مقالات
قراردادهای نفتی دوره پهلوی

قراردادهای نفتی دوره پهلوی

کنکاش در آنچه پس از فروپاشی سلطنت پهلوی برای ملت ایـران باقی ماند، نیـازمند بررسیـهای وسیـع در تمام زمیـنه‌های علمی است. در ایـن مجال کوتاه سعی می‌گردد تنها به بخشی از آنچه بر اقتصاد کشور در صنعت نفت در آن پنجاه و چند سال و اندی گذشت، پرداخته شود.   پیـش زمیـنه قراردادهای نفتی دوره پهلوی       زمانی که رضاخان به حکومت رسیـد از واگذاری قرارداد امتیـازی مخصوص و انحصاری...

ادامه مطلب

وابستگی به نظام سرمایه‎داری جهانی

وابستگی به نظام سرمایه‎داری جهانی

مهم‎ترین نتایج کودتای 28 مرداد 1332، در سال 1334 یعنی 1955 میلادی به منصه ظهور رسید و نظام سرمایه‌داری جهانی و یا شبکه قدرت جهانی موفق شد تا حدود زیادی به اهداف خویش دست یابد. زمینه‌ساز موفقیت نظام سرمایه‌داری بین‌المللی، سازمان فراماسونری و زیرمجموعه‌های آن یعنی سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (NATO) و هفت کشور صنعتی (7G) و اتحادیه اروپا (EU) و سازمان امنیت و همکاری اروپا (OSCE) و بانک جهانی(WB) و صندوق...

ادامه مطلب

استراتژیهای نوین سیاست خارجی جهان غرب و نقش‎آفرینی امنیتی دولت پهلوی

استراتژیهای نوین سیاست خارجی جهان غرب و نقش‎آفرینی امنیتی دولت پهلوی

در سالهای آغازین دهه 1970م/ 1350ش. تحولات عمیق در روابط بین المللی و رهیافتهای قدرتهای عمده جهان سرمایه‎داری پدیدار گشت که تبعات و بازتابهای آن بر سایر نقاط جهان نیز تاثیر گذارد. اندیشه‎هایی نوین در سیاست خارجی و نظامی دول برتر مطرح شد که ریشه‎های عمیق در یک رشته علل و زمینه‎های اقتصادی، نظامی و اجتماعی داشت و با هدف بهسازی سیاستهای ناکارآمد داخلی و برون‎مرزی صورت می‎گرفت. جنبشهای صلح‎طلبی...

ادامه مطلب

حزب ملل‌اسلامی در گذر زمان

به بهانه سالروز تشکیل حزب ملل اسلامی

حزب ملل‌اسلامی در گذر زمان

 روز 15 اسفند 1344 سیدمحمدکاظم موسوی بجنوردی رهبر حزب ملل اسلامی به اعدام محکوم شد. حزب ملل اسلامی در سال 1340ش پایه‌گذاری و نخستین جلسه کمیته مرکزی آن، همزمان با ایام رحلت آیت‌الله العظمی بروجردی (ره) تشکیل شد. هسته اولیه این حزب که توسط سید محمدکاظم بجنوردی، فرزند آیت‌الله میرزاحسن موسوی بجنوردی «از مراجع تقلید نجف‌اشرف و صاحب کتاب القواعد الفقهیه» بنیان نهاده شد، جوانانی بودند که...

ادامه مطلب

جریان فعال برضد مدرنیسم وغربگرایی درایران

جریان فعال برضد مدرنیسم وغربگرایی درایران

جریان فعال بر ضد مدرنیسم و غربگرایی در ایران، پیش از انقلاب و نقش آن در سست کردن بنیادهای نظام پهلوی یک پرسش مهم درباره سقوط نظام پهلوی آن است که رژیم پهلوی کدامین ایدئولوژی را مبنای حاکمیت خویش بر ایران قرار داده بود؟ اسلام، ناسیونالیسم، غربگرایی عریان و باز یا چه چیز دیگر؟ در واقع، ایدئولوژی ـ به معنای وسیع کلمه ـ برای یک حکومت، هم توجیه‌گر وجود آن است و هم چهارچوبه ارزشها و آرمانهایی که آن...

ادامه مطلب

ریزش حامیان و خیزش مخالفان بخش دوم

ریزش حامیان و خیزش مخالفان بخش دوم

نقش محوری مخالفان فداکار در حرکتهای انقلابی مخالفان فداکار یک حکومت، محوراصلی مخالفت با یک سیستم حکومتی به شمار می‎آیند. شاید این سئوال مطرح شود که در صورت حضور نحله‎های مختلفی از مخالفان فداکار در یک حرکت اجتماعی، نقش محوری را چگونه می‎توان سنجید؟ این ایراد وارد است. چرا که در همه انقلابها و جنبشها، طیفهای مختلف اصرار دارند تا اثبات کنند که آنان نقش محوری اصلی را داشته‌اند. ما در اینجا...

ادامه مطلب

ریزش حامیان و خیزش مخالفان  بخش نخست

ریزش حامیان و خیزش مخالفان بخش نخست

وقوع یکی از بزرگترین انقلابهای اجتماعی و سیاسی در ایران از مهم‎ترین حوادث جهانی در قرن بیستم بوده است. در این انقلاب حکومتی پنجاه ساله با چنگالهای آهنین و همراه با حمایتهای سیاسی و امنیتی و نظامی ایالات متحده آمریکا، اسرائیل و غرب، سرنگون شد و ساختارهای سیاسی و امنیتی ساخته شده توسط رژیم پهلوی و آمریکا، فرو ریخت و رهبری انقلاب اسلامی و مردم با تلاش بسیار سعی کردند تا ساختارهای نوینی را...

ادامه مطلب

پاسخ چهل‌سال قبل بنی‌صدر به این سوال که آیا انقلاب، نتیجه سازش بین امام و غرب بود؟

پاسخ چهل‌سال قبل بنی‌صدر به این سوال که آیا انقلاب، نتیجه سازش بین امام و غرب بود؟

ششم اسفندماه پنجاه و هفت به فاصله کمی از پیروزی انقلاب، روزنامه اطلاعات یک گفتگوی تفصیلی با ابوالحسن بنی‌صدر را منتشر می‌کند. بنی‌صدر در این گفتگو درباره مسائل مختلف پیش روی انقلاب و ابهامات و شبهات حول آن سخن می‌گوید.  «تبانی بین انقلابیون و قدرتهای جهانی از جمله آمریکا» یکی از شایعاتی است که در آن روزها توسط گروههای مخالف انقلاب از جمله حامیان شاه به آن دامن زده می‌شود....

ادامه مطلب

روانشناسی شخصیت محمدرضا پهلوی

روانشناسی شخصیت محمدرضا پهلوی

یکی از مسائل مهم در روانشناسی، بحث شخصیت و نظریه‎های مربوط به آن است. به جرأت می‎توان گفت آنچه مطالعات پراکنده روانشناسی را انسجام می‎بخشد، تفسیر این یافته‎ها و مطالعات در قالب یک نظریه منسجمی است که بتواند رفتار انسان را در تمامی ابعاد شخصیتی توجیه و تبیین نماید. شخصیت از واژه لاتین پرسونا (Persona) گرفته شده و به نقابی دارد که هنرپیشه‌ها در نمایش به صورت خود می‌زدند....

ادامه مطلب

روابط  رژیم پهلوی و اسرائیل در سالهای  (1357ـ1327)

روابط رژیم پهلوی و اسرائیل در سالهای (1357ـ1327)

امروزه، ضرورت مطالعات تاریخی، چه در آموزه‎های دینی و چه در آثار اندیشمندان فرهیخته‎، چنان اهمیتی یافته که به عنوان یک امر بدیهی، جلوه نموده است. از آنجا که روابط و مناسبات خارجی دولتها، بخش قابل توجهی از تاریخ را به خود اختصاص داده است، بنابراین، بررسی «ارتباط ناشناخته» ایران و اسرائیل با ویژگیهای خاص خود، در دوران محمدرضا پهلوی می‎تواند آثار ارزشمندی در گسترة مطالعات تاریخی...

ادامه مطلب

کودتای تمام عیار انگلیسی

کودتای تمام عیار انگلیسی

: کتاب «پادشاهسازان: اختراع خاورمیانه مدرن» در دوازده فصل به همراه پیشگفتار و مؤخره تدوین و در سال ۲۰۰۸ توسط مؤسسه W.W.Norton& Company چاپ شده است. فصل نهم این کتاب به روایت روی کار آمدن رضاشاه در صحنه سیاسی ایران و جلوس او بر تخت پادشاهی اختصاص دارد. اما نکته جالب توجه در این فصل، این است که راویان داستان و همچنین نویسندگان کتاب در نقش فرشته نجات ظاهر شده و به زیرکی خواسته اند نقش روسیه را در...

ادامه مطلب

پیش زمینه های کودتای سوم اسفند 1299

پیش زمینه های کودتای سوم اسفند 1299

 پس از انقلاب مشروطیت، سیاست‌های انگلیس و روس در ایران، بر پایه قرارداد معروف 1907م، اجرا می‌شد. با وقوع انقلاب بلشویکی در روسیه و تغییر سیاست خارجی آن دولت و لغو قراردادهای دوره تزاری، دولت بلشویکی سیاست عدم مداخله در ایران را پیشه کرد و در نتیجه، دولت انگلیس برای مداخله در امور ایران بی‌رقیب ماند و در صدد برآمد تا سلطه و نفوذ خود را بر سراسر ایران گسترش دهد. درباره چگونگی تأمین منافع و...

ادامه مطلب

درآمدی بر نوگرایی دینی در ایران

درآمدی بر نوگرایی دینی در ایران

اگر از ظاهر رفتار مسلمانان در پای‌بندی به عبادات و شعائر دینی درگذریم، رابطه دین و زندگی اجتماعی در بسیاری از کشورهای اسلامی، نمودی دیگر خواهد یافت. در حقیقت بیش از یک قرن است که رابطه دین و زندگی در ممالک اسلامی به بحرانی سخت دچار شده است. این بحران از آن جا نشأت گرفت که از قرن نوزدهم، فرهنگ و تمدن غرب به تدریج در همه زمینه‌های زندگی مسلمانان رخنه کرد و حتی بر شیوه اندیشه و داوری و ذوق و پسند...

ادامه مطلب

سخنرانی دکتر حسن حبیبی در همایش بررسی علل فروپاشی سلطنت پهلوی

سخنرانی دکتر حسن حبیبی در همایش بررسی علل فروپاشی سلطنت پهلوی

ضرورت شناخت اولویتها در برنامه‎های تحقیقاتی انقلاب اسلامی بسم الله الرحمن الرحیم، الحمد لله رب العالمین، الحمد لله الذی جعل الحمد مفتاحا لذکره، والحمد لله الذی من علینا بمحمد صلی الله علیه و آله. من در خصوص این جلسات و بحثهایی که عنوان افتتاحیه دارد، اعتقادم این بوده که در محدوده همان موضوعات جلسات سخن بگویم و تاکنون از پرداختن به کلیات و یا مطالب عمومی، تا آنجایی که می‎توانستم، خودداری...

ادامه مطلب

آیا کریم دستمالچی پرواز انقلاب را بیمه کرده بود؟

آیا کریم دستمالچی پرواز انقلاب را بیمه کرده بود؟

:  درچهلمین سال پیروزی انقلاب اسلامی، شبکه جریان سازی خبری که از سوی منابع خارجی با کمک عناصر داخلی پشتیبان آنها بر روی توئیتر به تحریف تاریخ مشغول هستند ، گزارش غلطی را که سه سال پیش منتشر شده بود، مبنا قرار دادند تا چنین القاء کنند  «کریم دستمالچی  برای اقامت امام در پاریس خانه خریده و پول بیمه هواپیمای حامل امام خمینی به تهران را پرداخته است.» جالب آنکه عکس منتشر شده نیز در این...

ادامه مطلب

بازگشت امام به ایران

بازگشت امام به ایران

گسترش اعتراض‌ها به جلوگیری از ورود امام خمینی کار را به جایی رساند که شاپور بختیار در یک مصاحبه مطبوعاتی گفت: «با صدای بلند اعلام می‌کنم که حضرت آیت‌الله هر وقت میل داشته باشند می‌توانند به کشور بازگردند.» حرف‌های او نمی‌توانست مردم را قانع کند. مخالفت‌ها همچنان ادامه یافت. مشابه تحصن دانشگاه تهران در قم، مشهد و اصفهان شکل گرفت که خود به خود به اجتماعات بیشتر مردم...

ادامه مطلب

چهل سالگی انقلاب و چهل سال اقتدار

چهل سالگی انقلاب و چهل سال اقتدار

«جان بولتون»، نماینده اسبق آمریکا در سازمان ملل متحد در تیرماه سال 1397 در نشست گروهک تروریستی منافقین در پاریس، از لفاظی‌‌های خصمانه دولت «دونالد ترامپ»، رئیس‌جمهور آمریکا علیه ایران استقبال کرد و گفت که انقلاب اسلامی ایران نباید به جشن چهل‌سالگی‌اش برسد. وی گفت: «نتیجه تصمیم فعلی دولت ترامپ برای بازبینی‌ سیاست‌هایش در قبال ایران بایستی این باشد که این کشور نتواند...

ادامه مطلب

چرایی سقوط رژیم پهلوی بر اساس داده های تاریخ منطقه ای خراسان

چرایی سقوط رژیم پهلوی بر اساس داده های تاریخ منطقه ای خراسان

: بررسی عوامل سقوط رژیم پهلوی با کندو کاو در تاریخ منطقه ای خراسان، علی رغم اینکه همه عوامل را در برنمی گیرد و بنیادی ترین آنها نیز نمی باشد؛ اما روشنگر یکسانی و فراگیری علتها در سقوط حکمتها است. بویژه اینکه این دستاورد نه از راه انتزاعی و ذهنی، بلکه از راه ارزیابی ده ها هزار سند و داده های قطعی تاریخی فراهم آمده است. براساس این داده ها، از ترکیب ضعف در سه حوزه اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، ضمن...

ادامه مطلب

فرار شاه از ایران و بازگشت لبخند گم شده به مردم ایران

فرار شاه از ایران و بازگشت لبخند گم شده به مردم ایران

ساعت 13:08 بیست و ششم دی ماه 1357 محمدرضا پهلوی و همسرش، برای همیشه، ایران را ترک کردند، اما مقصد آنان آمریکا نبود. هر چند سولیوان نظر مقامات آمریکا را برای رفتن شاه به آن کشور جلب کرده بود، اما یکی دو روز مانده به سفر، تصمیم آمریکا تغییر کرد و از شاه خواسته شد به مصر رفته، در آن کشور اقامت کوتاهی کند.[1] خبر بیرون شدن شاه خنده گم شده مردم ایران را به لبها بازگرداند. شادمانی آن روز ملت به صفوف نظامیان نیز...

ادامه مطلب

بازتابهای فرار شاه در اسناد ساواک

بازتابهای فرار شاه در اسناد ساواک

  پس از فرار شاه از ایران در روز 26 دی ماه 1357، تظاهرات و راهپیمایی‌ مردم در شهرهای مختلف شدت بیشتری گرفت و مجسمه‌های او و پدرش که در میادین اصلی شهر نصب بود، توسط مردم به پایین کشیده شد. اتفاقات متعدد و پرشتابی که در گزارش های آن روزهای نهادهای مختلف امنیتی و انتظامی رژیم شاه از جمله ساواک، ارتش و ژاندارمری منعکس شده است. آنچه در ادامه ملاحظه می کنید گزارش های مربوط به شهر تهران در روزهای...

ادامه مطلب


1
2
3
...
73
74
75
76
77
...
141
142
143