انقلاب اسلامی
دگرگونی‌های بزرگ اجتماعی، همچون انقلاب، پیامدهای گونه‌گونی دارد. از آن شمار است برانگیخته شدن میل مورخان به نگارش رویدادهایی که به انجام یک حکومت و آغاز حکومتی دیگر منجر گشته. انقلاب اسلامی نیز بنا به طبع دگرگون‌ساز خود چنین خواستی را در ضمیر تاریخ‌نگاران ایران و جهان پدید آورد و به فراخور دانش، علاقه و تخصص‌شان، آنان را وادار به این واکنش طبیعی کرد. و از آنجا که نوشتن از رخدادهای...
تاریخ 250 ساله اخیر ایران، با قدرتنمایی و زورگویی استعمار، استبداد، سلطه، نفوذ، دیکتاتوری و ... گره خورده است؛ به طوری که در زمان قاجار، شاهد امضاء و انعقاد قراردادهای سنگین علیه ملت ایران، داشته‌های آنان و همچنین تمامیت ارضی کشور هستیم، قراردادهایی که در دوره پهلوی به شکل دیگری و در قالب چپاول نفت و دیگر اقدامات، علیه ملت ایران به اجرا گذاشته شد. در زمان سلطنت رضاخان (1304ـ1320) جامعه در یک...
روز بیستم اسفند 1357 وزارت امور خارجه ایران، طی اطلاعیهای قرارداد «سنتو» را قراردادی نظیر پیمان سعدآباد دانست و تأکید کرد این پیمان تنها متضمن منافع ابرقدرتها بوده است. دولت ایران با این اطلاعیه، خروج رسمی ایران از پیمان سنتو را اعلام کرد. متن اطلاعیه به این شرح انتشار یافت: «وزارت امور خارجه دولت موقت انقلاب اسلامی علی‌الاصول قرارداد سنتو را قراردادی نظیر و شبیه پیمان سعدآباد...
نگاهی کوتاه به سابقه تاریخی یزد یزد، همان دارالعباده‌ای است که به عنوانِ اولین شهر خشت خام و دومین شهر تاریخی جهان به ثبت رسیده و به شهر بادگیرها و دوچرخه‌ها و شیرینی شهرت دارد. شهری که با وجود آنکه در دره‌ای وسیع و خشک واقع است، حرکت و زندگی در آن موج می‌‌زند. شهر یزد آنقدر سابقه دارد که برای قدمتِ آن، هم داستان‌های تاریخی و انتساب به انبیاء الهی مطرح باشد و هم بنای اولیه‌ی آن، به...
متن پیام امام خمینی به ملت ایران در مورد جشنهای سوم و پانزدهم شعبان؛ ۱۳ تیر ۱۳۵۷ بسم الله الرحمن الرحیم ۲۸ شهر رجب ۹۸ کراراً از ایران نظر اینجانب را درباره مراسمی که به عنوان جشنهای سوم و پانزدهم شعبان برپا می‌شد خواسته‌اند؛ مع‌الأسف رژیم منحط برای مسلمین ایران عیدی نگذاشته است. دست شاه تا مِرفَق به خون ملت ایران فرو رفته و در حال حاضر ملت عزیز در عزای عزیزان خود نشسته. چگونه...
تاریخ سند: ۱ مرداد ۱۳۵۷ خیلی محرمانه موضوع: محمد تقی فلسفی واعظ در مورد چراغانی نیمه شعبان، هر شخصی چه به وسیله تلفن و چه به طور حضوری از فلسفی سؤال می‌کرد نامبرده پاسخ می‌داد طبق دستور[امام] خمینی چراغانی نکنید.
عقب نشینی رژیم برای فریب با اوج‌گیری حرکت‌های گسترده‌ی مردمی در سراسر کشور، رژیم شاهنشاهی مجبور به عقب‌نشینی‌های تاکتیکیِ پی در پی از قبیل: آزاد سازی زندانیان سیاسی، ترمیم حقوق و مرخصی‌های کارگری، ایجاد خیمه شب بازی مخالف‌خوانی برخی از نمایندگان در مجلس شورای ملی و...، برای پیشگیری از سقوط نظام شاهنشاهی و حفظ محمدرضا پهلوی در مقام سلطنت شد. این عوام فریبی موجب شد تا امام خمینی(ره)...
رمضان 1357 آغاز ماه مبارک رمضان 1398ق که مصادف با پانزدهم مرداد ماه سال 1357ش بود، فرصت بسیار مناسبی بود تا وعاظ و اهل منبر با بهره گیری از آن به افشاگری‌های خود علیه رژیم شاهنشاهی، توسعه داده و مردم را نسبت به جنایات گوناگونی که در طول حکومت پهلوی اتفاق افتاده بود، آگاه‌تر نمایند. برای پیشگیری از این حرکت بود که شناسائی مجالس و محافلِ این ماه در دستور کار قرار گرفت[1] و ساواک یزد به شهربانی استان...
اربعین شهدای یزد واقعه‌ی دهم فروردینِ شهر یزد نقطه‌ی عطفی در تاریخ مبارزات مردم ایران در دوران انقلاب اسلامی بود. نقطه عطفی که نه تنها مردم مسلمان و متدین شهرها و روستاهای استان یزد را به شدت تحت تأثیر قرار داد، بلکه در سراسر کشور شور و شعوری دیگر برانگیخت تا حرکت رو به اضمحلال رژیم شاهنشاهی را سرعتی مضاعف بخشد.[1] این حرکت با حضور گسترده‌ی مردم در کنار مزار شهدایِ دهم فروردین آغاز شد و...
رحلت شهادت‌گونه‌ی آیت‌الله حاج آقا مصطفی خمینی(ره)، آغازی بر پایانِ دوران حکومت چند هزار ساله‌ی شاهنشاهی در ایران بود. رژیم شاهنشاهی پهلوی و دستگاه‌های امنیتیِ آن به خوبی از موقعیت و جایگاه امام خمینی(ره) در حوزه‌های علمیه و در میانِ علما، روحانیون و همچنین مردم مسلمان و متدین آگاهی داشتند. به همین دلیل بود که از برپایی مراسم ترحیم و بزرگداشت فرزند برومند ایشان دچار وحشت شده و دستور...
اگر بخواهیم تعریف کوتاهی از انقلاب اسلامی سال 57 داشته باشیم باید بگوئیم که این انقلاب رژیم وابسته 57 ساله پهلوی را واژگون ساخت. وابستگی بزرگترین بدبختی ملت در دوران معاصر است. اشخاصی که به هر دلیلی-آشکارا و یا پنهانی-طوق وابستگی را به گردن می آویزند و به جای خدمت به امت و اجرای عدالت در جهت خواسته بیگانگان تلاش می کنند، سرنوشتی جز رسوایی و ننگ و هلاکت با بدترین وضع و باقی گذاشتن بدنامی و لعن و نفرین...
از: 26/ه تاریخ: 57/9/15 به: 312 شماره: 4785/21ه موضوع: شیخ محمد صدوقی شخصی به نام خامنه‌ای ضمن تماس با نامبرده فوق اظهار داشت سه شنبه آینده تعطیل است صدوقی گفت به چه مناسبت؟ خامنه‌ای پاسخ داد به عنوان حمایت از اقدامات کارگران شرکت نفت و چون در خوزستان محیط آماده است بهتر است. روحانیون نیز یک روز اعلام تعطیلی نمایند که باعث تقویت روحیه آنان گردد و قرار است اعلامیه‌ای نیز در اینجا و دوستان در قم...
در جریان انقلاب اسلامی ایران گروه‌ها و افراد متعددی تاثیرگذار بودند. بعد از قیام پانزده خرداد 42 نقش اصلی در این میدان بر عهده روحانیت پیشرو و مبارزی بود که به رهبری حضرت امام(ره) تا نتیجه نهایی و سرنگونی رژیم پهلوی، لحظه‌ای از پا ننشستند. آیت‌الله عبدالرحیم ربانی‌شیرازی بدون شک یکی از نخستین یاران صدیق و خستگی‌ناپذیر امام در مبارزه با رژیم پهلوی بود. ایشان دوره‌ای طولانی از سال 42 تا 57...
یکی از پرسشهای مهم در بررسی موقعیت رژیم های سیاسی بحث برخورداری از مشروعیت سیاسی است. اینکه مبانی مشروعیت آن کدام است؟ منابع قدرتش داخلی است یا خارجی؟ تعریف مشروعیت واژه «مشروعیت» در متون سیاسی معادل واژه «Legitimacy» است. این واژه از ریشه لاتینی Leg یا Lex به معنای قانون (Low) گرفته شده و با واژه هایی نظیر «Legal» به معنای قانونی و Legislation به معنای وضع قانون یا تقنین و Legitimate به معنای مشروع،...
سالگرد اعلام همبستگیِ تاریخی همافران ارتش با حضرت امام (ره) پاسخ به این پرسش که چرا چنین ارتش قدرتمندی که همواره مایه‌ی مباهات و پشت‌گرمی محمدرضا بود، در برابر انقلاب نه تنها به حمایت از رژیم وی نپرداخت، بلکه به وی پشت کرد و به جناح انقلابیون پیوست را در جایی ورای توان فیزیکی و تجهیزات نظامی باید جست‌وجو کرد. یکی از ویژگی‌های تأمل‌برانگیز و بااهمیت در انقلاب اسلامی ایران، انفعال ارتش...
بلند بالاست و سینه ستبر. متولد 1345 دزفول، اما با سن کمی که در زمان پیروزی انقلاب داشته(12 سالگی) خاطراتی به یاد ماندنی از دزفول در دوران انقلاب در سینه دارد. تصاویری که برایمان روایت می‌کند و خود به چشم دیده، بخش‌هایی جدا نشدنی از تاریخ شفاهی انقلاب است. او سال‌ها در کسوت یک جنگاور نیز در دوران دفاع مقدس اسلحه دست گرفته و مقابل دشمن در جبهه‌های نبرد ایستادگی کرده است. «عبدالرحیم...
: بررسی عوامل سقوط رژیم پهلوی با کندو کاو در تاریخ منطقه ای خراسان، علی رغم اینکه همه عوامل را در برنمی گیرد و بنیادی ترین آنها نیز نمی باشد؛ اما روشنگر یکسانی و فراگیری علتها در سقوط حکمتها است. بویژه اینکه این دستاورد نه از راه انتزاعی و ذهنی، بلکه از راه ارزیابی ده ها هزار سند و داده های قطعی تاریخی فراهم آمده است. براساس این داده ها، از ترکیب ضعف در سه حوزه اجتماعی،...
تغییر مداوم کابینه‌ها و ناکامی رژیم پهلوی در مهار انقلاب اسلامی منجربه خروج شاه از کشور شد. محمد رضا پهلوی که آینده ای برای خود در ایران متصور نبود، پس از انتخاب شاپور بختیار به نخست وزیری در ۲۶ دی ۱۳۵۷ از ایران خارج شد، گر چه وابستگان رژیم پهلوی همچون بختیار و درباریان سعی می کردند القاء کنند که سفر شاه موقتی است. با اعلام خبر خروج شاه، مردم که پیروزی را بسیار نزدیک می‌دانستند به جشن و...
فروپاشی نظام پهلوی در 22 بهمن 1357 و ظهور انقلاب اسلامی در ایران سبب به وجود آمدن مباحث عدیده ای شده است. از جمله این مباحث مووضع وابستگی رژیم پهلوی به غرب بویژه ایالات متحده امریکا می باشد. طرفداران انقلاب نه تنها وابستگی رژیم شاه به امریکا را یکی از دلایل اصلی نارضایتی مردم ایران از وی برمی شمردند، بلکه به اعتقاد آنان محمدرضا پهلوی و مجموعه ساختار قدرت زیر نظر وی در عمل چیزی بیش از یک «کارگزار»...
طرح مسئله و فرضیات هنگامی که در ماه‌های پایانی سال 1335 شمسی مجلسین شورای ملی و سنا قانون تشکیل سازمان اطلاعات و امنیت کشور (ساواک) را تصویب کردند، کمتر کسی آینده خوشایندی برای این پدیده جدیدالولاده پیش‌بینی می‌کرد. از همان آغاز نشانه‌هایی وجود داشت حاکی از نقش آتی این سازمان در سرکوب باز هم بیشتر مخالفان سیاسی و گسترش هرچه فزون‌تر روش استبدادی و خودکامانه حکومتی که حداقل بعد از کودتای...
