نگاه دیگران
انور سادات نخستین رئیس وقت یک کشور عربی بود که در توافق «قرارداد کمپ دیوید» که رژیم صهیونستی را به رسمیت شناخت. این اقدام انورسادات با مخالفت کشورهای اسلامی روبه رو شد. این قرارداد تاریخی که با میانجگری ایالات متحده آمریکا سال قبل از وقوع انقلاب اسلامی ایران به رهبری امام، توسط انور سادات و مناخیم بگین نخست وزیراسرائیل به امضا رسید. امام در واکنش به قرارداد کمپ...
پیروزی انقلاب اسلامی، به عنوان تحولی تاریخ ساز تأثیر خود را در همه زمینههای فرهنگی، اجتماعی و سیاسی گذاشت. تحولی شگرف که خاستگاه آن، بی شک مجامع مردمی و دینی و حضور و حمایت مردم است. در بررسی روند مبارزات اسلامی مردم ایران علیه رژیم پهلوی و سیر رویدادهای سال ۱۳۴۲ به بعد تا وقوع انقلاب اسلامی سال ۵۷، نقش مساجد و حسینیهها بسیار برجسته است. در نهضت اسلامی، مساجد نه تنها در ایجاد حرکت، جنبش و...
نتیجه آیت الله العظمی سیدمحمد کاظم طباطبایی در برنامه ضیافت شبکه قرآن سیما، ویژه برنامه افطار بیان داشت: آقا می گفت قابلمه را روبه رویم میگذارم تا اکنون که مرجع هستم گذشتهام را از خاطر نبرم. حجتالاسلام سیدمحمد طباطبایی، از نوادگان آیت الله العظمی سیدمحمد کاظم طباطبایی یزدی : سید محمد کاظم طباطبایی یزدی در یکی از روستاهای یزد به نام کسنویه به دنیا آمدند، اما بعد از این که آقا، به فقاهت...
* با توجه به این که یکی از منابع شناخت مرحوم سید، یادداشت های شاگرد نزدیک ایشان «آیت الله شیخ محمدحسین کاشفالغطاء » می باشد در ابتدا معرفی کوتاهی از یادداشتهای کاشف الغطاء بفرمایید؟ مرحوم آیة الله شیخ محمدحسین کاشفالغطاء از شخصیتهای برجسته و درخشان حوزه نجف و صاحب تألیفات متعدد است، از شاگردان مرحوم آیة الله سید محمدکاظم یزدی بوده. بخشی از کتاب «عقود حیاتی» که شیخ...
آیت الله سید محمدکاظم طباطبایی یزدی (۱۳۳۷-۱۲۴۷ ق)، معروف به «صاحب عروه»، از فقها و مراجع نامدار شیعه در قرن چهاردهم هجری و از شاگردان میرزای شیرازی بود. کتاب ارزشمند «عروة الوثقى» اثر معروف فقهی ایشان بوده که مورد مراجعه و توجه فراوان فقها و مراجع بعدی واقع گردیده است. یکی از برگهای زرّین زندگی سید یزدی، مقابله و مبارزه با استبداد و استعمار بود. تحصیلات و...
هرچند کسانی چون انور خامهای با رویکرد منفی «تحول طبری» را مورد ارزیابی قرار میدهند و وی را به بیثباتی در عقیده و نان به نرخ روز خوردن متهم میکنند، اما تبری و عدول طبری از دلبستگی و باور به مارکسیسم، سستی پایههای نظری حزب توده و خلأهای نظری مارکسیسم ایرانی را به رخ کشید. گروه تاریخ برهان/ حسین نادریان؛ احسان طبری در زمرهی روشنفکران چپ ایرانی است. او تئوریسین حزب توده و...
در طول تاریخ، و به ویژه پس از تأسیس سلسله صفویه، با توجه به تهدید استقلال و تمامیت ارضی کشور از سوی دولتهای همسایه، تقویت بنیه دفاعی کشور مهمترین رکن تصمیمگیریها و سیاستگزاریهای دولتهای ایران بوده است. پس از شکست ایران از روسیه در عهد فتحعلی شاه قاجار، نیاز به بازسازی قوای دفاعی هم از نظر سازماندهی و ساختار و هم از نظر تأمین تجهیزات و تسلیحات جدید و پیشرفته، بیش از پیش احساس گردید. چون برآورده...
دو دهه پیش از این، اولیور استون، کارگردان امریکایی فیلمی ساخت با عنوان JFK. تریلری جنایی با موضوع ترور بحثبرانگیز جان. اف کندی سی و پنجمین رییسجمهوری ایالات متحده که در روز ۲۲ نوامبر ۱۹۶۳ در جریان سفری به ایالت تگزاس در مرکز شهر دالاس هدف حمله ناگهانی یک تکتیرانداز قرار گرفت و از پای درآمد. قصه فیلم از همین جا آغاز میشود و ادعای منابع رسمی درباره عامل ترور را بررسی میکند. بنا بر...
از اواخر سال 1321 به بعد تا سال 1322 و افتتاح مجلس چهاردهم دولت علی سهیلی دو مرتبه روی کار آمد زیرا دولت قوام در فاصله دو کابینه علی سهیلی به مدت کوتاهی اولین دوره زمامداریاش منقضی گردید. علی سهیلی که بهتر توانسته بود در برابر صاحبان قدرت خارجی و داخلی نرمش به خرج داده تسلیم باشد میتوانست دوام آورد... "از اواخر سال 1321 به بعد تا سال 1322 و افتتاح مجلس چهاردهم...
بنده، حسین حاجی پور، سال هایی را در زندان طاغوت بودم و قرار بر این است که خاطراتی را که با آیت الله شهید مهدی شاه آبادی داشتم، به طور مختصر خدمت تان عرض کنم. اولین چیزی که از شهید مهدی شاه آبادی برای من در حکم خاطره ای زنده و به یاد ماندنی است، این است که یک بار که ایشان به زندان قصر آمدند، ما داخل زندان بودیم که آقای شاه آبادی منقلب بودند و از آن جایی که من به سبب آشنایی پدرم و دیگران معظمٌ له را از...
برای آشنایی مختصر پیرامون وضعیت روابط ایران با اسرائیل در آغاز سال 1330،باید کمی به عقب بازگشت . پس از اعلام استقلال اسرائیل و شروع جنگ در فلسطین، حرکت مهاجرین یهودی از کشورهای منطقه به سوی اسرائیل آغاز شد. در این میان، ایران به عنوان کشوری که دارای سیاست مدارا و تسامح( در مقایسه با دیگر کشورهای منطقه) بود، هدف اولیه ی مهاجرینی قرار گرفت که از کشور خود به اسرائیل نمی توانستند به طور مستقیم سفر نمایند،...
ریاست بر ارتش و وزارت جنگ از جمله موارد مورد اختلاف محمدرضا پهلوی و نخستوزیر وقت، محمد مصدق، بود که نهایتا قیام 30 تیر 1331 را رقم زد. دلیل اصرار محمدرضا پهلوی بر حفظ ریاست بر وزارت جنگ چه بود؟ یکی از مسائلی که در عالم سیاست از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است نقش زور در این عرصه از زیست انسان میباشد؛ نیرویی که توان تأثیرگذاری و جهتدهی به بسیاری از تحولات را برخوردار میباشد. نقش این...
سه گام متفاوت آمریکا در برابر ملی شدن صنعت نفت ایران؛ برخورد آمریکا با داستان ملی شدن صنعت نفت ایران و بهویژه با مصدق از سه مرحله عبور کرد. این برخورد در مرحله نخست، در ایران و جهان به حمایت از مصدق و آرمانهای استقلالخواهان مردم ایران دربرابر انگلستان تعبیر شد، اما آیا میتوان حمایتهای آمریکا را ناشی از نگرشهای خیرخواهانه و مردمسالارانه آمریکاییها تلقی کرد و...
نزدیک به هفت دهه از روزی میگذرد که رادیو تهران قطع شد و ناگهان شخصی پشت میکروفون فریاد زد "دولت مصدق سقوط کرد!" کودتایی که با برنامه آمریکا و برخی عوامل داخلی وابسته به دربار پهلوی شکل گرفته بود تا نتیجه سالها مبارزه ملتی مظلوم برای ملی کردن نفت را از بین ببرد. هرچند در طول 40 سال پس از پیروزی انقلاب اسلامی، صحبتهای فراوانی درباره این کودتا شده است اما بازخوانی دوباره آن و یادآوری...
اگر در روز ۳۰ تیر، فردی با قدرت رهبری و اعتقاد راسخ به حفظ دستاوردهای نهضت ملی و احراز استقلال سیاسی و اقتصادی کشور و عاری از نقاط ضعف خصلتی محمد مصدق، انتخاب میشد، قطعاً نهضت با مشکلات بعدی که سرانجام به محو کامل دستاوردهای آن منجر شد، مواجه نمیگردید. در نیم قرن گذشته، تاریخپژوهان و نیز عناصر و جریاناتی با دیدگاههای متفاوت و گاه متضاد، در تحلیل و تفسیراین رویداد،...
: با گذشت شصت وچهار سال، کماکان در بعضی نوشتهها مشاهده میشود که شادروان دکتر محمد مصدق با رد پیشنهاد بانک بینالمللی بزرگترین خطای دوران زمامداریاش را مرتکب شده. آغازگر این دیدگاه نویسندهی کتاب “استبداد، دموکراسی و نهضت ملی – دکتر همایون کاتوزیان” است که برای توضیح دلایل خود به نوشتههای حسین مکی که بعداً از مخالفین دکتر مصدق شد استناد کرده و به اظهارات و دلائل...
برخی از مخالفان دکتر مصدق قانون امنیت اجتماعی او را که با استفاده از لایحه اختیارات شش ماههاش از مجلس شورای ملی تهیه و تصویب نمود به عنوان ای برای تشکیل ساواک در بیش از چهار سال بعد ارزیابی کردهاند. قانون مذکور که شامل 9 ماده و چند تبصره است در اول آبان 1331 از سوی دکتر مصدق تهیه شد و مقرر میداشت تا سه ماه آتی ضمانت اجرایی خواهد داشت. تردیدی نیست که اقدام مصدق در اخذ اختیار...
فقیدسعید، مرحوم حسن گرامی همسرِ نواده دختری آیت الله سید ابوالقاسم کاشانی بود که در وقایع گوناگون نهضت ملی، حضوری نمایان و فعال داشت. اساسا نام «خانه گرامی»به لحاظ حضور مکرر آیت الله کاشانی در آن در فرازهایی مهم از تاریخ این جنبش از جمله قیام 30 تیر، عنوان آشنایی است که میتوان در بسیاری از مطبوعات آن دوره، از آن سراغ گرفت. آنچه پیش روی شماست شمه ای از خاطرات آن مرحوم درباره نحوه تعامل دکتر...
کودتای 28 مرداد آزمونی برای اعتماد به قدرتهای بزرگ بود. وقوع کودتا نشان داد که تنها راه دوام استقلال کشوری چون ایران، رویارویی با استعمار و تکیه بر قدرت داخلی است. مصدق اگرچه برای مدتی در مقابل تحریمها ایستاد و با تکیه بر اقتصاد داخلی، کشور را اداره نمود، اما امیدوارانه به آمریکا نگریست. از این رو، زمانی که منافع انگلستان و آمریکا به هم گره خورد و شائبهی ایجاد خلل در آن پیش آمد، کودتا به...
خانم دکتر «ویدا همراز» عضو هیئت علمی دانشگاه صداوسیما و پژوهشگر تاریخ و رسانه هستند. کتابی از ایشان تحت عنوان «بررسی اهداف و عملکرد اصل چهار ترومن، هیئت عملیات اقتصادی آمریکا در ایران» تهیه شده که توسط مرکز اسناد و تاریخ دیپلماسی وزارت امور خارجه، منتشر شده است. خانم دکتر! اصل چهار ترومن چه بود و چه نقشی در تاریخ ایران ایفا کرد؟ پیش از شروع اصل بحث باید بگویم که مفهوم دیپلماسی...