حسن رشدیه
از دید ارتشبد حسین فردوست، اویسی افسری کم سواد بود که در فروش محموله‌های بزرگ تریاک دست داشت، از دید تیمسار قره‌باغی، اویسی فردی دروغگو و متملق بود و از دید مردم، اویسی فردی جنایتکار بود که در دو فاجعه 15 خرداد 1342 و 17 شهریور 1357 نقش اساسی داشت. ارتشبد غلامعلی اویسی فرزند غلامرضا عامل کشتار مردم تهران در دو فاجعه بزرگ 15 خرداد 1342 و هفدهم شهریور 1357، در سال1297 در قم به دنیا آمد. او در سال 1315 دوره 6 سال...
در عکسی که مشاهده می کنید آنتوان سوروگین پر‌کارترین عکاس دوران قاجار و پدر عکاسی اجتماعی ایران، عکسی از دو زن ایرانی نشسته زیر کرسی در زمان قاجار وجود دارد که از پیوند عمیق این وسیله با جامعه حکایت می‌کند. یکی از وسایل متداول برای گرمی بخشیدن به محیط اتاق در خانه های ایرانیان در قدیم کرسی بود.جعفر شهری پژوهشگر معاصر،این وسیله گرم‌کننده را بدین‌گونه شرح میدهد: «چهارپایه بزرگی...
پایان یک دیپلمات او که در آمریکا تحصیل می‌کرد با توجه به جدایی پدر و مادرش دیگر علاقه‌ای به بازگشت به ایران نداشت و گمان می‌کرد که باقی عمر خود را در آمریکا می‌گذراند، اما اصل چهار ترومن زندگی او را به قدری تغییر داد که نه تنها وارد ایران شد، بلکه با خاندان پهلوی نیز وصلت کرد در ظهر روز ۲۴ مهرماه سال ۱۳۰۷ش، اردشیر زاهدی، فرزند فضل‌الله زاهدی و خدیجه‌الملوک در محله دوشان‌تپه...
قدرت در حکومت ایران در اوایل دهه 1320، پراکنده و میان سیاسیون با گرایش‌های گوناگون توزیع شده بود. فقدان حکومت مرکزی نیرومند و شرایط ویژه سیاسی که در آن سال‌ها موجب شده بود انگلیس و روس همچنان خود را در تعیین سیاست‌ها دارای حق بدانند، کار را برای تامین نان پایتخت دشوار کرده بود.
در دوران نخست‌وزیری «حسنعلی منصور» قانونی به مجلس شورای ملی برده شد که قرار بود براساس آن مستشاران آمریکا که در ایران خدمت می‌کردند از مزایای کنوانسیون وین برخوردار شوند. کنوانسیون وین که در 1961 میلادی در شهر وین به‌تصویب رسید و امروزه مورد توافق تقریباً تمامی کشورهای جهان است برای سفیران و مأموران کنسولی کشورهای خارجی مصونیت‌هایی را قائل می‌شود اما براساس لایحه‌ای که...
در پی مخالفت امام خمینی با لایحه کاپیتولاسیون، ایشان در نیمه‌شب 13 آبان 1343 به ترکیه تبعید شد. به چرایی موضع‌گیری امام خمینی، پیامدهای آن و همچنین تبعید ایشان پرداخته شده است، اما پرسشی مهم پیرامون تبعید امام باقی مانده است: چرا حکومت پهلوی به مجازات امام اقدام نکرد؟ هنگامی‌که رژیم تصمیم قطعی مبنی بر تبعید ایشان گرفت، چرا امام را در داخل کشور تبعید نکرد و ایشان به خارج از کشور تبعید...
25 شهریور 1357 زمین‌لرزه‌ای به بزرگی 7/4 ریشتر شهر طبس را به ویرانه‌ای تبدیل کرد. این بلای طبیعی، آزمونی بزرگ برای حکومت پهلوی بود تا در مبارزه کارکردی با انقلابی‌ها، فاصله میانِ حکومت و جامعه ایران را ترمیم کند؛ بنابراین دست به اقداماتی زد تا مگر نمره قبولی را در این آزمون کسب کند...
کتاب «بهشت تخریب» خاطرات مرتضی نادر‌محمدی، معاون گردان تخریب، لشکر 32 انصارالحسین، مشهور به معبرگشای پابرهنه اثر نویسنده کتاب وقتی مهتاب گم شد به قلم حمید حسام و توسط انتشارات شهید کاظمی منتشر شد. کتاب «بهشت تخریب» نوشته سردار حمید حسام به خاطرات مرتضی نادر‌محمدی، معاون گردان تخریب، لشکر 32 انصارالحسین یا به تعبیر همرزمانش، شکارچی گردن کج، فرمانده جلوتر از فرمانبر، معبرگشای...
نگاهی به نیروی هوایی ایران در عصر پهلوی اول؛ تقویم ایران در سپیده‌دم 3 شهریور 1320، با حمله انگلیس و شوروی آغاز شد. در این مرحله نیروهای نظامی ایران باید از تمامیتِ ارضی کشور حفاظت می‌کردند، اما به دلیل ضعف رده‌های مختلف این نیرو در مقابلِ متفقین، این اتفاق رخ نداد. یکی از این رده‌ها، نیروی هوایی بود که ناکارآمدی‌اش در این جنگ را بیش از همه باید در وضعیت پیشرفت آن جست تقویم ایران در...
ستارخان، معروف به سردار ملی سومین پسر حاج حسن قره‌داغی در ۲۸ مهر ۱۲۴۵ خورشیدی در روستای بیشک در آذربایجان به دنیا آمد. پدرش، حاجی حسن، از اهالی قراجه‌داغ، بزاز سیار بود. نهضت مشروطه و ابعاد وسیع آن، باعث شد که وی، به دفاع از مشروطه‌خواهان بپردازد و با انجمن حقیقت ارتباط پیدا کند. در جریان محله امیرخیز، علیه مستبدین به انقلابیون و آزادیخواهان پیوست. وی در مقابل قشون عظیم...
رضا خان در مقاطع مختلف از حمایت های انگلیس بهره گرفت تا سلطنت پهلوی را برای خود فراهم آورد و پایه های حکومت استبدادی خود را برقرار و استوار ساخت. در ادامه به برخی از مستندات حمایت ای انگلیس از رضاخان پرداخته می شود : تلگرام تبریک جورج، پادشاه انگلستان برای رضاخان به شرح منتشر می شود: «لندن، 14 دسامبر. مناسبت میمون جلوس اعلیحضرت به تخت سلطنت را مغتنم شمرده و تبریکات بی‌شائبه خود را تقدیم...
سیدحسن تقی‌زاده در سال 1257ش در تبریز به دنیا آمد. او که در سال 1348 درگذشت در 9 دهه پرفرازونشیب تاریخ ایران، یعنی هنگامه انقلاب مشروطه، تشکیل مجلس شورای ملی، جنگ جهانی اول، کودتای 1299، تغییر سلطنت در ایران، جنگ جهانی دوم، تبعید رضاشاه و روی کار آمدن محمدرضای جوان، نهضت ملی شدن نفت، کودتای 1332 و... نقش‌های متفاوتی را در عرصه سیاسی متلاطم ایران بازی کرد که هر کدام به بررسی و بازخوانی دقیقی نیاز...
تاریخ مبارزات مردمی در ایران علیه حکومت پهلوی، افراد بسیاری را به خود دیده است که شمار زیادی از این افراد هنوز برای جامعه‌ی ما گمنام هستند. این مقاله نگاهی است به زندگی و مبارزات یکی از شخصیت‌هایی که به رغم نقش فعال در انقلاب اسلامی متأسفانه چندان برای جامعه شناخته شده نیست. آیت‌الله شیخ محمد کفعمی خراسانی از مبارزین محجور انقلاب است که در مناطق شرقی کشور نقشی مهمی در شناساندن...
سرهنگ دوم ژاندارمری محمد باقر بنی عامری متولد 1311 عامل اصلی طراحی کودتای موسوم به نقاب با تائید آمریکا و حمایت شاپور بختیار و چندین نفر نظامی دیگر در تیرماه 1359 قصد انجام کودتا داشتند که با شکست روبرو شدند. بنی عامری از همکاران فعال و نزدیک ارتشبد «غلامعلی اویسی» بود. وی پس از دو سال با پیروزی انقلاب اسلامی در ایران با تشکیل سازمانی به نام "نظامیان وطن‌پرست ایران (نوپا)" مبارزه...
اصل اموال و دارایی‌های خاندان پهلوی به املاک و زمین بر می گردد املاکی که رضاشاه با تهدید و به زور از مردم گرفت. رضاخانی که در ابتدای حکومتش در سال1304 نه ملکی داشت و نه دارایی ولی طی شانزده سال حکومت ظالمانه و قلدرمآبانه توانست تا سال 1320 حدود 44000 مستغل به زور تصاحب نماید. گفته می شود وسعت اراضی وی بیش از ده درصد زمین های کشاورزی کشور بود. تعداد روستاهایی که رضاشاه در مدت سلطنت خود تصاحب کرد، بالغ...
یکشنبه دوازدهم تیر ماه 1367 مصادف با سوم جولای 1988،هواپیمای ایرباس ایرانی به شماره پرواز 655، درحالی که در آسمان خلیج فارس در خط هوایی مخصوص هواپیماهای مسافربری درحالت افزایش ارتفاع پروازی بود با دستور کاپیتان ویل راجزر فرمانده ناو آمریکایی وینسس با شلیک دو موشک هدف قرار گرفت. او با صدور این فرمان نام خود را در تاریخ ایران به عنوان یک جنایتکار ثبت کرد. متاسفانه رونالد ریگان رئیس جمهوری وقت...
درآمد: حاج علی اصغر عابدزاده خراسانی از رجال دینی برجسته و فعال خراسان بشمار می رفت در فاصله سی سال، از حدود سال ۱۳۲۷ ش تا آغاز انقلاب که بیمار گشت، و پس از هشت سال بیماری به سال ۱۳۶۵ در گذشت. وی- بتقریب- پس از شهریور بیست وارد حوزه علمیه شد و پس از تحصیل مقدمات، بطور عمده از محضر عالم آگاه بزرگوار، مرحوم حاج شیخ هاشم قزوینی کسب فیض کرد، و به استاد گرانقدر و گرانمایه ارادتی عمیق داشت،که تا...
برخلاف برخی از تصورات که آغاز مبارزات امام خمینی را دهه 1340 می‌دانند، فعالیت‌های اعتراضی ایشان از دهه 1320 آغاز گردید؛ هرچند شکل مبارزات امام در این دهه متفاوت از مبارزاتش در دهه 1340 و بعد از آن بود مخالفت با حکومت محمدرضا پهلوی، از همان زمان تأسیس پهلوی دوم در قالب افراد و گروه‌های مختلف سیاسی آغاز شد، اما بدون شک در میان این افراد و گروه‌ها، مبارزات سیاسی امام خمینی از عمق و قدرت تأثیربخشی...
آغاز جنگ جهانی اول، پایانی بر سلطنت قاجار و بستری برای شکلگیری «پهلویسم» بود. عناصر و مؤلفه‌های اساسی گفتمان پهلویستی عبارت بودند از: 1. شوونیسم (ناسیونالیسم افراطی ایران)؛ 2. شبه مدرنیسم (غرابگرایی) و یا به تعبیر دیگر مدرنیسم کاذب؛ 3. سکولاریزم. با استقرار رضاخان بر مسند حکومت، پروژه کلاسیک تجدد ایرانی شکل گرفت و دولت مطلقة شبه مدرن تکوین یافت. دولت مطلقه‌ای که مهمترین...
اسدالله علم، فرزند شوکت‌الملک علم، حکمران منطقه بیرجند، در پی ازدواج با ملک تاج قوام، دختر قوام‌الملک شیرازی، که به فرمان رضاشاه انجام شد به محافل درباری پیوند خورد، اما آنچه او را یکی از شاخص‌ترین کنشگران، سیاستمداران و وزیران دربار پهلوی گرداند نه این ازدواج، بلکه مجموعه عوامل دیگری بود که حتی او را وارد حریم شخصی محمدرضاشاه کرد. اسدالله علم، فرزند شوکت‌الملک علم، حکمران منطقه...
