مقالات
مروری بر سیاست‌های فرهنگی حکومت رضاشاه

مروری بر سیاست‌های فرهنگی حکومت رضاشاه

 : تجربه مقاومت مردم در تبلیغات منورالفکرهای سال های مشروطه به ایشان می‌آموزد که نفی مستقیم دستاوردهای یک قوم، هرگز نمی‌تواند موفق باشد. لذا در برنامه‌ریزی جدید، فرهنگ جانشین برای طی دوره انتقال از فرهنگ خودی به تمدن غرب، ضرورت وجودی می‌یابد. و برای این کار لازم است تا هویت جانشین، دارای نقض زیاده باشد تا بتوان به همان نام، اجتهاد نمود و هر صورتی را بدان منسوب کرد. هویت ایران...

ادامه مطلب

رضاخان در تبعید

رضاخان در تبعید

با شروع جنگ جهانی دوم در سال 1318 هــ . ش/ ‌1939م. محمود جم نخست‌وزیر وقت، طی بیانیه‌ای بی‌طرفی ایران را در جنگ اروپا اعلام کرد. از زمان حمله آلمان به لهستان، دولت ایران به‌طور مکرر اظهار کرد که مایل است با تمامی کشورهای جهان در حال صلح باشد و در صورت هرگونه تجاوز به خاک کشور، مقاومت کرده و اجازه نمی‌دهد که کشورش به صحنه جنگ و درگیری تبدیل شود. در چنین شرایطی، ایران ترجیح می‌داد تا در...

ادامه مطلب

حریق در مسجد جامع کرمان

حریق در مسجد جامع کرمان

روز 24 مهر 1357 ،‌حدود 20 هزار نفر از مردم مسلمان کرمان به منظور بزرگداشت اربعین شهدای 17 شهریور تهران و اولین سالگرد شهادت آیت‌الله حاج سید مصطفی خمینی ،‌به دعوت علما و روحانیون کرمان در مسجد اجتماع کرده بودند و بازار و کلیه مغازه‌ها تعطیل بود ناگهان حدود 300 نفر ظاهرا از ساکنین زاغه نشین که به کولی‌ها معروف هستند،‌ با در دست داشتن چوب و میله آهنی و دادن شعار ( جاوید شاه )‌ در ساعت 30/11 در...

ادامه مطلب

بررسی مبانی نظری و معرفتی دیدگاه‌های همایون کاتوزیان؛ویژگی‌های تاریخی جامعه ایرانی

بررسی مبانی نظری و معرفتی دیدگاه‌های همایون کاتوزیان؛ویژگی‌های تاریخی جامعه ایرانی

بررسی مبانی نظری و معرفتی دیدگاه‌های همایون کاتوزیان؛ویژگی‌های تاریخی جامعه ایرانی پژوهش حاضر معطوف به بررسی انتقادی مبانی نظری و معرفتی دیدگاه‌های همایون کاتوزیان درباره تاریخ و جامعه ایران است. رویکرد حاکم بر نظریات کاتوزیان متعلق به فضای مدرنیته اروپاست؛ فضایی که منجر به پدیدآمدن گفتمان شرق‌شناسی و اروپامحوری سلبی حاکمی بر آن شده است. کاتوزیان تحت‌تاثیر گفتمان مدرنیته و اصول...

ادامه مطلب

بازنگری اوضاع مجلس به هنگام تصویب لایحه کاپیتولاسیون

21 مهرماه 1343 سالروز تصویب کاپیتولاسیون در مجلس

بازنگری اوضاع مجلس به هنگام تصویب لایحه کاپیتولاسیون

روز 3 مرداد 1343 در جلسه فوق العاده مجلس سنا که تا نیمه های شب ادامه داشت ، ماده واحده منضم به قرارداد وین موسوم به کاپیتولاسیون ، بدون بحث و مذاکره به تصویب سناتورها رسید. مهم‌ترین اقدام دولت منصور ارائه لایحه مصونیت قضائی مستشاران آمریکایی در ایران به مجلس بیست‌و‌یکم و تصویب آن بود. نظر به عواقب بعدی تصویب این لایحه، می‌توان گفت که این کار اقدامی سرنوشت‌ساز برای رژیم پهلوی بود. منصور...

ادامه مطلب

گزارش سفارت آمریکا از جامعه عصر رضاشاه

گزارش سفارت آمریکا از جامعه عصر رضاشاه

  «هرولد. جی. ماینور» دبیر سفارت آمریکا در تهران دو هفته قبل از ورود نیروهای متفقین به ایران و سقوط رضاشاه، گزارشی از وضعیت جامعه ایران به کشورش ارسال کرده بود. این گزارش را با هم می‌خوانیم: «شکی نیست که این توده‌های تیره‌بخت واقعاً ناراضی‌اند. ... بهره‌کشی و استثمار توده‌ها واقعاً از این بیشتر نمی‌شود، و این دقیقاً‌ همان چیزی است که توجهم را جلب می‌کند و آن را با...

ادامه مطلب

زمین خواران در عصر پهلوی

زمین خواران در عصر پهلوی

زمین خواران در عصر پهلوی رضاخان پس از کنار زدن سلسله قاجار ادارة امور ایران را به دست گرفت. او که در طول بیش از شانزده سال زمامداری خود، علاقه بسیاری به زمین و املاک داشت با توسل به شیوه‌هایی چون مصادره اموال و املاک افراد مغضوب، ضبط اموال مجهول‌المالک، خرید املاک از مالکان عمده با قیمت‌های بسیار نازل، قبول هدایا، خرید مستغلات و اراضی مزروعی به مبلغ پایین‌تر از قیمت بازار از مالکان...

ادامه مطلب

هجرت امام خمینی(ره) از عراق به پاریس

هجرت امام خمینی(ره) از عراق به پاریس

 سیزدهم مهرماه مصادف است با سالروز تبعید حضرت امام خمینی (ره) به پاریس. تبعید حضرت امام (ره) با افشاگری حضرت امام علیه تصویب لایحه کاپیتولاسیون و اقدام رژیم پهلوی به تبعید ایشان آغاز گردید به طوریکه  کماندوهای مسلح با محاصره منزل امام خمینی (ره) ، ایشان را به تهران منتقل و سپس با یک فروند هواپیمای نظامی تحت الحفظ مأموران امنیتی و نظامی به ترکیه تبعید نمودند. اقامت امام در ترکیه یازده ماه طول کشید...

ادامه مطلب

رسوایى دلارهاى تبلیغاتى گروه رجوی

رسوایى دلارهاى تبلیغاتى گروه رجوی

 در 8 سپتامبر 1997 در یک نشریه چاپ آمریکا جریان یک افتضاح مالى، مربوط به کمک‏هاى مالى مجاهدین خلق به گروه خاصى از نمایندگان کنگره و کانون فعالیت‏هاى دموکراتیک مجلس سنا، افشا گردید و واکنش‏هایى را برانگیخت. ماجرا از این قرار بود که طبق اطلاعات موجود در کمیسیون انتخاباتى فدرال، کمک‏هاى مالى مزبور که بیش از 204 هزار دلار بود، طى یک دوره 3 تا 5 سال، از آوریل سال 1993 تا نوامبر سال 1996، به چند نفر از...

ادامه مطلب

دوست «کندی» در ایران

دوست «کندی» در ایران

 (نگاهی به فعالیتهای سیاسی علی امینی در دوره پهلوی) علی امینی، اشراف‌زاده تحصیل‌کرده، خوش‌برخورد و نوه دختری مظفرالدین‌شاه قاجار، توانسته بود توجه بسیاری از سیاستمداران ایرانی و خارجی را به خود جلب کند و ازسوی‌دیگر تحمیل او از سوی امریکا برای تصدی نخست‌وزیری، نگرانیهای شاه را بیشتر می‌کرد. منسوب‌بودن به پادشاهی که فرمان مشروطیت را صادر کرده بود و حشر و نشر سیاسی و رایزنی او...

ادامه مطلب

سالگرد شهادت جمعی از فرماندهان نظامی در سقوط هواپیما

سالگرد شهادت جمعی از فرماندهان نظامی در سقوط هواپیما

روز ۷ مهر ۱۳۶۰ به دنبال سقوط هواپیمای سی-۱۳۰ ارتش در منطقه کهریزک تهران پنج تن از فرماندهان نظامی کشور سرلشگر ولی‌الله فلاحی جانشین رئیس ستاد ارتش، یوسف کلاهدوز قائم مقام سپاه، سید موسی نامجو وزیر دفاع، جواد فکوری مشاور جانشین ستاد ارتش و محمد جهان‌آرا فرمانده سپاه پاسداران خرمشهر به شهادت رسیدند.  این حادثه در پی موفقیت عملیات ثامن‌الائمه و شکست حصر آبادان و در شرایطی به وقوع پیوست که...

ادامه مطلب

دوره‌های فترت قانون‌گذاری در بهارستان

دوره‌های فترت قانون‌گذاری در بهارستان

 دکتر حسن باستانی راد [۱] ۱۸ شعبان ۱۳۲۴ با نطق تاریخی و پرشور مظفرالدین‌شاه [۲] در مراسم بار عام کاخ گلستان، مجلس شورای ملی افتتاح و رسمیت یافت و از آن پس، مجلس با منتخبان تهران کار خود را آغاز کرد. (3) اگرچه در نخستین روز‌ها از عمارت نظام در نزدیکی کاخ گلستان برای برگزاری جلسات مجلس استفاده می‌شد، اما از‌‌ همان آغاز، وکلای تهران طی نامه‌هایی به مشیرالدوله صدراعظم، در ۲۷ شعبان ۱۳۲۴...

ادامه مطلب

در حاشیه یک وصیت نامه

در حاشیه یک وصیت نامه

  اردشیر جی ریپورتر از زرتشتیان ایرانی الاصل مقیم بمبئی بود. پدر و پدر بزرگ وی از گزارشگران روزنامه تایمز در بمبئی بودند و به همین دلیل نام خانوادگی ریپورتر را برای خود برگزیدند. وی از سن 27 سالگی تا پایان عمر (67 سالگی)مشغول انجام فعالیت های اطلاعاتی و سیاسی و جاسوسی در ایران بوده است.  در پاییز سال 1893 م ریپورتر از طرف نایب السلطنه حکومت هندوستان روانة ایران شد تا مأموریت جدید خود را در ایران تحت...

ادامه مطلب

افشای اسناد جاسوسان جنگ جهانی دوم

افشای اسناد جاسوسان جنگ جهانی دوم

آرشیو ملی بریتانیا برای نخستین بار بیش از ۳۰۰۰ سند مربوط به جنگ جهانی دوم را به صورت آنلاین منتشر کرده است. این اسناد که پیش‌تر محرمانه بوده‌اند وجود «فی فی» مامور افسانه‌ای زیبایی که میزان رازداری ماموران مخفی تازه آموخته را می‌سنجید، تائید می‌کنند؛ همچنین ابعادی از پروندهٔ خائن منفور بریتانیایی «لرد هاو-هاو» که ۷۵ سال پیش نخستین تبلیغات  رادیویی نازی را اعلام کرد نیز...

ادامه مطلب

تغییر تقویم در عصر پهلوی

تغییر تقویم در عصر پهلوی

تقویم یکی از شیوه های اندازه گیری زمان است که در طول تاریخ مورد استفاده بشر بوده است.[1] معیار اندازه گیری شبانه روز نیز اصولاً بر اساس گردش زمین به دور خورشید (شمسی) یا گردش ماه به دور زمین (قمری) است.[2] تقویم های محلی، منطقه ای و جهانی انواع تقویم هایی است که از زمان باستان در میان ملل مختلف رایج بوده است. امروزه تقویم میلادی که مبدأ آن میلاد حضرت عیسی(ع) است به عنوان یک تقویم جهانی، تقویم هجری قمری با...

ادامه مطلب

از لابلای نامه‌های فروغی

از لابلای نامه‌های فروغی

 متن زیر نامه‌ای است از سوی محمدعلی فروغی – ذکاءالملک – سفیر ایران در آنکارا به مخبرالسلطنه هدایت رئیس‌الوزرا. این نامه در هشتم خرداد سال 1307 هجری خورشیدی از مبدأ آنکارا نوشته شده است. راپرت به رئیس‌الوزراء آنقره – آنکارا - 8 خرداد 1307 اگر به خاطر محترم مانده باشد چندی قبل بر حسب اعلام توفیق رشدی بک عرض کردم یک نفر از رجال عراق به آنقره خواهد آمد که با دولت ترکیه در باب روابط...

ادامه مطلب

نگاهی به سابقه مدارس آمریکایی

نگاهی به سابقه مدارس آمریکایی

 انقلاب صنعتی مغرب زمین با استعمار جدید همزادند. جهان در قرون پانزدهم و شانزدهم میلادی شاهد تحول و در واقع رنسانس علمی و تکنولوژیک بود. کشورهای اروپائی در پی چندین سده داد و ستد تجاری و فرهنگی موفق به اخذ دستاوردهای تمدن سایر ملل جهان از جمله شرق به‌ویژه جهان اسلام و ایران شدند، این تبادلات علمی در دوره قرون وسطی که اروپا در رکود دانش و دانائی بسر می‌برد به مثابه هوا برای انسان بود، زیرا در...

ادامه مطلب

اولین گزارش جنگی آیت الله خامنه ای از تریبون مجلس در روز اول مهر 1359

اولین گزارش جنگی آیت الله خامنه ای از تریبون مجلس در روز اول مهر 1359

روز اول مهر 1359 مجلس شورای اسلامی به روال عادی تشکیل جلسه داد. ابتدا رئیس مجلس در باره جنگ سخنانی ایراد کرد. آیت الله هاشمی رفسنجانی به صدام و نیز برخی از عناصر ضدانقلابی داخل کشور هشدار داد و پس از تقدیر از ارتش، تریبون را به آیت الله سیدعلی خامنه ای که در آن زمان علاوه برنمایندگی مجلس، نماینده امام در شورای عالی دفاع بود ، سپرد. آیت الله خامنه ای در سخنان خود گفتند: بسم الله الرحمان الرحیم....

ادامه مطلب

اوضاع اجتماعی و اقتصادی مردم تهران در سالهای 1290 تا 1310

اوضاع اجتماعی و اقتصادی مردم تهران در سالهای 1290 تا 1310

: مرحوم حجت الاسلام محمد تقی فلسفی، واعظ مشهور تهران دربخشی از  کتاب خاطرات خود به وضع اقتصادی و اجتماعی و بهداشتی مردم  شهر تهران درزمان کودکی و نوجوانی خود یعنی درفاصله سالهای 1290 تا 1310 هجری شمسی های جالبی دارد که مطالعه آن برای نسل امروز بسیار مفید است.  این خاطرات به جهت آنکه نشان می دهد که وضعیت پایتخت ایران تا چه حد از نظر بهداشتی ، اجتماعی و فرهنگی عقب مانده و در مقام...

ادامه مطلب

مدرسه در سال هاى دور

مدرسه در سال هاى دور

یکى از حرکت هاى مؤثر و مفیدى که در تاریخ فرهنگ ایران، به عمل آمده تأسیس دارالفنون به دست میرزاتقى خان امیرکبیر است که در حقیقت اولین سازمان منظم و منطبق با اصول تعلیم و تربیت صحیح در ایران به شمار مى رود. امیرکبیر در تأسیس دارالفنون جد و جهد فراوان کرد ولى وقتى افتتاح شد بعد از آن سیزده روز بیشتر زنده نماند و سال هاى بعد این سازمان فرهنگى و پیشرفت ها و تحولات آن را هرگز به چشم ندید. دارالفنون با داشتن...

ادامه مطلب


1
2
3
...
109
110
111
112
113
...
141
142
143