برنامه اصل چهار ترومن

برنامه ای به نام کمک اما بستر سازی برای اعمال نفوذ

برنامه اصل چهار ترومن به انگلیسی(Point Four Program) به نکته چهارم از سخنان هری ترومن رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا درجلسه مشترک نمایندگان مجلس نمایندگان و سنای کنگره آمریکا در سال ۱۹۴۹ اشاره دارد. ترومن در این سخنرانی گفت «کشورهای غنی یک مسؤلیت اخلاقی برای کمک به کشورهای فقیر دارند.» در آن زمان برنامه کمک‌های ایالات متحده آمریکا محدود به کمک‌های فنی بود ولی از سال ۱۹۵۰ برنامه امنیت مشترک آمریکا برای کمک به کشورهای ضعیف، جهت جلوگیری از گرایش آنان به سوی اردوگاه شرق پیگیری شد. اما در واقع این برنامه بستری برای توسعه نفوذ ایالات متحده آمریکا در کشورهای در حال توسعه شد. ایران نیز که یکی از دریافت کنندگان این کمک بود از طریق دستورالعمل های اقتصادی آمریکا اصلاحات ارضی را به مورد اجرا گذاشت و چون این برنامه وارداتی بدون توجه به موقعیت کشاورزی در ایران و اوضاع زندگی دهقانان طراحی شده بود در عمل پس از چند سال با کاهش شدید تولیدات کشاورزی در ایران به سمت کشور واردکننده مواد غذایی تبدیل شد.