مقالات
روز 5 فروردین 1352 امام خمینی خطاب به روحانیون، دانشگاهیان، بازاریان، دهقانان و سایر طبقات ، جشنهای 2500 ساله شاهنشاهی را به «چراغهایی که در گورستان می افروزند» تشبیه کردند و فرمودند «امید است شما عزیزان من جشن مرگ استعمار و عمال آن را به زودی بگیرید» در این پیام آمده است: «... به دوستان عزیزم، طبقۀ جوان روحانی، دانشگاهی، بازاری، دهقان و سایر طبقات پس از...
روز 4 فروردین 1363 ابوالحسن بنی صدر رسماً از «شورای مقاومت ملی» که توسط سازمان مجاهدین خلق به وجود آمده بود کناره گرفت. تبدیل شدن شوراى ملى مقاومت به عنوان آلت دست سازمان از یک طرف، رفتار دیکتاتورمآبانه رجوى از طرف دیگر، موجب افزایش اختلافهاى داخلى شورا و در نتیجه کنارهگیرى بعضى گروهها و اعضاى اصلى از قبیل بنىصدر و اطرافیانش، حزب دمکرات کردستان، و دیگر گروهها شد....
روز دوم فروردین 1342 مدرسه فیضیه قم مورد یورش وحشیانه نظامیان رزیم شاه و اوباش قرار گرفت. پس از آن که امام خمینی در اسفند 1341، برای مقابله با ترفندهای رژیم شاه عید نوروز 1342 را تحریم و عزای عمومی اعلام کرد و این اعلام با حمایت و همراهی روحانیت و مراجع روبرو شد، شاه درصدد رویارویی مستقیم با روحانیت برآمد. به همین دلیل در روز 2 فروردین 1342 که مصادف با وفات امام جعفر صادق(ع) بود مجالس متعدد عزاداری و...
روز دوم فروردین 1303 تظاهرات بزرگی از سوی طرفداران آیت الله سیدحسن مدرس در مخالفت با جمهوریخواهی رضاخان در میدان بهارستان و اطراف مجلس شورای ملی برگزار شد. قیامی را که مدرس علیه جمهوری رضاخانی ایجاد و رهبری کرد، به یکی از نقطه‌های عطف تاریخ مبدل شد و در زمره مبارزات این قهرمان عرصه دیانت و سیاست، جایگاه ویژه‌ای احراز نمود. گرچه برخی بر این باورند که مبارزه با جمهوریخواهی شاید تنها...
روز اول فروردین 1308 قانون لباس‌های متحدالشکل در شهرها لازم‌الاجرا اعلام شد. این قانون در 6 دی‌ماه 1307 در مجلس هفتم به تصویب رسیده بود. بعد از انقراض سلسله قاجار در ایران شاهی که کعبه آمالش اروپا بود به سلطنت رسید. او به سمت کشف حجاب و پذیرش شیوه زندگی به سبک اروپا همراه با سیاست مذهبزدایی و تبعات آن سوق یافت. در میان برنامههای رضا شاه کشف حجاب به دلیل برخورد مستقیم با اعتقادات مذهبی...
روز 29 اسفند 1329 مجلس سنا مصوبه 24 اسفند مجلس شورای ملی را تصویب کرد و شاه نیز در همین روز قانون را امضا کرد. در نتیجه ملی شدن صنعت نفت رسمیت یافت بعد از انتخابات مجلس شانزدهم در پاییز 1328 و بهار 1329، با تشکیل فراکسیون اقلیت «ملیون» به رهبری دکتر محمد مصدق، فرصت مناسبی برای طرح مطالبة دیرین خلع ید استعمار پیر انگلیس از ثروت ملی نفت و اوج‌گیری مبارزات استقلال‌خواهانه و ضداستعماری ملت...
روز 26 اسفند 1351 ریچارد هلمز رئیس پیشین سازمان «سیا» به عنوان سفیر جدید آمریکا در ایران وارد تهران شد. «ریچارد مک‌گارا هلمز» رئیس پیشین سازمان سیا و سفیر اسبق امریکا در ایران در 10 فروردین 1292 در ایالت پنسیلوانیا به دنیا آمد. هلمز تحصیلات متوسطه را در آمریکا و 2 سال آخر آن را در فرانسه و آلمان به پایان برد و به دو زبان آلمانی و فرانسه تسلط کافی یافت. در این سالها برادر ریچارد هلمز در کالج...
روز 23 اسفند 1340 آیت‌الله سیدابوالقاسم کاشانی در سن 80 سالگی درگذشت. زندگانی پرافتخار روحانی مبارز و مرجع عالیقدر تشیع، سیدابوالقاسم کاشانی(ره) شباهت عجیبی با جابرابن عبدالله، صحابی بزرگ پیامبر اسلام(ص)، و اهل بیت او علیهم‌السلام دارد؛ که خود نیز از سلاله آنان بود. او از همان ایام جوانی در رکاب پدر به مبارزه و جهاد علیه دشمنان پرداخت. شهادت پدرش در این جنگ و جهاد، نه‌تنها او را دلسرد...
روز 16 اسفند 1329 سپهبد رزم‌آرا نخستوزیر که برای شرکت در یک مجلس ختم در مسجد شاه حضور یافته بود، در حیاط مسجد توسط یکی از اعضای جمعیت فدائیان اسلام به نام خلیل طهماسبی به ضرب گلوله به هلاکت رسید. طهماسبی در دادگاه مسئولیت قتل را پذیرفت و گفت «یک خائن را کشتم». سپهبد "علی رزم آرا" در سال1280ش در تهران متولد شد. او نواده یکی از صاحب منصبان قدیمی قورخانه ناصرالدین شاه و فرزند سرهنگ...
پانزدهم اسفند سالگرد انعقاد پیمان الجزایر میان ایران و عراق است . اولین پیمان رسمی میان ایران و عراق برای حل اختلاف‌های مرزی دو کشوردر آستانه جنگ اول جهانی ـ نوامبر 1913 ـ با عنوان «موافقتنامه مرزی استانبول» به امضا رسید. این پیمان میان ایران و عثمانی منعقد شد و عراق هنوز استقلال نداشت. پس از تأسیس دولت ملی در عراق، اختلافات مرزی زمینی و آبی میان دو کشور که میراث استعمار بود وارد مرحله جدیدی...
روز 12 اسفند 1329 اجتماع عظیمی از سوی جمعیت فدائیان اسلام در مسجد شاه برپا شد. در این اجتماع علیه ظلم شرکت نفت ایران و انگلیس و لزوم ملی شدن صنعت نفت سخنرانیهایی ابراز شد و سپهبد زرمآرا نخستوزیر مورد حمله شدید قرار گرفت.. حرکت فدائیان اسلام، جنبشی مذهبی و ضداستعماری و ضداستبدادی بود. این جنبش، برای مبارزة همزمان با استبداد و استعمار در کشورمان ظهور پیدا کرد. ملی شدن صنعت نفت در ایران، اساساً جنبشی...
روز 10 اسفند 1357 ملامصطفی بارزانی از رهبران حزب دمکرات کردستان عراق، که سالها در ایران به سر می‌برد در یکی از بیمارستان‌های آمریکا بر اثر ابتلاء به سرطان درگذشت ملامصطفی بارزانی پایه گذار حزب دمکرات کردستان عراق،در 1902 م. متولد شد. کودکی و جوانی را در دهکده بارزان عراق، در مجاورت مرز ایران و ترکیه سپری کرد. در جوانی به رمه‌داری مشغول بود. ملامصطفی سواد و اطلاعات مذهبی خود را در...
هشتم اسفند 1334، شصتمین سالگرد وفات علی اکبر دهخدا صاحب اثر نفیس «لغت نامه دهخدا» است. دهخدا ادیب، لغت‌شناس، سیاست‌مدار و شاعر ایرانی در اسفند ۱۲۵8 در تهران متولد شد و در اسفند ۱۳۳۴ دیده از جهان فروبست. محمّد معین (۱۲۹۷ - ۱۳۵۰) استاد زبان فارسی و پدیدآورندهٔ فرهنگ معین در باره آخرین روز حیات دهخدا چنین می‌نویسد: «دو روز قبل از مرگ دهخدا بود. به دیدارش رفته بودم. حالش سخت بود. در بیهوشی...
روز 8 اسفند 1334 علامه علی‌اکبر دهخدا روزنامه‌نگار دانشمند و صاحب لغت‌نامه دهخدا که از سران مشروطیت و نماینده ادوار اولیه مجلس شورای ملی بود در سن 78 سالگی درگذشت. دهخدا از خبره ترین و فعال ترین استادان ادبیات فارسی در روزگار معاصر بود که بزرگترین خدمت به زبان فارسی در این دوران را انجام داد. لغت نامه بزرگ دهخدا که در بیش از پنجاه جلد به چاپ رسیده است و شامل همه لغات زبان فارسی با معنای...
روز 8 اسفند 1298 آیت‌الله محمدتقی شیرازی معروف به میرزای شیرازی طی فتوایی استخدام یا کار کردن در اداره قیمومت انگلیس را در عراق برای مسیلمانان حرام اعلام کردند. میرزای دوم یا میرزای کوچک، از مراجع تقلید ایران و رهبر سیاسی نهضت استقلال‌طلبی عراق در قرن سیزدهم و چهاردهم هجری. وی فرزند میرزا محب‌علی و نوه میرزامحمد‌علی، و برادرزاده قاآنی، شاعر معروف دوره ناصری است. محمدتقی در 1256 ق در...
روز 8 اسفند 1299 سیدضیاءالدین طباطبایی رئیس‌الوزرا طی اعلامیه‌ای رسمی لغو قرارداد 1919 منعقده میان ایران و انگلستان را که در زمان وثوق‌الدوله امضا شده بود و به دلیل واکنش شدید شخصیت‌هایی چون آیت‌الله مدرس، خنثی و غیرقابل اجرا مانده بود، اعلام کرد. پس از خاتمه جنگ اول جهانی، انگلستان ـ یکی از فاتحین این جنگ ـ قدرت مسلط خارجی در ایران به شمار می‌آمد. زیرا نه تنها نیروهای عثمانی و حامیان...
روز 4 اسفند 1299 آیرونساید که در بغداد به سر می‌برد در دفترچه یادداشت خود نوشت «رضاخان در تهران کودتا کرده و به قولی که به من داد وفادار مانده است. تصور می‌کنم همه مردم چنین می‌اندیشند که من کودتا را طراحی و رهبری کردم. اگر در معنای سخن دقیق شویم واقعاً من این کار را کردم. ژنرال «ادموند آیرونساید» در 21 مهر 1299به فرماندهی کل نیروهای انگلیسی در ایران تعیین شد. وی جوان‌ترین سرلشگر...
روز 25 بهمن 1316 پیمان سعدآباد در جلسه امروز مجلس شورای ملی به تصویب رسید. پیش از این در روز ۱۷ تیر 1316 این پیمان منطقه‌ای بین 4 کشور عراق، افغانستان، ترکیه وایران درکاخ سعدآباد تهران به امضاء رسید و به پیمان «سعدآباد» مشهور شد. این پیمان در شرایطی میان وزیران امور خارجه این کشورها امضاء شد که در افغانستان، محمد ظاهرشاه، در عراق ملک غازی اول، در ترکیه مصطفی کمال...
در سحرگاه روز 24 بهمن 1306 به حکم دادگاه نظامی سرهنگ محمود‌خان پولادین در باغشاه و در حضور رضاشاه به جوخه آتش سپرده شد. اتهام وی «تلاش برای سوء قصد به رضاشاه و به دست گرفتن قدرت» اعلام شد. به موجب این اتهام چند نظامی دیگر در این عملیات قرار بود با پولادین مشارکت داشته باشند که همگی دستگیر شدند. مجله خواندنی‌ها پس از سقوط رضاشاه در یکی از شماره‌های خود گزارشی از مراسم اعدام سرهنگ پولادین را...
روز ۱۶ تیر ۱۳۳۰دولت محمد مصدق به خواسته افکار عمومی مردم مسلمان ایران و جهان اسلام پاسخ مثبت داد و اقدام رژیم شاه در شناسایی دو فاکتو اسرائیل را لغو و کنسولگری ایران را در اسرائیل تعطیل کرد. اعلامیه رسمی دولت به مناسبت شناسایی اسرائیل در ۲۳ اسفند ۱۳۲۸ منتشر شده بود . امروزه، ضرورت مطالعات تاریخی، چه در آموزههای دینی و چه در آثار اندیشمندان فرهیخته، چنان اهمیتی یافته که به عنوان یک امر بدیهی،...
