احسان طبری
انورخامهای از پیشکسوتان مارکسیسم ایرانی و یکی از اعضای گروه معروف ۵۳ نفر بود. او برای نخستینبار اردیبهشت۱۳۱۶ دستگیر و مهر ۱۳۲۰ از زندان آزاد شد. سند اول برگهی درج مشخصات او هنگام دستگیری و سند دوم، گواهی آزادی او از زندان است.
پس از سخنرانی امامخمینی در خرداد ۴۲ رژیم شاه ایشان را دستگیر و پس از مدتی به خانهای در قیطریه منتقل کرده و تحت نظر قرار میدهند. در این روزها آیتالله مصباح یزدی نامهای خطاب به ایشان در تحلیل شرایط فعلی کشور و آثار شروع مبارزه بر مردم و حوزه مینویسد. این نامه پس از چند سال در بازرسی وسایل منزل امام، بدست ساواک میافتد. موسسه مطالعات و پژوهشهای سیاسی در سالگرد رحلت آیتالله مصباح یزدی...
پاییز ۱۳۵۷ فشارهای حکومت عراق بر امام، باعث میشود ایشان عراق را ابتدا به مقصد کویت و نهایتا به مقصد فرانسه ترک کند. تغییر مقصد غافلگیرانه به مقصد پاریس، به خاطر تکمیلبودن مدارک و بیمشکل بودن پاسپورت، به راحتی انجام میشود. ناگهان فرانسه، با معضلی مهم یعنی حضور مهمترین و فعالترین چهره مخالف رژیم شاه در کشورش روبرو میشود که باید آن را تدبیر کند. پس از ورود امام به پاریس، تعلاملات زیادی بین...
منابع اطلاعاتیِ لورفتهی سازمان سیا نه منحصر به ایران، بلکه تبعههای کشورهای مختلف اروپایی و عربی را نیز در بر میگرفت. اطلاعات مهمی که نه فقط برای دستگاههای اطلاعاتی ایران، بلکه برای سرویسهای اطلاعاتی سایر کشورهای دشمن، رقیب و حتی دوست آمریکا نیز جذاب و مهم محسوب میشد. این یعنی یک رسوایی اطلاعاتی برای سیا در جهان و پیامدهای طولانیمدتی که با آن روبرو میشد
سیزده آبان ۱۳۴۳ امامخمینی پس از سخنرانی خود علیه مصونیت مستشاران آمریکایی در ایران، توسط ساواک دستگیر و به دستور شاه به ترکیه تبعید شد. دو روز بعد استورات راکول، کاردار موقت آمریکا در تهران در بخشی از یک از نامهی غیررسمی، با ادبیاتی نازیبا از این تصمیم شاه اظهار خوشحالی کرد. ۱۵ سال بعد در جریان تسخیر سفارت آمریکا در تهران توسط دانشجویان پیرو خط امام، این نامه نیز جرو اسنادی بود که...
پنجم مهرماه ۱۳۵۹ در حالی که کمتر از یک هفته از شروع جنگ تحمیلی توسط عراق میگذشت، ابوالحسن بنیصدر، رئیس جمهور و فرمانده کلقوا، مصطفی چمران را به عنوان نماینده خود در مناطق عملیاتی منصوب میکند. متن این حکم به شرح زیر است: بفرمان امام امت، دکتر مصطفی چمران نماینده امام و اینجانب در مناطق عملیات جنگی در کلیه امور منصوب میگردد. لازمالاجراء است که تمامی سازمانهای لشگری و کشوری و...
پاییز و زمستان ۱۳۵۷ سرعت و تعدد رخدادهای ایران زیاد بود و هنری پرکت که تازه چندماهی از مسئولیت جدیدیش یعنی رئیس بخش ایران در دفتر امور خاورمیانهی وزارت امورخارجه آمریکا میگذشت، روزهای شلوغی را پشت سر میگذاشت. در این چندماهی که امامخمینی، در فرانسه مستقر شده بود، علاوه بر روحانیونی که در نجف همراهش بودند، چند چهرهی دیگر نیز به حلقهی یکِ اطرافیان او اضافه شده بود. یکی از...
تاریخ سند: ۲۶ اسفند ۱۳۵۴ خیلی محرمانه موضوع: اِعمال قدرت عراقیها نسبت به شیعیان مقیم آن کشور یکی از ایرانیانی که برای دیدن پسرش که در نجف اشرف به تحصیل علوم دینی مشغول است به عراق مسافرت نموده و اخیراً به ایران مراجعت کرده است، اظهار داشته دولت عراق از تشکیل دستهجات عزاداری و عبور از خیابانها و همچنین طواف حرم حضرت امام حسین(ع) و حضرت ابوالفضل(ع) در روز اربعین جلوگیری به عمل آورده که...
شخصِ شاه، خود بیش از هر فرد دیگری از ماهیت و ابعاد اقدامش در صرفنظرکردن از حق حاکمیت ایران بر بحرین، آگاه بود. وی در ۲۰ بهمن ماه ۱۳۴۸ به طور خصوصی به امیراسدالله علم میگوید:«بین خودمان باشد، به نظر تو در ادامه حل مسأله بحرین، آیا ما به مملکتمان خیانت میکنیم؟ یا آنطور که بسیاری کسان در اقصی نقاط جهان گفتهاند، در مرز بهدستآوردن موفقیت بزرگی هستیم و منطقه را از...
روزنامه ایران: پس از انقلاب اسلامی ایران شرایط پرتلاطمی در کشور رقم خورد که منجر به ایجاد و فعالیت دهها گروه با آرمانها و انگیزههای مختلف شد. شرایطی که صدها نشریه متعلق به گروههای سیاسی متفاوت و متعارض منتشر میشد؛ حتی برخی از آنها به صراحت از سرنگونی حکومت برآمده از انقلاب سخن میگفتند. محمود نادری، نویسنده و پژوهشگر ایرانی سالهای طولانی در خصوص این وضعیت مطالعه کرده و ثمره...
: میلسپو در کتاب ۱۹۴۶ خود[=آمریکائیان در ایران] گوشههایی از حکومت وحشت رضاشاه را شرح میدهد. او مینویسد که رضاشاه «هزاران نفر را حبس کرده و صدها نفر را کشته بود، و بعضیها را با دستهای خودش به قتل رسانده بود.» در نتیجه این حکومت وحشت، «بر دل مردم ترس افتاده بود. به هیچکس نمیشد اعتماد کرد؛ و اَحدی جرأت اعتراض یا انتقاد نداشت....شواهد فراوان و متأسفانه مجابکننده&zwnj...
سیاستگریزی، یکی از شعارهای معروف فرقههای مختلف دراویش بوده است. اما مروری بر واقعیات تاریخ نشان میدهد، این فرقهها برای تداوم حیات و تقویت خود، در طول زمان فارغ از حق و باطل بودن قدرتهای حاکم، سعی کردهاند مناسبات خود با آنها را تنظیم کنند. دراویش گنابادی نیز یکی از این فرقهها هستند که این قاعده در دوره پهلوی نیز بر رفتارشان حاکم بود. در واقع آنها هرچند "سیاستورزی" را نفی...
در روزهای پس از تسخیر لانه جاسوسی و تب افشاگری دانشجویان پیرو خط امام درباره تعاملات پشت پرده برخی چهرههای میدان سیاست ایران با سفارت آمریکا و سازمان سیا، انتشار «اسناد آیتالله بهشتی»، یکی از محورهای جوسازی مجاهدینخلق و مخالفین حزب جمهوری بود. اسنادی که علیرغم اصرار شهیدبهشتی برای انتشارشان، هرگز توسط دانشجویان پیرو خط امام منتشر نشد و مسکوت ماند. در حاشیهی این مسکوتماندن بود که...
اعضای سفارت آمریکا در تهران تا آخرین روزهای پیش از تسخیر لانه جاسوسی در ١٣ آبان ۵٨ مشغول فعالیت بودند. آنچه سفارت آمریکا را "لانه جاسوسی" کرد، نه اقدامات عادی دیپلماتیک آن، بلکه اقدامات جاسوسی و مخفی آنها بود. به همین خاطر تنها کسانی به عنوان منبع و جاسوس آمریکا معرفی شدند که اثبات شد عالمانه و عامدانه با نمایندگان سازمان سیا مرتبط و برای آنها مشغول جاسوسی بودهاند. وگرنه بودند...
تابستان سال ۱۳۵۲ آیتالله بهشتی همراه با خانوادهاش سفری چند روزه به مشهد داشت. او در این سفر علاوه بر زیارت، با تعدادی از روحانیون و چهرههای مبارز مشهد هم دیدارهایی داشت. یکی از منابع ساواک در یکی از گزارشهای خود در این باره چنین گزارش کرده است: یادشده ضمن تعریف و تمچید از خامنهای اظهار امیدواری نموده که در آینده، خامنهای یکی از علماء موجّه ملی و با نفوذ خواهد شد. ضمنا نامبرده...
شهریورماه 1320 رضاشاه بدون کوچکترین مقاومتی در برابر اشغال ایران، کشور را ترک کرد. با توجه به مذاکرات چند روز قبل او با برخی شخصیتهای انگلیسی، تصورش این بود که مانند یک پادشاهِ محترمِ کناره گرفته از قدرت، ساکن یک کشور بیطرف_مثلا آرژانتین_خواهد شد. اما کشتی حامل رضاشاه و چندتن از اعضای خانوادهاش اجازهی کناره گرفتن در بندر بمبئی هند را نیافت و انگلیسیها او را به یکی از جزایر...
- در رابطه با قیام خونین ۱۵ خرداد بفرمایید که چه نقطه عطفی در آن میبینید؟ * مردم ایران در طول یک قرن اخیر قیامهای متعددی داشتهاند که برخی از این قیامها خیلی گسترده بوده ودر سطح کل کشور، از قبیل نهضت تنباکو، قیام مشروطیت، نهضت ملی کردن صنعت نفت و نهضت عمومی مردم از سال ۴۱ به رهبری روحانیت که به حادثه ۱۵ خرداد انجامید. پانزده خرداد در میان این جریانها ویژگیهایی داشت و مهمترین این...
ملاقات اعضای شورای مشترک بازرگانی ایران و آمریکا با شاه - اردشیر زاهدی نیز در تصویر مشاهده میشود