روابط ایران و آمریکا
نگاهی به روند کاپیتولاسیون یا قضاوت کنسولی در ایران

نگاهی به روند کاپیتولاسیون یا قضاوت کنسولی در ایران

: روزی که حسنعلی منصور، نخست وزیر بعد از اسدالله عَلَم، برای دفاع از لایحه کاپیتولاسیون، که دولت قبل از وی به مجلس فرستاده بود،به جلسه علنی مجلس بیست ویکم یعنی مجلس آکنده از نمایندگان سفارشی و برآمده از انقلاب سفید شاه، رفت، آنچه بیش از خود لایحه شگفتی ساز شد، مخالفت تنی چند از نمایندگان مجلس شورا با لایحه بود که چندبار مجلس را به تشنج و کار را به تهدید نمایندگان از سوی رئیس دولت کشاند. و...

ادامه مطلب

«کاپیتولاسیون» از مشروطه تا پهلوی

«کاپیتولاسیون» از مشروطه تا پهلوی

روز 21 مهر 1343  لایحه اجازه استفاده مستشاران نظامی آمریکا در ایران از مصونیتها و معافیتهای تصریح شده در قرارداد وین - مصوب سوم مرداد مجلس سنا - در مجلس شورای ملی نیز به تصویب رسید. مقاله حاضر به کالبدشکافی کاپیتولاسیون پرداخته است. واژۀ «کاپیتولاسیون» از زبان ایتالیایی و یا لاتین گرفته شده؛ ریشۀ ایتالیایی آن «کاپیتولاتزیونه»، (Capitolazione) و ریشۀ لاتین آن «کاپیتولاره»، (Capitulare)...

ادامه مطلب

لغو سفارشات نظامی دوره پهلوی و خیانت بختیار

لغو سفارشات نظامی دوره پهلوی و خیانت بختیار

در ماه فوریه ۱۹۷۹ میلادی (بهمن 1357)، تعدادی از اعضای کمیسیون نیروهای مسلح ایالات متحده نسبت به امنیت سلاح های فوق پیشرفته ارتش ایران ابراز نگرانی می کنند. "پاتریک شرودر"[1] سناتور دموکرات ایالات کلورادو می‌گوید امنیت موشک‌های فونیکس ایران با خطر روبه‌روست، ایران ۲۷۰ فروند از این موشک، که پیشرفته ترین نوع خود در جهان بوده و نزدیک به ۲۰۰ کیلومتر برد دارد را در اختیار دارد. مقامات پنتاگون...

ادامه مطلب

نگاه سازمان سیا درباره ساخت قدرت در حکومت شاه (9)

رژیم شاه از نگاه دوستان آمریکایی اش

نگاه سازمان سیا درباره ساخت قدرت در حکومت شاه (9)

بخش نهم : جامعه مذهبی در ایران

: دراینجا بخش نهم از سلسله مطالبی را که عینا ازکتاب آژانس اطلاعات مرکزی (سیا) ، اداره اطلاعات دفتر تحقیقات سیاسی فوریه 1976، ترجمه شده است،ملاحظه می کنید.این کتاب در سالهای دهه پنجاه خورشیدی به عنوان راهنما در اختیار دیپلماتهای اعزامی به ایران قرار داده می شد. متن اصلی کتاب در مجموعه اسناد بدست آمده در لانه جاسوسی آمریکا در تهران موجود است. بدلیل اهمیت مطالب مطرح شده که منعکس کننده دیدگاه...

ادامه مطلب

نگاه سازمان سیا درباره ساخت قدرت در حکومت شاه (6)

رژیم شاه از نگاه دوستان آمریکایی اش

نگاه سازمان سیا درباره ساخت قدرت در حکومت شاه (6)

بخش ششم : بوروکراسی در حکومت شاه

: دراینجا بخش ششم از سلسله مطالبی را که عینا ازکتاب مذکور ترجمه شده است،ملاحظه می کنید.این کتاب در سالهای دهه پنجاه خورشیدی به عنوان راهنما در اختیار دیپلماتهای اعزامی به ایران قرار داده می شد. متن اصلی کتاب در مجموعه اسناد بدست آمده در لانه جاسوسی آمریکا در تهران موجود است. بدلیل اهمیت مطالب مطرح شده که منعکس کننده دیدگاه سازمان سیا در باره شاه و حکومتش در اوایل دهه پنجاه خورشدی است ، متن...

ادامه مطلب

نگاه سازمان سیا درباره ساخت قدرت در حکومت شاه (5)

رژیم شاه از نگاه دوستانش

نگاه سازمان سیا درباره ساخت قدرت در حکومت شاه (5)

بخش پنجم: شناخت محافل درون حکومت شاه

: دراینجا بخش پنجم از سلسله مطالبی را که عینا ازکتاب مذکور ترجمه شده است،ملاحظه می کنید.این کتاب در سالهای دهه پنجاه خورشیدی به عنوان راهنما در اختیار دیپلماتهای اعزامی به ایران قرار داده می شد. متن اصلی کتاب در مجموعه اسناد بدست آمده در لانه جاسوسی آمریکا در تهران موجود است. بدلیل اهمیت مطالب مطرح شده که منعکس کننده دیدگاه سازمان سیا در باره شاه و حکومتش در اوایل دهه پنجاه خورشیدی است ، متن...

ادامه مطلب

نگاه سازمان سیا درباره ساخت قدرت در حکومت شاه (4)

رژیم شاه از نگاه دوستانش

نگاه سازمان سیا درباره ساخت قدرت در حکومت شاه (4)

بخش چهارم : ملازمین دربار

: دراینجا بخش چهارم از سلسله مطالبی را که عینا ازکتاب مذکور ترجمه شده است،ملاحظه می کنید.این کتاب در سالهای دهه پنجاه خورشیدی به عنوان راهنما در اختیار دیپلماتهای اعزامی به ایران قرار داده می شد. متن اصلی کتاب در مجموعه اسناد بدست آمده در لانه جاسوسی آمریکا در تهران موجود است. بدلیل اهمیت مطالب مطرح شده که منعکس کننده دیدگاه سازمان سیا در باره شاه و حکومتش در اوایل دهه پنجاه خورشدی است ،...

ادامه مطلب

نگاه سازمان سیا درباره ساخت قدرت در حکومت شاه (3)

رژیم شاه از نگاه دوستانش

نگاه سازمان سیا درباره ساخت قدرت در حکومت شاه (3)

بخش سوم :شناخت پهلوی ها و خانواده شان

: مطلب پیش رو به نقل از کتاب « نخبگان و توزیع قدرت درایران» نوشته مامور سازمان سیا ارنست. آر. اونی نخستین بار بر روی سایت در دسترش پژوهشگران قرارمی گیرد. در اینجا بخش سوم از سلسله مطالبی را که عینا ازکتاب مذکور ترجمه شده است،ملاحظه می کنید.این کتاب در سالهای دهه پنجاه خورشیدی به عنوان راهنما در اختیار دیپلماتهای اعزامی به ایران قرار داده می شد. متن اصلی کتاب در مجموعه اسناد بدست آمده...

ادامه مطلب

 نگاه سازمان سیا درباره ساخت قدرت در حکومت شاه (2)

رژیم شاه از نگاه دوستانش

نگاه سازمان سیا درباره ساخت قدرت در حکومت شاه (2)

بخش دوم :جایگاه و موقعیت نخبگان در حکومت پهلوی

: به مناسبت ایام تسخیر لانه جاسوسی مطلب پیش رو به نقل از کتاب « نخبگان و توزیع قدرت درایران» نوشته مامور سازمان سیا ارنست. آر. اونی نخستین بار بر روی سایت در دسترش پژوهشگران قرارمی گیرد. در اینجا بخش دوم از سلسله مطالبی را که عینا ازکتاب مذکور ترجمه شده است،ملاحظه می کنید.این کتاب در سالهای دهه پنجاه خورشیدی به عنوان راهنما در اختیار دیپلماتهای اعزامی به ایران قرار داده می شد. متن...

ادامه مطلب

نگاه سازمان سیا درباره ساخت قدرت در حکومت شاه (1)

رژیم شاه از نگاه دوستانش

نگاه سازمان سیا درباره ساخت قدرت در حکومت شاه (1)

 بخش اول: نخبگان و توزیع قدرت در ایران

: به مناسبت ایام تسخیر لانه جاسوسی مطلب پیش رو به نقل از کتاب « نخبگان و توزیع قدرت درایران» نوشته مامور سازمان سیا ارنست. آر. اونی نخستین بار بر روی سایت در دسترش پژوهشگران قرارمی گیرد. در اینجا بخش اول از سلسله مطالبی را که عینا ازکتاب مذکور ترجمه شده است،ملاحظه می کنید.این کتاب در سالهای دهه پنجاه خورشیدی به عنوان راهنما در اختیار دیپلماتهای اعزامی به ایران قرار داده می شد. متن...

ادامه مطلب

 کمک نکردن شوستر برای جمع آوری اعانه برای مردم قحطی زده ایران

کمک نکردن شوستر برای جمع آوری اعانه برای مردم قحطی زده ایران

گزارش نبیل الدوله در باره انعکاس اخبار قحطی در ایران در مطبوعات آمریکا

: آمریکا برای حضور در ایران به عنوان کشوری با ژئوپلتیکی استثنایی در منطقه، به غیر از نیازمندی به جلب حمایت از سوی ایرانیان باید به فکر اروپاییان حاضر در ایران که دارای سابقه حضوری نسبتاً طولانی داشتند به عنوان معارضان منافعش می بود. مصون داشتن منافع امریکا از تعرض اروپاییان، به او آموخت تا ضمن دوری از روشهای سنتی اروپاییان یعنی استخدام «جاسوس» و «مزدور»، و با توجه به ثروت زیاد...

ادامه مطلب

نگاه سازمان سیا درباره ساخت قدرت در حکومت شاه (11)

رژیم شاه از نگاه دوستان آمریکایی اش

نگاه سازمان سیا درباره ساخت قدرت در حکومت شاه (11)

بخش پایانی : نخبگان صنعتی

: دراینجا بخش پایانی از سلسله مطالبی را که عینا ازکتاب مذکور ترجمه شده است،ملاحظه می کنید.این کتاب در سالهای دهه پنجاه خورشیدی به عنوان راهنما در اختیار دیپلماتهای اعزامی به ایران قرار داده می شد. متن اصلی کتاب در مجموعه اسناد بدست آمده در لانه جاسوسی آمریکا در تهران موجود است. بدلیل اهمیت مطالب مطرح شده که منعکس کننده دیدگاه سازمان سیا در باره شاه و حکومتش در اوایل دهه پنجاه خورشدی است ،...

ادامه مطلب

نگاه سازمان سیا درباره ساخت قدرت در حکومت شاه (10)

رژیم شاه از نگاه دوستان آمریکایی اش

نگاه سازمان سیا درباره ساخت قدرت در حکومت شاه (10)

بخش دهم : نخبگان ایران

: دراینجا بخش دهم از سلسله مطالبی را که عینا ازکتاب مذکور ترجمه شده است،ملاحظه می کنید.این کتاب در سالهای دهه پنجاه خورشیدی به عنوان راهنما در اختیار دیپلماتهای اعزامی به ایران قرار داده می شد. متن اصلی کتاب در مجموعه اسناد بدست آمده در لانه جاسوسی آمریکا در تهران موجود است. بدلیل اهمیت مطالب مطرح شده که منعکس کننده دیدگاه سازمان سیا در باره شاه و حکومتش در اوایل دهه پنجاه خورشدی است ، متن...

ادامه مطلب

برنامه اصل چهار ترومن

برنامه اصل چهار ترومن

برنامه ای به نام کمک اما بستر سازی برای اعمال نفوذ

برنامه اصل چهار ترومن به انگلیسی(Point Four Program) به نکته چهارم از سخنان هری ترومن رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا درجلسه مشترک نمایندگان مجلس نمایندگان و سنای کنگره آمریکا در سال ۱۹۴۹ دارد. ترومن در این سخنرانی گفت «کشورهای غنی یک مسؤلیت اخلاقی برای کمک به کشورهای فقیر دارند.» در آن زمان برنامه کمک‌های ایالات متحده آمریکا محدود به کمک‌های فنی بود ولی از سال ۱۹۵۰ برنامه امنیت مشترک...

ادامه مطلب

الگوی مواجهه دموکرات‌های آمریکایی با ایران در قرن اخیر

الگوی مواجهه دموکرات‌های آمریکایی با ایران در قرن اخیر

 سیاست ایالات متحده در برخورد با ایران در دوران بعد از جنگ دوم جهانی، مبتنی بر «کنترل ایران» براساس گسترش همکاری‌های نظامی، اطلاعاتی و امنیتی بوده است، از این‌رو سیاست‌مداران امریکایی از سازوکارهایی برای وادارسازی ایران به سیاست‌های همگون با خود بهره می‌برند. رفتار ایالات‌متحده در برخورد با ایران بیانگر این واقعیت است که بخش عمده‌ رفتار سیاست خارجی آمریکا بیش از آنکه...

ادامه مطلب

کاپیتولاسیون از منظر امام خمینی (ره)

کاپیتولاسیون از منظر امام خمینی (ره)

تلاش دولتمردان ایرانی برای گشودن پای نیروی سومی در مقابل فزون خواهیهای روس و انگلیس از همان ابتدای شکل گیری دولت قاجار با ورود فرانسویها به ایران آغاز شد. شکست ناپلئون بناپارت، از تضادهای قدرتهای خارجی در صحنه سیاست داخلی و خارجی ایران را برای مدتی در محاق فرو برد. اما نخستین کوششهای دگرباره این اندیشه در عهد ناصری اوج گرفت و آن باز کردن پای آمریکاییها به ایران بود. اولین گروه اعزامی...

ادامه مطلب

اسناد مربوط به برقراری کاپیتولاسیون در ایران

اسناد مربوط به برقراری کاپیتولاسیون در ایران

زیرنویس سند اول: مجوز برقراری کاپیتولاسیون در اینجا دو سند دیگر از اسناد  مربوط به اجرای کاپیتولاسیون در ایران  تقدیم می شود. نخستین سند مربوط به ابلاغ وزارت امورخارجه ایران درباره اجرای قانون کاپیتولاسیون در ایران است. و دومین سند گزارش ساواک راجع به مخالفت مردم با این مصوبه مجلس سنا و شورای ملی و در خواست اداره سوم ساواک برای توجی افکار عمومی در این زمینه است . جالب آنکه ساواک پیشنهاد می...

ادامه مطلب

تصویب لایحه مصونیت مستشاران نظامی آمریکا

21 مهر ماه سالروز تصویب لایحه ننگین کاپیتولاسیون در مجلس

تصویب لایحه مصونیت مستشاران نظامی آمریکا

در روز سه‌شنبه ۲۱ مهر ۱۳۴۳ لایحه قضاوت کنسولی مشهور به کاپیتولاسیون، با وجود مخالفت گروه کثیری از وکلای مردم، در جلسه‌ای پرتنش از تصویب اکثریت نمایندگان مجلس شورای ملی گذشت. مجلس شورای ملی بررسی این لایحه را در دو نوبت ۴ ساعته انجام داد. ۸ ساعتی که پر بود از نطق‌های تند مخالفان پرشمار علیه طرح این موضوع، اما سرانجام از ۱۳۶ رأی مأخوذه لایحه مورد نظر با ۷۴ رأی موافق و ۶۱ رأی مخالف تصویب...

ادامه مطلب

مکاتبات سفارت آمریکا برای رفع توقیف از محموله های پستی تبلیغاتی بهائیان در ایران

شگردهای آمریکا برای حضور در ایران- قسمت هشتم

مکاتبات سفارت آمریکا برای رفع توقیف از محموله های پستی تبلیغاتی بهائیان در ایران

حمایت آمریکا از ترویج فرقه بهائیت در ایران به عنوان ابزار نفوذ

: آمریکا برای حضور در ایران به عنوان کشوری با ژئوپلتیکی استثنایی در منطقه، به غیر از نیازمندی به جلب حمایت از سوی ایرانیان باید به فکر اروپاییان حاضر در ایران که دارای سابقه حضوری نسبتاً طولانی داشتند به عنوان معارضان منافعش می بود. مصون داشتن منافع آمریکا از تعرض اروپاییان، به او آموخت تا ضمن دوری از روشهای سنتی اروپاییان یعنی استخدام «جاسوس» و «مزدور»، و با توجه به ثروت زیاد...

ادامه مطلب

کارنامه نبیل الدوله کاردار بهائی سفارت ایران در امریکا

فرقه بهائیت یکی از ابزارهای گسترش نفوذ آمریکا در ایران

کارنامه نبیل الدوله کاردار بهائی سفارت ایران در امریکا

: پس از آنکه در سال 1850 میلادی صدراعظم ایران، امیر کبیر به حاجی میرزا احمد خان فرستاده خود در استانبول دستور داد با "جورج مارشال" وزیر مختار ایالات متحده آمریکا در عثمانی درباره انعقاد قرارداد بین دو دولت وارد مذاکره شود روابط سیاسی و اقتصادی دو کشور برقرار شد.  به موجب قراردادی که پس از این مذاکرات میان ایران و امریکا منعقد شد، روابط بازرگانی و کنسولی بین دو کشور و حق آزادی کشتیرانی...

ادامه مطلب


1
2