ابراهیم یزدی
تعاملات صهیونیست ها با دربار پهلوی پس از شناسایی اسرائیل پس از اعلام به رسمیت شناختن رژیم صهیونیستی از سوی دولت ایران توسعة روابط در زمینههای مختلف، مورد توجه طرفین قرار گرفت. وزارت امور خارجه در فروردین 1329 یعنی چند هفته پس از شناسایی اسرائیل از سوی رژیم شاهنشاهی، در نامهای به نخستوزیر وقت، علی منصور در این باره چنین نوشت: به طوری که خاطر عالی مستحضر است چندی قبل از آن که...
در آغاز دهه ۱۳۵۰ ه. ش چند تحوّل مهم منطقه اى و بین المللى رخ داد که تا حدودى باعث کاهش نقش محورى روابط سیاسى ایران و اسرائیل شد. مهمترین این تحوّلات خروج نیروهاى انگلستان از شرق کانال سوئز و منطقه خلیج فارس بود. مشکل جایگزینى نیروهاى انگلیسى و حفظ امنیت کشورهاى کوچک خلیج فارس و منابع مهمّ انرژى آن از طریق «سیاست دو ستونى» و «نقش ژاندارمى» ایران حل شد. براى این که ایران بهتر بتواند نقش خود...
صحنۀ سیاسی بین الملل در ۱۳۳۹ خورشیدی، بستر بروز تحولات بسیاری بود از جمله آنکه در این سال جان، اف کندی برای ریاست جمهوری آمریکا انتخاب شد. کندی برای جلوگیری از قیامهای مردمی در جهان سوم که احتمال سرنگونی رژیمهای وابسته به بلوک غرب و به ویژه آمریکا را به دنبال داشت، رهبران آن کشورها را به انجام اصلاحاتی بر پایه دکترین خود تشویق و ترغیب کرد، بدین ترتیب محمدرضا پهلوی ناچار به...
لَیل 25 جدی 1302 نتیجه اجتماع مسجد سلطانی شب گذشته خالصی[زاده] به منبر رفته، قسمت عمده مذاکرات راجع به عقیده داروین در باب طبیعت و قسمت دویم بر ردّ اظهارات داروین از روی حکمت خواجه نصیر[الدین] طوسی، در آخر هم شرحی از بیکارگی ایرانیها اظهار[داشت] و چنین وانمود کرد که ایرانیها از گرسنگی میمیرند، و امتیاز نفت شمال به امریکائیها داده شده است. سپس راجع به فساد اخلاق زنها و مردهای تهران...
آیت الله غفاری شخصیتی بزرگوار، مبارزی بی باک و عالمی پرهیزگار بود. او مردی حماسه آفرین بود که در مسیر دفاع از استقلال و عزت ملت غیور ایران تحت شدیدترین شکنجهها در زندانهای ساواک به درجه شهادت نائل آمد. در این نوشتار سعی شده است زندگی آن روحانی سلحشور به طور مختصر بیان شود. زندگی نامه آیت الله حسین غفاری در سال 1335 هـ.ق در روستای دهخوارقان تبریز که امروزه آذر شهر نامیده میشود، چشم به جهان...
روز 27 آذر 1314 بخشنامه کشف حجاب جهت تصویب رضاشاه از طرف رئیسالوزرا به دربار فرستاده شد. کشف حجاب در ایران پدیده ای ناشی از آشنایی با غرب و تجددخواهی افرادی است که افکار و زندگی غربی را تجربه کرده بودند. به گونه ای که نخستین نشانه های کشف حجاب را می توان در دربار ناصرالدین شاه قاجار و سپس در محافل روشن فکری مشاهده نمود، رسمیت یافتن آن به دوره دیکتاتوری رضاشاه پهلوی بازمی گردد. رضاخان که پیش از...
23 برج میزان 1302 از قراری که شایع است، از طرف سفارت امریکا به آقای خالصی زاده پیغام داده شده است که شما خیلی کوچکتر هستید از اینکه بتوانید مدرسه امریکا را ببندید و صلاح شما نیست که بر علیه امریکاییها اظهاراتی بنمائید[!]. آقای خالصی زاده هم از این پیغام، فوقالعاده متغیر شده و درصدد تهیه و به دست آوردن بعضی اسناد هستند که مدرسه مزبور در بین مسلمین تبلیغات نموده و بچههای مسلمین را از مذهب خود خارج...
سید محمدحسین بهجت تبریزی (زادهٔ ۱۱ دی ۱۲۸۵ – درگذشتهٔ ۲۷ شهریور ۱۳۶۷) متخلص به شهریار (پیش از آن بهجت تبریزی) شاعر ایرانی اهل تبریز بود که به زبانهای فارسی و ترکی آذربایجانی، شعر سرودهاست. وی در تبریز در خانوادهای بستانآبادی (روستای خُشگِناب بستانآباد) به دنیا آمد و بنا به وصیتش در مقبرةالشعرای تبریز به خاک سپرده شد. ۲۷ شهریور را به واسطهٔ روز درگذشت او «روز شعر و ادب فارسی»...
اشرف پهلوی در گفت و گویی با آقای حسین مهری نقش خود را در کودتای 28 مرداد 1332 فاش کرد. با هم این گفت و گو را میخوانیم: * ممکن است جریان روی کار آمدن مصدق را پس از قتل رزمآراء بفرمایید؟ آیا در آن موقع تهران تشریف داشتید؟ - بله من تهران بودم. ولی مدتی طول کشید تا مصدق روی کار آمد مصدق در مجلس بود و اقلیت در دست او بود و خیلی شلوغ بازی در میآورد. هر کس که میآمد و هر دولتی که میآمد مصدق او را...
«تجدّد» واژهای است که روشنفکری غربگرای ایران بهعنوان معادل «مدرنیزاسیون»[1] فرنگی برگزیده است. این برگردان، بهسان بسیاری از مفاهیم برخاسته از متن فرهنگ غرب، منطبق نیست. انگاره «تجدّد» تنها معادل «مدرنیزاسیون» نیست و دارای بار خاصی است که هم با «مدرنیزاسیون» بهعنوان یک مفهوم جامعهشناختی، و هم با دو انگاره «تمدن و «ترقی» گره خورده است. در این...
رهبر کردهای شورشی آذربایجان اسماعیل آقا شکاک ملقب به سردار نصرت، فرزند محمدآقا و نوة علی خان شکاک معروف به سمکو و مشهور به سمیتقو بود. سمکو در لهجة شکاک، مأخوذ از اسماعیل است و این ایل، اسماعیل را بیشتر سمکو می گویند، که در فارسی سمیتقو خوانده می شود. سمکو پس از کشته شدن برادرش جعفرآقا، به حکم والی آذربایجان (نظام السلطنه مافی) در 1323 ق به ریاست ایل شکاک رسید. این ایل از دو طایفة اصلی عبدوی و کاردار...
قیام 17 خرداد 1354 در حالی آغاز شد که رژیم شاه گمان می کرد ، سیاست های خشن و خونین و وحشیانه اش چنان ترسی بر دلها حاکم کرده است که هیچ کس جرات ابراز وجود ندارد. رژیم شاه هر سال در سالگرد قیام 15 خرداد ، همه عوامل امنیتی و انتظامی را در قم به حال آماده باش نگه می داشت تا از بروز هر حادثه ای جلوگیری کند. در سال 1354 از چند روز قبل از سالگرد قیام 15 خرداد ، همه عوامل امنیتی و انتظامی رژیم شاه به طور نهان و آشکار ،...
روز 23 اسفند 1328 محمد ساعد مراغه ای نخست وزیر ایران با انتشار اعلامیه ای که در رسانه های همگانی بازتاب یافت، شناسایی دوفاکتوی اسرائیل را اعلام کرد. برای بررسی تاریخچه این تصمیم کمی به عقب باز میگردیم. در سال 1314ش/1935م در زمان اوج بحران فلسطین و قیام بزرگ اسلامی مردم آن سامان به رهبری شیخعزالدین قسام که آن سرزمین تحت حاکمیت اشغالگران انگلیسی قرار داشت، کنسولگری ایران در فلسطین تأسیس...
آیت الله اکبر هاشمیرفسنجانی در خاطرات خود که به روزهای نخست پیروزی انقلاب اسلامی بر میگردد، به روند تشکیل حزب جمهوری اسلامی و مخالفتهای اولیه و صریح امام با آن کرده است. وی نوشته است:...وقتی که فضای سیاسی ایران در اثر اوجگیری نهضت اسلامی مردم، یک مقدار باز شد و امکان تحرکهای سیاسی اسلامی و مردمی فراهم شد، ما هم خود را برای اجرا و و شروع عملی کار تشکیلاتی و حزبی آماده...
«... اسرائیل به صورت یکی از مراکز بینالمللی خرید و فروش آثار باستانی ایران درآمده است به همین علت تجار خارجی عقیده دارند کهآثار باستانی ایران را میتوان به قیمت مناسب در اسرائیل خریداری کرد. در دو سال اخیر حدود 2000 ظرف سفالی املش به اسرائیل آورده شده و موزههای بزرگ فرانسه، انگلستان و آمریکا و موزههای بسیار دیگر، مساعی فراوانی برای جمعآوری این آثار به کار بستهاند...&raq...
آمریکا طی دهههای پنجاه و شصت میلادی، که در شرایط جنگ سرد با شوروی به سر میبرد، برای مقابله با کمونیست، در برنامهی سیاست خارجی خود، سیاست تشویقی اصلاحاتی متناسبی برای کشورهای کمتر توسعهیافته گنجانده بود تا با حفاظت از رژیمهای وابسته، آنها در دام کمونیست قرار نگیرند. از جملهی این کشورها، ایران بود که بهدلیل داشتن موقعیتی راهبردی و برخورداری از منابع غنی نفت و گاز، همواره...
نوشتهها و سخنرانیهایشان ترکیبی از انقلابیگری، حکمت، عرفان و ادب بود که خیلی جذاب و دلنشین بود و اگر یادتان باشد ایشان یکی از نزدیکان آقامیرزا اسماعیل دولابی هم بودند. به گزارش خبرگزاری تسنیم ،گزیدهای از مطالب ویژهنامه مرحوم پرورش با عنوان "پرچمدار تفکر اسلام فقاهتی شد" در گفتوگو با سید مرتضی نبوی بهشرح ذیل میباشد: تأسیس یک روزنامه در روزگاری که...
«ما یک قانون اساسی خودمانی درست کردیم. این دست پخت مردمی که از میان شما برخاسته اند نواقصی دارد. اما باید در موقع عمل و تجربه عینی شناسایی شود و به همان طریق که خود قانون اساسی تصویب شد، متمم آن هم پس از گذشت چند سال که نواقص مشخص شده است با همان کیفیت تدوین و تصویب شود.» جملات فوق بخشی از بیانات دکتر بهشتی نایب رئیس مجلس خبرگان قانون اساسی است که پس از پایان کار تصویب قانون اساسی در سال ۶۰ بیان داشته است.همین دیدگاه ها و نظرات باعث شد که مجموعه نظام سالها بعد در اواخر عمر امام(ره)، تصمیم به بازنگری در قانون اساسی بگیرند. از آنجا که قانون اساسی قبلی تدبیری را در این جهت نیندیشیده بود، عده ای از نمایندگان مجلس شورای اسلامی و اعضای شورای عالی قضایی از امام(ره) تقاضای بازنگری در قانون اساسی را نمودند که ایشان هم در ۲۴ اردیبهشت ۶۸ در نامه ای به رئیس جمهور وقت، هیأتی متشکل از ۲۰ نفر از رجال مذهبی و سیاسی و پنج نفر از نمایندگان مجلس شورای اسلامی را مأمور بازنگری و اصلاح قانون اساسی نمود. هرچند که امام(ره) در خرداد همان سال رحلت فرمودند اما روند این اصلاح و اقدامات این شورا کماکان ادامه یافت و پس از نظر مساعد آیت ا... خامنه ای به عنوان رهبر انقلاب، فرمان همه پرسی برای این اصلاحات صادر و مردم در تاریخ ۶ مرداد ۶۸ به این اصلاحات رأی مثبت دادند. به مناسبت سالگرد این واقعه مهم، مروری مختصر به روند شکل گیری قانون اساسی و سپس اصلاحات سال ۶۸ خواهیم داشت.
حاج محسن رفیق دوست به لحاظ شغل پدر، از نزدیک شاهد رفتارهای شهید طیب حاج رضایی بوده و از وی خاطراتی شنیدنی دارد. او دخالت مؤثر طیب در قیام 15 خرداد را رد میکند، اما بر این باور است که ارادت او به ساحت حسینی(ع)، موجب شد که زیر بار درخواستهای ساواک نرود و همین امر نیز، چنان سرنوشتی را برای او رقم زد. □ مبدأ آشنایی شما با شهید طیب حاج رضایی از چه دوره ای است؟ او را چگونه شناختید؟ بسم الله الرحمن...