس رئیس وقت دیویزیون قزاق در قزوین، در گراند هتل قزوین به جلسه نشستند تا آخرین هماهنگی‌ها برای انجام کودتا را انجام دهند. یکی از افسران قزاق به نام سرهنگ باقرخان مویان معروف به «بمبی»، ملاقات رضاخان و انگلیسی‌ها را اینطور روایت می‌کند: «چند روز قبل از حرکت...
