کودتای 28 مرداد
اشاره
کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ از جمله وقایع مهم تاریخ معاصر ایران به شمار می‌رود که هنوز پس از گذشت سالها از تاریخ وقوع آن، زوایای پیدا و پنهان بسیاری دارد. سیاست‌های استعمارستیزانه مصدق، عامل یا بهانه‌ای بود که سبب شد تا آمریکا و هم‌پیمان انگلیسی‌اش، کودتایی را برای مهار جنبش ملی نفت و جلوگیری از اجرای آن و همچنین مقابله با موج استقلال‌طلبی مردم ایران طراحی و اجرا کنند. کودتای 28 مرداد آغازی بر علنی‌شدن دیکتاتوری محمد رضا پهلوی به مدد ساواک و همچنین شروعی بروابستگی هرچه بیشتر وی به آمریکا بود؛ راهکاری که تا پیروزی انقلاب اسلامی ایران تداوم داشت.
«گذرستان» حاضر، کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ و ابعاد و پیامدهای آن را مورد بررسی قرار داده است.
روز 28 مرداد یادآور کودتای شومی است که شیرینی نهضت ملی شدن صنعت نفت را در کام ملت ایران تلخ کرد. مصدق که توانسته بود در سایه قیام مردمی 30 تیر به رهبری آیت‌الله کاشانی قدرت خود را بازیابد در صدد افزایش اختیارات خود و محدود کردن اختیارات مجلس شورای ملی برآمد و بنای اختلاف با آیت‌الله کاشانی را گذاشت. او بر طبل شعار «جدایی دین از سیاست» کوبید و برخی روحانیون و نزدیکان آیت‌الله را دستگیر...
این گفت و گو توسط آقای حسین مهری با اشرف پهلوی انجام شده است که عینا آن را می‌آوریم: والا حضرت: بله، به شما گفتم آن وقت یک اوضاع فوق‌العاده بود، همه چیز در دست مجلس بود و مجلس هر کار که دلش می‌خواست میکرد و دولت‌ها را یکی بعد از دیگری می‌انداخت. البته دولتی که پنج یا شش ماه سر کار باشد اصلا وقت ندارد که کاری بکند و به این مناسبت همه چیز مملکت از هم پاشیده شده بود. وضع «اکونومی» وضع صنعت ووضع عمومی...
کرمیت روزولت از طراحان کودتای 28 مرداد تهران در 1916 در بوئنوس آیرس به دنیا آمد. او که نوه تئودور روزولت بیست و ششمین رئیس‌جمهور امریکا بود، تحصیلاتش را در دانشگاه هاروارد با درجه دکترا به پایان رساند و سپس به عنوان دانشیار تاریخ به تدریس پرداخت. به گفته کرمیت، رساله پایان نامه تحصیلی او درباره «فنون تبلیغات در جنگ داخلی انگلیس» بود و به همین سبب او با راههای مقابله به بحرانهای داخلی کشورها...
یک پژوهشگر تاریخ معاصر با بیان اینکه هدف آمریکا و انگلیس از کودتای ۲۸ مرداد، مستعمره کردن ایران بود، گفت: هدف دیگر آنها تحمیل قرارداد کنسرسیوم و اضافه کردن ایران به پیمان بغداد و سنتو و در عین حال ترویج فساد اخلاقی و غارت تمام منابع کشور بود. جلال‌الدین فارسی، فعال سیاسی پیش از انقلاب در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس، با به طراحی و اجرای کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲، اظهار داشت: کودتای ۲۸ مرداد...
اردشیر زاهدی، فرزند سپهبد فضل‌الله زاهدی عامل کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ در نامه‌ای به روزنامه نیویورک‌تایمز مدعی شد: «به یقین سقوط مصدق را نمی‌توان نتیجه طراحی و توطئه سی.آی.ای دانست.» به عقیده وی «سی. آی.ای هرگز درصدد تکذیب دخالت خود در وقایع ٢٨ مرداد بر نیامده، چون آن سازمان پس از عملیات خلیج خوک‌ها در کوبا که با شکست روبرو شد، نیاز به امتیاز مثبتی برای بالا بردن...
از شهریور 1320 و فضای غیر قابل کنترل سیاسی و رهاشدگی پس از یکدورة دیکتاتوری 20 ساله، تعداد نشریات و احزاب سیاسی با سرعت فوق‌العاده‌ای رو به افزایش گذاشت. تنها ظرف سه ماه پس از شهریور بیست قریب سیصد مجوز انتشار روزنامه و مجله صادر گردید و در مدت زمان کوتاهی تعداد مطبوعات ایران به رغم محدودیت امکانات چاپ و نشر و درصد گستردة بیسوادی در کشور، به بیش از هزار عنوان رسید. طبق کتاب «فهرست روزنامه‌های فارسی...
هنگامی که دکتر مصدق به نخست‌وزیری رسید اسدالله علم بر املاک و دارایی‌های شاه موسوم به املاک و موقوفات پهلوی مدیریت میکرد. با روند رو به افزایش اختلاف دکتر مصدق و شاه، اسدالله علم هم به جرگه مخالفان نخست‌وزیر پیوست و در رهبری و هدایت بخشهایی از مخالفان مصدق نقشی درجه اول برعهده گرفت و تا واپسین ماههای عمر کابینه بر این مهم باقی بود. به دنبال گسترش اختلاف میان دربار و دولت طی ماههای تیر و مرداد 1332...
چند ماه قبل از وقوع کودتا اسدالله علم به دستور مصدق به بیرجند تبعید شده بود. در این دوره چند ماهه تا سقوط مصدق اسدالله علم با بهره گیری از کمک طرفداران محلی خود اقدامات گسترده ای را علیه دولت مصدق و طرفداران و کارگزاران وی در بخشهای شرقی کشور ترتیب داد. از هنگام تبعید، اسدالله علم از برخی امکانات پیشین محروم شده بود. از جمله اینکه صرف دور بودن از مرکز کشور او را از دسترسی مستقیم به عاملان اصلی...
در سال 2003 کتابی تحت عنوان <همه مردان شاه> به قلم استفان کینزر در آمریکا منتشر شد که عنوان پرفروش‌ترین کتاب را از سوی روزنامه‌های نیویورک‌تایمز، لس‌آنجلس‌تایمز و واشنگتن وردپست به خود اختصاص داد. کینزر که به اسناد سازمان سیا دسترسی پیدا کرده بود، در کتاب خود گزارشی لحظه‌به لحظه از کودتای آمریکایی 28 مرداد 1332 علیه دولت ملی دکتر مصدق ارائه داده‌و با جانبداری از ملی‌گرایان آن زمان ایران،...
در مقطع تاریخی ملی شدن صنعت نفت ایران، بیش از 150 سال از حضور و نفوذ دولت بریتانیا در ایران می‌گذشت. در این مدت، افزون بر مأموران شناخته شده آن دولت، صدها نفر مأموران مخفی دولت بریتانیا نیز در ایران فعال بودند و بیشترین نقش را در پیشبرد اهداف سیاسی و اقتصادی آن دولت در ایران ایفا میکردند. در جریان نهضت ملی ایران نیز با توجه به اینکه با ملی شدن صنعت نفت ایران منافع دولت بریتانیا در معرض خطر جدی...
در ظل گرمای یکی از روزهای منتهی به ۲۸ مرداد ۱۳۹۰ خیابان‌های کرج را یکی پس از دیگری پشت سر می‌گذارم تا با کسی گفت‌وگو کنم که شاهد زنده حوادث ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ بوده است. دکتر انور خامه‌ای که متولد ۱۲۹۵ شمسی است با وجود اینکه ۹۵ سال دارد از حافظه خوبی برخوردار است. او که نویسنده، اقتصاددان، فعال سیاسی و روزنامه‌نگار بوده، علاوه بر روایت رویدادهای مختلف صاحب تحلیل خاص خود هم هست. وی که در نخستین گروه...
نهضت ملی شدن صنعت نفت، سرآغاز یک همدلی فعالانه میان همه گروهها و شخصیت های سیاسی و مذهبی بود که به منافع ایران واسلام می اندیشیدند. ولی این گروهها در طول زمان و پس از دست یازیدن به قدرت سیاسی، به قلع و قمع و حذف یکدیگر پرداختند. کودتای بیست و هشت مرداد که با طراحی انگلستان و آمریکا و اجرای مشترک آن دو به انجام رسید، پایان غم انگیزی بر نهضت ملی شدن صنعت نفت و آغاز دوره جدیدی از دیکتاتوری و...
همشهری: آخرین اسنادی که سازمان های اطلاعاتی آمریکا و انگلیس درباره کودتای 28 مرداد 1332 منتشر کرده اند، از چه کیفیتی برخوردار است و چه گشایشی در کار مورخین ایجاد می کند؟ شهبازی: متاسفانه این تلقی در میان ایرانیان رواج یافته که گویا دولت های ایالات متحده آمریکا و بریتانیا اسناد مربوط به نقش سازمان های اطلاعاتی خود، یعنی آژانس مرکزی اطلاعات آمریکا (سیا) و اینتلیجنس سرویس بریتانیا (ام. آی. 6)، در کودتای 28...
استاد جغرافیای سیاسی و ژئوپلیتیک، مشاور پژوهشی دانشگاه سازمان ملل متحد و مدیر عامل بنیاد پژوهشی یوروسویک لنـدنآغازکننده دولت خوب در تاریخ هستیم و امروز از نبود فرهنگ سیاسی لازم رنج می‌بریم همانند بسیاری از اندیشمندان علوم سیاسی، جغرافیدانان سیاسی روزگار ما نیز مفهوم کشور state را محصول پیمان صلح وستفالی در سال ۱۶۴۸ می‌پندارند. اگر این مفهوم‌پردازی در مورد حکومت state در چارچوب معنای مدرن آن،...
پاسخ امیرخسروی به عمویی:حزب توده روز ۲۸ مرداد تماشاگر میدانداری اراذل و اوباش بودمصاحبه اخیر محمدعلی عمویی درباره مواضع حزب توده ایران در قبال کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ با واکنش یکی از اعضای سابق این حزب مواجه شد که در پاسخی تفصیلی که برای «تاریخ ایرانی» ارسال کرد، نوشت: «ایراد اساسی و محوری کادر‌ها به رهبری وقت حزب، دست روی دست گذاشتن و تماشاگر ماندن در برابر میدانداری آشوبگران و الواط، در صبح...
دکتر موسی نجفی کار‌شناس تاریخ معاصر و استاد پژوهشگاه علوم انسانی در مصاحبه با خبرآنلاین با رد فرضیه دکتر محمود کاشانی به تحلیل ابعاد مختلف حادثه ۲۸ مرداد پرداخته است. گپ‌و‌گفت ما با وی را در ادامه می‌خوانید: جناب دکتر! در مصاحبه‌ای که با آقای دکتر محمود کاشانی، فرزند آیت‌الله کاشانی داشتیم ایشان وقوع هرگونه کودتایی در ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ را رد کرده و معتقد به خیانت مصدق شد. نظر شما به عنوان...
28 مرداد 1332 ازاین جهت که نقش اساسی در آینده حاکمیت مملکت داشت و وقوع آن برابر با شکست ملی شدن نفت ایران بود از جمله ایام سرنوشت ساز محسوب می گردد. آتش تند حزب توده و فعالیت های وسیع آن در همه جا، در ارتش و سایر ارگانهای دولتی بویژه آموزش و پرورش آنطور چشمگیر بود که گروهی تصور می کردند که مملکت به طرف حاکمیت کمونیستها پیش می رود. از طرف دیگر مردم در پرتگاه خطر دیگری نیز قرار داشتند، چرا که سلطه استعماری...
مقارن ساعت ده صبح روز بیست و هشتم مرداد ، دسته‌ای از قداره‌بندان و اوباش به دسته‌های سی ، چهل نفری تقسیم شدند و هر دسته به یکی از سازمان‌های دولتی و بانک‌های اطراف بازار و میدان ارک یورش بردند و پس از مضروب نمودن نگهبانان آن مراکز و نصب عکس‌های شاه بر سر در آن اماکن ، به طرف میدان توپخانه و خیابان‌های مرکزی به راه افتادند . ساعت شش بامداد ، خبر کودتا از رادیو تهران اعلام شد و ساعت هفت بامداد...
مارک گازیوروسکی از اساتید برجسته‌ی علوم سیاسی براساس تئوری دست نشاندگی (Cliency) خود معتقد است که رابطه نزدیک بین آمریکا و ایران طی دوران سلطنت شاه مخلوع نمونه‌ی نوعی یک رابطه دست‌نشاندگی بین کشورها است. وی معتقد است حکومت دست نشانده نوعا برای کسب کمک اقتصادی، دستیاری امنیتی و حمایت در مقابل دشمنان داخلی یا خارجی وارد رابطه‌ی دست نشاندگی می‌شود. (1( در تقسیم بندی‌یی که وی از دست...
تا سال 1333، فعالیت حزب توده از داخل ایران رهبری می‌شد. هر چند بخش عمده رهبری حزب از ایران گریخته بود، ولی تا مدتی پس از کودتای 28 مرداد 1332، به دلیل بحران درونی کشور از سوئی و وجود سازمان متشکل مخفی و سازمان نظامی از سوی دیگر، حزب توده توانست بخشی از رهبری خود را در داخل کشور حفظ کند. با در هم شکسته شدن سازمان نظامی حزب توده بقایای کمیته مرکزی، که به چنگ «فرمانداری نظامی تهران» نیفتاده بودند، از ایران...
تاریخ کشور ایران مابین سالهای1328-1330 آبستن بسیاری از حوادث و ناگفته هاست که پرداختن به آن واجد هزینه زمان و کنکاش و مطالعه بسیار زیاد است. آنچه که در مدت این دو سال بیش از پیش در تاریخ معاصر ایران نقش داشت و مسبب بسیاری از تغییرات در سطح کلان این کشور شد، واقعه تلخ کودتای 28 مرداد است که هیچگاه از حافظه ایران و ایرانی زدوده نخواهد شد. اما نقش ننگین بار حزب توده به عنوان متشکل ترین و بزرگترین حزب رسمی آن...
به محض اینکه دولت مصدق سقوط کرد آمریکا و انگلیس تلاش برای انعقاد پیمان دفاعی خاورمیانه را آغاز کردند و چون بسیاری از امضا کنندگان پیمان مزبور در همسایگی شوروی قرار داشتند باعث حساسیت و ناراحتی فراوان آن کشور شد به تدریج کشورهای عراق، ترکیه، پاکستان و ایران نیز به این پیمان که به پیمان بغداد مشهور شد، پیوستند.[1] نارضایتی شوروی از عضویت ایران در پیمان بغداد(1332ـ1341) دولت شوروی که پس از...
پس از سقوط رضاشاه قدرت بلامنازع شهربانی و ادارة تأمینات آن دچار رکود شد و دامنة فعالیت مأموران ادارة آگاهی و پلیس سیاسی آن کاهش چشمگیری یافت. به‌ویژه پس از آنکه برخی از مهمترین جنایتکاران پیشین شهربانی دستگیر و تحت تعقیب قرار گرفتند، به تبع آن در نظام خشن پلیسی و اطلاعاتی شکل گرفته در تشکیلات گسترده شهربانی هم نقصان جدی پدیدار شد و تا سالها روش‌های پیشین در تعقیب، دستگیری و شکنجه مخالفان سیاسی...
در مقطع تاریخی ملی شدن صنعت نفت ایران، بیش از 150 سال از حضور و نفوذ دولت بریتانیا در ایران می‌گذشت. در این مدت، افزون بر ماموران شناخته شده آن دولت، صدها نفر ماموران مخفی دولت بریتانیا نیز در ایران فعال بودند و بیشترین نقش را در پیشبرد اهداف سیاسی و اقتصادی آن دولت در ایران ایفا میکردند. در جریان نهضت ملی ایران نیز با توجه به اینکه با ملی شدن صنعت نفت ایران، منافع دولت بریتانیا در معرض خطر جدی...
سوغات نیکوزیا(روایت براندازی مصدق و کودتای 28 مرداد توسط سازمان سیا) از جمله مطالب خواندنی در مورد کودتای 28 مرداد 1332 گزارش دکتر دونالد ویلبر مشاور مخفی بخش آفریقا و خاور نزدیک سازمان CIA از چگونگی طراحی و اجرای این کودتاست که تقدیمتان نموده‌ایم؛ امید است که مورد توجه‌تان واقع شود. همچنانکه از اسم طرح کودتا معلوم بود، قرار بر این گذاشته شده بود تا مصدق آژاکسی پیر برای نمایشنامه حکومت جوان پهلوی...
پس از وقایع 30 تیر 1331ش اشرف که از تردید امریکائیان در مورد مصدق و نهضت ملی نفت ایران آگاه شده بود، تصمیم به جلب نظر آنان در نابودی دولت مصدق گرفت. به ویژه آنکه پس از انتخابات آیزنهاور به ریاست جمهوری امریکا مسئله خطر کمونیسم بیش از پیش مطرح شده بود. اشرف با تماس گرفتن با امریکائیان و دادن اطلاعات دروغین و وعده های مختلف می‌خواست اعتماد آنان را جلب کند اما تلاشهای اشرف در این زمان به جایی نرسید و او...
28 مرداد ماه را بایستی نقطه عطف مهمی در تاریخ معاصر ایران دانست، روزی که ثمره مجاهدتهای ملی شدن صنعت نفت به سرانجام نرسید و دولت دکتر محمد مصدق توسط یک کودتا سرنگون شد. کودتایی که انگلیسها طرح اصلی آن را ریختند. ملی شدن صنعت نفت بیش از هر چیز به منافع سرشار شرکت نفت انگلیس که به تاراج منابع نفتی ایران عادت کرده بود، ضربه زد و انگلیس مصمم بود که انتقام بگیرد اما حمایت مردم ایران به تبعیت از آیت الله...
بررسی چگونگی وقوع کودتا، به جهت ویژگی‌های آن، می‌تواند در شناسایی ساختار قدرت سیاسی و ارتباطات سیاسی یک کشور بسیار مفید واقع شود. کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ حادثه مهمی در نحوه حضور نیروهای بیگانه و استعمارگر در مدیریت کشور محسوب می‌شود. بررسی این کودتای مرکب انگلیسی ــ امریکایی، که در فضایی بحرانی اجرا، و موفق شد به اهداف خود دست یابد، علاوه بر آشکار ساختن ضعف‌های نظام استبدادی، گویای توفیقات انقلاب...
ورود ریچارد نیکسون معاون رئیس جمهور آمریکا به تهران در 16 آذر 1332 و همچنین از سرگیری روابط سیاسی ایران و انگلستان که دو روز پیش از آن صورت گرفت، از تبعات کودتای 28 مرداد می‌باشد، کودتائی که 4 ماه پیش از آن صورت پذیرفت.به مناسبت این دو واقعه تلخ، آیت‌الله کاشانی اعلامیه‌ای صادر کرد و مردم را به پوشیدن لباس سیاه و نصب علامت‌های عزا دعوت کرد. سندهای شماره 1 و 2 مربوط به این موضعگیری است و پاره‌ای از...
با تضعیف دولت دکتر مصدق که پیامد اختلاف بین دو جناح ملى و مذهبى آن بود، و با استفاده از یک موقعیت استثنایى، عدهاى از اراذل و اوباش تهران با همکارى نیروى نظامى وفادار به شاه و همراهى سازمان جاسوسى امریکا کودتاى بیست و هشتم مرداد را به پیروزى رساندند. این پیروزى، علاوه بر اینکه به ضرر هر دو جناح مؤتلف انجامید، دست رژیم را براى سرکوب سایر احزاب و از جمله حزب توده باز کرد. حزب...
در نزد برخی از جناحهای حاکم بر انگلستان وجود داشت، اما انسجام نیروهای طرفدار ملی شدن نفت و مخالفتهای اولیه دولت آمریکا با اقدام نظامی موجب به تأخیر افتادن این امر شد. نیروهای انگلستان با فعال نمودن شبکه‌های جاسوسی خود و نفوذ در تشکیلات نیروهای ملی و مذهبی و ایجاد تفرقه بین آنها از یک سو و روی کار آمدن ژنرال آیزنهاور از حزب جمهوریخواه در آمریکا که از افزایش قدرت حزب توده در ایران و گسترش نفوذ شوروی...
روزنامه کیهان در تاریخ 21 و 26 فروردین 1358 متن مصاحبه کرمیت روزولت طراح کودتای 28 مرداد با روزنامه «لوس‌آنجلس تایمز» چاپ آمریکا را به چاپ رساند. وی در این مصاحبه برای اولین بار پرده از جزئیاتی راجع به این کودتا برداشته است. با هم این گزارش را می‌خوانیم:در سال 1953 آیزنهاور، رئیس‌جمهوری آمریکا طرح رهبری و هزینه کودتایی که منجر به سقوط دولت دکتر مصدق گردید فراهم کرد. اینک عامل و اجراکنندة طرح...
حداقل از اوایل سال 1332بدان سو طرح کودتای 28 مرداد به عنوان نهایی ترین و در واقع اجتناب ناپذیرترین اقدامی که می توانست منافع نامشروع و خلاف قاعده بریتانیا و آمریکا را در ایران تأمین کند، مورد تأیید و تصویب کودتاچیان خارجی و عوامل داخلی آنها قرار گرفته بود. ضمن اینکه روند روزافزون گسترش مشکلات، اختلافات و بحرانهای اقتصادی و غیره دولت دکتر مصدق را با نوعی بلاتکلیفی و بی برنامگی مواجه کرده بود. آنچه بود...
در مارس 1943 فرانکلین روزولت، رییس جمهور وقت آمریکا به وینستون چرچیل، نخست‌وزیر انگلیس نوشت: «من با وزارت خارجه و کارشناسان نفتی‌ام درباره‌ی مسائل مربوط به نفت بررسی و مطالعه کرده‌ام، اما لطفا اظهار اطمینان من را بپذیرید که من چشم طمع به حوزه‌های نفتی شما در ایران و عراق ندارم »چرچیل در پاسخ نوشت: «بسیار متشکرم که به من اطمینان دادید که چشم طمع به حوزه‌های نفتی متعلق به ما در ایران و عراق...
بعداز فرو ریختن استبداد رضاخانی، فضا برای ابراز نظر و فعالیت‌های فرهنگی و سیاسی تا حدودی باز شد و افراد و گروه‌های مختلف به صحنه سیاسی و فرهنگی جامعه قدم نهادند. در این زمان که محمدرضا پهلوی تازه به قدرت رسیده بود، توان چندانی برای سرکوب فعالان سیاسی و ایجاد استبداد نداشت. به همین سبب، گذشته از نیروهای مذهبی و ملی، طرفداران سایر مکاتب سیاسی و اجتماعی نیز فعالیت خود را آغاز کردند و هر گروهی...
کودتای نظامی 28 مرداد به عنوان یکی از مهم ترین و سرنوشت سازترین حوادث سیاسی تاریخ معاصر کشورمان, سرمنشاء بسیاری از حوادث تلخ تاریخی این سرزمین به حساب می آید. چرخش و انتقال قدرت صورت گرفته در کودتا, نمونه ای دیگر از تلاش استعمار خارجی به مدد استبداد داخلی برای محروم ساختن ملت و کشور ایران از سه مولفه الهام گرفته از آموزه های دینی یعنی, استقلال, آزادی و کرامت انسانی است. آمریکا تا اواخر دهه 1320 سابقه...
نهضت ملی شدن صنعت نفت، سرآغاز یک همدلی فعالانه میان همه گروهها و شخصیت‌های سیاسی و مذهبی بود که به منافع ایران و اسلام می‌اندیشیدند. ولی این گروهها در طول زمان و پس از دست یازیدن به قدرت سیاسی، به قلع و قمع و حذف یکدیگر پرداختند. کودتای بیست و هشت مرداد که با طراحی انگلستان و آمریکا و اجرای مشترک آن دو به انجام رسید، پایان غم‌انگیزی بر نهضت ملی شدن صنعت نفت و آغاز دوره جدیدی از...
بعد از 28 مرداد 1332 و سقوط دولت دکتر محمد مصدق و انتصاب فضل‌الله زاهدی به سمت نخست‌وزیری، برقراری مجدد روابط سیاسی و اقتصادی ایران و اسرائیل در دستور کار دولت زاهدی قرار گرفت. از آنجا که این برقراری ارتباط، امری کاملاً قابل انتظار بود، بعضی از مقامات و محافل دیپلماتیک و مطبوعاتی کشورهای عربی شروع به گمانه‌زنی‌هایی در این رابطه کردند. فقط یازده روز پس از کودتا، وزیرمختار ایران در اردن از سوی...
یک روز قبل از کودتای 28 مرداد 1332 آیت الله کاشانی علیرغم تمامی بی مهری ها و اذیت هایی که از طرف دکتر مصدق و طرفداران او دیده بود ، در نامه ای خطر وقوع کودتا را به دکتر مصدق گوشزد نموده و به او پیشنهاد همکاری و اتحاد در جلوگیری از توطئه های دشمنان را می دهد، متن نامه به این شرح است...در ۲۲ مرداد ۱۳۳۲ ستاد اجرایی کودتا در سفارت آمریکا با شرکت روزلت، شوارتسکف و زاهدی وزیر کشور مصدق تشکیل می شود. زمینه سازی...
سرزمین ایران در طول تاریخ شاهد حوادث و وقایع گوناگونی بود که با حضور استعمار در ایران رنگ و لعاب پذیرفته بودند. با گذشت زمان سیطرهی همهجانبهی استعمارگران، با همکاری استبداد حاکم در ایران، خصوصاً در دورهی پهلوی، تا آنجا پیش رفت که اینان هرگونه حرکت ضد استعماری و استقلالطلبانه را خطری جدی برای منافع خود تلقی میکردند و در مقابل آن صف کشیده، آن را سرکوب مینمودند. در این میان قیام مذهبی ـ ملی مردم ایران...
دوران نهضت ملی شدن صنعت نفت ایران از مقاطع تاریخی پر ارج و البته به یادمانی کشورمان به شمار می‌رود؛ نهضتی که اساساً به منظور استیفای حقوق از دست رفته ملت ایران از کشور استعماری بریتانیا آغاز شد و با ملی شدن نهایی صنعت نفت ایران به اوج خود رسید. اما مجموعه علل و عوامل تلخی که عمدتاً از مداخلات و تجاوزکاری‌های کشورهای انگلستان و آمریکا نشأت می‌گرفت و توطئه‌های پیدا و پنهان عوامل داخلی استبداد و...
تا موعد برگزاری آخرین مراسم بزرگداشت سالروز واقعه ۲۸ مرداد ۳۲ پیش از انقلاب، حامیان رژیم پیشین با شور و حرارت تاکید داشتند که این واقعه جز یک «قیام ملی» برای حفظ نظام سلطنت نبود. بر اساس این روایت، مردمانی که از متزلزل شدن اساس سلطنت پهلوی از یک سو و بسط نفوذ حزب توده و تفکرات ضد دینی در کشور از سوی دیگر، نگران و البته خشمگین بودند، همگی در یک روز مشخص بدون اعلام قبلی از هیچ تریبون رسمی به یکباره به...
در میان تاریخ پژوهان معاصر درباره موضوع کودتای 28 مرداد گروهها و افراد مختلف از اندیشه ها و جریانات متفاوت دیدگاههای بعضا مشترک یا متضادی را ارائه دادند . از نظر شما این دیدگاهها در چند دسته تقسیم بندی می شود ؟در مجموع و در یک تقسیم بندی کلی و بدون در نظر گرفتن تحقیقات بعضا بی‌طرف، درباره ملی شدن صنعت نفت و ماجرای 28 مرداد، 4 دیدگاه وجود دارد که البته این 4 دیدگاه بعضا به هم نزدیک هم می شوند . البته هر...
استعمارگران برای نفوذ خود در کشورهای هدف، نیاز به ضعف مفرط دولت‌ها و جدایی آنها از مردم دارند. متأسفانه عملکرد دولت مصدق و همچنین ضعف‌های بنیادین جبهه ملی ، این نیاز آمریکا و انگلیس را تأمین نمود و باعث شد که این دو کشور با کمترین هزینه ممکن دولت جدا شده از مردم مصدق را سرنگون سازد. اشتباهات متعدد سران جبهه ملی و در رأس آنان مصدق دولت ملی را روز به روز ضعیف‌تر نمود. ریچارد کاتم نویسنده کتاب...
با شکست طرح اولیه کودتا و استفاده از ارتش، که بیشتر با برنامه آمریکائی‌ها همخوانی داشته است، مرحله دوم کودتا در بیست و هشتم مرداد ماه توسط شاپور جی و عوامل انگلیسی و حمایت آمریکائی‌ها به اجرا گذاشته شد. براساس برنامه‌ریزی‌های سرهنگ حسن اخوی، طراح اجرائی کودتا، باید از مردم و جمعی از اراذل و اوباش علیه مصدق و دولت او استفاده گردد. خاصه آن...
