حزب مردم
اشاره
«حزب مردم» از جمله احزاب دولتی عصر پهلوی دوم بود که در اردیبهشت ۱۳۳۶ش موجودیت خود را اعلام کرد. مسئولیت این حزب تا پایان حیات سیاسی آن بر عهده اسدالله علم بود. فکر ایجاد احزاب دولتی در عصر پهلوی دوم، پس از کودتای ۲۸ مرداد و ایجاد دیکتاتوری محمدرضا پهلوی در ایران شکل گرفت. قصد حکومت از تشکیل چنین احزابی، در دست گرفتن نبض فعالیت‌های سیاسی جامعه بود. با این حال عمر این احزاب حکومتی تا اسفند 1353 بود که نظام تک حزبی در کشور با ایجاد «حزب رستاخیز» برقرار شد.
«پرونده» حاضر شرحی از تاسیس، و فعالیت حزب مردم به رهبری اسدالله علم است.
روز 26 اردیبهشت 1336 امیراسدالله علم تأسیس حزب مردم را رسماً اعلام کرد. اندیشه شکل‌گیری حزب مردم را می‌توان در روند رشد تحزب در دهه 1320 که به عنوان یک دوره مهم از فعالیت‌های سیاسی احزاب و گروه‌های متعدد (با مرام‌ها و مسلک‌های مختلف) محسوب می‌شود، جستجو کرده رشد آگاهی سیاسی بخشی از مردم شهری این دوره را می‌توان در اقتدار جبهه ملی و حزب توده مشاهده کرده این رویکرد عمومی...
روز سوم اردیبهشت 1336 محمدرضا پهلوی اظهار داشت: «با تشکیل دو حزب ملیون (به رهبری منوچهر اقبال) و مردم (به رهبری اسدالله علم)، یکی از مهم‌ترین آرزوهای پدرم را برآورده کرده‌ام.» یکی از کسانی که رهبران هر دو حزب مردم و ملیون برای ساماندهی به تشکیلات، فعالیت و آشنایی بیشتر با امور مختلف حزبی دست به دامان او شدند، مئیر عزری نخستین نماینده سیاسی دولت اسرائیل در تهران بود. عزری در خاطراتش...
: اندیشه شکل‌گیری این حزب را می‌توان در روند رشد تحزب در دهه 1320 که به عنوان یک دوره مهم از فعالیت‌های سیاسی احزاب و گروه‌های متعدد (با مرام‌ها و مسلک‌های مختلف) محسوب می‌شود، جستجو کرده رشد آگاهی سیاسی بخشی از مردم شهری این دوره را می‌توان در اقتدار جبهه ملی و حزب توده مشاهده کرده این رویکرد عمومی به فعالیت‌های سیاسی متقل نمی‌توانست بعد از موفقیت کودتای 28 مرداد 1332...
روز ۲۷ اردیبهشت ۱۳۳۶ به دستور شاه حزب مردم توسط امیر اسدالله علم در ایران تاسیس شد . درباره رقابت دو کشور امریکا و انگلیس در عرصة سیاست ایران در دورة محمدرضا پهلوی بارها و در موارد گوناگون سخن به میان آمده است. شایع‌ترین دلیل این رقابت این بود که انگلستان با توجه به پیشینه طولانی حضور و نفوذش در ایران نمی‌توانست حضور فعال کشور ثالثی مانند آمریکا را تحمل کند و به انحاء مختلف می‌کوشید از...
ناصر عامری دبیر کل «حزب مردم» یک ماه بعد از آنکه از سوی شاه و به دلیل انتقاد از فساد و بی کفایتی دولت هویدا از مقامش عزل شده بود، در یک سانحه برنامه ریزی شده توسط ساواک به قتل رسید. *** روز 10 بهمن 1353 ناصر عامری دبیرکل «حزب مردم» در یک سانحه رانندگی مشکوک در جاده رشت کشته شد. ناصر عامری فرزند سلیمان در سال 1307 شمسی در شهر کرمان متولد شد و تحصیلات دوران ابتدایی و متوسطه خود را در مدارس شهر کرمان...
به: 321 تاریخ: 4/5/51 از: 20 هـ 21 شماره: .40805/20 هـ 21 موضوع: استعفای دکتر کنی از دبیرکلی حزب مردم ساعت 1630 روز 3/5/51 جلسه فوق‌العاده شورای عالی حزب مردم با شرکت قریب به 45 نفر از اعضا در محل باشگاه حزب مزبور تشکیل گردید. ابتدا آقای دکتر کنی استعفای خود را از مقام دبیرکلی حزب مردم به شورا تقدیم داشت و علت استعفای خود را چنین بیان کرد که چون من ناراحتی قلبی دارم دکتر معالج منع فعالیت‌های حزبی را توصیه و تجویز...
دلیل اصلی استعفای دبیر کل حزب مردم! موضوع: استعفای دکتر کنی از دبیرکلی حزب مردم ساعت 1630 روز 3/5/51 جلسه فوق‌العاده شورای عالی حزب مردم با شرکت قریب به 45 نفر از اعضا در محل باشگاه حزب مزبور تشکیل گردید. ابتدا آقای دکتر کنی استعفای خود را از مقام دبیرکلی حزب مردم به شورا تقدیم داشت و علت استعفای خود را چنین بیان کرد که چون من ناراحتی قلبی دارم دکتر معالج منع فعالیت‌های حزبی را توصیه و تجویز نموده است....
موضوع : عضویت جمشید آموزگار در حزب مردم از : 20 ه 21 تاریخ 27/10/50 به : 321 شماره : 24059 ـ 20 ه 21 نوجوان که کارهاى خصوصى علینقى کنى دبیر کل حزب مردم را انجام میدهد و اخیرا بحزب نیز رفت و آمد مى‌نماید، در یک صحبت خصوصى در تاریخ 27/10/50 اظهار داشت جمشید آموزگار محرمانه اتیکت حزب مردم را پر کرده و عضویت آن حزب را پذیرفته است. و کنى پس از مراجعت از اروپا گفته است در سفر اروپا با اردشیر زاهدى مذاکراتى داشته و باتفاق به...
یکی از اقدامات ضد دموکراسی حکومت‌های استبدادی آن است که به اقدامات به ظاهر دموکراتیک و فرمایشی دست می‌زنند و با این کار اصالت دموکراسی و در نتیجه هرگونه آزادی و امید و استقلال را بر باد می‌دهند. پهلوی دوم نیز از این‌گونه اقدامات ضد دموکراتیک بسیار انجام میداد که یکی از آنها فرمان تأسیس دو حزب موافق و مخالف ملیون و مردم، به عنوان اکثریت و اقلیت بود. حزب ملیون به دست منوچهر اقبال و در...
روز 29 آذر 1345 فاش شد که در تنظیم اساسنامه حزب ایران نوین، «یاتسوویچ» رئیس وقت سازمان «سیا» در تهران نقش اساسی داشته است. با آمدن هویدا، برخی بر این باور قرار گرفتند که احتمالاً از آن پس دامنة تأثیرگذاری سیاست آمریکا در عرصة سیاسی ایران به تدریج کاهش پیدا خواهد کرد و بار دیگر انگلیسیان میدان‌دار اصلی تصمیم‌سازی‌های سیاسی در کشور خواهند شد. گفته می‌شد که جناح‌های مخالف...
روز 19 آبان 1345 امیراسدالله علم به وزارت دربار منصوب شد. در مطالعۀ احوال بازیگران عصر پهلوی، وقتی‌که با شخصی مانند اسدالله علم روبه‌رو می‌شویم، نکته‌های عجیب و مبهمی به چشم می‌خورد؛ از جمله این نکته که چرا با وجود پیش‌بینی‌های او در مورد اوضاع آیندۀ کشور، مانند سقوط شاه و پیدایش انقلاب اسلامی، به‌گونه‌ای عمل می‌کرد که رژیم شاه را به سراشیبی تند سرنگونی سوق میداد؟...
امیراسدالله علم فرزند محمد ابراهیم خان شوکت الملک، در سال 1298 شمسی در بیرجند متولد شد. از تحصیلات این خان زاده متمول در بیرجند اطلاع صحیحی در دست نیست. احتمالاً تحصیلات او بیش از دیپلم کشاورزی ادامه نیافت، هرچند در بیوگرافی های رسمی از او با عنوان «مهندس کشاورزی» یاد کرده اند در سن 20 سالگی با ملک تاج، دومین دختر قوام ازدواج نمود.اسدالله علم مقتدرترین چهره دربار پهلوی، بویژه در سال های 1340-...
پس از سقوط دولت حسین علا و تشکیل کابینه دکتر منوچهر اقبال مسائلی در کشور بروز کرد که تأسیس احزاب از سوی حکومت را ضروری تشخیص داد. سیاست سرکوب معارضان رژیم بهویژه پس از کودتای 28 مرداد 1332/1953م، نارضایتی عمومی را بیشتر گسترش میداد. آغاز دیکتاتوری زود هنگام شاه، از نگاه کسانی که آن را آشکارا نقض قانون اساسی و مشروطیت میدانستند، بهراحتی قابل پذیرش نبود. از این رو تأسیس احزاب سیاسی میتوانست تا حدود...
در جریان نهضت 15 خرداد 1342، نخست وزیر وقت امیر اسدالله علم بود. علم که بود؟ پله‌های ترقی را چگونه طی کرد؟ و چگونه تا مقام نخست وزیری حکومت پهلوی رسید. به خلوت سرای دربار راه یافت و محرم اسرار محمدرضا شد؟ امیر اسدالله علم تنها پسر محمد ابراهیم علم (امیر شوکت الملک) امیر قائنات و همبازی دوران کودکی محمد رضا بود. به نقل از سندی از ساواک نیاکان وی در مرزنشینی و وابستگی به انگلستان سابقه دیرینه...
مجموعۀ پنج جلدی یادداشت‌های امیر اسدالله عَلَم، وزیر دربار محمدرضا پهلوی، اگرچه در ویرایش به سکوت و سانسور مبتلا شده است، منبع بسیار مهمی برای بازشناسی ویژگی‌های عصر پهلوی دوم و خصوصیات رجال آن دوره محسوب می‌شود؛ چراکه عَلَم محرم‌ترین شخص از میان رجال سیاسی به شاه بود و با او روابطی خارج از حدّ و حدود شاه و وزیر داشت. کتاب خاطرات او را علینقی عالیخانی، یکی از وزرای اقتصاد و دارایی...
سر دنیس رایت سفیر اسبق انگلستان در ایران : هر زمان که کنسرسیوم سالانه نفت با اشکال جدّی مواجه می‌شد، شاه به علم دستور میداد که از طریق سفرای انگلستان و آمریکا میانجی‌گری کند. من به خاطر نقشی که علم در دورانهای بحرانی برای هموار کردن راه بهبود روابط ایران و انگلستان باز می‌کرد، از او عمیقاً سپاسگزار هستم. در جریان نهضت 15 خرداد 1342، نخست وزیر وقت امیر اسدالله علم بود. علم که بود؟ پله‌های...
دو حزب مردم و ملیون هیچگاه نتوانستند در میان مردم ایران طرفدارانی پیدا کنند و به دو حزب مؤثر و جهت‌دهنده و دو رکن یک نظام سیاسی باثبات و قابل اطمینان تبدیل شوند. از سوی دیگر اهمیت استراتژیک ایران برای آمریکا به حدی بود که نمی‌توانست ایران را در وضعیتی رها کند که احتمالاً منجر به یک قیام و نهضت عمومی یا کودتای نظامی یا حداقل بی‌ثباتی شود و رقیب قدرتمند و در کمین نشسته (اتحاد شوروی) از آن استفاده...
شرح سند این سند بخشی از فضای حاکم بر مجلس شورای ملی ایران در سال 1343 را روایت می کند. این گزارش مربوط به تصویب لایحه قرضه دولت ایران از آلمان غربی و آراء ممتنع و مخالف نمایندگان این لایحه است. فضای گزارش نشان میدهد این لایحه باید تصویب می‌شد؛ البته با رأی بالا! در این زمان حزب مردم به عنوان حزب مخالف باید به این لایحه رأی منفی میداد؛ بنابراین هولاکو رامبد (1298-1386 ش) در پیغامی از فراکسیون 15 نفری...
به: 322 تاریخ: 31/2/46 از : 20/7/م شماره: 848/20/7/م موضوع: اظهارات علی‌اکبر صفی‌پور نماینده مجلس شورا روز پنجشنبه 21/2/46 صفی‌پور نماینده نهاوند و مدیر مجله امید ایران ضمن یک مذاکره خصوصی با حضور مهندس معینی زند نماینده رزن راجع به انتخابات می‌گفت در انتخابات آینده آنچه که مسلم است حزب ایران نوین و آقایان هویدا و خسروانی و مهندس روحانی مؤثر هستند و در حزب مردم هم آقایان علم و پرفسور عدل اثر دارند...
تاریخ: 27/3/51 شماره: 41726/20ه 21 موضوع: جلسه هفتگی گروهی از اعضای حزب مردم ساعت 1300 مورخه 23/3/51 آقایان موتمنی، رهبری، وائلی، اویسی، ناصر عالیوند، نراقی، هاشمی، شجیعی، شربیانی، دفتریان، مروتی، صحبت‌اله معینی و وکیل منفرد در محل حزب مردم جلسه‌ای تشکیل دادند. هاشمی ضمن انتقاد شدید از دولت گفت: در وزارت آموزش و پرورش چندین میلیون سوءاستفاده شده و عده‌ای میلیونر شده‌اند. کاظم نراقی گفت: راجع به دو...
به : 322 تاریخ: 31/2/46 از: 20/7/م شماره: 848/20/7/م موضوع: اظهارات علی‌اکبر صفی‌پور نماینده مجلس شورا روز پنجشنبه 21/2/46 صفی‌پور نماینده نهاوند و مدیر مجله امید ایران ضمن یک مذاکره خصوصی با حضور مهندس معینی زند نماینده رزن راجع به انتخابات می‌گفت در انتخابات آینده آنچه که مسلم است حزب ایران نوین وآقایان هویدا و خسروانی و مهندس روحانی مؤثر هستند و در حزب مردم هم آقایان علم و پرفسور عدل اثر دارند....
